"Met vreugde heb ik het land gediend"

Koude Oorlog

“Geweldig, spannend, mooi, hecht kameraadschap en integraal met al die landen. Met vreugde heb ik het land gediend in de Koude Oorlog. Ik besefte daarnaast ook, en dat is ook een paar keer gebeurd, dat je enkele uren later ineens met het geweer tegenover elkaar kon komen te staan. In theorie is de Koude Oorlog doorgegaan tot 1991. In die periode heb ik gediend bij de infanterie, de vechtsoldaten, en bij de logistieke troepen. Ik heb veel NATO manoeuvres meegemaakt met andere landen en vanwege dreiging, altijd ter voorkoming van een derde wereldoorlog.

Cubacrisis

Cuba meende raketten te moeten ontvangen van de Russen om die achter de hand te houden voor Amerika. Het leverde enorme emotie en commotie op in de hele wereld. Gelukkig was er toen in de Verenigde Staten president Kennedy. Ik moet er niet aan denken wat er was gebeurd als hij geen president was geweest. Rusland had Chroesjtsjov, die erom bekend stond zijn schoenen uit te trekken als iets hem niet zinde. Hij begon dan met een van de schoenen als een gek te hameren om de aandacht te trekken. Het gelukkige was dat de twee leiders elkaars grootste vijanden waren, maar elkaar persoonlijk ook goed mochten. Het liep met een sisser af.

Reële dreiging

Tijdens de crisis was het helemaal niet zeker dat Chroesjtsjov overstag zou gaan. Hij stond bekend als zeer onberekenbaar. Het was afwachten en als militair kreeg je de opdracht thuis voorbereidingen te treffen. Afscheid nemen, voor het geval dat ‘pappie niet meer thuis kwam.’ Het werd allemaal enorm serieus genomen.

Militair worden

Als rekruut ging je naar de kaderopleiding in Den Bosch, voor acht maanden. Het was een stoomcursus, de beroepsopleiding duurde langer, maar goed genoeg voor de dienstplichtige soldaten. Om 06:00 was er een reveille. Je werd gewekt, moest jezelf wassen en daarna werd er gegeten. Daarna was er vaak een kamercontrole, alles moest netjes zijn. De sergeant bekeek ook jou als persoon, of je er verzorgd genoeg uit zag. Elke dag was er één soldaat de baas, de dagwacht. Die moest je gehoorzamen, of je nou een rang had of niet. Wanneer iedereen zich buiten had verzameld, gaven de commandanten de mededelingen voor die dag, het zogenaamde ‘brullen.’

Heimwee

De heimwee gaat nooit over. Ik heb dat afgesloten hoor en als onze zoon terugkomt van een mooie oefening, dan kan ik goed meeleven. Elk land is verantwoordelijk voor zijn eigen verdediging. Burgers kennen de ins en outs van een leger niet en dat kan je niemand kwalijk nemen. Het is een hiërarchische organisatie en dat moet ook, anders komt er niets van terecht. Eens of niet eens is helemaal niet van belang, je moest gehoorzamen en als dat goed loopt krijg je een betrouwbaar leger.”

Dit verhaal over Wolter van den Brink is geschreven door Kees Huntink, op basis van een interview door Lian van der Zon in het kader van een oral history project over de Defensiehaven, voor de gemeente Arnhem in 2020. De Defensiehaven was onderdeel van de IJssellinie: een verdedigingswerk dat tot haar opheffing in de jaren 1960 en daarna zo veel mogelijk geheim werd gehouden.

Rechten

Kees Huntink, CC-BY