In de tweede helft van de negentiende eeuw zorgde nijverheid voor de meeste werkgelegenheid in Culemborg. De jaren rond 1880 werden gekenmerkt door de opkomst van de sigarenindustrie. In de vijftig jaar die volgden steeg het aantal sigarenmakers van 30 naar meer dan 500. Van de Culemborgse sigarenmakers is maar een klein deel overgebleven. Eén daarvan is het bijzondere bedrijf Van der Donk sigaren.
De groei van de Culemborgse sigarenindustrie was voor een groot deel in gang gezet door ondernemers Dresselhuijs en Nieuwenhuijsen. Zij zetten tegen het einde van de negentiende eeuw het grote fabriekscomplex Cadena op. In Cadena leerde een zekere Antoon W. Smits het vak van sigarenrollen. Diezelfde Smits richtte in 1919 sigarenfabriek Havana op.
In de jaren twintig van de twintigste eeuw verkocht Havana zijn sigaren aan een vijftiental winkels. Uiteindelijk concentreerde de verkoop zich steeds meer op één speciaalzaak in Den Haag; G. de Graaf. Deze verkocht de sigaren uit Culemborg aan ambassades, politici en zelfs aan het koningshuis. In 1946 leverde Havana zelfs de sigaren voor het staatsbanket dat koningin Wilhelmina aanbood aan Winston Churchill.
Tegenwoordig produceert het bedrijf nog steeds sigaren, maar sinds midden jaren zeventig onder de naam ‘Van der Donk Sigaren’. De sigaren worden gemaakt met tabakssoorten uit Brazilië, Cuba en Indonesië. Van der Donk is het enige bedrijf in Nederland dat sigaren nog met de hand rolt. Daarmee is Van der Donk Sigaren een mooi voorbeeld van duurzaamheid binnen de Gelderse maakindustrie. Bovendien houdt de voortzetting van de ambachtelijke productiewijze de geschiedenis van deze maakindustrie levend.
Lian van der Zon, CC-BY-SA