In 1926 besloot het Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV) het Troelstraoord te bouwen. Op 19 oktober 1926 werd de eerste steen gelegd. Het vakbondsconferentiecentrum en nationaal vakantieoord voor de arbeidersklasse kwam in de bossen bij Beekbergen te staan en was tevens bedoeld als eerbetoon aan socialist Pieter-Jelles Troelstra. In de Tweede Wereldoorlog namen de nazi’s bezit van het oord. Zij organiseerden hier onder meer een propagandakamp onder leiding van de Groesbeekse beeldhouwer Ernst Voorhoeve, op 4 en 5 oktober 1941. Hier verstevigden de districtsleiders en districtpropagandaleiders de onderlinge band en leerden over moderne propagandatechnieken.
Het propagandakamp op 4 en 5 oktober 1941 was het tweede in zijn soort: in juli 1941 organiseerde de NSB een soortgelijk tweedaags kamp in Maarssen. De propagandakrant van de Nationaal Socialistische Beweging (NSB), Volk en Vaderland berichtte op 24 oktober uitgebreid over het kamp. Jammer genoeg is dat verslag een van de weinige inhoudelijke bronnen over het kamp: een neutraal verslag van wat zich in Beekbergen heeft afgespeeld is er niet.
Er waren, afgaande op de bespreking in Volk en Vaderland, diverse propagandisten van de NSB aanwezig om door middel van lezingen de aanwezigen de fijne kneepjes van de nationaalsocialistische propaganda bij te brengen. Verder hielden de NSB’ers een pamflettenwedstrijd, gewonnen door het hoofd van de vergaderdienst: Egbert Smith. Ter afsluiting van het inhoudelijke gedeelte hield Ernst Voorhoeve, propagandaleider van Musserts beweging, een samenvattende rede over de ‘’drie soorten propaganda: de schriftelijke, de beeldende en de mondelinge’’. Voorhoeve achtte de mondelinge propaganda voor de NSB en het nationaalsocialisme van het grootste belang, omdat ‘’door het persoonlijk contact, het volk dadelijk aanvoelt, dat deze menschen het eerlijk en waarachtig meenen’’.
In de fysieke studiezaal van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) en in de online beeldbank WO2 zijn nog enkele niet-inhoudelijke stukken van het tweedaagse propagandakamp bewaard gebleven, zoals het menu.
Een brand in 1955 verwoestte het grootste deel van het hoofdgebouw van het Troelstraoord. De twee zijvleugels bleven wel grotendeels ongedeerd en vormen tegenwoordig, met een nieuw middengedeelte, een hotel.
Verder lezen:
Elmar van de Ree, CC-BY-NC