Pakhuiskerk in Rozendaal

Concurrentie weren of schuilkerk?

De kerk van Rozendaal is gesticht in 1758 door Lubbert Adolf Torck, heer van Rozendaal. Rondom het uiterlijk van deze kerk hangt een heus mysterie, want hoe komt deze kerk aan dit vreemde uiterlijk. De voorzijde ziet eruit als een pakhuis, de zijgevels tonen kerkvensters terwijl de achterzijde eruit ziet als een achttiende-eeuws herenhuis.

Er zijn verschillende theorieën in omloop om de pakhuisachtige gevel aan de kant van de Kerklaan te verklaren (zie video).

Gissen

De eerste theorie gaat er vanuit dat de toenmalige kasteelheer van kasteel Rozendaal de kerk liet bouwen in 1758 maar geen concurrentie wilde. Zijn kasteel moest het meest opvallende gebouw zijn en blijven en dus kreeg deze kerk een pakhuisuiterlijk aan de straatzijde.
Een tweede theorie luidt geheel anders: Voor 1758 gingen de mensen van Rozendaal in Velp ter kerke. De Velper gemeente zag geen heil in de bouw van een kerk in Rozendaal zelf. Zij zouden immers veel publiek aan deze nieuwe kerk kunnen verliezen. In de 18e eeuw was hierover veel discussie in de beide buurgemeenten. Uiteindelijk zou Rozendaal ervoor gekozen kunnen hebben een soort schuilkerk te bouwen. Wellicht hoopten zij dat Velp het niet zou ontdekken.

Jugendstil-wandschildering

De inrichting in de kerk van Rozendaal stamt voor het grootste deel uit de bouwtijd van het gebouw, wat betekent dat de kerk van begin af aan als zodanig is gebruikt. Bij binnenkomst zijn alle associaties met pakhuis of grachtenpand verdwenen. De witte muren, slanke kolommen en het eikenhout van banken, balkon een preekstoel zorgen voor een gewijde sfeer. Uniek is de grote Jugendstil wandschildering die de hele achterwand bedekt. Deze muurschildering uit 1905 is enkele jaren geleden prachtig gerestaureerd. Ook het Leichel-orgel uit 1880 heeft eind vorige eeuw een grote restauratiebeurt gehad. Avondmaalszilver en doopboek, nog steeds in gebruik, dateren van het stichtingsjaar 1758.

De Protestantse Gemeente Rozendaal houdt in de kerk elke zondag om 10.00 uur haar eredienst. Daarnaast wordt het gebouw gebruikt voor lezingen, concerten en andere gemeenschapsactiviteiten.

Met dank aan het Gelders Genootschap.