Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Maarten van Rossum: beroemd en berucht
<p>Maarten van Rossum (1478 – 1555) was een van de vele hoofdrolspelers van de Gelderse geschiedenis. Hij was Heer van Rossem en Poerderoyen. Als legeraanvoerder...
De vestingwerken van Menno van Coehoorn
<p>Menno van Coehoorn werkte onder andere aan de vestingwerken van Zwolle, Doesburg, Nijmegen, Grave en Breda. Van Coehoorn ontwierp ook tal van linies die zich...
Gelders Arcadië
<p>In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
De bijzondere bouwstijl van kasteel Hernen
<p>In de omgeving van Wijchen ligt Hernen: een dorpje met een afwisselend en waterrijk buitengebied. Er ligt ook een middeleeuwse burcht, die met een gids...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
<p>De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
Grafheuvels
<p>Het landschap van Gelderland is voor een belangrijk deel gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd, zo'n 150.000 jaar geleden. Landijs vanuit het noorden zorgde toen voor...
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
<p>De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Maria van Arkel en Jan met de bellen verloven zich in 1400
<p>Jan met de bellen en Maria van Arkel - allebei tieners - verloven zich op kasteel Ammersoyen. Daarmee zou de Gelders-Gulikse dynastie gered kunnen worden,...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Buurtschap Staverden
<p>Staverden is de enige buurtschap in Nederland met stadsrechten. Maar een echte stad is het nooit geworden. Je vindt er een kasteel met gracht, koetshuis,...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Landgoed Schovenhorst
<p>Schovenhorst is beroemd om zijn bomentuinen. Deze zijn in de negentiende en twintigste eeuw ontstaan uit kwekerij en bosbouwexperimenten met naaldbomen. Het landgoed omvat vijf...
W.H.A.C. Van Heeckeren van Kell
<p>Willem Hendrik Alexander Carel van Heeckeren van Kell werd in 1774 geboren als zoon van Jacob Derk Carel van Heeckeren van Kell. Hij volgde zijn...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De lisdodden van Slot Doddendael
<p>Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
De Draak van Gelre
<p>De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
De Plooierijen
<p>In 1702 ontstond in Nijmegen een strijd om de politieke macht tussen twee groepen regenten (stadsbestuurders): de Oude en de Nieuwe Plooi. Uiteindelijk leidde dit...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
Het geslacht Batenburg en Bronckhorst
<p>Geslacht Batenburg wordt voor het eerst in de bronnen vermeld in 1076. In de veertiende eeuw trouwde de enige dochter van Dirk van Batenburg (†...
Commanderij en gasthuizen
<p>In de tweede helft van zestiende eeuw tekende Aernout van Buchell (Arnoldus Buchelius) de negen belangrijkste gebouwen van de stad. Op de tekening zijn de...
Vrije tijd in Ruurlo
<p>Ruurlo heeft een rijk verenigingsleven. Of het nu gaat om sportverenigingen (35), buurtverenigingen (39), muziekverenigingen ( 23), toneelverenigingen (9) of de vrijwillige Brandweer en Oranjevereniging.</p>
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
De Geldersen tegen de Habsburgers
<p>In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Grol omsingeld
<p>Tijdens de tachtigjarige oorlog (1568-1648) waren veel Nederlandse steden in handen van de Spanjaarden. Grol (Groenlo) werd in 1606 ingenomen door de Spaanse troepen. En...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Calixtuskerk wordt protestant
<p>Op 19 augustus 1627 tekent krijgsheer Matthijs Dulken een verdrag van overgave waarmee er een einde komt aan het Beleg van Groenlo. Prins Frederik Hendrik...
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Maarten van Rossum: beroemd en berucht
<p>Maarten van Rossum (1478 – 1555) was een van de vele hoofdrolspelers van de Gelderse geschiedenis. Hij was Heer van Rossem en Poerderoyen. Als legeraanvoerder...
De vestingwerken van Menno van Coehoorn
<p>Menno van Coehoorn werkte onder andere aan de vestingwerken van Zwolle, Doesburg, Nijmegen, Grave en Breda. Van Coehoorn ontwierp ook tal van linies die zich...
Gelders Arcadië
<p>In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
De bijzondere bouwstijl van kasteel Hernen
<p>In de omgeving van Wijchen ligt Hernen: een dorpje met een afwisselend en waterrijk buitengebied. Er ligt ook een middeleeuwse burcht, die met een gids...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
<p>De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
Grafheuvels
<p>Het landschap van Gelderland is voor een belangrijk deel gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd, zo'n 150.000 jaar geleden. Landijs vanuit het noorden zorgde toen voor...
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
<p>De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Maria van Arkel en Jan met de bellen verloven zich in 1400
<p>Jan met de bellen en Maria van Arkel - allebei tieners - verloven zich op kasteel Ammersoyen. Daarmee zou de Gelders-Gulikse dynastie gered kunnen worden,...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Buurtschap Staverden
<p>Staverden is de enige buurtschap in Nederland met stadsrechten. Maar een echte stad is het nooit geworden. Je vindt er een kasteel met gracht, koetshuis,...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Landgoed Schovenhorst
<p>Schovenhorst is beroemd om zijn bomentuinen. Deze zijn in de negentiende en twintigste eeuw ontstaan uit kwekerij en bosbouwexperimenten met naaldbomen. Het landgoed omvat vijf...
W.H.A.C. Van Heeckeren van Kell
<p>Willem Hendrik Alexander Carel van Heeckeren van Kell werd in 1774 geboren als zoon van Jacob Derk Carel van Heeckeren van Kell. Hij volgde zijn...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De lisdodden van Slot Doddendael
<p>Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
De Draak van Gelre
<p>De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
De Plooierijen
<p>In 1702 ontstond in Nijmegen een strijd om de politieke macht tussen twee groepen regenten (stadsbestuurders): de Oude en de Nieuwe Plooi. Uiteindelijk leidde dit...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
Het geslacht Batenburg en Bronckhorst
<p>Geslacht Batenburg wordt voor het eerst in de bronnen vermeld in 1076. In de veertiende eeuw trouwde de enige dochter van Dirk van Batenburg (†...
Commanderij en gasthuizen
<p>In de tweede helft van zestiende eeuw tekende Aernout van Buchell (Arnoldus Buchelius) de negen belangrijkste gebouwen van de stad. Op de tekening zijn de...
Vrije tijd in Ruurlo
<p>Ruurlo heeft een rijk verenigingsleven. Of het nu gaat om sportverenigingen (35), buurtverenigingen (39), muziekverenigingen ( 23), toneelverenigingen (9) of de vrijwillige Brandweer en Oranjevereniging.</p>
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
De Geldersen tegen de Habsburgers
<p>In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Grol omsingeld
<p>Tijdens de tachtigjarige oorlog (1568-1648) waren veel Nederlandse steden in handen van de Spanjaarden. Grol (Groenlo) werd in 1606 ingenomen door de Spaanse troepen. En...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Calixtuskerk wordt protestant
<p>Op 19 augustus 1627 tekent krijgsheer Matthijs Dulken een verdrag van overgave waarmee er een einde komt aan het Beleg van Groenlo. Prins Frederik Hendrik...
