Grensoverschrijdend geloof

Kerk voor katholieken uit het protestante Nederland

Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd. Veel mensen blijven echter de oude, katholieke kerk trouw. Het Duitse Zwillbrock wordt een toevluchtsoord voor onderdrukten katholieken uit Twente en de Achterhoek.

Op kerstavond, in 1651, organiseren minorietenpater Georg Philippi en broeder Coelestin Tilbeck uit het Franciscaner-minorietenklooster in Bocholt een middernachtsmis in de openlucht. Vanaf dat moment komt er een constante stroom gelovigen uit Groenlo, de heerlijkheid Borculo en Münsterland naar Zwillbrock. Om de gelovigen tegen weer en wind te beschermen wordt er in 1652 een kapel gebouwd van veenplaggen.

Missiepost

Het aantal gelovigen dat naar Zwillbrock trekt neemt zoveel toe dat pater Philippi ondersteuning vraagt uit zijn stamklooster in Bocholt. Er wordt een missiepost ingericht om van daaruit de zielzorg voor de grensoverschrijders te organiseren. Vanaf 1657 krijgt deze missiepost zijn eigen residentie die in 1660 bemand wordt door twaalf minorieten.

Klooster en kerk

In 1670 wordt de missiepost omgevormd tot een zelfstandig minorietenklooster. Het klooster krijgt de naam ‘Bethlehem an ’t Schwillbrock’. De naam van het klooster herinnert, door de verwijzing naar Bethlehem, aan de succesvolle kerstmis in 1651. In 1717 wordt begonnen met de bouw van een nieuwe, grote kerk: de St. Franciscuskerk. Deze kerk wordt in 1748 ingewijd. Deze nieuwe kerk wordt het middelpunt van de grensoverschrijdende geloofsgemeenschap.

Conflict

Eind zeventiende eeuw wordt het Rooms-Katholieke geloof weer toegelaten in Nederland. De nieuwe katholieke kerkorganisatie in Nederland, ‘Missio Hollandica’ of ‘de Hollandse zending’, botst vanaf dat moment regelmatig met de paters uit Zwillbrock. De mensen in de grensregio hadden de gewoonte ontwikkeld om hun kinderen in Zwillbrock te laten dopen, in Zwillbrock te biechten en daar ter communie te gaan. De twee organisaties kwamen regelmatig in elkaars vaarwater. Vanaf 1821 wordt de grens van het bisdom gelijk gemaakt aan de politieke grens waardoor de Achterhoek niet meer onder hetzelfde bisdom als Zwillbrock valt. Het aantal grensoverschrijders neemt dan af.

Nieuwe kloostergemeenschap

Het ‘Bethlehem an ’t Schwillbrock klooster’ wordt in 1822 afgebroken. In 2017 vestigen twee Indiase karmelieten paters zich in Zwillbrock. Zij willen graag een nieuwe kloostergemeenschap oprichten en hebben zich gevestigd in een gebouw van de kerkelijke gemeente Zwillbrock. Met de komst van de Indiase paters wordt het katholieke geloof in Zwillbrock nog internationaler dan het al was.

Bronnen

  • Peter Zandee, 'Paters uit India beginnen na 300 jaar nieuw klooster op de grens', De Gelderlander (online), 25 oktober 2017 [geraadpleegd 18 april 2018].
  • Barockkirche Zwillbrock, 'Kirche' & 'Geschichte' [geraadpleegd 18 april 2018].


  • Geloof

  • Oost - West

  • Tachtigjarige oorlog

  • Streekgeschiedenis

  • 1600-1700

  • Achterhoek

  • Ridders van Gelre

Relevante links

Verwante verhalen

Lees meer

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl