Ien Dales is geboren op 18 oktober 1931 te Arnhem in een gezin met drie kinderen. Haar vader was handelaar in bouwmaterialen en overleed aan de gevolgen van een blindedarmontsteking toen Dales tien jaar oud was. Dales zou uitgroeien tot een van de belangrijkste staatsvrouwen van de twintigste eeuw.
Dales volgde eerst de HBS-A (hogereburgerschool) te Arnhem, om later ook het HBS-B diploma te halen. Hierna kon ze vanwege de hoge kosten geen studie aan de universiteit gaan doen, maar dankzij een beurs van de Nederlands Hervormde Kerk kon ze wel in Driebergen studeren aan de Academie ‘Kerk en Wereld’. Hier volgde ze de opleiding tot werker in de kerkelijke arbeid en in 1953 behaalde ze er het diploma voor jeugdwerkleidster.
In haar studietijd kreeg Dales onder meer les van Willem Banning, een van de oprichters van de Partij van de Arbeid (PvdA). Dales’ overtuiging dat het belangrijk was om op te komen voor de zwakkeren in de samenleving maakte haar tot een sociaaldemocraat. Het lidmaatschap van de PvdA liet echter tot 1968 op zich wachtte. Volgens Dales was dit ‘een zeer late bezegeling van een al lang bestaand feit’.
In het tweede kabinet Van Agt (1981) was Dales staatssecretaris van het Ministerie van Sociale Zaken. Ze was in die functie onder andere belast met het omstreden plan om de hoogte van de doorbetaling van werknemers in de Ziektewet naar tachtig procent van het normale loon te verlagen. Het plan vond na veel protest uiteindelijk geen doorgang. Na de val van het kabinet een jaar later werd Dales kamerlid namens de PvdA, wat ze tot 1987 bleef.
In 1987 verliet ze tijdelijk de Tweede Kamer om burgemeester van Nijmegen te worden. De inwoners van Nijmegen kwamen al snel met een koosnaam voor haar: Ma Flodder. Na twee jaar verliet ze de Waalstad weer om terug te keren op het Binnenhof als Minister van Binnenlandse Zaken. Deze functie bekleedde ze tot haar dood, als gevolg van een hartaanval, in januari 1994. De Volkskrant typeerde haar in een necrologie als ‘integer, sociaal bewogen en recht door zee’.
Haar meest befaamde woorden sprak Dales op een congres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in 1991. Aan de toen door haar gedane uitspraak ‘een beetje integer bestaat niet’ zouden politici en functionarissen in de (semi)publieke sector nog lang herinnerd worden.
Verder lezen:
- Politici vol lof over Dales’ ministerschap, De Volkskrant (11-01-1994).
- Biografisch woordenboek van Nederland.
- Th.H. Dragt (red.) e.a., Een beetje integer bestaat niet. Minister Ien Dales - Een leven tussen geloof en dienen (2004).
Elmar van de Ree, CC-BY-SA