Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Aart Kusters (l) en Ton Jansen © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Stroomhuis levert kunst
<p>In Neerijnen staat een opvallend gebouw met een bijzondere functie: het Stroomhuis. Industrieel erfgoed dat een culturele bestemming kreeg. Hoe dat zo gekomen is, vertellen...
Ridders vechten om de burcht in de 13e eeuw
De burcht bij Tiel wordt verwoest
<p>Aan het einde van de twaalfde eeuw is Tiel in het bezit gekomen van de hertogen van Brabant. Die hebben hun machtsgebied rond Leuven en...
In Brakel moest in 1975 onder meer het voormalige gemeentehuis voor dijkversterking wijken. Sinds 1980 staat op de plek van het gemeentehuis het Vrouwtje van Brakel, dat zorgelijk over de Waal tuurt. © Via Collectie Gelderland, Gelderland in Beeld, gemeente Zaltbommel
Van dijkversterking naar Ruimte voor de Rivier
<p>Na de Watersnoodramp van 1953 moesten eveneens de dijken in het rivierengebied versterkt worden. De rigoureuze aanpak daarvan leidde tot veel protest. Ondertussen ontstonden in...
Kasteel Nederhemert (Bron: kasteel Nederhemert)
De bewoners van kasteel Nederhemert
<p>De oudste delen van kasteel Nederhemert dateren uit het begin van de veertiende eeuw. Vanaf toen heeft het veel veranderingen ondergaan: het kasteel ontwikkelde zich...
Geallieerde voertuigen trekken door Buren, 8 mei 1945. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Tweede Wereldoorlog in Buren
<p>8 mei 1945</p> <p>'s Morgens vroeg werden we wakker doordat we over de Markt auto's en motorfietsen hoorden rijden. Het bleken stoottroepen te zijn...
De huidige staat van het Fort (Bron: Bezoekerscentrum De Grote Rivieren, foto: Bezoekerscentrum De Grote Rivieren)
Fort Sint Andries
<p>In 1599, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, bouwden de Spanjaarden ten westen van Heerewaarden Fort Sint Andries (ook wel 'Oud' Fort St. Andries genoemd). Het fort...
Voormalige proosdij, hoeve Munnickenwoerd vanaf de oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Proosdij van de Norbertinessen
Aan de Woerdsestraat nr. 34 in Altforst staat de hoeve Munnickenwoerd. Deze staat ongeveer op de plek van een proosdij die ...
Een tekening van een galg
Galgen in het Gelderse rivierengebied
<p>Galgendaal, Galgenberg, Galgeplek, Galgepad en Galgestraatje. Enkele namen van plaatsen en straten in de Betuwe die aan macabere plekken herinneren. Plaatsen waar vroeger een galg...
Hovensche kooi in 2007 © Rita Boer Rookhuiszen, CC-BY-NC
Eendenkooien in de gemeente West Betuwe
<p>Eendenkooien waren met name in en net na de middeleeuwen belangrijk voor de voedselproductie. Zij voorzagen in eiwitrijk voedsel, niet alleen voor de rijken, ook...
Nieuwe Schans bij de Maas op een kaart uit 1663 © Gelders Archief
Stoomgemalen aan de Nieuwe Schans
<p>Het buurtschap Nieuwe Schans bij Alphen aan de Maas dankt haar naam aan een fort dat hier rond 1580 werd gebouwd op initiatief van Willem...
Gouverneur-generaal Johannes van den Bosch door Sarief Bastaman Saleh (1836) © Publiek Domein
Johannes van den Bosch en Herwijnen
<p>Johannes van den Bosch, thuis in zijn kinderjaren 'Jan' genoemd, werd op 2 februari 1780 geboren in Herwijnen, in de Betuwe. Zijn vader was aldaar...
Stoomgemaal De Tuut in Appeltern © Gerard Kouwenberg CC-BY
Stoomgemaal de Tuut
<p>De Tuut bij Appeltern is het enige stoomgemaal van het Gelders rivierengebied. Het werd in 1917 gebouwd voor de bemaling van de Nieuwe wetering. Een...
Voorplein met hoofdgevel van Kasteel Buren, Abraham de Haen naar Cornelis Pronk, 1728. Foto RKD – Nederlands instituut voor kunstgeschiedenis, Den Haag
Pasqualini
<p>Wat doet een Italiaanse vestingbouwer uit Bologna aan het begin van de 16e eeuw in Buren? Als Maximiliaan van Egmond in 1530 aanwezig is bij...
Een wiegje uit de jaren '50 van de vorige eeuw
Geboorte in Culemborg
"En d'r was dan vroeger niemand bij, net wat Jan Pronk zegt, gewoon mijn vader en de baker. En ze hadden voor mij ook geen...
René Parijs © René Parijs CC-BY-NC-ND
Museumdirecteur in Buren
<p>Sinds oktober 2017 is René Parijs werkzaam in het pittoreske Buren. Een cadeautje nadat hij bewust koos voor een tweede carrière buiten Defensie. Werken bij...
Huis De Fonteyn
Jan van Riebeeck
<p>Jan van Riebeeck wordt in 1617 geboren, vermoedelijk in het huis 'De Fonteyn' in Culemborg. Tweeentwintig jaar oud stapt hij als leerling-chirurgijn aan boord van...
Huis van Zoelen in 1728 © Wikipedia Commons/PD
Dirck Vijgh (1531-1615)
<p>Dirck Vijgh werd in 1531 geboren als oudste zoon van Claes Vijgh en Anna van Gelder. Van vaderszijde stamde hij uit een oud aanzienlijk riddermatig...
Pottenbakken ©
Pottenbakken
<p>Het ambacht pottenbakken is al eeuwen oud. Werden eerst de potten gemaakt met de hand, later werden ze op de schopschijf gedraaid. De potten waren...
Stoomtram Maas en Waal, schema © Uit de publicatie van Adriaan Maters
De stoomtram legt een link met de buitenwereld
<p>In het Land tussen Maas en Waal wordt in 1902 een tramweg aangelegd van 32 km van Nijmegen naar Wamel. Hierover rijdt zes keer per...
Een kaart uit 1657 met de Waal nabij Varik, tussen de Zennewijnse waard en het fort St. Andries, met oude en nieuwe reduijt © Maker: J. Tijnagel, 1657, Website Varik.nl
Tachtigjarige Oorlog: Mauritstorens
<p>In de Tachtigjarige Oorlog waren de grote rivieren een belangrijk onderdeel van de verdediging van de Republiek. Ze vormden een barrière voor Spaanse troepen. Langs...
Vier bewoners van kasteel Ammersoyen © Geldersch Landschap en Kasteelen
Vier bijzondere vrouwen op kasteel Ammersoyen
<p>Vier portretten van bewoners van kasteel Ammersoyen en hun familieleden zijn teruggekeerd op het kasteel. De vier bijzondere vrouwenportretten behoren tot de oorspronkelijke inboedel en...
Bulckestein te Deil, 1728. Tekening door Cornelis Pronk. © PD
Huis Bulckestein
<p>In 1593 wordt Willem van Tuyll, gehuwd met Henrica van Egmond, beleend met het kasteel Bulckestein te Deil met de daarbij behorende landerijen en de...
Pompen, Hendrik en Tinus v Dijk, G de Z, Toon de Bruin, Evert de K, 3 mei 1928 © Wikimedia Commons: Ver. Foto Bureaux CC-BY
De grote brand van Gellicum
<p>Op 3 mei 1928 brak er rond half twee in de middag een grote brand uit in Gellicum. Het vuur verspreidde zich van een schuurtje...
De Achterste molen van Hellouw © Dirk Hak, CC-BY-NC
De molens van Hellouw
<p>In Hellouw staan twee molens van het type wipwatermolen-grondzeiler, ook wel Hooglandse molen genoemd. Beide molens zijn een Rijksmonument. Het zijn de enige overgebleven molens...
Vismarkt aan de Waal in Nijmegen in de negentiende eeuw. © Regionaal Archief Nijmegen, via CollectieGelderland.nl CC0
Bloeitijd van de riviervisserij
<p>In de late middeleeuwen begon de bloeitijd van de riviervisserij. Grote trekvissen als zalm en steur konden tot die tijd alleen met spiezen, harpoenen of...
George Harteman © privécollectie George Harteman, alle rechten voorbehouden
Daalderop was hét bij ons thuis
<p>De vader van George Harteman (1957) was loonadministrateur bij de Tielse Metaalwarenfabriek Daalderop. Bekend van de tinnen serviezen, potten, en borden. Het bedrijf maakte ook...
Johannes van den Bosch © 1829, Rijksmuseum, PD
Generaal Johannes van den Bosch (1780-1844)
<p>Johannes van den Bosch werd op 2 februari 1780 in Herwijnen geboren als het eerste kind uit het tweede huwelijk van zijn vader, Jan van...
Zijaanzicht huis Spijk in Spijk © Roelant Roghman, 1646-1647
Huis Spijk te Spijk
<p>Geografisch behoort Spijk bij de Gelderse Tielerwaard. Bestuurlijk ligt het ingewikkelder. Vóór 1800 bestaat de grensplaats Spijk uit de heerlijkheid Nedereinde die onder Holland valt,...
Op dit schilderij wordt het verhaal van Fulco van Berne in 1132 afgebeeld. © Museum voor Religieuze Kunst, PD
Kasteel Bern
<p>In het westen van Gelderland ligt de Bommelerwaard in de huidige gemeenten Zaltbommel en Maasdriel. Door de ligging bij Holland en Brabant worden in dit...
Opoe Wiegertje © Privécollectie Van Wijk - Ermstrang
Brakel als 'Partizanennest'
<p>In september 1944, werd, mede door de Slag bij Arnhem, de S.S. nog fanatieker in de vervolging van jonge mannen, joden en verzetsstrijders. Het scheelde...
Quarles van Uffordgemaal (Alphen GLD.) met plaquette ©
Het Quarles van Uffordgemaal in Moordhuizen
In de jaren dertig van de vorige eeuw werd door werklozen de nieuwe Alphense wetering gegraven. De stoomgemalen die tot die tijd het water moesten...
Culemborg in 1750. © Jan de Beijer, collectie Gelders Archief, PD.
Tolerant en gastvrij Gelderland
<p>Asiel zoeken is al een eeuwenoud fenomeen. Gelderland heeft een bijzondere geschiedenis als het gaat om de opvang van asielzoekers.</p>
Martin van Buren - door Francis Alexander, 1830 © Collectie White House Historical Association, PD
Een 'Gelderse' president in Amerika
<p>Martin van Buren werd zelf dan wel in Amerika geboren in 1782 (te Kinderhook, New York), hij sprak het liefst en best Nederlands. Zijn betovergrootvader,...
De pomp in Tiel
De pomp op de Tielse Markt
<p>Het is net zo gewoon als ademhalen: het gebruikmaken van drinkwater uit de kraan. Maar is het wel zo gewoon en vanzelfsprekend? Langzaam maar zeker...
Een radiowandeling van Radiobaken in Poederoijen, bij de Waterlinie (Bron: Radiobaken)
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Keltisch schip met mast en riemen © J.Wood, De Kelten, Kerkdriel 2004
De Zouthandel via Rijn(Waal) en Maas
<p>Hoewel het zout eerst dichtbij Halstatt bij Dürnberg in Oostenrijk op driehonderd meter diepte wordt gewonnen, halen de Kelten het later in grote hoeveelheden uit...
Dijkmagazijn  aan de Vluchtheuvelstraat in Dreumel in 1995. © Foto P. van Galen, RCE objectnr. 320.959 CC BY-SA 4.0
Dijkmagazijnen
<p>Langs de Waaldijken zijn op verschillende plekken nog zogenaamde dijkmagazijnen te vinden. Het zijn smalle, hoge gebouwtjes, waarin onderhouds- en noodmateriaal voor dijkonderhoud- en versterking...
Portret van prins Maurits, gemaakt door Cornelis Dircksz. Boissens (circa 1620 1625). © Rijksmuseum, CC0
Fort Voorne
<p>Fort Voorne wordt in 1588 gebouwd in opdracht prins Maurits van Oranje, stadhouder en legeraanvoerder van de Staatsen in de Tachtigjarige Oorlog tegen de Spanjaarden....
Kasteel Enspijk in 1750 © Gelders Archief 3590 PD
Het verdwenen Kasteel Enspijk
<p>Enspijk heeft tot circa 1828 een kasteel gehad. De oudst gevonden vermelding van het huis Enspijk is uit 1566 als huis en landerijen in leen...
Jonge arbeider in een steenbakkerij in Gelderland, jaren dertig © Nationaal Archief CC0
Gelderse vlamovens
<p>Als gevolg van de brandstofschaarste tijdens de Eerste Wereldoorlog zochten diverse takken van nijverheid naarstig naar mogelijkheden om te bezuinigen op het brandstofverbruik. In de...
Resten van kasteel Brakel na de aanval van Franse troepen in 1672. © Gelders Archief, 1551 - 3432, PD
Een ruïne, een steenoven en een neergestort vliegtuig
<p>Landgoed Brakel ligt in de gemeente Zaltbommel aan de oostkant van het dorpje Brakel. Het is een rijksmonumentaal landgoed met een zeer hoge archeologische verwachting....
Oliebollen
Oud en Nieuw in Ingen
"En ik heb ook wel eens horen zeggen, dat ze in Lienden met oudjaarsavond liepen ze met de rommelspot. Op andere plekken, zoals in de...
Monument in Opheusden voor de plaatselijke inwoners (Bron: Gemeente Neder-Betuwe)
De Slag om Opheusden
<p>Veel mensen beseffen naar waarschijnlijk niet dat de Slag om Opheusden een grote impact heeft gehad. Ondanks het feit dat Opheusden een klein dorp is,...
Het stoomgemaal van Dreumel © Tremele.nl
Henri François Fijnje van Salverda
<p>Henri Frijnje wordt geboren in Amsterdam op 21 september 1796. Na zijn studie aan de artillerie- en genieschool te Delft, werkt hij bij de waterstaat...
Protestantse Kerk Appeltern vanaf de noordzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Protestantse Kerk Appeltern, gewapenderhand verkregen
Deze kerk is ongetwijfeld een van de oudste kerken in het Land van Maas en Waal, wellicht beduidend ouder dan de eerste...
Zuid-Holland: Slot Loevestein ©
De grensstreek Gelderland - Zuid-Holland
<p>De grens tussen Zuid-Holland en Gelderland is het resultaat van zowel de natuur als de mens. Hij bestaat deels uit de rivier de Linge, maar...
Een sigarenadvertentie © Publiek domein
De invoering van een bindende CAO
<p>In de jaren twintig en dertig was gemiddeld de helft van de personen werkzaam in de Nederlandse sigarenindustrie lid van één van de vakbonden en...
De Waaldijk bij Heesselt met peilschaal op 1 februari 1995. © Henri Cormont, beeldbank Rijkswaterstaat CC-BY.
De bijna-ramp 1995
<p>In de jaren negentig waren we in Nederland de mogelijkheden van watersnood bijna vergeten. Na 1926 hadden zich in het rivierengebied geen grote overstromingen meer...
Arrondisementsrechtbank in Tiel © Rijksvastgoed
Rechters Rink en Spiering
<p>Vanaf 1838 was er een arrondissementsrechtbank in Tiel, dit gebouw dateert van rond 1880. Bij de afschaffing van de slavernij in 1863 kregen meer dan...
Kind en moeder leven als jager-verzamelaars © Hans Splinter/PD
Kamp Mariënberg aan de Overijsselse Vecht
<p>Aan de Overijsselse Vecht zijn tussen 1975 en 1985 laat-mesolithische grafkuilen aangetroffen. Ze worden gedateerd op 5100 v.C. Ze geven enig inzicht in de cultuur...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl