Jan Moora

Rijks HBS en Mammoetwet 1953

Schoolgebouw aan de Dr Cartier van Dissellaan

De zomervakantie van 1951 of 1952 bracht geschiedenisleraar Jan Moora met zijn gezin door in Lochem. Nauwelijks een jaar later werd hij de eerste directeur van de Rijks HBS.

Via woningruil hadden zij vakantie gehouden in een huis aan de rand van de Hoge Enk. Dat leek hen ideaal, maar in Lochem was alleen een MULO en geen baan voor een leraar van het Amsterdamse Barlaeus.

Rijks Hogere Burger School

Er was in Lochem ooit wel een Latijnse school geweest. Er was een Nijverheidsschool en een MULO, maar voor 'middelbaar onderwijs' op een HBS of Gymnasium waren Lochemse kinderen aangewezen op vooral de Zutphense lycea. Daar kwam in 1953 verandering met de Rijks HBS, met Moora als directeur.

Nieuwe school

Een nieuwe school richt je niet zomaar op. Dat begint met een paar klassen en een paar lokalen. De gemeente had ruimte beschikbaar gesteld in het gebouw van de MULO aan de Barchemseweg. Ook al bleef het voorlopig een HBS, de school startte vanaf 1956 ook met klassen Middelbare School voor Meisjes (MMS). En extra lessen Latijn moesten een beetje aan een Gymnasium doen denken.

Gebouw

In september 1962 kon het schoolgebouw aan de Cartier van Disselllaan in gebruik genomen worden. Het was een veelgeprezen ontwerp van de Wageningse architect Jan Wiedijk. Markante onderdelen van het ontwerp waren het voorplein met fontein van beeldhouwer Willem Berkhemer en de centrale ontmoetingshal 'de Kuip'.

Doorstromen

Moora vond dat leerlingen moesten kunnen 'doorstromen': bij gebleken geschiktheid overstappen van MULO naar HBS of gymnasium. Die ideeën kon hij kwijt als rapporteur van de landelijke commissie van onderwijsvernieuwing die, niet toevallig, regelmatig bijeenkwam in het Lochemse hotel De Hof van Gelre. De mogelijkheid van doorstroming werd dan ook de kern van de in 1963 aangenomen 'Mammoetwet', die het 'middelbaar' onderwijs om zou vormen tot 'voortgezet' onderwijs.

Scholengemeenschap

Vanaf 1964 was de Lochemse HBS experimenteerschool van de Mammoetwet. Elk jaar werd gestart met meer klassen HAVO en Atheneum en elk jaar bleven er minder klassen van de HBS en MMS over. Waar Moora was begonnen als directeur van een HBS werd hij geleidelijk rector van een Scholen-gemeenschap: de RSG. Na zijn tijd kwamen ook de MAVO, Huishoudschool en Technische school onder één dak: het Staringcollege.

Zie ook de websites van HG Lochem Laren Barchem & De Elf Marken.