Wederopbouw in de Achterhoek
Na de Tweede Wereldoorlog werd de Achterhoek weer opgebouwd.
Lees intro
93 verhalen
Bekijk volledige kaart
Tegelijkertijd deden veel vernieuwingen hun intrede in het dagelijks leven. Hoe beleefden inwoners van de Achterhoek deze periode en wat zijn de belangrijkste herinneringen aan deze tijd? Voor het project ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Het project is een initiatief van elf Achterhoekse gemeenten, uitgevoerd door Gelders Genootschap en Erfgoed Gelderland.
Van boerderij naar huishoudschool naar verpleging
<p>Henny Hamer-Jansen is geboren op 14 december 1945 in Warken. Voor de oorlog telde het gezin vier kinderen. Henny kwam net na de oorlog, haar...
‘Maar dat waren allemaal NSB-ers’
<p>Wim Elferink werd net na de oorlog geboren maar kreeg van zijn ouders veel te horen over de oorlog. Hij vertelt hier over wat er...
‘Ik weet het lijstje nog bijna uit mijn hoofd!’
<p>Mecheline Dijker is geboren in 1944 in ’s-Heerenberg. Ze groeide op in een groot katholiek gezin. Ze heeft één broer en zes zussen. Als oudste...
Rijksdaalders uit de kassa
<p>De heer B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent zag zijn eerste televisie-uitzending in Nijmegen. Hij was daar in militaire dienst. Een leverancier van tv-toestellen en radio’s...
Visite op de boerderij
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
Op naar Indië
<p>Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
Café in het hart van Lochem
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
De Tommy’s stoat op de komme
<p>Het was tweede Paasdag 1945 in Vierakker, toen geallieerde troepen arriveerden. Even later vonden verderop zware gevechten plaats met het verliezende Duitse leger. Dick Groot...
Gezelligheid onder mekaar
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
Tien typemachines in de achterkamer
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) werkte na het succesvol afronden van de middelbare school kort bij weekblad De Bazuin in Amsterdam. Dat blad werd in de oorlog...
Er was geen stroom en stromend water
<p>Bennie te Roller, geboren op 20 januari 1935, is opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. De oorlog zelf was voor hem min...
Je kreeg geen zakgeld
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is opgegroeid in Lochem. Ze vertelt over haar jeugd.</p>
Honkvast...en...onderweg
<p>Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Een kind in oorlogstijd
<p>Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
De dure wederopbouw
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Kermis, kaarten en breien
<p>Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Nooit vooraan in de trein zitten
<p>Ina Groot Enzerink is in december 1952 in Vorden geboren. Haar ouders waren kosters van de gereformeerde kerk. Ze hadden een rijwielzaak en werkplaats. Ina...
‘Dus wij zijn bankstel geworden’
<p>Anton Bernard Ruesink (1946), geboren in Ulft, groeide op tijdens de wederopbouw. Hij had een fijne jeugd. Vervolgens studeerde hij en ging daarna aan het...
Geen geld voor luxe
<p>Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Ik heb het niet verder gebracht dan de MULO
<p>Op 1 september 1944 begon de heer B. Venderbosch (1930) op de MULO in Lichtenvoorde. Die was in de Franciscusschool aan de Patronaatsstraat, waar nu...
Smullen van Lichtenvoords zwartbrood in Amsterdam
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) woont al sinds haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde. Maar ze groeide op in Amsterdam. Daar maakte ze de oorlog mee. Haar...
Een groot gezin
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt over haar herinneringen aan de...
Het café ingeruild voor de officiersmess
<p>Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
Wonen in een voormalig varkenshok
<p>De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
‘Iedereen was een hele week druk’
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
"Verdomme, wat is dat toch mooi hè."
<p>Toon Klaver werd in 1933 geboren in Hengeveld. Hij was goed in tekenen en bezocht de ambachtsschool in Enschede. Die carrière bracht hem ver buiten...
Vijand op de koffie
<p>Tijdens de oorlog waren in veel plaatsen in de omgeving scholen in beslag genomen. Deze werden gebruikt voor Duitsers, die een paar weken weg mochten...
Terugkeer in Vierakker
<p>De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
Mijn oudste herinnering
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Een nieuwe tijd, een nieuwe verbinding
<p>Eduard Riewald (1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij herinnert zich de tijd dat er geen vaste verbinding was over de IJssel in Doesburg....
Dan was je een hele dag in ’n kippenschuur
<p>Anton Metz (1936) is geboren op boerderij Dijkakkers te Olburgen. Hij was dierenarts te Zeddam van 1962 tot 1996 en vertelt over het reilen en...
Ik was zes jaar toen de oorlog uitbrak
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die...
Ruimte voor de auto
<p>Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
Langzamerhand werd het leven iets luxer
<p>Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
‘Geen hof en ook geen beesten’
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
‘Dina, now kriegen wi’j et bèter!’
<p>Eduard Riewald (23-06-1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij kijkt terug op de tijd direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met...
Staat mijn strik rechtop?
<p>Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
Weer een vader die ook Hunteler heette
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is twee jaar als haar vader overlijdt. Ze vertelt over hoe ze een tweede vader kreeg en over haar jeugd.</p>
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
<p>Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
De Moezeköttel
<p>Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Meteen na de oorlog naar school
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Sportcentrale Pacelli
<p>Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
De buurt hielp elkaar
<p>Mientje Rouwenhorst (1928) is tegenwoordig nog steeds actief. Ze doet de tuin (in de linkerhand de rollator en in de rechterhand het harkje) en ze...
Een leven lang in Lochem
<p>Wim Elferink is 73 jaar oud en werd geboren aan de Goorseweg 45 in Lochem. Hij groeide op tijdens de wederopbouw. Hij vertelt over het...
Verzet en herdenken
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me haar herinneringen aan de...
Op een nacht zagen we ons eigen huis afbranden
<p>Piet Fontein (1932) vertelt over de heftige laatste oorlogsdagen in zijn geboortedorp Rha, dat zwaar onder vuur kwam te liggen. Hij en zijn familie verloren...
Wonen in een kippenhok
<p>Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Na de oorlog niet doorleren
<p>Thijs Wentink werd geboren op 6 december 1932. Het waren de crisisjaren. Er was niets, maar dat was bij iedereen zo, dus het was gewoon....
Etten bevrijd!
<p>Etten werd bevrijd op 31 maart 1945. Wim Leijzer zat in de laatste fase ondergedoken bij zijn oom en tante om de Duitse arbeidsplicht te...
Van boerderij naar huishoudschool naar verpleging
<p>Henny Hamer-Jansen is geboren op 14 december 1945 in Warken. Voor de oorlog telde het gezin vier kinderen. Henny kwam net na de oorlog, haar...
‘Maar dat waren allemaal NSB-ers’
<p>Wim Elferink werd net na de oorlog geboren maar kreeg van zijn ouders veel te horen over de oorlog. Hij vertelt hier over wat er...
‘Ik weet het lijstje nog bijna uit mijn hoofd!’
<p>Mecheline Dijker is geboren in 1944 in ’s-Heerenberg. Ze groeide op in een groot katholiek gezin. Ze heeft één broer en zes zussen. Als oudste...
Rijksdaalders uit de kassa
<p>De heer B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent zag zijn eerste televisie-uitzending in Nijmegen. Hij was daar in militaire dienst. Een leverancier van tv-toestellen en radio’s...
Visite op de boerderij
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
Op naar Indië
<p>Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
Café in het hart van Lochem
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
De Tommy’s stoat op de komme
<p>Het was tweede Paasdag 1945 in Vierakker, toen geallieerde troepen arriveerden. Even later vonden verderop zware gevechten plaats met het verliezende Duitse leger. Dick Groot...
Gezelligheid onder mekaar
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
Tien typemachines in de achterkamer
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) werkte na het succesvol afronden van de middelbare school kort bij weekblad De Bazuin in Amsterdam. Dat blad werd in de oorlog...
Er was geen stroom en stromend water
<p>Bennie te Roller, geboren op 20 januari 1935, is opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. De oorlog zelf was voor hem min...
Je kreeg geen zakgeld
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is opgegroeid in Lochem. Ze vertelt over haar jeugd.</p>
Honkvast...en...onderweg
<p>Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Een kind in oorlogstijd
<p>Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
De dure wederopbouw
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Kermis, kaarten en breien
<p>Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Nooit vooraan in de trein zitten
<p>Ina Groot Enzerink is in december 1952 in Vorden geboren. Haar ouders waren kosters van de gereformeerde kerk. Ze hadden een rijwielzaak en werkplaats. Ina...
‘Dus wij zijn bankstel geworden’
<p>Anton Bernard Ruesink (1946), geboren in Ulft, groeide op tijdens de wederopbouw. Hij had een fijne jeugd. Vervolgens studeerde hij en ging daarna aan het...
Geen geld voor luxe
<p>Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Ik heb het niet verder gebracht dan de MULO
<p>Op 1 september 1944 begon de heer B. Venderbosch (1930) op de MULO in Lichtenvoorde. Die was in de Franciscusschool aan de Patronaatsstraat, waar nu...
Smullen van Lichtenvoords zwartbrood in Amsterdam
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) woont al sinds haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde. Maar ze groeide op in Amsterdam. Daar maakte ze de oorlog mee. Haar...
Een groot gezin
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt over haar herinneringen aan de...
Het café ingeruild voor de officiersmess
<p>Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
Wonen in een voormalig varkenshok
<p>De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
‘Iedereen was een hele week druk’
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
"Verdomme, wat is dat toch mooi hè."
<p>Toon Klaver werd in 1933 geboren in Hengeveld. Hij was goed in tekenen en bezocht de ambachtsschool in Enschede. Die carrière bracht hem ver buiten...
Vijand op de koffie
<p>Tijdens de oorlog waren in veel plaatsen in de omgeving scholen in beslag genomen. Deze werden gebruikt voor Duitsers, die een paar weken weg mochten...
Terugkeer in Vierakker
<p>De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
Mijn oudste herinnering
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Een nieuwe tijd, een nieuwe verbinding
<p>Eduard Riewald (1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij herinnert zich de tijd dat er geen vaste verbinding was over de IJssel in Doesburg....
Dan was je een hele dag in ’n kippenschuur
<p>Anton Metz (1936) is geboren op boerderij Dijkakkers te Olburgen. Hij was dierenarts te Zeddam van 1962 tot 1996 en vertelt over het reilen en...
Ik was zes jaar toen de oorlog uitbrak
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die...
Ruimte voor de auto
<p>Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
Langzamerhand werd het leven iets luxer
<p>Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
‘Geen hof en ook geen beesten’
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
‘Dina, now kriegen wi’j et bèter!’
<p>Eduard Riewald (23-06-1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij kijkt terug op de tijd direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met...
Staat mijn strik rechtop?
<p>Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
Weer een vader die ook Hunteler heette
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is twee jaar als haar vader overlijdt. Ze vertelt over hoe ze een tweede vader kreeg en over haar jeugd.</p>
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
<p>Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
De Moezeköttel
<p>Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Meteen na de oorlog naar school
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Sportcentrale Pacelli
<p>Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
De buurt hielp elkaar
<p>Mientje Rouwenhorst (1928) is tegenwoordig nog steeds actief. Ze doet de tuin (in de linkerhand de rollator en in de rechterhand het harkje) en ze...
Een leven lang in Lochem
<p>Wim Elferink is 73 jaar oud en werd geboren aan de Goorseweg 45 in Lochem. Hij groeide op tijdens de wederopbouw. Hij vertelt over het...
Verzet en herdenken
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me haar herinneringen aan de...
Op een nacht zagen we ons eigen huis afbranden
<p>Piet Fontein (1932) vertelt over de heftige laatste oorlogsdagen in zijn geboortedorp Rha, dat zwaar onder vuur kwam te liggen. Hij en zijn familie verloren...
Wonen in een kippenhok
<p>Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Na de oorlog niet doorleren
<p>Thijs Wentink werd geboren op 6 december 1932. Het waren de crisisjaren. Er was niets, maar dat was bij iedereen zo, dus het was gewoon....
Etten bevrijd!
<p>Etten werd bevrijd op 31 maart 1945. Wim Leijzer zat in de laatste fase ondergedoken bij zijn oom en tante om de Duitse arbeidsplicht te...
