Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Bezet Nijmegen
<p>Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Wrede moord op Zutphen van 1572
<p>Het begon in Den Briel. Door een verkeerde wind dreef een Nederlandse vloot, gewapend met kaperbrieven van Willem van Oranje, de Schelde op en naderde...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
De Rekhemse ijzergieterij
<p>In 1689 werd aan de Bielheimerbeek de eerste ijzergieterij van Nederland opgericht. Het is bij de plek waar in de twaalfde eeuw het klooster Bethlehem...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
DRU Cultuurfabriek in Ulft
<p>In het gebied dat we nu als het DRU terrein kennen, vonden in 1754 de eerste industriële activiteiten plaats. De Graaf van Bergh richtte een...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
Pannerdensch kanaal
<p>Het Pannerdensch Kanaal was in eerste instantie een verdedigingswerk. Om een eventuele Franse inval te weerstaan, legde vestingbouwer Menno van Coehoorn in 1702 een zogenaamd...
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Inleiding route Huis Bergh, Kasteel en Land
<p>Ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Jan van Heek: Een kasteelheer en zijn land' in 2012/2013 zijn de verhalen over Kasteel Huis Bergh en de directe...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De grensstreek Gelderland (Oost-Achterhoek) - Duitsland
<p>De grens tussen Gelderland en Duitsland was eeuwenlang een bron van conflicten. Zowel de graven en hertogen van Gelre als de bisschop van Münster maakten...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
<p>Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Kasteel te Bronkhorst
<p>De heren van Bronckhorst zetelen vanaf de twaalfde eeuw op de heuvel ten westen van Bronkhorst. Dit stadje ontstaat als nederzetting op de voorburcht van...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Sloop vestingwerken
<p>Vanaf 1817 werden de buitenste verdedigingswerken van de stad omgetoverd in slingerende wandelpromenades en lommerrijke plantsoenen. Dit alles naar de plannen van de befaamde tuinarchitect...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Burgers’ Zoo en Gelredome
<p>Vanaf 1913 trok Johan Burgers met zijn vermaarde fazanterie in ’s-Heerenberg veel publiek. In 1923 verhuisde hij vanwege een lage erfpacht, meer ruimte en de...
De Bataafs-Franse tijd
<p>De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
De oorlog bracht voorspoed
<p>Innovatie op het gebied van scheepsbouw gaat enorm snel. Er zijn al schepen die harder varen dan 100 kilometer per uur. Twee eeuwen geleden ging...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De Gelderse Oorlogen
<p>Hertog Karel van Gelre werd in 1467 geboren in Grave en overleed in 1538 in Arnhem. Decennia lang voerde hij oorlog tegen de Habsburgers om...
Gelders Arcadië
<p>In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Gertrudiskapel
<p>De oudste parochiekerk in Nijmegen stond op het terrein van de keizerlijke palts op het Valkhof. De kerk was gewijd aan de heilige Gertrudis van...
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
<p>De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
De visserij in Harderwijk
<p>De Vischpoort en de Vischmarkt zijn voor veel mensen symbolisch voor Harderwijk. Vissers en visserij horen immers van oudsher bij onze stad, net als later...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
De Lourdesgrot
<p>Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history-project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis, is...
Heerlijkheid Leur
<p>Wie nu de rust en stilte zoekt in Leur wil vast ook wel weten hoe belangrijk het dorp vroeger is geweest. Dat kwam door de...
Bezet Nijmegen
<p>Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Wrede moord op Zutphen van 1572
<p>Het begon in Den Briel. Door een verkeerde wind dreef een Nederlandse vloot, gewapend met kaperbrieven van Willem van Oranje, de Schelde op en naderde...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
De Rekhemse ijzergieterij
<p>In 1689 werd aan de Bielheimerbeek de eerste ijzergieterij van Nederland opgericht. Het is bij de plek waar in de twaalfde eeuw het klooster Bethlehem...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
DRU Cultuurfabriek in Ulft
<p>In het gebied dat we nu als het DRU terrein kennen, vonden in 1754 de eerste industriële activiteiten plaats. De Graaf van Bergh richtte een...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
Pannerdensch kanaal
<p>Het Pannerdensch Kanaal was in eerste instantie een verdedigingswerk. Om een eventuele Franse inval te weerstaan, legde vestingbouwer Menno van Coehoorn in 1702 een zogenaamd...
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Inleiding route Huis Bergh, Kasteel en Land
<p>Ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Jan van Heek: Een kasteelheer en zijn land' in 2012/2013 zijn de verhalen over Kasteel Huis Bergh en de directe...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De grensstreek Gelderland (Oost-Achterhoek) - Duitsland
<p>De grens tussen Gelderland en Duitsland was eeuwenlang een bron van conflicten. Zowel de graven en hertogen van Gelre als de bisschop van Münster maakten...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
<p>Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Kasteel te Bronkhorst
<p>De heren van Bronckhorst zetelen vanaf de twaalfde eeuw op de heuvel ten westen van Bronkhorst. Dit stadje ontstaat als nederzetting op de voorburcht van...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Sloop vestingwerken
<p>Vanaf 1817 werden de buitenste verdedigingswerken van de stad omgetoverd in slingerende wandelpromenades en lommerrijke plantsoenen. Dit alles naar de plannen van de befaamde tuinarchitect...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Burgers’ Zoo en Gelredome
<p>Vanaf 1913 trok Johan Burgers met zijn vermaarde fazanterie in ’s-Heerenberg veel publiek. In 1923 verhuisde hij vanwege een lage erfpacht, meer ruimte en de...
De Bataafs-Franse tijd
<p>De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
De oorlog bracht voorspoed
<p>Innovatie op het gebied van scheepsbouw gaat enorm snel. Er zijn al schepen die harder varen dan 100 kilometer per uur. Twee eeuwen geleden ging...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De Gelderse Oorlogen
<p>Hertog Karel van Gelre werd in 1467 geboren in Grave en overleed in 1538 in Arnhem. Decennia lang voerde hij oorlog tegen de Habsburgers om...
Gelders Arcadië
<p>In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Gertrudiskapel
<p>De oudste parochiekerk in Nijmegen stond op het terrein van de keizerlijke palts op het Valkhof. De kerk was gewijd aan de heilige Gertrudis van...
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
<p>De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
De visserij in Harderwijk
<p>De Vischpoort en de Vischmarkt zijn voor veel mensen symbolisch voor Harderwijk. Vissers en visserij horen immers van oudsher bij onze stad, net als later...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
De Lourdesgrot
<p>Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history-project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis, is...
Heerlijkheid Leur
<p>Wie nu de rust en stilte zoekt in Leur wil vast ook wel weten hoe belangrijk het dorp vroeger is geweest. Dat kwam door de...
