Oude Sint Victor

De oude Sint Victor in Batenburg heeft een bewogen geschiedenis. Het moeten de eerste heren van Batenburg, oudste bron 1080, zijn geweest die het als eigen kerk hebben gebouwd. Het was toen niet meer dan een éénbeukig zaalkerkje.

Kerkelijk viel Batenburg onder het aartsbisdom Keulen c.q. aartsdiakonaat Xanten. Heel belangrijk is dat de kerk in 1443 kapittelkerk werd. Eerst gewijd aan St.Willibrord, werd het nu een Xantense St.Victorkerk. Dit betekende dat de eredienst werd geleid door kanunniken. Dit gaf meer status ook aan de heren van Batenburg; waarvan een aantal in de kerk werden begraven. Na 1619 werden ze in een grafkelder bijgezet.

De kerk buiten

De lange geschiedenis van de kerk is te zien aan de verschillende bouwfasen. Begonnen als simpel romaans zaalkerkje met een rechthoekige absis, dat diende als koor, werd het steeds in gotische stijl verder uitgebouwd. In de loop van de tijd met een echt koor met zijkapellen, een toren en zijbeuken, waarin de toren werd opgenomen. Na de beschietingen door Maurits bleef van deze kerk weinig over. Het koor werd niet herbouwd. De protestanten, die de kerk na 1600 in handen kregen; zoals dat in de hele Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden het geval was, hadden het niet nodig. Middenschip en zijbeuken kwamen onder één dak. Opvallend detail aan de buitenkant is dat het rondvenster boven de ingangsdeur niet in het midden staat. Mensen zien er het enigszins geknikte hoofd van de gekruisigde christus in.

In de kerk

Binnen vind je het romaanse doopvont met koppen en een grafzerk van Gijsbert van Batenburg uit 1429. Daarnaast zijn vooral de rouwborden uit de zeventiende en achttiende eeuw van belang. Alle belangrijke families, de Bronckhorst-Batenburgers, de Van Hornes en Van Bentheims, zien we erin terug. Opvallend is de epitaaf van Willem Adriaan van Horne uit 1694. Hij was admiraal ten tijde van stadhouder Willem III. De gekruiste kanonnen op het epitaaf wijzen daarop. De kerk ademt nu de ingetogen sfeer van een protestantse kerk. Zo goed als intact is de zogenaamde dooptuin met kansel, doophek en doopvont.