Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De Kleefse enclaves
<p>In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
Maarten van Rossum in Utrecht en Den Haag
<p>Tijdens de Gelderse Oorlogen wordt veldheer Maarten van Rossum tot veldmaarschalk benoemd. Onder andere Floris van Egmond en Schenck van Toutenburg, stadhouders van keizer Karel...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
De vestingwerken van Menno van Coehoorn
<p>Menno van Coehoorn werkte onder andere aan de vestingwerken van Zwolle, Doesburg, Nijmegen, Grave en Breda. Van Coehoorn ontwierp ook tal van linies die zich...
Burgers’ Zoo en Gelredome
<p>Vanaf 1913 trok Johan Burgers met zijn vermaarde fazanterie in ’s-Heerenberg veel publiek. In 1923 verhuisde hij vanwege een lage erfpacht, meer ruimte en de...
De Draak van Gelre
<p>De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
<p>Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
Arent thoe Boecophuis in Elburg
<p>In de veertiende eeuw heeft Elburg aan de Zuiderzee veel last van overstromingen. De Gelderse hertog Willem van Gulik laat zijn rentmeester Arent thoe Boecop...
Bourgonjetoren
<p>In de vijftiende-eeuwse Bourgonjetoren stonden vroeger de kanonnen van de stad Zutphen. De toren is gebouwd tijdens Bourgondische dreiging en moest Zutphen beschermen tegen de...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
Kapitein Bellen
<p>De man die zich voor de Tweede Wereldoorlog heeft beziggehouden met het opgraven van grafheuvels in Ede en omstreken, was kapitein Bellen.</p>
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Natuurbescherming en natuurbeleving
<p>Rond de eeuwwisseling vond een groep wetenschappers, onderwijzers, jagers, grootgrondbezitters, kunstenaars, zakenmensen en adellijke heren elkaar in een gemeenschappelijk thema: natuurbehoud. De opkomst van de...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Heilig Landstichting
<p>In de heuvels rondom Nijmegen verrijst tussen 1911 en 1940 een stukje Midden Oosten - de Heilig Land Stichting. Het park, naar een ontwerp van...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Fort Pannerden
<p>Het Fort Pannerden in de gemeente Lingewaard is gebouwd tussen 1869 en 1871 op basis van een ontwerp van ingenieur J.C. Ninaber uit 1819.</p>
Grensoverschrijdend geloof
<p>Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
De Gelderse stad Emmerik
<p>Vanaf 1233 is Emmerik een Gelderse stad. Emmerik krijgt verschillende privileges van Gelderse graven. Hierdoor wordt het qua aanleg en vormgeving een typisch Gelderse stad....
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
Arnold van Egmond opgesloten op het kasteel
<p>Een kenmerkende gebeurtenis is de opsluiting van Arnold van Egmond, hertog van Gelre, door zijn zoon Adolf op het kasteel van Buren in 1465.</p>
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
De Duivelsberg te Ubbergen
<p>Langs de strategisch gelegen Nijmeegse stuwwal aan de Waal worden rond het jaar 1000 twee mottes (verdedigingsheuvels) aangelegd. In de middeleeuwen vormt Ubbergen een grensgebied...
De Tachtigjarige oorlog
<p>In 1581 verklaarden de noordelijke steden en gewesten zich onafhankelijk van Spanje. Samen vormden zij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, waar het protestantisme de...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
Kloosters
<p>In de middeleeuwen bevonden zich twee kloosters in de nabijheid van Doetinchem: Bethlehem en Sion.</p>
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
De Gelderse adel
<p>Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
De Spanjaardspoort
<p>Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
De grafheuvels bij Garderen
<p>Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De Kleefse enclaves
<p>In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
Maarten van Rossum in Utrecht en Den Haag
<p>Tijdens de Gelderse Oorlogen wordt veldheer Maarten van Rossum tot veldmaarschalk benoemd. Onder andere Floris van Egmond en Schenck van Toutenburg, stadhouders van keizer Karel...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
De vestingwerken van Menno van Coehoorn
<p>Menno van Coehoorn werkte onder andere aan de vestingwerken van Zwolle, Doesburg, Nijmegen, Grave en Breda. Van Coehoorn ontwierp ook tal van linies die zich...
Burgers’ Zoo en Gelredome
<p>Vanaf 1913 trok Johan Burgers met zijn vermaarde fazanterie in ’s-Heerenberg veel publiek. In 1923 verhuisde hij vanwege een lage erfpacht, meer ruimte en de...
De Draak van Gelre
<p>De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
<p>Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
Arent thoe Boecophuis in Elburg
<p>In de veertiende eeuw heeft Elburg aan de Zuiderzee veel last van overstromingen. De Gelderse hertog Willem van Gulik laat zijn rentmeester Arent thoe Boecop...
Bourgonjetoren
<p>In de vijftiende-eeuwse Bourgonjetoren stonden vroeger de kanonnen van de stad Zutphen. De toren is gebouwd tijdens Bourgondische dreiging en moest Zutphen beschermen tegen de...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
Kapitein Bellen
<p>De man die zich voor de Tweede Wereldoorlog heeft beziggehouden met het opgraven van grafheuvels in Ede en omstreken, was kapitein Bellen.</p>
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Natuurbescherming en natuurbeleving
<p>Rond de eeuwwisseling vond een groep wetenschappers, onderwijzers, jagers, grootgrondbezitters, kunstenaars, zakenmensen en adellijke heren elkaar in een gemeenschappelijk thema: natuurbehoud. De opkomst van de...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Heilig Landstichting
<p>In de heuvels rondom Nijmegen verrijst tussen 1911 en 1940 een stukje Midden Oosten - de Heilig Land Stichting. Het park, naar een ontwerp van...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Fort Pannerden
<p>Het Fort Pannerden in de gemeente Lingewaard is gebouwd tussen 1869 en 1871 op basis van een ontwerp van ingenieur J.C. Ninaber uit 1819.</p>
Grensoverschrijdend geloof
<p>Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
De Gelderse stad Emmerik
<p>Vanaf 1233 is Emmerik een Gelderse stad. Emmerik krijgt verschillende privileges van Gelderse graven. Hierdoor wordt het qua aanleg en vormgeving een typisch Gelderse stad....
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
Arnold van Egmond opgesloten op het kasteel
<p>Een kenmerkende gebeurtenis is de opsluiting van Arnold van Egmond, hertog van Gelre, door zijn zoon Adolf op het kasteel van Buren in 1465.</p>
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
De Duivelsberg te Ubbergen
<p>Langs de strategisch gelegen Nijmeegse stuwwal aan de Waal worden rond het jaar 1000 twee mottes (verdedigingsheuvels) aangelegd. In de middeleeuwen vormt Ubbergen een grensgebied...
De Tachtigjarige oorlog
<p>In 1581 verklaarden de noordelijke steden en gewesten zich onafhankelijk van Spanje. Samen vormden zij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, waar het protestantisme de...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
Kloosters
<p>In de middeleeuwen bevonden zich twee kloosters in de nabijheid van Doetinchem: Bethlehem en Sion.</p>
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
De Gelderse adel
<p>Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
De Spanjaardspoort
<p>Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
De grafheuvels bij Garderen
<p>Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
