Huis Mathena in Zevenaar

Talloze eigenaren en functies

Huis Mathena getekend door Erwin Hogeboom

Op een strategische plaats vlak bij de Rijn en zijn zijrivier de Aa wordt in de Middeleeuwen Mathena gesticht. De naam is afgeleid van ‘Maet then Aa’ dat ‘weide aan de Aa’ betekent. In de veertiende eeuw wordt de Aa door een dijk afgesneden van de Rijn en verzandt.

Leengoed van Huis Bergh

In een verkoopakte uit 1335 van goederen aan Adam II van den Bergh staat onder de dienstlieden ‘Gheerlochs wyf van Matena’ vermeld. Bijna een eeuw later vestigt Gerrit van der Wilten, sinds 1433 schepen in Zevenaar, zich op Mathena. Ruim honderd jaar later trouwt Mechteld van der Wilten met Adam van den Bergh, zoon van Hercules Bastaard van den Berg. Zo komt deze tak van het grafelijke geslacht Van de Bergh in bezit van het huis Mathena. Van het oorspronkelijke huis is niets bekend. In de zestiende eeuw wordt mogelijk onder Adam van den Bergh het huidige huis gebouwd. Zijn zoon Hercules maakt van Mathena in 1575 definitief een leen van Huis Bergh.

Vele eigenaren

De familie Van Appelthorn erft in het begin van de zeventiende eeuw het landgoed en aan het einde van die eeuw koopt burgemeester Hecking van Zevenaar Mathena. Veertien jaar later, in 1710, is de Zwitserse markies De Vignoles de koper, waarna er nog verschillende volgen, totdat de familie Van Goltstein van Hoekenburg het van 1789 tot 1836 in bezit heeft. Deze familie laat Mathena grondig verbouwen en voorzien van een classicistisch aanzien. Een eeuw lang wonen de familie Van Bellefroid en daarna via erfenis de familie van Barneveld in Mathena en moderniseren rond 1880 het huis. Een lid van de artsenfamilie Honing koopt het huis in 1930.

Verschillende functies

In 1953 krijgt Mathena de functie van verpleeghuis. Het huis wordt in 1962 aan de achterzijde uitgebreid met bakstenen van een afgebroken boerderij uit de Betuwe.
De Turmac Tobacco Company koopt Mathena in1974, gebruikt de tuin voor uitbreiding van zijn sigarettenfabriek en richt het woonhuis in als gezinsvervangend tehuis. Van 1981 tot 2010 vindt het Liemers Museum onderdak in Mathena.
De opvolger van de Turmac, de British American Tobacco (BAT), sluit de sigarettenfabriek in 2008 en daarna worden er nieuwe bestemmingen gezocht voor het BAT-terrein en voor het gemeentelijk monument Mathena.

Bron: