Maty Romein-Vroegindewey, die al sinds 1975 in Ede woont, kwam op 5 maart 2020 bij het WO2-café in Ede. Ze vertelde een spannend avontuur toen ze in de oorlog 9 jaar oud was. Ze mocht voor het eerst alleen met de fiets weg om haar jongere zusje op te halen.
“We woonden in Hoogeveen in een fijn huis met vader, moeder en vijf kinderen. De school was gevorderd door de Duitsers en alle klassen waren verdeeld over verschillende plekken. Zo was die van mijn zusje in een café. Het was op een maandagochtend toen mijn moeder zei : ‘Je mag wel even met de fiets weg, je zusje ophalen en een cape voor haar meenemen’. Het was een feest om met de fiets te mogen, want er was maar een fiets voor ons allemaal.
Ik vond het heel spannend en fietste de straat uit tot aan de Vaart, waar ik links af moest. Het was niet druk, alleen hier en daar een fietser. Opeens schrok ik heel erg. Oh bah, een soldaat. Dat was onze vijand. Hij fietste heel langzaam en keek naar links en naar rechts. Ik dacht: als hij maar niet achterom kijkt en mij ziet. Hij kan de fiets wel willen inpikken. Ik was doodsbang en dacht: hoe moet ik er nu langs? Ik zag de grote oude bomen langs de vaart. Als ik nou om die boom heen ga, dan kan ik er langs. Maar oh, oh, pardoes…, ik reed de vaart in en wist niet wat me overkwam. Ik was nooit in een zwembad geweest. Toen ik al spartelend boven water kwam keek ik recht in het gezicht van de soldaat. Hij strekte zijn armen naar mij uit en trok me op de kant.
De soldaat bracht me op zijn fiets naar huis. Een man die wist waar ik woonde begeleidde ons. Mijn moeder was heel verbaasd een Duitse soldaat te zien en een heel modderig, vuil en nat kind. Totdat ze me herkende aan mijn vlechten en me naar binnen trok. Ik werd in bad gestopt en kreeg wat lekkers te drinken. Voor mij liep die dag eigenlijk best feestelijk af.
We hebben er veel over gepraat. Een soldaat is een vechtjas waar ik bang voor ben, en die heeft mij gered. Het was een dilemma. Hoe moet je je opstellen tegenover een Duitse soldaat die je niet mocht ophemelen, terwijl hij dat wel verdiende.”
Maty Romein-Vroegindewey vertelde dit verhaal bij het WO2-café in Ede op 5 maart 2020. Het is later geschreven op basis van een telefonisch interview. Tijdens de WO2-cafés konden Gelderlanders hun verhalen en herinneringen over de Tweede Wereldoorlog delen.
Willy Brouwer, Werkgroep Oral History Gelderland, CC-BY-SA