Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Commanderij en gasthuizen
<p>In de tweede helft van zestiende eeuw tekende Aernout van Buchell (Arnoldus Buchelius) de negen belangrijkste gebouwen van de stad. Op de tekening zijn de...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Joost, Evert en Jacob van Heeckeren
<p>Jonker Joost is een begrip geworden in Ruurlo. Als centrale verteller introduceert hij het plaatselijk erfgoed aan basisschooljeugd, toeristen en de Ruurlose bevolking. Op "zijn"...
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
's-Gravenhof in Zutphen
<p>Het 's-Gravenhof is het oudste plein van de hanzestad Zutphen. Zutphen is een van de oudste steden van Nederland en werd rond 800 een grafelijk...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
Noviomagus
<p>De Valkhofheuvel heeft in twee perioden een belangrijke rol gespeeld in Romeins Nijmegen. In de vroeg-Romeinse tijd, vanaf ca. 12 voor Christus, lag hier Oppidum...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
<p>Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
Marga Klompé
<p>Tv-presentatrice Mies Bouwman en de in Arnhem geboren minister van Maatschappelijk Werk Marga Klompé roepen in een 23 uur durende marathon-tv-uitzending de Nederlanders op om...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
<p>Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
De grafheuvels bij Garderen
<p>Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
Protestanten en Katholieken
<p>Al in de middeleeuwen waren in Gelderland hervormingsbewegingen actief zoals de Moderne Devotie die zich richtte op een sobere en meer persoonlijke geloofsbeleving. Mogelijk hierdoor...
Werken in Culemborg
<p>Kees Raven is een echte Culemborger, in hart en nieren: een 'Kuilenburger' dus. Hoewel hij voor zijn studie en carrière koos voor een standplek buiten...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
Het Gelderse Geldern
<p>Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
Van Het Loo naar Londen
<p>Het verhaal van stadhouder en koning Willem en koningin Mary Stuart is een verhaal met twee gezichten. Het is een liefdesgeschiedenis tussen een prins met...
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Romeinen
<p>De Romeinse Resten op de Veluwe zijn bescheiden. Dat ze er geweest zijn, staat echter vast! Vlakbij Putten, op de Ermelose Heide, was een Romeins...
De Kleefse enclaves
<p>In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De Gelderse Broederstrijd
<p>Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Charter van Otto II
<p>Op 9 juli 1233 vaardigde graaf Otto II van Gelre een charter uit, waarmee hij stadsrechten verleende aan de burgers van 'villa Locheym', een nederzetting...
Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
Kasteel Batenburg
<p>Wanneer kasteel Batenburg precies gebouwd is, is niet zeker. Een steen die voorheen boven de poort was ingemetseld vermeldde dat Batenburg in het jaar 327...
Het Overkwartier, voormalig Gelders gebied in Limburg en Duitsland
<p>De huidige grens tussen Limburg en Duitsland loopt dwars door een gebied dat vroeger bij het hertogdom Gelre hoorde. Het stond bekend als het Overkwartier...
Wrede moord op Zutphen van 1572
<p>Het begon in Den Briel. Door een verkeerde wind dreef een Nederlandse vloot, gewapend met kaperbrieven van Willem van Oranje, de Schelde op en naderde...
Maarten van Rossum: beroemd en berucht
<p>Maarten van Rossum (1478 – 1555) was een van de vele hoofdrolspelers van de Gelderse geschiedenis. Hij was Heer van Rossem en Poerderoyen. Als legeraanvoerder...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
<p>Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Graaf Reinoud I, de gekke graaf van Gelre
<p>De Gelderse graaf Reinoud I wordt vaak vooral herinnerd als ‘gekke graaf’. Tijdens de slag bij Woeringen (Duitsland) zou hij een klap op zijn hoofd...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Kasteel te Bronkhorst
<p>De heren van Bronckhorst zetelen vanaf de twaalfde eeuw op de heuvel ten westen van Bronkhorst. Dit stadje ontstaat als nederzetting op de voorburcht van...
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
Calixtuskerk wordt protestant
<p>Op 19 augustus 1627 tekent krijgsheer Matthijs Dulken een verdrag van overgave waarmee er een einde komt aan het Beleg van Groenlo. Prins Frederik Hendrik...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Commanderij en gasthuizen
<p>In de tweede helft van zestiende eeuw tekende Aernout van Buchell (Arnoldus Buchelius) de negen belangrijkste gebouwen van de stad. Op de tekening zijn de...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Joost, Evert en Jacob van Heeckeren
<p>Jonker Joost is een begrip geworden in Ruurlo. Als centrale verteller introduceert hij het plaatselijk erfgoed aan basisschooljeugd, toeristen en de Ruurlose bevolking. Op "zijn"...
Het oudste stripboek van Nederland?
<p>Op 22 november 1493 stuurt de jonge graaf Bernhard van Meurs een klaagbrief aan alle steden, vorsten en edelen van Gelre. Hij verduidelijkt zijn klaagbrief...
's-Gravenhof in Zutphen
<p>Het 's-Gravenhof is het oudste plein van de hanzestad Zutphen. Zutphen is een van de oudste steden van Nederland en werd rond 800 een grafelijk...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
Noviomagus
<p>De Valkhofheuvel heeft in twee perioden een belangrijke rol gespeeld in Romeins Nijmegen. In de vroeg-Romeinse tijd, vanaf ca. 12 voor Christus, lag hier Oppidum...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
<p>Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
Marga Klompé
<p>Tv-presentatrice Mies Bouwman en de in Arnhem geboren minister van Maatschappelijk Werk Marga Klompé roepen in een 23 uur durende marathon-tv-uitzending de Nederlanders op om...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
<p>Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
De grafheuvels bij Garderen
<p>Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
Protestanten en Katholieken
<p>Al in de middeleeuwen waren in Gelderland hervormingsbewegingen actief zoals de Moderne Devotie die zich richtte op een sobere en meer persoonlijke geloofsbeleving. Mogelijk hierdoor...
Werken in Culemborg
<p>Kees Raven is een echte Culemborger, in hart en nieren: een 'Kuilenburger' dus. Hoewel hij voor zijn studie en carrière koos voor een standplek buiten...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
Het Gelderse Geldern
<p>Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
Van Het Loo naar Londen
<p>Het verhaal van stadhouder en koning Willem en koningin Mary Stuart is een verhaal met twee gezichten. Het is een liefdesgeschiedenis tussen een prins met...
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Romeinen
<p>De Romeinse Resten op de Veluwe zijn bescheiden. Dat ze er geweest zijn, staat echter vast! Vlakbij Putten, op de Ermelose Heide, was een Romeins...
De Kleefse enclaves
<p>In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De Gelderse Broederstrijd
<p>Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Charter van Otto II
<p>Op 9 juli 1233 vaardigde graaf Otto II van Gelre een charter uit, waarmee hij stadsrechten verleende aan de burgers van 'villa Locheym', een nederzetting...
Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
Kasteel Batenburg
<p>Wanneer kasteel Batenburg precies gebouwd is, is niet zeker. Een steen die voorheen boven de poort was ingemetseld vermeldde dat Batenburg in het jaar 327...
Het Overkwartier, voormalig Gelders gebied in Limburg en Duitsland
<p>De huidige grens tussen Limburg en Duitsland loopt dwars door een gebied dat vroeger bij het hertogdom Gelre hoorde. Het stond bekend als het Overkwartier...
Wrede moord op Zutphen van 1572
<p>Het begon in Den Briel. Door een verkeerde wind dreef een Nederlandse vloot, gewapend met kaperbrieven van Willem van Oranje, de Schelde op en naderde...
Maarten van Rossum: beroemd en berucht
<p>Maarten van Rossum (1478 – 1555) was een van de vele hoofdrolspelers van de Gelderse geschiedenis. Hij was Heer van Rossem en Poerderoyen. Als legeraanvoerder...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
<p>Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Graaf Reinoud I, de gekke graaf van Gelre
<p>De Gelderse graaf Reinoud I wordt vaak vooral herinnerd als ‘gekke graaf’. Tijdens de slag bij Woeringen (Duitsland) zou hij een klap op zijn hoofd...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Kasteel te Bronkhorst
<p>De heren van Bronckhorst zetelen vanaf de twaalfde eeuw op de heuvel ten westen van Bronkhorst. Dit stadje ontstaat als nederzetting op de voorburcht van...
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
Calixtuskerk wordt protestant
<p>Op 19 augustus 1627 tekent krijgsheer Matthijs Dulken een verdrag van overgave waarmee er een einde komt aan het Beleg van Groenlo. Prins Frederik Hendrik...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
