Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Doetinchem en de Tachtigjarige Oorlog
<p>In 1568 doet Willem van Oranje een aanval vanuit Duitsland noordwaarts langs de Maas, in de richting van Doetinchem. Een groot aantal Spaanse soldaten wordt...
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
Natuurbescherming en natuurbeleving
<p>Rond de eeuwwisseling vond een groep wetenschappers, onderwijzers, jagers, grootgrondbezitters, kunstenaars, zakenmensen en adellijke heren elkaar in een gemeenschappelijk thema: natuurbehoud. De opkomst van de...
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
De Gelderse adel
<p>Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Slag bij de Spitholderbrug
<p>Tot in de achttiende eeuw was de Spitholderbrug bij Almen de enige plaats waar 's winters het handelsverkeer vanuit Westfalen naar Deventer de Berkel kon...
Sloop vestingwerken
<p>Vanaf 1817 werden de buitenste verdedigingswerken van de stad omgetoverd in slingerende wandelpromenades en lommerrijke plantsoenen. Dit alles naar de plannen van de befaamde tuinarchitect...
Middeleeuwse nederzetting Zandwijk
<p>In 2014 zijn bij een archeologische opgraving resten van het middeleeuwse dorp Zandwijk aangetroffen. Het onderzoeksgebied ligt op een steenworp afstand ten noordoosten van het...
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Vikingaanval te Zutphen leidde tot blauwdruk van de stad
<p>Zo’n 1150 jaar geleden was Zutphen een belangrijke plaats van bestuur en rechtspraak van de graven van Hamaland, een toen erg machtige familie in het...
De Gelderse bannerheren
<p>De Gelderse bannerheren nemen een bijzondere plaats in de Gelderse adel in. Vanaf de jaren veertig van de vijftiende eeuw wordt er, onder andere op...
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Zorginstellingen 19e eeuw
<p>De naamsbekendheid van Ermelo als zorgdorp start in de tweede helft van de negentiende eeuw. In het verleden krijgt Ermelo weleens de bijnaam “Erbarmelo”. Dit...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
Romeinen en Bataven
<p>De Romeinse periode is van grote invloed op de eerste bewoningsvormen in het gebied van het huidige Lingewaard. De eerste wegen worden er door Romeinen...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
Grensoverschrijdend geloof
<p>Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Joost, Evert en Jacob van Heeckeren
<p>Jonker Joost is een begrip geworden in Ruurlo. Als centrale verteller introduceert hij het plaatselijk erfgoed aan basisschooljeugd, toeristen en de Ruurlose bevolking. Op "zijn"...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
De Gelderse Broederstrijd
<p>Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Burcht de Dikke Tinne in Hattem
<p>De voormalige burcht de Dikke Tinne was strategisch gesitueerd in het noordelijkste punt aan het Gelderse deel van de IJssel. Nu nog zijn in Hattem...
Het geslacht Batenburg en Bronckhorst
<p>Geslacht Batenburg wordt voor het eerst in de bronnen vermeld in 1076. In de veertiende eeuw trouwde de enige dochter van Dirk van Batenburg (†...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Huwelijk Willem van Oranje & Anna van Egmond
<p>Burens relatie met het Oranjehuis begint in 1551 als Anna van Egmond trouwt met prins Willem van Oranje. Anna is de schatrijke erfdochter van Maximiliaan...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
De grensstreek Gelderland (Oost-Achterhoek) - Duitsland
<p>De grens tussen Gelderland en Duitsland was eeuwenlang een bron van conflicten. Zowel de graven en hertogen van Gelre als de bisschop van Münster maakten...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
De bijzondere bouwstijl van kasteel Hernen
<p>In de omgeving van Wijchen ligt Hernen: een dorpje met een afwisselend en waterrijk buitengebied. Er ligt ook een middeleeuwse burcht, die met een gids...
Zutphen, stad van recht
<p>Je kunt als crimineel maar beter niet in Zutphen gaan wonen. Deze stad zit vol rechters, agenten en advocaten. De meeste zijn nog student. Ze...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Gelders Arcadië
<p>In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Landgoed Schovenhorst
<p>Schovenhorst is beroemd om zijn bomentuinen. Deze zijn in de negentiende en twintigste eeuw ontstaan uit kwekerij en bosbouwexperimenten met naaldbomen. Het landgoed omvat vijf...
Romeinse tuin
<p>Uit historische gegevens is gebleken dat de Limes, de grens van het grote Romeinse Rijk, van ca. 70 tot 300 na Christus, precies over het...
Bezet Nijmegen
<p>Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
De dood van Sir Philip Sidney, 17 oktober 1586
<p>In 1586 raakte Sir Philip Sidney bij Warnsveld zwaargewond in de Slag bij Zutphen tegen de Spanjaarden. Hij werd daarna een maand verzorgd in een...
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
Grafheuvels
<p>Het landschap van Gelderland is voor een belangrijk deel gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd, zo'n 150.000 jaar geleden. Landijs vanuit het noorden zorgde toen voor...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
De Lourdesgrot
<p>Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history-project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis, is...
Doetinchem en de Tachtigjarige Oorlog
<p>In 1568 doet Willem van Oranje een aanval vanuit Duitsland noordwaarts langs de Maas, in de richting van Doetinchem. Een groot aantal Spaanse soldaten wordt...
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
Natuurbescherming en natuurbeleving
<p>Rond de eeuwwisseling vond een groep wetenschappers, onderwijzers, jagers, grootgrondbezitters, kunstenaars, zakenmensen en adellijke heren elkaar in een gemeenschappelijk thema: natuurbehoud. De opkomst van de...
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
De Gelderse adel
<p>Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Slag bij de Spitholderbrug
<p>Tot in de achttiende eeuw was de Spitholderbrug bij Almen de enige plaats waar 's winters het handelsverkeer vanuit Westfalen naar Deventer de Berkel kon...
Sloop vestingwerken
<p>Vanaf 1817 werden de buitenste verdedigingswerken van de stad omgetoverd in slingerende wandelpromenades en lommerrijke plantsoenen. Dit alles naar de plannen van de befaamde tuinarchitect...
Middeleeuwse nederzetting Zandwijk
<p>In 2014 zijn bij een archeologische opgraving resten van het middeleeuwse dorp Zandwijk aangetroffen. Het onderzoeksgebied ligt op een steenworp afstand ten noordoosten van het...
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Vikingaanval te Zutphen leidde tot blauwdruk van de stad
<p>Zo’n 1150 jaar geleden was Zutphen een belangrijke plaats van bestuur en rechtspraak van de graven van Hamaland, een toen erg machtige familie in het...
De Gelderse bannerheren
<p>De Gelderse bannerheren nemen een bijzondere plaats in de Gelderse adel in. Vanaf de jaren veertig van de vijftiende eeuw wordt er, onder andere op...
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Zorginstellingen 19e eeuw
<p>De naamsbekendheid van Ermelo als zorgdorp start in de tweede helft van de negentiende eeuw. In het verleden krijgt Ermelo weleens de bijnaam “Erbarmelo”. Dit...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
Romeinen en Bataven
<p>De Romeinse periode is van grote invloed op de eerste bewoningsvormen in het gebied van het huidige Lingewaard. De eerste wegen worden er door Romeinen...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
Grensoverschrijdend geloof
<p>Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Joost, Evert en Jacob van Heeckeren
<p>Jonker Joost is een begrip geworden in Ruurlo. Als centrale verteller introduceert hij het plaatselijk erfgoed aan basisschooljeugd, toeristen en de Ruurlose bevolking. Op "zijn"...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
De Gelderse Broederstrijd
<p>Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Burcht de Dikke Tinne in Hattem
<p>De voormalige burcht de Dikke Tinne was strategisch gesitueerd in het noordelijkste punt aan het Gelderse deel van de IJssel. Nu nog zijn in Hattem...
Het geslacht Batenburg en Bronckhorst
<p>Geslacht Batenburg wordt voor het eerst in de bronnen vermeld in 1076. In de veertiende eeuw trouwde de enige dochter van Dirk van Batenburg (†...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Huwelijk Willem van Oranje & Anna van Egmond
<p>Burens relatie met het Oranjehuis begint in 1551 als Anna van Egmond trouwt met prins Willem van Oranje. Anna is de schatrijke erfdochter van Maximiliaan...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
De grensstreek Gelderland (Oost-Achterhoek) - Duitsland
<p>De grens tussen Gelderland en Duitsland was eeuwenlang een bron van conflicten. Zowel de graven en hertogen van Gelre als de bisschop van Münster maakten...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
De bijzondere bouwstijl van kasteel Hernen
<p>In de omgeving van Wijchen ligt Hernen: een dorpje met een afwisselend en waterrijk buitengebied. Er ligt ook een middeleeuwse burcht, die met een gids...
Zutphen, stad van recht
<p>Je kunt als crimineel maar beter niet in Zutphen gaan wonen. Deze stad zit vol rechters, agenten en advocaten. De meeste zijn nog student. Ze...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Gelders Arcadië
<p>In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Landgoed Schovenhorst
<p>Schovenhorst is beroemd om zijn bomentuinen. Deze zijn in de negentiende en twintigste eeuw ontstaan uit kwekerij en bosbouwexperimenten met naaldbomen. Het landgoed omvat vijf...
Romeinse tuin
<p>Uit historische gegevens is gebleken dat de Limes, de grens van het grote Romeinse Rijk, van ca. 70 tot 300 na Christus, precies over het...
Bezet Nijmegen
<p>Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
De dood van Sir Philip Sidney, 17 oktober 1586
<p>In 1586 raakte Sir Philip Sidney bij Warnsveld zwaargewond in de Slag bij Zutphen tegen de Spanjaarden. Hij werd daarna een maand verzorgd in een...
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
Grafheuvels
<p>Het landschap van Gelderland is voor een belangrijk deel gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd, zo'n 150.000 jaar geleden. Landijs vanuit het noorden zorgde toen voor...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
De Lourdesgrot
<p>Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history-project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis, is...
