Verhaal van Gelderland
In deze Verhaal van Gelderland-special verzamelt mijnGelderland alle verhalen die zijn ingediend in het kader van het Verhaal van Gelderland.
Lees intro
56 verhalen
Bekijk volledige kaart
Mist u uw lokale geschiedverhaal in deze special? Klik hier om uw verhaal in te sturen! Meer informatie over het Verhaal van Gelderland vindt u door hier te klikken.
Betrokken organisaties
-
Eusebiuskerk Arnhem
Historisch en eigentijdsIn de Eusebius maak je een reis door de tijd: van de 21ste eeuw helemaal...
-
Erfgoedstudiehuis Land van de Heerlijkheden
Samenwerking 15 erfgoedinstellingen in het Land van Maas en WaalHet Erfgoedstudiehuis verdiept zich in de cultuurhistorie van het Land...
-
Historische Vereniging Zutphen
Zoals de naam zegt, houdt de Historische Vereniging Zutphen zich bezig...
De oudste kroniek van Gelre
<p>In 2017 kocht Kasteel Huis Bergh een uitzonderlijk handschrift met een imposante verzameling geïllustreerde kronieken, of geschiedverhalen. Elke afzonderlijke kroniek is voorzien van een gekleurde...
Carel Henny uit Velp
<p>Na de slag bij Leipzig op 18 oktober 1813 rukte het Pruisische legerkorps onder Opperbevelhebber Von Bülow via Hannover op naar Nederland om de Fransen...
Het leven van Karel van Egmond
<p>Karel werd geboren op 9 november 1467 te Grave samen met zijn tweelingzus Phillipa. Zijn moeder Catharina van Bourbon overleed twee jaar later. Zijn vader...
Het epitaaf van Joost van Sasbout
<p>Jodocus (Joost) van Sasbout werd in 1487 te Delft geboren. Hij was destijds bekend rechtsgeleerde en president van de rechtbank. In 1543 werd Sasbout door...
Hoe Elburg weer welvarend werd
<p>Elburg heeft door de eeuwen heen veel ups en downs gekend. Tussen de veertiende en zestiende eeuw maakte het deel uit van het Hanzeverbond. Een...
De cholera in Gelderland
<p>Op 17 augustus 1832 overleed Harmen Alberts Tuit, lid van de Groningse schutterij, in het militair hospitaal te Nijmegen aan de gevolgen van de ‘Aziatischen...
IJzerindustrie begint in de Achterhoek
<p>Als in 1689 Josias Olmius van de Staten van Zutphen en de Stad Doetinchem toestemming krijgt voor het delven van ijzeroer en het plaatsen van...
Een Nederlander als vorst in Engeland
<p>De Glorious Revolution was een geweldloze revolutie en met instemming van het parlement werden Willem en Mary koning en koningin. Het parlement wilde er echter...
Landweren op de Noord-Veluwe? Ja!
<p>Landweren kennen we op diverse plekken in Nederland. Dat er ook in Gelderland en zelfs op de Noord-Veluwe te vinden zijn, is bijzonder.</p>
Droebeldorp Zieuwent
<p>In het Zieuwentse landschap vallen al snel de groepjes boerderijen op, omgeven door uitgestrekte weilanden. Het zijn clusters van twee, drie, hooguit vier boerderijen. Ze...
Helene en haar geestelijk goed
<p>Het overgrote deel van de huidige collectie van het Kröller-Müller museum op de Veluwe danken we aan Helene Kröller-Müller (1869-1939). Haar kunstverzameling is een van...
Jacob Mom als waterstaatsheld?
<p>In de strijd tussen de Republiek der Zeven Provinciën en Spanje was het Land van Maas en Waal frontgebied. De streek was daarvan het slachtoffer....
De Tweede Wereldoorlog in Wageningen, beleefd door Truus Jansen
<p>In de Tweede Wereldoorlog zijn de inwoners van Wageningen twee keer geëvacueerd. Dat overkwam ook Truus Jansen die twaalf jaar was toen de oorlog uitbrak....
Liudger (742-809)
<p>Liudger stamde uit een voorname Friese familie. Hij werd in Zuilen bij Utrecht geboren in 742 n.C. Zijn familie had de Saksische traditie doorbroken en...
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
In de ban van de ringdijk
<p>In 1321 schrijft Reinald II van Gelre een Landtbrief waarin hij voor het hele gebied tussen Maas en Waal dé oplossing tegen wateroverlast presenteert. Er...
Het leven van schrijfster Wilma Vermaat
<p>Wilma Vermaat leefde van 1873 tot 1967 en woonde een groot gedeelte van haar leven in het buurtschap Oosterhuizen bij Beekbergen. Vanuit haar schrijfhut op...
Opstand in de Piersonstraat
<p>Op 15 februari 1981 bouwden krakers barricades in het centrum van Nijmegen die standhielden totdat ze een week later door een overmacht aan politie en...
Godfried’s liefde voor Gelre
<p>Het is dinsdag 21 juli 882. Na een tweeweekse vruchteloze belegering van Noormannenkamp Ascloha, centraal gelegen langs waterwegen en oude Romeinse heerbanen in het huidige...
De Huissense Umdracht
<p>Al zo’n vierhonderd jaar trekt jaarlijks een processie door het stadje Huissen. Officieel heet die de Huissense Omdracht, maar in het grenslanddialect spreekt men van...
Een van de rijkste vrouwen van Nederland
<p>Helene Emma Laura Juliane Müller wordt in het Duitse Horst geboren. In Düsseldorf leert ze de Nederlandse zakenman Anton Kröller kennen en in 1888 besluiten...
De ontsnapping uit Kamp Rees
<p>In het Duitse stadje Rees, op ca. acht kilometer afstand van het Nederlandse Megchelen, bevond zich een van de meest beruchte werkkampen uit het laatste...
Een chronogram boven de kerkdeuren
<p>In september 1994 werd, na een restauratie van drie jaar, de Eusebiustoren weer in gebruik genomen. Dit moment viel samen met de herdenking van 50...
Een massaproces in Arnhem (1842)
<p>In de jaren veertig van de negentiende eeuw is jonkheer Jan van Nispen van Sevenaer commissaris voor het district Doesburg en Zevenaar. Een invloedrijk en...
Dinxperlo en de mensen aan de grens
<p>Dinxperlo, een dorp aan de Nederlands-Duitse grens, wordt slechts door een straat, de Heelweg/Hellweg, gescheiden van de aangrenzende Duitse gemeente Suderwick. De grens speelde geen...
Revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied na de oorlog
<p>Direct na de Tweede Wereldoorlog startte een revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied. Deze werd gevoed door wederopbouw, ruilverkaveling en aandacht voor welzijn en opleiding van...
Het Gelders Waterloo monument
<p>In het Staatkundig Dagblad van dinsdag 7 december 1813 staat het bericht dat Mr. Gerard van Hasselt op zaterdag 4 december de Velpenaren heeft opgeroepen...
Passie voor tegels
<p>Kort voor kerst 1912 stuurde Helene Kröller Müller (1869-1939) enkele geschenken naar haar jonge vertrouweling Sam van Deventer. In een brief van 21 december schreef...
Ferdinand Hamer (Nijmegen 1840 – China 1900)
<p>Ferdinand Hamer werd op 21 augustus 1840 geboren in een kleine kruidenierswoning, Molenstraat 122 in Nijmegen. Uiteindelijk stierf hij in 1900, tijdens de Boksersopstand in...
De St. Werenfriduskerk in Zieuwent
<p>Midden in het land tussen Ruurlo en Lichtenvoorde ligt het gehucht Zieuwent. Het dorpje werd reeds genoemd in het jaar 1059 en is ontstaan op...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Van Het Loo naar Londen
<p>Het verhaal van stadhouder en koning Willem en koningin Mary Stuart is een verhaal met twee gezichten. Het is een liefdesgeschiedenis tussen een prins met...
IJzerproductie in de Oude IJsselstreek
<p>In de bodem van Oost-Nederland komt veel ijzeroer voor van hoge kwaliteit. Om kwalitatief hoogwaardig ijzer te kunnen maken is echter meer nodig. Zoals kalksteen,...
'De maat van ons ongeluk is vol'
<p>Eeuwenlang werd het Gelderse rivierengebied geplaagd door armoede. Met name in Het Land van Maas en Waal was de situatie schrijnend. Tot de zeventiger jaren...
De eerste archivaris van Gelderland
<p>Gerard van Hasselt groeide samen met zijn oudere broer Johan Conrad (1749-1804) – een ouder zusje werd slechts één jaar – op in het ouderlijk...
Walburgiskerk in de vuurlinie
<p>In de zestiende eeuw liepen de spanningen tussen de stad Zutphen en hertog Karel van Egmond hoog op. Toen men vreesde dat Gelre verscheurd zou...
Het museumhuis van Helene Kröller-Müller
<p>Het Kröller-Müller Museum is het levenswerk van Helene Kröller-Müller. Samen met raadgever H.P. Bremmer en dankzij het winstgevende bedrijf van echtgenoot Anton Kröller, weet zij...
Korte geschiedenis van toerisme in Voorthuizen
<p>Het toerisme is voor de gemeente Barneveld een factor van economisch belang. Hét gemeentelijke vakantiecentrum is Voorthuizen. In de zomermaanden verdubbelt de bevolking in aantal...
Baron van Brakell, landbouwvernieuwer en sociaal bewogen ‘ijsbreker’
<p>Geboren in het Gelderse Rijswijk in 1788, vestigde Frederik Louis Willem, baron van Brakell zich in 1809 in het Betuwse Lienden op een boerderij die...
Een bijzondere Oosterbeekse meubelfabriek
<p>De N.V. Labor Omnia Vincit (kortweg LOV) was een bekende meubelfabriek in Oosterbeek die naam heeft gemaakt in de geschiedenis van de Nederlandse toegepaste...
De gesel van het water
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Ds. A.G.H. Kroneman (1911-1998)
<p>Het verhaal van de spectaculaire ontvluchtingen uit Kamp Rees is tegelijkertijd het verhaal van mensen, die zich daar onder levensbedreigende omstandigheden voor hebben ingezet. Onder...
Eindelijk op eigen benen
<p>Vergeleken met andere delen van Nederland, is het Land tussen Maas en Waal lang achtergebleven. Dat is moeilijk te begrijpen voor een gebied met twee...
Jacob Mom als landverrader?
<p>Jacob Mom werd in 1569 geboren in Puiflijk. In 1588 werd hij op negentienjarige leeftijd Ambtman van Maas en Waal. Met zijn benoeming trad...
De dwangarbeiders van kamp Rees
<p>In het zuiden van de Gelderse Achterhoek ligt het dorp Megchelen, aan drie kanten omgeven door Duits grondgebied. In de late avond van december 1944...
Een gebrandschilderd bevrijdingsraam
<p>In de gehele Eusebius zijn de grote ramen na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog voorzien van blank kathedraalglas. Een uitzondering is het grote raam...
Pluimvee-industrie in Barneveld
<p>De pluimveehouderij was in de vroegere eeuwen voor de meeste landbouwers een bijverdienste. Er werden een paar kippen gehouden. De eieren die niet voor eigen...
De Wapenboeken van Gelre en Beyeren
<p>Wanneer er in de middeleeuwen een groot aantal volledig in metaal gehulde mannen tegenover elkaar stonden, was het erg lastig onderscheid te maken tussen alle...
Brieven aan Sam
<p>‘Wat zal mijn afwaschkastje mooi worden, Sam, een echt juweeltje.’ In haar brieven aan Sam van Deventer sprak Helene Kröller Müller vaak haar liefde en...
Getijdenboek van Margariet Block
<p>De kopiiste Margariet Block behoorde tot het klooster van Bethanië. Het was een regularissenklooster dat rond 1404 -1405 gesticht werd door Hendrik Gouda uit Zwolle.</p>
De oudste kroniek van Gelre
<p>In 2017 kocht Kasteel Huis Bergh een uitzonderlijk handschrift met een imposante verzameling geïllustreerde kronieken, of geschiedverhalen. Elke afzonderlijke kroniek is voorzien van een gekleurde...
Carel Henny uit Velp
<p>Na de slag bij Leipzig op 18 oktober 1813 rukte het Pruisische legerkorps onder Opperbevelhebber Von Bülow via Hannover op naar Nederland om de Fransen...
Het leven van Karel van Egmond
<p>Karel werd geboren op 9 november 1467 te Grave samen met zijn tweelingzus Phillipa. Zijn moeder Catharina van Bourbon overleed twee jaar later. Zijn vader...
Het epitaaf van Joost van Sasbout
<p>Jodocus (Joost) van Sasbout werd in 1487 te Delft geboren. Hij was destijds bekend rechtsgeleerde en president van de rechtbank. In 1543 werd Sasbout door...
Hoe Elburg weer welvarend werd
<p>Elburg heeft door de eeuwen heen veel ups en downs gekend. Tussen de veertiende en zestiende eeuw maakte het deel uit van het Hanzeverbond. Een...
De cholera in Gelderland
<p>Op 17 augustus 1832 overleed Harmen Alberts Tuit, lid van de Groningse schutterij, in het militair hospitaal te Nijmegen aan de gevolgen van de ‘Aziatischen...
IJzerindustrie begint in de Achterhoek
<p>Als in 1689 Josias Olmius van de Staten van Zutphen en de Stad Doetinchem toestemming krijgt voor het delven van ijzeroer en het plaatsen van...
Een Nederlander als vorst in Engeland
<p>De Glorious Revolution was een geweldloze revolutie en met instemming van het parlement werden Willem en Mary koning en koningin. Het parlement wilde er echter...
Landweren op de Noord-Veluwe? Ja!
<p>Landweren kennen we op diverse plekken in Nederland. Dat er ook in Gelderland en zelfs op de Noord-Veluwe te vinden zijn, is bijzonder.</p>
Droebeldorp Zieuwent
<p>In het Zieuwentse landschap vallen al snel de groepjes boerderijen op, omgeven door uitgestrekte weilanden. Het zijn clusters van twee, drie, hooguit vier boerderijen. Ze...
Helene en haar geestelijk goed
<p>Het overgrote deel van de huidige collectie van het Kröller-Müller museum op de Veluwe danken we aan Helene Kröller-Müller (1869-1939). Haar kunstverzameling is een van...
Jacob Mom als waterstaatsheld?
<p>In de strijd tussen de Republiek der Zeven Provinciën en Spanje was het Land van Maas en Waal frontgebied. De streek was daarvan het slachtoffer....
De Tweede Wereldoorlog in Wageningen, beleefd door Truus Jansen
<p>In de Tweede Wereldoorlog zijn de inwoners van Wageningen twee keer geëvacueerd. Dat overkwam ook Truus Jansen die twaalf jaar was toen de oorlog uitbrak....
Liudger (742-809)
<p>Liudger stamde uit een voorname Friese familie. Hij werd in Zuilen bij Utrecht geboren in 742 n.C. Zijn familie had de Saksische traditie doorbroken en...
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
In de ban van de ringdijk
<p>In 1321 schrijft Reinald II van Gelre een Landtbrief waarin hij voor het hele gebied tussen Maas en Waal dé oplossing tegen wateroverlast presenteert. Er...
Het leven van schrijfster Wilma Vermaat
<p>Wilma Vermaat leefde van 1873 tot 1967 en woonde een groot gedeelte van haar leven in het buurtschap Oosterhuizen bij Beekbergen. Vanuit haar schrijfhut op...
Opstand in de Piersonstraat
<p>Op 15 februari 1981 bouwden krakers barricades in het centrum van Nijmegen die standhielden totdat ze een week later door een overmacht aan politie en...
Godfried’s liefde voor Gelre
<p>Het is dinsdag 21 juli 882. Na een tweeweekse vruchteloze belegering van Noormannenkamp Ascloha, centraal gelegen langs waterwegen en oude Romeinse heerbanen in het huidige...
De Huissense Umdracht
<p>Al zo’n vierhonderd jaar trekt jaarlijks een processie door het stadje Huissen. Officieel heet die de Huissense Omdracht, maar in het grenslanddialect spreekt men van...
Een van de rijkste vrouwen van Nederland
<p>Helene Emma Laura Juliane Müller wordt in het Duitse Horst geboren. In Düsseldorf leert ze de Nederlandse zakenman Anton Kröller kennen en in 1888 besluiten...
De ontsnapping uit Kamp Rees
<p>In het Duitse stadje Rees, op ca. acht kilometer afstand van het Nederlandse Megchelen, bevond zich een van de meest beruchte werkkampen uit het laatste...
Een chronogram boven de kerkdeuren
<p>In september 1994 werd, na een restauratie van drie jaar, de Eusebiustoren weer in gebruik genomen. Dit moment viel samen met de herdenking van 50...
Een massaproces in Arnhem (1842)
<p>In de jaren veertig van de negentiende eeuw is jonkheer Jan van Nispen van Sevenaer commissaris voor het district Doesburg en Zevenaar. Een invloedrijk en...
Dinxperlo en de mensen aan de grens
<p>Dinxperlo, een dorp aan de Nederlands-Duitse grens, wordt slechts door een straat, de Heelweg/Hellweg, gescheiden van de aangrenzende Duitse gemeente Suderwick. De grens speelde geen...
Revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied na de oorlog
<p>Direct na de Tweede Wereldoorlog startte een revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied. Deze werd gevoed door wederopbouw, ruilverkaveling en aandacht voor welzijn en opleiding van...
Het Gelders Waterloo monument
<p>In het Staatkundig Dagblad van dinsdag 7 december 1813 staat het bericht dat Mr. Gerard van Hasselt op zaterdag 4 december de Velpenaren heeft opgeroepen...
Passie voor tegels
<p>Kort voor kerst 1912 stuurde Helene Kröller Müller (1869-1939) enkele geschenken naar haar jonge vertrouweling Sam van Deventer. In een brief van 21 december schreef...
Ferdinand Hamer (Nijmegen 1840 – China 1900)
<p>Ferdinand Hamer werd op 21 augustus 1840 geboren in een kleine kruidenierswoning, Molenstraat 122 in Nijmegen. Uiteindelijk stierf hij in 1900, tijdens de Boksersopstand in...
De St. Werenfriduskerk in Zieuwent
<p>Midden in het land tussen Ruurlo en Lichtenvoorde ligt het gehucht Zieuwent. Het dorpje werd reeds genoemd in het jaar 1059 en is ontstaan op...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Van Het Loo naar Londen
<p>Het verhaal van stadhouder en koning Willem en koningin Mary Stuart is een verhaal met twee gezichten. Het is een liefdesgeschiedenis tussen een prins met...
IJzerproductie in de Oude IJsselstreek
<p>In de bodem van Oost-Nederland komt veel ijzeroer voor van hoge kwaliteit. Om kwalitatief hoogwaardig ijzer te kunnen maken is echter meer nodig. Zoals kalksteen,...
'De maat van ons ongeluk is vol'
<p>Eeuwenlang werd het Gelderse rivierengebied geplaagd door armoede. Met name in Het Land van Maas en Waal was de situatie schrijnend. Tot de zeventiger jaren...
De eerste archivaris van Gelderland
<p>Gerard van Hasselt groeide samen met zijn oudere broer Johan Conrad (1749-1804) – een ouder zusje werd slechts één jaar – op in het ouderlijk...
Walburgiskerk in de vuurlinie
<p>In de zestiende eeuw liepen de spanningen tussen de stad Zutphen en hertog Karel van Egmond hoog op. Toen men vreesde dat Gelre verscheurd zou...
Het museumhuis van Helene Kröller-Müller
<p>Het Kröller-Müller Museum is het levenswerk van Helene Kröller-Müller. Samen met raadgever H.P. Bremmer en dankzij het winstgevende bedrijf van echtgenoot Anton Kröller, weet zij...
Korte geschiedenis van toerisme in Voorthuizen
<p>Het toerisme is voor de gemeente Barneveld een factor van economisch belang. Hét gemeentelijke vakantiecentrum is Voorthuizen. In de zomermaanden verdubbelt de bevolking in aantal...
Baron van Brakell, landbouwvernieuwer en sociaal bewogen ‘ijsbreker’
<p>Geboren in het Gelderse Rijswijk in 1788, vestigde Frederik Louis Willem, baron van Brakell zich in 1809 in het Betuwse Lienden op een boerderij die...
Een bijzondere Oosterbeekse meubelfabriek
<p>De N.V. Labor Omnia Vincit (kortweg LOV) was een bekende meubelfabriek in Oosterbeek die naam heeft gemaakt in de geschiedenis van de Nederlandse toegepaste...
De gesel van het water
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Ds. A.G.H. Kroneman (1911-1998)
<p>Het verhaal van de spectaculaire ontvluchtingen uit Kamp Rees is tegelijkertijd het verhaal van mensen, die zich daar onder levensbedreigende omstandigheden voor hebben ingezet. Onder...
Eindelijk op eigen benen
<p>Vergeleken met andere delen van Nederland, is het Land tussen Maas en Waal lang achtergebleven. Dat is moeilijk te begrijpen voor een gebied met twee...
Jacob Mom als landverrader?
<p>Jacob Mom werd in 1569 geboren in Puiflijk. In 1588 werd hij op negentienjarige leeftijd Ambtman van Maas en Waal. Met zijn benoeming trad...
De dwangarbeiders van kamp Rees
<p>In het zuiden van de Gelderse Achterhoek ligt het dorp Megchelen, aan drie kanten omgeven door Duits grondgebied. In de late avond van december 1944...
Een gebrandschilderd bevrijdingsraam
<p>In de gehele Eusebius zijn de grote ramen na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog voorzien van blank kathedraalglas. Een uitzondering is het grote raam...
Pluimvee-industrie in Barneveld
<p>De pluimveehouderij was in de vroegere eeuwen voor de meeste landbouwers een bijverdienste. Er werden een paar kippen gehouden. De eieren die niet voor eigen...
De Wapenboeken van Gelre en Beyeren
<p>Wanneer er in de middeleeuwen een groot aantal volledig in metaal gehulde mannen tegenover elkaar stonden, was het erg lastig onderscheid te maken tussen alle...
Brieven aan Sam
<p>‘Wat zal mijn afwaschkastje mooi worden, Sam, een echt juweeltje.’ In haar brieven aan Sam van Deventer sprak Helene Kröller Müller vaak haar liefde en...
Getijdenboek van Margariet Block
<p>De kopiiste Margariet Block behoorde tot het klooster van Bethanië. Het was een regularissenklooster dat rond 1404 -1405 gesticht werd door Hendrik Gouda uit Zwolle.</p>
