Kastelen

Ben jij een echte kasteelliefhebber? Van ruïnes tot trekpleisters, kom van alles te weten over de kastelen in Gelderland!

Lees intro

150 verhalen
Bekijk volledige kaart

Of je nu gefascineerd bent door imposante ruïnes of bestaande trekpleisters, deze route neemt je mee op een boeiende reis langs diverse kastelen in de regio. Verdiep je in de verhalen die deze majestueuze bouwwerken omringen en vergaar kennis over de intrigerende geschiedenis van kastelen en landhuizen in Gelderland.

Huis Landfort bij Megchelen, Oude IJsselstreek, 2010 © Ziko van Dijk cc-by-sa
Kasteel Landfort in de Oude IJsselstreek
<p>Uit de gemeenten Wisch en Gendringen ontstaat in 2005 de gemeente Oude IJsselstreek. In dit gebied langs de Oude IJssel worden in de middeleeuwen veel...
't Huis Rijswijk en het Dorp Groussen. 1742/1774 © Gelders Archief PD
Huis Rijswijk bij Groessen
<p>De gemeente Duiven waartoe ook Groessen behoort, is de laatste eeuwen aanzienlijk van gezicht veranderd. Aanpassingen van de loop van de rivier de Rijn, het...
De Grote Sleeburg van de familie Van der Groes met gevelsteen uit 1855 © Werkgroep Historie Worsum
Kasteel Sleeburg in Overasselt
<p>In de dertiende eeuw worden er al ridders van Heumen genoemd als ministerialen van kloosters. Kloostergoederen van de abdij Saint-Valéery-sur-Somme en van het klooster Graefenthal...
Kaart van de landerijen gelegen in de gemeente van Heeteren (uitsnede met kasteel Nijburg). J. van Beek, 1809. © Gelders Archief, publiek domein.
Kasteel Nijburg bij Randwijk
<p>In het oostelijk deel van het Gelders rivierengebied liggen in de late middeleeuwen zestien kastelen. De Betuwse geslachten Van Homoet en Van Heten spelen er...
Huis Lagenpoel in Rumpt © Historische Kring West-Betuwe
Huis Lagenpoel
<p>Rumpt kende twee kastelen. Het eerste is Huis Lagepoel (genoemd vanaf 1484), dat ten zuiden van de kerk lag. Van dit huis is weinig bekend.</p>
Het begin van kasteel Heumen rond 1200. © René Reijnen, 2016
Kasteel Heumen, 1188-1585
<p>Even ten zuiden van Nijmegen in de heerlijkheid Heumen lag aan de Maas een imposante waterburcht. Door zijn strategische ligging op de grens van Gelderland...
Jan de Beijer, Crayenstein (1750) © PD
Huis Crayestein in Tricht
<p>Op de vruchtbare gronden langs de Linge liggen in de middeleeuwen veel kastelen en adellijke huizen. Ze overleven het oorlogsgeweld door de eeuwen heen niet...
Huis Swanepol bij Zevenaar, voor de sloop © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC BY 4.0
Huis Swanepol in Zevenaar
<p>Zevenaar is vanwege zijn strategische ligging belangrijk voor de hertogen van Gelre en Kleef. Vanaf 1355 is Zevenaar in Kleefse handen en pas na het...
Huis de Lathmer voor 1860 © via Collectie Gelderland Gelderland in Beeld
Huis de Lathmer in Wilp
<p>Ridders met de naam Van den Latmer duiken al in de dertiende eeuw op, maar in 1414 wordt ook het tiendgoed Lathmer voor het eerst...
Huis Empe bij Brummen, in of ná 1718 door Jacobus Stelllingwerff mogelijk naar Frans Berkhuys © Bron: RKD (PDM)
Geschiedenis van 't Huis Empe
<p>Dicht bij de weg van Voorst naar Zutphen wordt omstreeks 1550 het adellijk huis Empe gebouwd. Bijna drie eeuwen later, rond 1825, verbouwt men het...
Kasteel Buren, prent uit 1612. © Onbekend, PD.
Het verdwenen kasteel van Buren
<p>Tegenwoordig is er niets meer van te zien, maar vele eeuwen lang heeft Buren een indrukwekkend kasteel.</p>
Coldenhove, getekend door Jacobus Stellingwerf © Via KastelenInNederland.nl
Coldenhove bij Eerbeek
<p>Het jachtrecht hoorde evenals het visrecht tot de heerlijke rechten. De bezitter kon deze rechten ook verpachten en er inkomsten uithalen. Veel kasteelheren beoefenden de...
Huis de Kieftskamp (Bron: Peter van der Wielen)
Huis de Kieftskamp
<p>Het tegenwoordige huis de Kieftskamp of Kieftenkamp in de buurt van Vorden werd gebouwd in 1776. Hiermee is het een van de jongste landhuizen in...
Huis de Voorst bij Zutphen © CC0
Van Keppel geeft huis De Voorst allure
<p>Huis De Voorst behoorde tot een ring van havezates rond Zutphen, maar was lange tijd van geringe betekenis. Daar kwam verandering in toen het in...
Kasteel Wisch met zonnewijzer (Bron: Peter van der Wielen)
Kasteel Wisch
<p>Kasteel Wisch is een oase van rust vlakbij het centrum van Terborg. In het park staat de dikste walnotenboom van Nederland. Op het terrein van...
Havezate Camphuysen, achterzijde met slotgracht © Wikipedia.commons.org CC-BY-SA 3.0
Havezate Camphuysen in Babberich
<p>Rond 1533 verschijnt een lijst met bekende havezaten, een versterkt huis of hofstede, waarop de naam Camphuysen staat, dat als ‘adelyk getimmer’ wordt aangeduid. Twee...
Huize Nergena in 1731 door Cornelis Pronk. © Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD), publiek domein.
Kasteel en landgoed Nergena bij Bennekom
<p>Tussen de heuvels en het lage land op de westflank van de Veluwe ligt Bennekom. Op de daar in de middeleeuwen gelegen kastelen speelt de...
Portret van Alexander Schimmelpenninck van der Oye (1613-1670) © RKD, CC-BY 4.0
Kasteel Groot Engelenburg
<p>Brummen wordt in 794 voor het eerst in de bronnen vermeld. Langs het IJsseldal en de Veluwezoom liggen vruchtbare gronden, waarop kastelen en huizen worden...
Paul(us) van Liender tekende in 1750 dit aanzicht van het Huis te Geldermalsen. © Gelders Archief, PD
Kastelen te Malsen en Geldermalsen
<p>In een oorkonde uit 850 is sprake van Uberan Malsna, later Bovenmalsen en Buurmalsen genoemd. Ten zuiden van de Linge moet er dan een Nedermalsen...
Kasteel Wijchen door C.Pronk, 1732. Bron: RKD
Een kasteel voor een paarlen halssnoer
<p>De beroemdste bewoners van het kasteel te Wijchen zijn Emilia van Oranje-Nassau, dochter van Willem van Oranje, en haar echtgenoot Emanuel van Portugal. Emilia's broer...
Loowaard naar een origineel van Jan de Beijer (1742) © Gelders Archief PD
Huis Loowaard bij Loo
<p>De uiterwaard bij het dorpje Loo aan de oever van de Rijn heet Lowaard. Dit is tevens de naam van het daar gebouwde edelmanshuis dat...
Broekhuizen © Joost Postma, CC BY-SA
Havezate Broekhuizen bij Wehl
<p>Het kasteel Broekhuizen ten noorden van Wehl valt in de veertiende eeuw nog onder Gelderse invloed. Vlak daarna, in 1406, komt Wehl onder Kleefs bestuur...
Kasteel De Essenburgh van binnen © PD
Kasteel De Essenburgh bij Harderwijk
<p>Dichtbij de Zuiderzee ligt op de noordrand van de Veluwse zandgronden vanaf de tiende eeuw het brinkdorp Nunspeet. Vanaf de middeleeuwen ontstaan er op de...
Kasteel Ter Horst bij Loenen
Kasteel Ter Horst
Wijnand Hackfort, burgemeester van Arnhem, liet nabij het dorp Loenen in 1557 een kasteel bouwen. De neo-classicistische gevel aan de ingangszijde werd eind 18e eeuw...
Familiewapen van de familie Van der Capellen © Arch CC0, Wikimedia
Huis de Boedelhof in Eefde
<p>De Boedelhof wordt gesticht in de tweede helft van de veertiende eeuw. In de tachtigjarige oorlog verwoesten de Spaanse troepen de Boedelhof. Tijdens de belegering...
Hall, gemeente Brummen © PD
Huis Westerburg bij Hall
<p>Tussen Hall en Oeken lag het huis Westerborch of Westerburg. Het bestond al in de vijftiende eeuw, maar van een stichtingsdatum is niets bekend. In...
Gezicht op kasteel Waddestein te Asperen door Jacobus Schijnvoet naar een tekening van Roelant Roghman, 1711 - 1774 © PD
Kasteel Waddestein in Asperen
<p>Asperen ligt in een gebied dat de Vijfherenlanden wordt genoemd en waarin elk dorp in de middeleeuwen zijn eigen kasteel heeft. Het zijn weerbare bouwwerken...
Op dit schilderij wordt het verhaal van Fulco van Berne in 1132 afgebeeld. © Museum voor Religieuze Kunst, PD
Kasteel Bern
<p>In het westen van Gelderland ligt de Bommelerwaard in de huidige gemeenten Zaltbommel en Maasdriel. Door de ligging bij Holland en Brabant worden in dit...
Huis de Hees, door Jacobus Stellingwerf naar Maximiliaan de Raedt (1721) © PD
Havezate de Hees bij Zevenaar
<p>Dideric van Ulft koopt in 1370 van de heer van Bergh landerijen die in de buurschap Waverlo liggen, tussen Zevenaar en Didam. Daar hoort de...
Huis Schaffelaar © GLK – Ton Rothengatter, cc-by
Huis Schaffelaar
<p>Het kasteelachtige huis Schaffelaar dateert uit 1852 en valt meteen op door zijn afwijkende vormgeving. Het is een zeldzaam voorbeeld is van een buitenhuis in...
Tekening van Cornelis Pronk van de achterzijde van het renaissanceslot De Marsch in 1730 © via Collectie Gelderland Stedelijk Museum Zutphen
Huis De Marsch
<p>Huis De Marsch was in de late middeleeuwen een verblijf van een familie van lage adel (zogenaamde dienstadel of ministerialen). Het was een ‘dienstleen’ van...
Palmestein te Deil, getekend door Paula van Mook naar een pentekening van J. Stellingwerf, 1653 © Collectie A.F. Verstegen cc-by
Bakerbosch en Rhijnestein in Deil
<p>Al in de Bronstijd wonen er mensen op de hoger gelegen gronden rond Deil. In 978 vermelden oude geschriften landerijen te “Daile”. Het dorp zelf...
Het Huis te Dort, bij Gorssel, Abraham de Haen (II), 1724. © Publiek domein
Huis Dorth in Lochem
<p>Op de grens met Overijssel ligt in het noorden van de Achterhoek de gemeente Lochem. Rond 900 bevindt zich daar al een nederzetting met een...
Huis Scherpenzeel in 1749 getekend door Pieter Jan van Liender. De woontoren uit de veertiende eeuw is in het midden nog duidelijk te herkennen aan de hoger geplaatst kap en de torentjes. © Rijksmuseum
Huis Scherpenzeel
<p>De plaatsnaam ‘Scarpenzele’ komt voor in een oorkonde uit 1254, waarbij ‘zeel’ in dit geval ‘huis’ kan betekenen. Gelegen in het grensgebied van de bisschoppen...
ir PJ van Voorst Vader eigenaar van landgoed De Bockhorst in 1906 Collectie Belangenvereniging Spankeren
Eigenaren van De Bockhorst van Middeleeuwen tot heden
<p>De Bockhorst wordt voor het eerst genoemd in een samenvatting van een koopakte uit 1456. Op 4 april 1456 verkopen de gebroeders Gerrid en Derck...
De Antoniuskapel in Sinderen
Voormalig kasteel Sinderen
<p>Kasteel Sinderen is waarschijnlijk in de dertiende eeuw gesticht. In 1251 treedt Rudolf van Sinderen op als 'advocatus' van Sinderen. Mogelijk is hij de bouwheer...
Pentekening van Kasteel Harselo in 1731 door C. Pronk ©
Verdwenen kasteel Harselo in de gemeente Ede
<p>In het gebied rond Kasteel Harselo, gelegen in Bennekom tussen de heuvels van de Veluwe en het lage land, is de landbouw belangrijk. Sinds de...
Kasteel Palmesteyn in Deil - Tekening van Jacob Stellingwerf, 1653 © Jacob Stellingwerf, PD
Huis Palmestein in Deil
<p>Deil kent in de middeleeuwen zeven adellijke huizen. Zes behoren tot het vorstendom Gelre en het graafschap Zutphen, behalve Palmestein dat tevens een van de...
Maarten van Rossem in vergulde lijst. A.F.van Goelst Meijer, 1956 Naar het orgineel in de Cannenburg te Vaassen. Collectie Stadskasteel Zaltbommel
Eigenaren van Kasteel De Cannenburgh of Cannenburch
<p>De vroegste vermelding van de Cannenburch dateert uit 1365 en sedert 1402 was het een leengoed van de Gelderse hertogen. In 1543 kocht de legendarische...
De ruïne van huis Nettelhorst in 2010 © Kasteelbeer CC-BY-SA 3.0, Wikimedia
Huis Nettelhorst bij Lochem
<p>Ten oosten van Lochem ligt huis Nettelhorst, een versterkt huis uit de middeleeuwen dat in 1379 voor eerst vermeld wordt. In de vijftiende eeuw komt...
Portret van Jan III van Egmont © PD/Wikipedia
Kasteel Baer te Bahr bij Zevenaar
<p>In de middeleeuwen heersten de bannerheren van Baer over het noordwesten van de huidige gemeente Zevenaar, in de Liemers. Ten noorden van het dorpje Bahr...
De huidige boerderij Blankenberg op het landgoed Verwolde te Laren, waar de resten liggen van de Blankenborg. © Eduard Camping, kijkdaar.blogspot.nl
Huis de Blankenborg bij Laren
<p>Het versterkte huis de Blankenborg is vermoedelijk gesticht in de tweede helft van de vijftiende eeuw. Het wordt in de zeventiende eeuw door een huwelijk...
Huis Enghuizen bij Zevenaar (1942) © Rijksdienst Cultureel Erfgoed (413.817), CC-BY SA 3.0
Huis Enghuizen in Zevenaar
<p>Buiten de stadsgracht van Zevenaar lag in de huidige Kerkstraat huis Enghuizen. Het bekende geslacht Van Enghuysen stichtte Groot Enghuizen in Hummelo. Zeker in de...
Kasteel Poederoyen tussen 1600 en 1672. © Gelders Archief, PD
Kasteel Poederoyen
<p>Ingeklemd tussen Holland en Brabant is het gebied van de Bommelerwaard strategisch steeds van groot belang geweest. Er wordt beweerd dat de heer van Heusden...
'T huis te 'Seventer' door Jan de Beijer, 1745 © Via Wikipedia, Publiek Domein
Huis Sevenaer in Zevenaar
<p>In 1414 krijgt Derick II Smullinck toestemming van de heer van Kleef om dichtbij het kasteel Sevenaer iets te ‘timmeren’. Waarschijnlijk betreft het de...
De brand in de voorgebouwen van Walien, getekend circa 1759 © RKD Nederland Instituut voor Kunstgeschiedenis, PD
Havezate Walien te Winterswijk
<p>Alles wat rest van de rijke woon- en bouwgeschiedenis van de havezate Waliën is een keldermuur met een ingemetselde schoorsteenfries uit de zestiende eeuw en...
Luchtfoto kasteel Leyenburg in Vuren, 1964 © collectie KLM Aerocarto, Nederlandse Kastelenstichting, CC-BY-SA
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
<p>De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
Wapenschild van de familie Van Haersolte tot Yrst met als wapenspreuk: Omnia tempus habet – De tijd omvat alles © Wikimedia CC-BY-SA 3.0
Huis Yrst bij Hattem
<p>Hattem bestaat als nederzetting al rond 800. Hattem ligt strategisch aan de IJssel ligt en krijgt in 1299 stadsrechten van Reinald I van Gelre. In...
Zijaanzicht Kasteel De Rees, circa 1750 © Topografisch-Historische Atlas, Stedelijk Museum Zutphen via CollectieGelderland
Huis De Rees
<p>Oorspronkelijk als havezate, – een versterkt huis of hoeve -, gesticht in het begin van de vijftiende eeuw ligt De Rees tussen Brummen en Leuvenheim...
Boerderij Het Woolbeek bij Laren in 1970, ongeveer op dezelfde plaats als het middeleeuwse huis Woolbeek. © J. Harenburg, via CollectieGelderland, Regionaal Archief Zupthen
Huis Woolbeek bij Laren
<p>Rond Lochem liggen in de middeleeuwen langs de rivier de Berkel veel kastelen en havezaten. In de bosrijke gebieden van Almen en Verwolde worden al...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl