Het praalgraf van de laatste hertog van Gelre

Praalgraf in de Eusebiuskerk 

Karel’s gebalsemde lichaam werd in de grafkelder in de Eusebiuskerk bijgezet. Het praalgraf kreeg een prominente plaats op het hoogkoor, bij de ingang van de grafkelder. Vanaf 1911 zijn alle overgebleven resten van de Hertog samengebracht in de grafkelder in de Eusebiuskerk.  

Gisant 

Bovenop het zwart marmeren praalgraf ligt een beeld - een gisant - van de hertog in wapenrusting, vervaardigd uit wit albast. Zijn hoofd rust op een kussen en zijn handen (de vingers voorzien van veel ringen) liggen, naar middeleeuws gebruik, gevouwen op zijn borst. Aan zijn voeten zijn een kussenrol en helm geplaatst, eveneens van albast. Zijn lichaam lijkt bewaakt te worden door zes goud geverfde leeuwen.  

Apostelen en heiligen 

Het zwart marmeren praalgraf van de hertog is aan de zijkanten voorzien van zestien reliëfs van albast. Aan de lange zijden van het paalgraf zijn de twaalf apostelen afgebeeld, aan de korte zijden bevinden zich reliëfs van de Heilige Familie: Sint Christoffel, Elisabeth van Thüringen en Sint Martinus in Romeinse kleding. De gelaatstrekken van deze laatste lijken sterk op die van Karel van Egmond. 

Kunsthistorische waarde 

Kunsthistorisch gezien is dit praalgraf uit de vroege renaissance van grote betekenis. Helaas is niet bekend wie het bijna vijf eeuwen geleden heeft gemaakt. Het is bijzonder dat het nog in zo’n goede conditie is. In 1633, bij een instorting van het gewelf, zijn delen van het praalgraf beschadigd. Men heeft dit gerestaureerd en dit is te zien op de plekken waar het kleurverschil zichtbaar is: namelijk bij de neus, opstaande kraag, het hoofdkussen en de handen en voeten. Diverse personen hebben hun initialen in het zachte albast gekrast. Onbeschadigd is het monument door de reformatie en diverse oorlogen heen gekomen. Tijdens WOII werd een muur van beton aangebracht, waardoor het praalgraf tijdens de Slag om Arnhem niet werd beschadigd. 

Verplaatsing 

Het praalgraf staat sinds 1964 in de kooromgang, omdat men dat toen passender vond. Na de komende restauratie in de kerkzaal zal het praalgraf weer zijn oorspronkelijke plaats op het hoogkoor gaan innemen. Ook worden de gerestaureerde delen uit 1633 naar de oorspronkelijke situatie teruggebracht.