Zo was dat allemaal wel geheim in die tijd

Kwekers

''Mijn ouders waren kwekers. We waren in totaal met acht kinderen en ik was de oudste. Ik mocht weinig. De hele buurt ging eigenlijk naar de kerk, hoofdzakelijk de hervormde kerk, maar ook wel de gereformeerde kerk. Dat was heel gewoon. We gingen naar catechisatie, meisjesverenigingen, de zang: alles was eigenlijk christelijk.

Daar hadden ze aardig drukte over

Er was een nichtje die moest na de oorlog trouwen omdat ze zwanger was. Nou, daar hadden ze aardig drukte over. Ja, dat was echt iets slechts. Later is dat heel anders allemaal geworden. Er werd ook niet tegen mij verteld dat ik ongesteld zou worden, dat heeft een tante verteld. Toen mijn moeder in verwachting was - ik was veertien - wisten wij dat helemaal niet. Zo was dat allemaal wel geheim in die tijd. Mijn vriendin had een zus die twee jaar ouder was. Dus daar hoorde je later weer wat meer van.

Het was een sport

Op een gegeven moment had ik er ook geen zin meer aan, die verkering. Je moest alles aan mekaar liegen om weg te komen. Want daar was mijn moeder heel streng in. Dan zei ik dat ik met mijn vriendin naar haar tante ging. Dan moest ik weer weten hoeveel kinderen die mensen hadden, want moe vroeg dat gewoon. Dat was ook wel weer een sport.

Bij de zangvereniging

Mijn eerste man en ik gingen samen naar de zang in het dorp. De buren die gingen ook. Dat was fietsen in het donker, maar het dorp gaf wel wat licht. Daar stonden wel lantaarns. We hadden honderd leden op dat zangkoor, hoor. Het was gemengd en gewoon heel gezellig allemaal.

Here neem het een beetje weg

Ik was zelf 42 toen mijn man overleed. En dan blijf je met vijf kinders zitten. Mijn man was gelovig. Ik wist goed, dat hij wist waar 'ie naartoe ging. Dat geeft enorme troost. Maar toch is het verdriet er. Soms was ik buiten in de tuin aan de gang, dan was het verdriet zo erg, dat ik zei: 'Here neem het een beetje weg'. Je kon altijd naar God. En dat gebeurde dan zo. Dan was het in een keer wat makkelijker.

Psalmen zingen

Er is een nieuwe zang opgericht, een jaar nadat mijn man stierf. En toen kwamen ze me vragen. En dat was alleen psalmen zingen. Ik dacht: ‘Ja, dat is eigenlijk wel leuk’. Ik zat nog volop in mijn verdriet. Die nieuwe vereniging had op een gegeven moment wel 120 leden. Nu zitten er nog zo’n vijftig op. Maar de meesten gaan, er komt ook niks bij. Het is allemaal oud. Ik ben dan wel de oudste, maar de jongste is toch ook al 65. Ja, ik hou wel van het verenigingsleven. De vrouwenvereniging ook nog.

Leven in Putten

Dit plekje is gewoon het mooiste. Ik ben nou 91 en ik hoop dat ik nog een paar jaar hier zitten mag. Gewoon het buitenleven, het gemoedelijke, het dialect. Alles praat met mekaar. Dus dat is gewoon heel fijn wonen. Een christelijk dorp ook. Alhoewel dat dat steeds minder wordt. God heeft alles zo goed geschapen.''

Voor Verhaal van Putten vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in Putten. Dit verhaal over mevrouw Schipper – Van Asselt is geschreven door Lian van der Zon, op basis van een oral history-interview, afgenomen in juni 2018.

Rechten

Lian van der Zon/Erfgoed Gelderland, CC-BY-NC