Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Toekijken bij de gezwollen Maas in Maasbommel © Foto: Jan Rikken
Op de vlucht voor het water
<p>Het zal toch niet weer gebeuren? Dat is wat oudere inwoners in het Land tussen Maas en Waal denken eind 1993 en begin 1995. Het...
Geldermalsen Kalenberg kledingspeld Hondsgemet. Bron: ACVU/ADC
Romeinen aan de Linge
<p>Tussen Meteren en Geldermalsen zijn omvangrijke resten gevonden van Romeinse en Bataafsche nederzettingen.</p>
Maximiliaan van Egmond, graaf van Buren.  Linksboven zijn wapen met de Orde van het Gulden Vlies, ca. 1541. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
Het geslacht Van Egmond
<p>Het geslacht Van Egmond is bekend van de Opstand tegen Spanje. Aanleiding hiervoor is de onthoofding van graaf Lamoraal van Egmond en graaf Horne in...
Burense jeugd © Erfgoed Gelderland
Pinksterpoppen in Buren
<p>In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Een tekening van Frissestein in 1680 (Bron: Historische Vereniging Den Ouden Dijk)
Kastelen Frissestein en Engelenburg
<p>Het kasteelterrein van het voormalig kasteel Frissestein is buitendijks gelegen. Het wordt ook wel het 'Huis te Herwijnen' genoemd.</p>
Hoytema kelderfles 1880 1930
Jenever voor Afrika
<p>De lange rij arbeidershuisjes aan de Veerweg herinnert nog aan de tijd van de Industriële Revolutie. In 1838 starten de broers Johan en Aleid van...
Kaart van Kaap de Goede Hoop, circa 1682 © Koninklijke Bibliotheek Den Haag, PD
Van Riebeeck en Van Rensselaer
<p>Hoewel overzeese handelsactiviteiten vooral werden aangestuurd vanuit de Hollandse en Zeeuwse steden die van nature een gunstige verbinding met de Noordzee hadden, kende Gelderland wel...
Enspijk pontveer
Van Enspijk naar Mariënweerd
<p>Grote delen van Enspijks grondgebied behoorden vroeger tot de abdij Mariënweerd.</p>
De schilder Jan Toorop woonde tussen 1908 en 1916 in Nijmegen. Hij schilderde er weinig, maar maakte wel dit Gezicht op Ooy en de Waal, gezien vanaf de Batavierenweg. © Museum het Valkhof
De Waal als inspiratiebron
<p>Rivieren hebben niet alleen betekenis als grens, als handelsader, als visleverancier of als dreigend gevaar. Als duizenden jaren lang hebben rivieren ook een ‘hogere’ betekenis.</p>
Het Tielse stadhuis aan de Vleesstraat
Plooierijen
<p>Als in 1702 stadhouder-koning Willem III kinderloos overlijdt, denken de grote Tielse regentenfamilies weer alle macht in de stad naar zich toe te kunnen trekken.</p>
De pomp in Tiel
De pomp op de Tielse Markt
<p>Het is net zo gewoon als ademhalen: het gebruikmaken van drinkwater uit de kraan. Maar is het wel zo gewoon en vanzelfsprekend? Langzaam maar zeker...
Cor en Koos op een vissersboot © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
De ondergang van de riviervisserij
<p>Heerewaarden, strak omsloten door 's lands grootste rivieren en omarmd door de Maas- en Waaldijken. Nergens komen die twee waterdragers dichter bij elkaar. Hier wonen...
Belegering van de stad Nijmegen door Prins Maurits 1591, die voor zijn troepen gebruik maakt van een schipbrug (linksboven) over de Waal. © Regionaal Archief Nijmegen PD
Schipbruggen
<p>Eeuwenlang was de Waal te breed voor vaste bruggen. Maar als er een militaire noodzaak was, dan was de oplossing: schipbruggen over de Waal</p>
Opoe Wiegertje © Privécollectie Van Wijk - Ermstrang
Brakel als 'Partizanennest'
<p>In september 1944, werd, mede door de Slag bij Arnhem, de S.S. nog fanatieker in de vervolging van jonge mannen, joden en verzetsstrijders. Het scheelde...
Medaille uitgereikt door Koning Willem III na dijkdoorbraak bij Brakel in 1861 © Stadskasteel Zaltbommel
Doorbraak in dijkverbetering
<p>In het rivierengebied was de dreiging van het water altijd aanwezig. Om zich te beschermen legden de bewoners kaden en dijken aan. De zorg voor...
Vic Latumahina ©
Muziekkollektief Tiel
<p>‘Creatief’ werd ‘kreatief’ en als je wilde vragen of het goed ging, zei je ‘alles kits?’ In de jaren 70 en 80 was Jongerencentrum De...
Kaart met de weteringen in Maas en Waal uit 1818 ©  Gelders Archief, CC-BY2.0
Een goede afwatering
<p>In 1321 presenteert gravenzoon Reinald II zijn ‘Landtbrief’. Daarin staat dé oplossing tegen wateroverlast voor het hele Land tussen Maas en Waal. Verbindt natuurlijke waterlopen...
Het stoomgemaal van Dreumel © Tremele.nl
Henri François Fijnje van Salverda
<p>Henri Frijnje wordt geboren in Amsterdam op 21 september 1796. Na zijn studie aan de artillerie- en genieschool te Delft, werkt hij bij de waterstaat...
De Harmonie © KTSM
Koninklijke Vereniging 'Het Tielsch Stedelijk Muziekcorps'
<p>Een aantal vooraanstaande personen in Tiel hebben in 1895 ervoor gezorgd dat er weer een muziekkorps kwam na de opheffing van het Muziekcorps der Dienstdoende...
Kasteel Nederhemert (Bron: kasteel Nederhemert)
De bewoners van kasteel Nederhemert
<p>De oudste delen van kasteel Nederhemert dateren uit het begin van de veertiende eeuw. Vanaf toen heeft het veel veranderingen ondergaan: het kasteel ontwikkelde zich...
Maria van Nassau, (1556-1616), Portret door I. de Jager naar Paulus Mooreelse, 1658 (Stichting Het Weeshuis, Buren). Foto: Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Het weeshuis
<p>Het weeshuis is de meest tastbare Oranjenalatenschap in Buren en het beste voorbeeld van Hollandse Renaissance buiten de Randstad. Het initiatief komt van Maria van...
De school in zijn huidige staat © Rita Boer Rookhuiszen-de Joode
De Lingeborgh, de mooiste school van Nederland
<p>In 2002 wint het nieuwe schoolgebouw van Scholengemeenschap de Lingeborgh aan de Laan van Leeuwenstein in Geldermalsen de Scholenbouwprijs van Nederland. De Lingeborgh mocht zich...
Bommenregen in Lienden tijdens inundatie Betuwe
Plan Ooievaar in de Betuwe
<p>Nadat het Betuwefront zich had gevormd na operatie Market Garden, vreesden de Duitsers dat de geallieerden zouden doorstoten naar het IJsselmeer om hen in Holland...
Asperen en de Linge
Het water komt
<p>In de lente van 1940 leek Asperen inmiddels volledig gewend aan de aanwezigheid van de soldaten. Op 15 april gaf de Nederlandse regering opdracht om...
Een afbeelding van het aanbregnen van versterkingen aan de Diefdijk
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Enquête onder boeren- en landarbeidersgezinnen in Deil © Gelders Archief, PD
De vrouw en de kat horen thuis op de mat
<p>Begin twintigste eeuw, in de tijd van de eerste emancipatiegolf, werden in heel Nederland vrouwenverenigingen opgericht. Naast kerkelijke vrouwen- en meisjesverenigingen was er sinds 14...
Werk aan het Spoel (Bron: www.culemborg.nl)
Werk aan het Spoel
<p>Tijdens de Hollandse Oorlog (1672-1678) werd op initiatief van de Staten van Holland voor het eerst een "Hollandse Waterlinie" in gereedheid gebracht. Deze waterlinie volgde...
Kasteel Ophemert ©
Familie Mackay Ophemert
<p>De Schotse familie Mackay vestigt zich in de zeventiende eeuw in Gelderland, eerst in het rivierengebied bij Tiel en Ophemert, en later ook in Nijmegen...
Addie Keizer bekijkt een benen heft © Elisabeth Weeshuis Museum foto Roelien van Neck
Twee benen heften uit de Culemborgse klei
<p>Waar tegenwoordig de nieuwbouwhuizen van de Culemborgse wijk Parijsch staan, vond Addie Keizer in de jaren zeventig twee benen heften uit de vijftiende of zestiende...
Voormalige proosdij, hoeve Munnickenwoerd vanaf de oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Proosdij van de Norbertinessen
Aan de Woerdsestraat nr. 34 in Altforst staat de hoeve Munnickenwoerd. Deze staat ongeveer op de plek van een proosdij die ...
Joan Derk Van der Capellen tot den Pol © Wim Kattenberg, CC-BY-NC
Joan Derk van der Capellen tot den Pol
<p>Aan het eind van de achttiende eeuw bevindt de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich op de rand van een burgeroorlog. Het gaat niet goed...
Joop van de Geijn © Ido de Vries, alle rechten voorbehouden
Buiten op je duiven wachten
<p>Joop van de Geijn uit Druten (1946) begon met de duivensport toen hij 10 jaar oud was en vertelt daar graag over.</p>
Hendrik Megens © Tjits Puijker, alle rechten voorbehouden
15 cent per uur….deel 1
<p>Hendrik Megens (1933) uit Boven-Leeuwen vertelt over zijn werk in een van de vele meubelmakerijen in het land van Maas en Waal. </p>
Otto van Rees
Otto van Rees
<p>De Otto van Reesweg dankt zijn naam aan een Culemborger die gouverneur-generaal van Nederlands-Indië werd. Otto van Rees (1823-1892) is geboren aan de Markt 11,...
Willem Sandberg, veertien dagen Vredestein © Regionaal Archief Rivierenland CC BY NC
Onderduikers in Kerk-Avezaath
<p>75 jaar geleden ontving de familie Van Mourik twee bonnen. Een van Muh Dresden voor tien kuikens (als er weer eten en een hok is)...
Mandenmakerij Van Eldijk (1) © Collectie Peter Deurloo
Buffen, schillen en blind buffelen
<p>In het westelijk deel van het Land tussen Maas en Waal zijn bufovens in het begin van de twintigste eeuw bekende bouwsels. Tientallen staan er....
Rien Schutterhoef © Hans ter Heege, alle rechten voorbehouden
Het leven van een arbeidersgezin in de jaren vijftig
<p>In het dorp Hurwenen werd in april 1942 Rien van Schutterhoef geboren. Hij was de oudste van wat later een arbeidersgezin met drie kinderen werd....
Werkzaamheden in de uiterwaarden voor Ruimte voor de Rivier en natuurontwikkeling, hier aan het Pannerdensch kanaal. Foto Ruben Smit. © Beeldbank Rijkswaterstaat, Ruimte voor de Rivier, Ruben Smit
De Waal als toekomstopgave
<p>De duizenden jaren oude geschiedenis van de rivier en de mensen die er woonden is overal langs de Waal aan het landschap af te lezen.</p>
De Martinus Nijhoffbrug in Zaltbommel (Bron: Wikimedia, Michielverbeek)
De aantrekkingskracht van Zaltbommel
<p>Zaltbommel is al meer dan duizend jaar oud. Het wordt voor het eerst vermeld in een oorkonde uit het jaar 850. In al die jaren...
Boerderij op een terp © Jan Reijnen
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Het Personeel Van Dejaco Sigarenfabrieken In Culemborg. Vrijwel Allen Met Pet. Nederland, Culemborg 1924. © Geheugen van Nederland, publiek domein
Het ‘maandaghouden’ verdwijnt
<p>Een oude gewoonte van sigarenmakers, vooral van de ongehuwden onder hen, was het zogenaamde 'maandaghouden'. Dit vrijwillig verzuim kon één dag duren, maar ook enkele...
Enspijk dorp
De brink van Enspijk
<p>'Enspike' wordt al genoemd in oude aktes uit het jaar 1129. De middeleeuwse dorpskerk van Enspijk is deels wit gepleisterd en ligt midden in het...
Ingang van Het Plantsoen, ca. 1900. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Het Plantsoen
<p>Het Plantsoen is in Buren een begrip. Je kunt er tennissen, hutten bouwen tijdens de Burense speldagen en het is geliefd onder wandelaars. Bijzonder is...
Zingen bij de kerstboom, ca. 1970
Kerst in Culemborg
"Bij ons werd er ieder jaar een nieuw kribbetje getimmerd waar Jezus inlag. Want mijn broer had de wildste ideeën altijd en maakte de mooiste...
Adolf bedreigt zijn vader, Philippus Velijn, 1819 © Rijksmuseum Amsterdam
Arnold van Egmond opgesloten op het kasteel
<p>Een kenmerkende gebeurtenis is de opsluiting van Arnold van Egmond, hertog van Gelre, door zijn zoon Adolf op het kasteel van Buren in 1465.</p>
Rien Schutterhoef © Hans ter Heege, alle rechten voorbehouden
De melkboer komt langs
<p>Riens vader werkte eerst op de steenfabriek in Hurwenen, maar door een ongeval werd hij gedwongen een andere baan te zoeken. Hij werd melkboer in...
Romaans doopvont in de Sint Victor.
Oude Sint Victor
De oude Sint Victor in Batenburg heeft een bewogen geschiedenis. Het moeten de eerste heren van Batenburg, oudste bron 1080, zijn geweest die het als...
De eerste leraren van de Theologische School te Kampen, 1854 © Gemeentearchief Kampen, PD
De Bible belt
<p>In de Bataafs-Franse tijd (1795-1813) kwam een einde aan de bevoorrechte positie van de Hervormde Kerk. Binnen de denkbeelden van de Verlichting en de Franse...
Beetwortel Suikerfabriek in Geldermalsen. © Alle rechten voorbehouden.
Industriële revolutie in Geldermalsen
<p>Geldermalsen heeft van oudsher een aantal grote industrieën, bijna allemaal met een agrarische achtergrond.</p>
Bouw van de verkeersbrug bij Zaltbommel
Het eiland ontsloten: zes bruggen voor de Bommelerwaard
<p>Eeuwenlang werd de Bommelerwaard geheel omsloten door het water van de Waal en Maas. De komst van spoor- en verkeersbruggen bracht daar verandering in. De...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl