Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Jan de Beijer, Crayenstein (1750) © PD
Huis Crayestein in Tricht
<p>Op de vruchtbare gronden langs de Linge liggen in de middeleeuwen veel kastelen en adellijke huizen. Ze overleven het oorlogsgeweld door de eeuwen heen niet...
Cor en Koos op een vissersboot © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
De ondergang van de riviervisserij
<p>Heerewaarden, strak omsloten door 's lands grootste rivieren en omarmd door de Maas- en Waaldijken. Nergens komen die twee waterdragers dichter bij elkaar. Hier wonen...
1174 Heilige Roomse Rijk
De tol van Tiel verdwijnt
<p>De Duitse keizers hebben een belangrijke reden om Tiel te beschermen: de kooplieden die er komen en voorbijvaren moeten hen tol betalen. Maar vanaf 1020...
Asperen vanuit de lucht, voor de oorlog © Collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie
Asperen op zijn kop
<p>De invasie van de soldaten in 1939 het Asperense dorpsleven volledig op zijn kop. De anders zo rustige gemeenschap van ongeveer 1500 zielen werd aangevuld...
Nieuwe Schans bij de Maas op een kaart uit 1663 © Gelders Archief
Stoomgemalen aan de Nieuwe Schans
<p>Het buurtschap Nieuwe Schans bij Alphen aan de Maas dankt haar naam aan een fort dat hier rond 1580 werd gebouwd op initiatief van Willem...
Protestantse Kerk Appeltern vanaf de noordzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Protestantse Kerk Appeltern, gewapenderhand verkregen
Deze kerk is ongetwijfeld een van de oudste kerken in het Land van Maas en Waal, wellicht beduidend ouder dan de eerste...
Kasteel Ammersoyen ©
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
<p>Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
Hillebrand van Herwijnen © Ella Kok-Majewska, alle rechten voorbehouden
"Iedereen in het gebied kreeg er mee te maken."
<p>Hillebrand van Herwijnen (1953) leeft al zijn hele leven op een boerenbedrijf in de Bommelerwaard. Zijn melkveebedrijf met 190 melkkoeien en zo’n 75 stuks kleinvee...
1850 van alles te koop
Van alles te koop
<p>In de negentiende eeuw ontwikkelt Tiel zich tot een belangrijke centrumplaats voor de handel in vee en agrarische gewassen.</p>
Hovensche kooi in 2007 © Rita Boer Rookhuiszen, CC-BY-NC
Eendenkooien in de gemeente West Betuwe
<p>Eendenkooien waren met name in en net na de middeleeuwen belangrijk voor de voedselproductie. Zij voorzagen in eiwitrijk voedsel, niet alleen voor de rijken, ook...
Kaart Nicolaas Geelkercken uit 1633, naar aanleiding van de ruzie tussen Geërfden van de Molenpolder Dreumel-Alphen-Wamel en de molenbouwers © Gelders Archief CC1.0
Molensoap in de Zak van Maas en Waal
<p>Alphen, Wamel en Dreumel liggen in de Zak van Maas en Waal, het laagste gedeelte binnen Maas en Waal. Daar loopt alle water naar toe....
Ereboog in Rumpt ter ere van de inhuldiging van burgemeester Kolff in 1914 © prentbriefkaartencollectie Regionaal Archief Rivierenland
Tim Kolff, burgemeester van Deil
<p>Willem Marinus Kolff (Tim) is geboren op 2 februari 1882 in Deil en overleden op 25 januari 1944 in Sonnenburg (Dtsl). Hij kwam uit een...
Gedenkplaat aan de Waalstraat te Tiel © Wikipedia Commons, CC2.5
Veertien burgers uit Wamel geëxecuteerd in Tiel
<p>In Tiel vond op 20 september 1944, tijdens Operatie Market Garden, een executie plaats. Bij deze executie werden veertien burgers uit Wamel door de Duitsers...
Jan Ekels, 1728. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
De Sint Lambertuskerk
<p>De Sint Lambertuskerk in het centrum van Buren is ouder dan de stad zelf. Vermoedelijk staat in de tweede helft van de 13e eeuw op...
In Brakel moest in 1975 onder meer het voormalige gemeentehuis voor dijkversterking wijken. Sinds 1980 staat op de plek van het gemeentehuis het Vrouwtje van Brakel, dat zorgelijk over de Waal tuurt. © Via Collectie Gelderland, Gelderland in Beeld, gemeente Zaltbommel
Van dijkversterking naar Ruimte voor de Rivier
<p>Na de Watersnoodramp van 1953 moesten eveneens de dijken in het rivierengebied versterkt worden. De rigoureuze aanpak daarvan leidde tot veel protest. Ondertussen ontstonden in...
Het watersnoodmonument op de Waaldijk in Beneden-Leeuwen met een tekst gewijd aan Hanneke van Beek © John Raggers CC-BY-NC-SA
Een traan in het oog van de koning
<p>Na de zeer onstuimige achttiende eeuw met maar liefst negen complete overstromingen van het Land tussen Maas en Waal en bijna vier keer zoveel dijkdoorbraken,...
Slot Loevestein © Johan Bakker cc-by-sa
Ontsnapping van Hugo de Groot
<p>Hugo de Groot werd geboren te Delft op 10 april 1583. Al snel erkende men Hugo's talenten. Vanaf achtjarige leeftijd dichtte hij in het Latijn...
Koninginnedag in Opheusden ©
Koninginnedag in Opheusden
"En dan hadden we 's middags aubade, toen hebben we bij ons nog wel eens een hele discussie gehad in de gemeente, daar kan ik...
Onderkomens op de plantage Berg en Dal, waarvan Jacoba Marina deeleigenaar was © PD
Jacoba Maurina Spiering (Suriname 1806 - Zaltbommel 1865) - Deel 1
<p>Jacoba Maurina Spiering werd in 1806 in Suriname geboren als jongste dochter van Johanna Elisabeth Philippina Thomas en Frederik Hendrik Spiering. Toen Jacoba Maurina op...
De streektaalkoffer. © Erfgoedcentrum Achterhoek & Liemers, PD.
Sinterklaas in Ingen
"En je ging geen schoen zetten, maar de klomp zetten, dat mocht je ook bij opa en oma doen en ook thuis. Ja en dat...
De Agnietenstraat in Tiel vormde een van de decors van de kwade Paasdag, 1378. ©
Partijstrijd: de Kwade Paasdag
<p>Veel Tielenaren denken, dat het rustiger zal worden na de overgang naar Gelre. Maar dat valt tegen: er breekt in 1350 een partijstrijd uit tussen...
Arnold van Egmond (r), oudste zoon van Maria van Arkel en Jan II van Egmond. Afgebeeld in zijn Breviarium, knielend bij St.Nicolaas © Publiek Domein
Maria van Arkel en Jan met de bellen verloven zich in 1400
<p>Jan met de bellen en Maria van Arkel - allebei tieners - verloven zich op kasteel Ammersoyen. Daarmee zou de Gelders-Gulikse dynastie gered kunnen worden,...
Winand Logister © privécollectie, alle rechten voorbehouden
'De grote vrijheid die je had'
<p>Winand Logister (1941) werkte zijn hele leven in de binnenvaart. Tussen 1976 en 1984 was hij riviermeester op de Waal bij Tiel. Met zijn patrouilleboot...
Luchtfoto kasteel Leyenburg in Vuren, 1964 © collectie KLM Aerocarto, Nederlandse Kastelenstichting, CC-BY-SA
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
<p>De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
Band Kinkobra Appelpop 2011 © Jette Janssen, Erfgoed Gelderland CC-BY-SA
Het is het sfeertje wat 't em doet
<p>Appelpop is uitgegroeid tot het grootste popfestival in zijn soort. Appelpop is inmiddels een festival met nationale en zelfs internationale bekendheid. In 2001 bezochten naar...
Notarishuis Rumpt © Historische Kring West-Betuwe cc-by
Notarishuis in Rumpt
<p>Een opvallend gebouw langs de dijk is het voormalige Notarishuis, een villa in Chalet-stijl.</p>
Fragmenten van hakzilver, gevonden bij het onderzoek van de vindplaats Tiel-Passewaaij. Datering: 350-450 n.Chr. © Vrije Universiteit / Stijn Heeren
De zilverschat van Tiel – Passewaaij
<p>In verband met onderzoek naar een schatvondst uit de vijfde eeuw bij Pey (gemeente Echt-Susteren, Limburg) heeft archeoloog Stijn Heeren in 2014 ook nieuw onderzoek...
Voormalige Hervormde Kerk Altforst vanaf de zuidzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Hervormde Kerk Altforst
Aan de Kerkstraat nr.21 in Altforst staat het sinds 1970 buiten gebruik gestelde kerkgebouw van de Nederlands Hervormde Kringgemeente. Een driezijdig...
1887 het Spaarbankgebouw
Spaarbankgebouw
<p>Al in de negentiende eeuw heeft Tiel een schouwburg in de oude middeleeuwse Sint-Agnietenkapel. Deze schouwburg wordt echter in 1883 op last van de brandweer...
Graaf Floris II van Pallandt
De trekschuit die er nooit kwam
<p>Rechtstreeks van Amsterdam naar 's-Hertogenbosch. Dat is het doel van een nieuwe scheepvaartroute dwars door het Rivierengebied. Door de rivieren te verbinden met kanalen kunnen...
Bronzen infanteriehelm met wangkleppen uit de Romeinse tijd ©
Kesteren in de Romeinse tijd
<p>Binnen de Nedergermaanse limes vormt Kesteren een geval apart. Opgravingen laten zien dat hier in de Romeinse tijd volop activiteit is geweest, zowel militair als...
Jan van Kuilenburg, oud Dijkgraaf Tieler- en Culemborgerwaarden © Jan van de Lagemaat
Van onveilig naar veilig gebied in de Culemborger- en Tielerwaarden
<p>'Wanneer je goede ambtenaren hebt, dan kan iedereen dijkgraaf zijn', stelt de oud dijkgraaf van de Culemborger- en Tielerwaarden. Daar was hij vanaf 1981 heemraad...
Boerderijverplaatsingen, boerderijen uit de dorpen naar de polder © Uit: Grote Werken, CC-BY
Een nieuw land: ruilverkaveling Maas en Waal West
<p>Het Land van Maas en Waal is vanaf 1600 afgegleden. Extern grootgrondbezit, wurgende pachtcontracten, extreme versnippering van percelen, inklinkende kleigronden en een opeenvolging van watersnoodrampen...
Splitsingspunt van Rijn en Waal bij de Schenkenschans omstreeks 1640. De Waal was toen al een grotere tak dan de Rijn. Rond het splitsingspunt liggen veel fortificaties. Noord is onder. © Atlas van Loon, Joh. Jacobi Schort, ca. 1640
Meanderende rivieren
<p>Ongeveer 10.000 jaar geleden was de ijstijd afgelopen. In de periode die we het holoceen noemen, werd het klimaat warmer en gelijkmatiger. De bergen in...
Kerk en klooster van St. Walburg. Detail uit de kaart van Joh. Blaeu, ca 1650
Het klooster van Sint-Walburg
<p>Rond het jaar 900 is Tiel in het bezit van graaf Waltger van Teisterbant. Hij sticht een kerk en een klooster. Deze worden toegewijd aan...
Stoomgemaal De Tuut © CC0
Het leven op een stoomgemaal
<p>Leo Greep (1933) is de zoon van een machinist. Hij heeft zijn kinderjaren op twee verschillende stoomgemalen in het land van Maas en Waal doorgebracht....
Koningin Juliana bij het 25-jarig jubileum van de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen, naast haar (waarschijnlijk) Van Selms © PD, via Wikipedia
Geerda van Beekhoff – van Selms
<p>In de jaren vijftig en zestig was mevrouw Geerda van Beekhoff – van Selms uit Gelderland actief in internationale organisaties, die zich bezighielden met de...
1880 J.N. Daalderop sticht metaalwarenfabriek
J.N. Daalderop sticht zijn metaalwarenfabriek
<p>In 1880 neemt Johannes Nicolaas Daalderop de stoomkoperdraaierij van de weduwe Pas in de Waterstraat over. Het is de grondslag voor een bedrijf dat zou...
Verhalen in streektaal uit een koffer
Oud en Nieuw in Opheusden
"En dan 's avonds, mijn vader werkte op de steenfabriek, en dan kwam hij 's avonds thuis en dan moest hij mijn moeder helpen met...
Secco: Sint Jacobus met schelp op voorhoofd © PD
De verborgen secco’s van Buurmalsen
<p>In de Hervormde kerk van Buurmalsen zijn bij restauratiewerkzaamheden (1982-1988) 500 jaar oude muurschilderingen tevoorschijn gekomen. Het gaat om secco’s, muurschilderingen op een droge ondergrond/pleisterlaag....
Vissers zetten hun netten uit, Jan van Goyen (1638). © PD
In eigen netten verstrikt
<p>Eeuwenlang leeft heel Heerewaarden van de riviervisserij. Het is lange tijd de grootste riviervissersplaats van Gelderland. Er zijn op het hoogtepunt circa vijftig vissers lid...
Affiche Luxortheater
Na afloop bal!
<p>De vestiging van Blokker aan de markt is bijna vijftig jaar het City Theater geweest. Een bioscoop met ruimte voor vijfhonderd bezoekers. Achter het glas...
Publicatie uit 1941: Uitgaansverbod na 21.00 uur
De Tweede Wereldoorlog
<p>10 mei 1940 worden de inwoners van Tiel 's morgens vroeg opgeschrikt door vliegtuigen die naar het westen vliegen. De tweede wereldoorlog is een feit.</p>
De Binnenpoort vanaf de markt gezien
De Binnenpoort
<p>De grachten en restanten van de stadsmuur in de binnenstad van Culemborg zijn uit de veertiende eeuw. Net als de monumentale Binnenpoort, de laatste stadspoort....
Brakel (Bron: Wikimedia)
De dreiging van het water
<p>In het rivierengebied was de dreiging van het water altijd aanwezig. Om zich te beschermen legden de bewoners kaden en dijken aan.</p>
Kasteel Ammersoyen ca. 1730, door Cornelis Pronk © PD
Het statige kasteel Ammersoyen
<p>Strategisch gelegen tussen Maas en Waal, in het schitterende rivierenland van de Bommelerwaard ligt deze indrukwekkende burcht. Ammersoyen is een van onze best bewaarde middeleeuwse...
Distels
De proefboerderij
Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Stoomgemaal De Tuut in Appeltern © Gerard Kouwenberg CC-BY
Stoomgemaal de Tuut
<p>De Tuut bij Appeltern is het enige stoomgemaal van het Gelders rivierengebied. Het werd in 1917 gebouwd voor de bemaling van de Nieuwe wetering. Een...
Aart Kusters (l) en Ton Jansen © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Stroomhuis levert kunst
<p>In Neerijnen staat een opvallend gebouw met een bijzondere functie: het Stroomhuis. Industrieel erfgoed dat een culturele bestemming kreeg. Hoe dat zo gekomen is, vertellen...
De Kelten hebben een natuurgodsdienst © https://www.hillwalktours.nl/wandelen-reisblog/wp-)
De Kelten in Nederland en Gelderland
<p>Circa 1500 v.C worden ruitervolkeren gedwongen de Klein-Aziatische steppen te ver laten. Dat moet alles te maken hebben gehad met de uitbarsting van de vulkaan...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl