Propagandabijeenkomst in Nijmegen

‘Kundgebung gegen den Bolschewismus’

Op 29 juni 1941 vond de manifestatie ‘Kundgebung gegen den Bolschewismus’ (‘Bijeenkomst tegen het Bolsjewisme’) in Nijmegen plaats op de Grote Markt. Aanleiding hiervoor was het begin van Operatie Barbarossa, de verrassingsaanval van Nazi-Duitsland op de Sovjet-Unie op 22 juni van datzelfde jaar.

Aankondiging

In de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant van 28 juni 1941 werd de bijeenkomst van de dag erna aangekondigd middels een advertentie. In de advertentie stond dat de bijeenkomst om half acht ’s avonds op de Grote Markt zou beginnen. Het thema ‘Het bolsjewisme: ’s werelds aartsvijand’ liet niets aan de verbeelding over. Het was voor iedereen overduidelijk dat het hier om een nationaalsocialistische propagandabijeenkomst tegen het communisme van de Sovjet-Unie ging.

Bijeenkomst

Na een geüniformeerde mars van verschillende nationaalsocialistische organisaties en een vlaggenparade spraken NSB-propagandaleider Ernst Voorhoeve en Beauftragte (toezichthouder) voor Gelderland Emil Schneider voor ongeveer 5000 toeschouwers op de Grote Markt.

De Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant deed op 30 juni 1941 uitgebreid verslag van de propagandabijeenkomst, waardoor bekend is wat Voorhoeve en Schneider gezegd hebben. Schneider sprak eerst. Hij zei onder meer dat ‘’ieder in dit land zich voor of tegen de nieuwe ordening, voor of tegen het nieuwe Europa verklaren moet’’. Ook Voorhoeve sprak dergelijke teksten uit op de Nijmeegse Grote Markt. Hij maakte met zijn lofrede op het nationaalsocialisme nog maar eens overduidelijk waar deze bijeenkomst voor was bedoeld: het promoten van het nazigedachtegoed en de bevolking zich tegen het ‘’bolsjewistische gedachtegoed’’ laten keren.

Verdere bijeenkomsten

In de zomer van 1941 werden nog vier vergelijkbare bijeenkomsten gehouden. Een jaar later, op 22 juli 1942, kwam Ernst Voorhoeve wederom naar Nijmegen voor het geven van een lezing over de gevaren van het bolsjewisme. Die keer kwam hij samen met de zangpropagandist van de NSB Melchert Schuurman en de Beauftragte (toezichthouder) van Noord-Brabant H.J. Leeuwenberg. Zij zouden kort daarna namelijk naar het Oostfront vertrekken om zich aan te sluiten bij de Duitse strijd tegen de Sovjet-Unie.

Verder lezen: