Het leven van Karel van Egmond

Opgroeien in ballingschap

Reeds op zesjarige leeftijd wordt Karel samen met zijn tweelingzus door Bourgondiërs gevangen genomen en in ballingschap opgevoed bij Maria van Bourbon, de dochter van Karel V. De opvoeding in Gent en Parijs is streng maar niet buitensporig. Hij leert daar de fijne kneepjes van het oorlogsvoeren.

Ten strijde

Op 25 jarige leeftijd eindigt de ballingschap en Karel keert terug naar Gelderland waar hij met grote vreugde wordt binnengehaald door de Gelderse bevolking. Hij is echter geheel berooid, zijn opa Arnold van Egmond had de familie bezittingen verkocht of verpand. Ook Gelre is in die tijd in slechte staat: arm en in crisis. Karel kiest voor de strijd. Dat lukt hem mede door zijn opvoeding en opleiding uitstekend.
Hij heeft veel geld nodig voor de opbouw van een leger en zijn eigen hofhouding. De bevolking draait hiervoor op. 

Karel is zeer gelovig maar dat weerhoudt hem niet van wreedheden. Hij is ook een uitstekend bestuurder. Zo laat hij in 1530 de Rijn verleggen om meer inkomsten de stad te kunnen binnenhalen. 

Herovering

In het jaar 1514, twintig jaar na zijn terugkomst heeft hij bijna alles weer heroverd. Ook Arnhem weet hij te veroveren middels een list vergelijkbaar met “Het Turfschip van Breda”. Zijn veldheer Maarten van Rossum stuurt een korenwagen met daarin verborgen soldaten de stad binnen. Zij openen de poorten en veroveren zo de stad. Op het hoogtepunt regeert hij over het gebied boven de Maas tot aan de Waddenzee.

Het einde van Karel

Vanaf 1528 neemt zijn macht af. Burgers zijn het zat om voor alle kosten op te draaien en tegenstanders willen vrede. In 1534 maakt Karel een geheime afspraak over zijn opvolging met de Franse koning. Die afspraak lekt uit, waarmee het einde van het Gelre-tijdperk nabij is. Karel sterft verbitterd op 70-jarige leeftijd.

Standbeeld

Op de Jansplaats in Arnhem valt Karel trouwens nog steeds te bewonderen. In 1938 vat men het plan op om ter ere van zijn 400'ste sterfdag een standbeeld te plaatsen. In 1941 brengen twintig Arnhemse bedrijven 1200 Nederlandse Guldens bijeen waarmee een blok natuursteen werd aangekocht. In april 1949 wordt het stenen beeld geplaatst. De hertog werd in 2018 verkozen tot grootste Gelderlander alle tijden.

Rechten

Wim Vermei, CC-BY