Kastelen

Ben jij een echte kasteelliefhebber? Van ruïnes tot trekpleisters, kom van alles te weten over de kastelen in Gelderland!

Lees intro

150 verhalen
Bekijk volledige kaart

Of je nu gefascineerd bent door imposante ruïnes of bestaande trekpleisters, deze route neemt je mee op een boeiende reis langs diverse kastelen in de regio. Verdiep je in de verhalen die deze majestueuze bouwwerken omringen en vergaar kennis over de intrigerende geschiedenis van kastelen en landhuizen in Gelderland.

Een kaart van Nicolaes van Geelkercken uit 1642 met huis Mallum ('Malden') en een dubbele watermolen. © Gelders Archief, PD
Havezate Mallum bij Eibergen
<p>In hetzelfde jaar 1188 waarin de naam Eibergen voor het eerst als zelfstandige parochie ‘Ecberghe’ opduikt, vermeldt een leenregister het huis Mallum. In de vijftiende...
Hall, gemeente Brummen © PD
Huis Westerburg bij Hall
<p>Tussen Hall en Oeken lag het huis Westerborch of Westerburg. Het bestond al in de vijftiende eeuw, maar van een stichtingsdatum is niets bekend. In...
Overzicht van de ruïne van kasteel De Nijenbeek, 2008. © Galen, P. (Paul) van, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC-BY-SA.
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Kasteel Engelenburg in de achttiende eeuw (Bron: Historische Vereniging Den Ouden Dijk) ©
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
<p>Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
Huis Enghuizen bij Zevenaar (1942) © Rijksdienst Cultureel Erfgoed (413.817), CC-BY SA 3.0
Huis Enghuizen in Zevenaar
<p>Buiten de stadsgracht van Zevenaar lag in de huidige Kerkstraat huis Enghuizen. Het bekende geslacht Van Enghuysen stichtte Groot Enghuizen in Hummelo. Zeker in de...
Huis Landfort bij Megchelen, Oude IJsselstreek, 2010 © Ziko van Dijk cc-by-sa
Kasteel Landfort in de Oude IJsselstreek
<p>Uit de gemeenten Wisch en Gendringen ontstaat in 2005 de gemeente Oude IJsselstreek. In dit gebied langs de Oude IJssel worden in de middeleeuwen veel...
Arent thoe Boecophuis te Elburg © Bron: Nationaal Orgelmuseum
Arent thoe Boecophuis in Elburg
<p>In de veertiende eeuw heeft Elburg aan de Zuiderzee veel last van overstromingen. De Gelderse hertog Willem van Gulik laat zijn rentmeester Arent thoe Boecop...
Hackforts Veenhuis © Collectie Gelderland
Hackforts Veenhuis bij Voorst
<p>In de dertiende eeuw staat er al een huis ten oosten van de dorpskern van Twello. Het versterkte huis dat in de zestiende eeuw op...
Historische tuin- en parkaanleg bij kasteel de Wiersse © Peter van der Wielen, CC BY-SA
De Wiersse bij Vorden
<p>Tot de belangrijke middeleeuwse families in de huidige gemeente Bronckhorst behoorden de grootgrondbezitters Van Vorden. Naast Huis Vorden kreeg de familie een deel van De...
Kasteel Keppel in Laag-Keppel 1743 © Tekening Jan de Beijer. Beeldbank Nederlandse Kastelenstichting. ©
Kasteel Keppel in de gemeente Bronckhorst
<p>In de Achterhoek zijn in 2005 zes gemeenten samengevoegd onder de naam Bronckhorst. In de middeleeuwen worden in dat gebied een groot aantal kastelen gesticht...
Toegang Landgoed Molecaten © mijnGelderland
Huis Molecaten en de familie Van Heeckeren, 1717-1942
<p>De familie van Heeckeren van Molecaten bezit van 1717 tot 1989 landgoed en huis Molecaten. Zij onderhouden hartelijke banden met het Huis van Oranje. Het...
Coldenhove, getekend door Jacobus Stellingwerf © Via KastelenInNederland.nl
Coldenhove bij Eerbeek
<p>Het jachtrecht hoorde evenals het visrecht tot de heerlijke rechten. De bezitter kon deze rechten ook verpachten en er inkomsten uithalen. Veel kasteelheren beoefenden de...
Broekhuizen © Joost Postma, CC BY-SA
Havezate Broekhuizen bij Wehl
<p>Het kasteel Broekhuizen ten noorden van Wehl valt in de veertiende eeuw nog onder Gelderse invloed. Vlak daarna, in 1406, komt Wehl onder Kleefs bestuur...
De Cloese met brug over de Berkel in neonrenaissancestijl na de verbouwing in 1886 door het echtpaar Sickesz-Van Harlingen. © Dickelbers, Wikimedia CC-BY-SA 3.0
Kasteel De Cloese in Lochem
<p>Ten oosten van Lochem ligt het kasteel De Cloese aan de noordoever van het riviertje de Berkel. Deze ontspringt in Duitsland en loopt door de...
Kasteel Vosbergen in 1980 © RCE, fotograaf AJ van der Wal CC-BY-SA
Huis Vosbergen in Heerde
<p>Op vruchtbare gronden aan de IJssel aan de noordoostelijke rand van de Veluwe brengen vanaf 1407 broeders van het Fraterhuis Hulsbergen de gronden in cultuur....
Huis Lagenpoel in Rumpt © Historische Kring West-Betuwe
Huis Lagenpoel
<p>Rumpt kende twee kastelen. Het eerste is Huis Lagepoel (genoemd vanaf 1484), dat ten zuiden van de kerk lag. Van dit huis is weinig bekend.</p>
Huis de Ulenpas (Chateau d'Ulenpas, Province de Gueldre) 1827-1829 © Gelders Archief PD
Huis de Ulenpas in Hoog-Keppel
<p>In de veertiende eeuw bezit Diederik van Bake de Ulenpas als leen van het in de nabijheid gelegen kasteel Keppel. In de naam Ulenpas betekent...
Kasteel Hackfort te Vorden in 1743 © RKD, Jan de Beijer PD
Kasteel Hackfort bij Vorden
<p>Huis Hackfort ligt in de veertiende eeuw aan een voorde in de Hackfortse Beek. Een voorde bestaat uit een ondiep gedeelte op de kruising van...
Op dit schilderij wordt het verhaal van Fulco van Berne in 1132 afgebeeld. © Museum voor Religieuze Kunst, PD
Kasteel Bern
<p>In het westen van Gelderland ligt de Bommelerwaard in de huidige gemeenten Zaltbommel en Maasdriel. Door de ligging bij Holland en Brabant worden in dit...
Barlham op een tekening uit 1743 © CC0
Het verdwenen kasteel Barlham
<p>Een van de oudste kastelen rond Doetinchem waarvan niet meer dan een heuvel met een gracht bij een boerderij over is, is Barlham. De boerderij...
Hoofdgebouw van Huis de Parckelaer © Kasteelbeer CC-BY-SA
Huis de Parckelaer in Voorst
<p>In een ontginningsgebied van broeklanden ligt ten noordoosten van Twello het huis De Parckelaer. Het eerste huis is waarschijnlijk in de tweede helft van de...
Huis Scherpenzeel in 1749 getekend door Pieter Jan van Liender. De woontoren uit de veertiende eeuw is in het midden nog duidelijk te herkennen aan de hoger geplaatst kap en de torentjes. © Rijksmuseum
Huis Scherpenzeel
<p>De plaatsnaam ‘Scarpenzele’ komt voor in een oorkonde uit 1254, waarbij ‘zeel’ in dit geval ‘huis’ kan betekenen. Gelegen in het grensgebied van de bisschoppen...
Maquette van het voormalige kasteel Ravenhorst © Mathieu Steffelaar, CC BY-SA
Kasteel Ravenhorst in Winterswijk
<p>Sagen uit de achttiende eeuw verhalen over een roofridderkasteel Ravenhorst in Winterswijk, waar drie broers wonen. Ze komen in het bezit van een grote schat,...
Huis Molecaten © M. Van de Leeuw, Wikimedia, CC-BY-SA 3.0
Huis en landgoed Molecaten bij Hattem
<p>Rond Hattem, het meest noordoostelijke punt van de Veluwe, is het landschap ontstaan in de ijstijd toen het dooiwater beekjes veroorzaakte in de stuwwallen. Molecaten...
De Ehze in Almen in 2004 © Peter van der Wielen, Nederlandse Kastelenstichting, CC-BY-SA
Landgoed De Ehze in Almen
<p>Ten oosten van het dorp Almen ligt landgoed De Ehze met een in 1918 gebouwde villa in Engelse landhuisstijl. Aan deze villa ging een ouder...
Dikke Tinne enige overgebleven resten ©
Burcht de Dikke Tinne in Hattem
<p>De voormalige burcht de Dikke Tinne was strategisch gesitueerd in het noordelijkste punt aan het Gelderse deel van de IJssel. Nu nog zijn in Hattem...
Huis Laag Helbergen, de voormalige havezate (1966) © H.P.R. Rosenberg/Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed CC BY-SA-3.0
Huis Laag Helbergen bij Brummen
<p>Langs de IJssel ligt in Cortenoever in een laaggelegen gebied ten noordoosten van Brummen huis Laag Helbergen. De naam verwijst naar een hoogte (berg) midden...
Kaart van het graafschap Buren, Atlas Maior 1665 © Wikimedia Commons, PDM
Blokhuis te Ravenswaaij
<p>In het rivierengebied nabij Buren liggen in de middeleeuwen veel kastelen en versterkte huizen. De rivieren de Rijn, de Linge en zijstromen hiervan zijn belangrijk...
Zijaanzicht huis Spijk in Spijk © Roelant Roghman, 1646-1647
Huis Spijk te Spijk
<p>Geografisch behoort Spijk bij de Gelderse Tielerwaard. Bestuurlijk ligt het ingewikkelder. Vóór 1800 bestaat de grensplaats Spijk uit de heerlijkheid Nedereinde die onder Holland valt,...
Huis te Lathum getekend door Jan de Beijer in 1742 © Particuliere collectie Rijksdienst voor Kunsthistorische Documentatie
Huis te Lathum
<p>In het gebied de Liemers is Zevenaar vanaf de middeleeuwen belangrijk voor de heren van Kleef. Het blijft zelfs Kleefs gebied tot het Congres van...
De vermoedelijke muurrestant van het oude kasteel Kell in detail © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed CC-BY-SA 3.0
Kell en Oud-Kell in Angerlo
<p>Door de splitsing van het bezit van Gerrit de Rode van Kell ontstaan in 1399 de huizen Oud-Kell en Kell, later Groot-Kell genoemd. De namen...
Huize Nergena in 1731 door Cornelis Pronk. © Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD), publiek domein.
Kasteel en landgoed Nergena bij Bennekom
<p>Tussen de heuvels en het lage land op de westflank van de Veluwe ligt Bennekom. Op de daar in de middeleeuwen gelegen kastelen speelt de...
Pentekening van Kasteel Harselo in 1731 door C. Pronk ©
Verdwenen kasteel Harselo in de gemeente Ede
<p>In het gebied rond Kasteel Harselo, gelegen in Bennekom tussen de heuvels van de Veluwe en het lage land, is de landbouw belangrijk. Sinds de...
Het huis Ampsen bij Lochem getekend door Jan de Beijer tussen 1741 en 1749. © Jan de Beijer, RKD - Nederland Instituut voor Kunstgeschiedenis, PD
Huis Oud-Ampsen bij Lochem
<p>Oostelijk van de huidige boerderij Olden Ampsen heeft op het erf van een boerderij aan de Bouwdijk 2 te Lochem het versterkte huis Oud Ampsen...
Huis Boetselaersborg in 's-Heerenberg © Pieter Delicaat
Huis Boetselaersborg in Montferland
<p>Sinds 2015 zijn de grenzen van de gemeenten Bergh en Didam omgevormd tot de gemeente Montferland. Tot aan de Franse tijd behoort dit gebied bij...
Barlham door Jan de Beijer in 1743 ©
Kasteel Barlham in Doetinchem
<p>Graaf Otto II van Gelre verleent de negende-eeuwse nederzetting Doetinchem in 1236 stadsrechten. Dat levert ook stemrecht op als een van de vijf steden in...
Het Huis in Oosterhout, 1649. © Fotocollectie Regionaal Archief Nijmegen, publiek domein.
Kasteel Notenstein en huis Oosterholt in Oosterhout
<p>De strategische ligging van Nijmegen tegen de helling aan de zuidzijde van de rivier de Waal levert bewoning op door onder anderen de Romeinen en...
Huis Empe bij Brummen, in of ná 1718 door Jacobus Stelllingwerff mogelijk naar Frans Berkhuys © Bron: RKD (PDM)
Geschiedenis van 't Huis Empe
<p>Dicht bij de weg van Voorst naar Zutphen wordt omstreeks 1550 het adellijk huis Empe gebouwd. Bijna drie eeuwen later, rond 1825, verbouwt men het...
Huis te Hoevelaken getekend door Cornelis Pronk tussen 1731-1784 © Rijksmuseum, PDM
Kasteel Hoevelaken in Nijkerk
<p>Het grensstadje Nijkerk krijgt in 1413 stadsrechten. Hertog Arnoud van Gelre laat een blokhuis bouwen om de strategisch gelegen plaats te verdedigen tegen aanvallen uit...
Kasteel De Kelder na de brand in 1656, getekend door Hendrik de Winter ©
Huis De Kelder in Doetinchem
<p>Door zijn ligging op een hoge oeverwal aan de Oude IJssel profiteert kasteel De Kelder van de vruchtbare grond rond de rivier. Akkers en weilanden...
Huis Babberich (Bron: Huis Babberich)
Huis Babberich
<p>Huis Babberich staat ook bekend onder de naam Halsaf. Die naam zou afkomstig zijn van een legende waarin de dienstmeid van Babberich zes rovers onthoofdde...
Huis de Voorst bij Zutphen © CC0
Van Keppel geeft huis De Voorst allure
<p>Huis De Voorst behoorde tot een ring van havezates rond Zutphen, maar was lange tijd van geringe betekenis. Daar kwam verandering in toen het in...
Huis Old Putten te Elburg met geheel rechts de wagenschuur, 2010. Het negentiende-eeuwse huis is gebouwd op de fundamenten van het veertiende-eeuwse kasteel van het geslacht Van Putten. © Kasteelbeer via Wikimedia CC-BY-SA
Huis Old Putten bij Elburg
<p>Herbern van Putten wordt berucht omdat hij vele conflicten uitvecht met de bisschop van Utrecht en met de steden rond de Zuiderzee. In de veertiende...
Huis Swanepol bij Zevenaar, voor de sloop © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC BY 4.0
Huis Swanepol in Zevenaar
<p>Zevenaar is vanwege zijn strategische ligging belangrijk voor de hertogen van Gelre en Kleef. Vanaf 1355 is Zevenaar in Kleefse handen en pas na het...
Schets van het kasteel-landhuis in de achttiende eeuw. © René Reijnen, 2016
Kasteel Heumen, 1355-heden
<p>De familie Van Groesbeek is vanaf 1335 ruim drie eeuwen lang heer en meester in de heerlijkheid Heumen. Zij bouwt een donjon van de ridders...
Het kasteel en de dorpskerk afgebeeld op de boskaart van Thomas Witteroos, getekend in 1570. © Heemkundekring Groesbeek, CC-BY-NC
Het kasteel van de Heren van Groesbeek
<p>In de kom van het Groesbeekse dorp, bij de Hoflaan, heeft een klein kasteel gestaan. Door opgravingen zijn we veel te weten gekomen.</p>
Huis Molecaten te Hattem © Kasteelbeer, Rijksmonumenten.nl CC-BY-SA 3.0
Huis Molecaten en de familie Van Heeckeren, 1942-1989
<p>De familie Van Heeckeren van Molecaten overleeft op hun landgoed de Tweede Wereldoorlog en houdt zich daarna bezig met een spirituele wereldorde. Dit brengt Molecaten...
Kasteel Buren, prent uit 1612. © Onbekend, PD.
Het verdwenen kasteel van Buren
<p>Tegenwoordig is er niets meer van te zien, maar vele eeuwen lang heeft Buren een indrukwekkend kasteel.</p>
ir PJ van Voorst Vader eigenaar van landgoed De Bockhorst in 1906 Collectie Belangenvereniging Spankeren
Eigenaren van De Bockhorst van Middeleeuwen tot heden
<p>De Bockhorst wordt voor het eerst genoemd in een samenvatting van een koopakte uit 1456. Op 4 april 1456 verkopen de gebroeders Gerrid en Derck...
De ruïne van kasteel Brakel (Bron: Peter van der Wielen)
De overblijfselen van kasteel Brakel
<p>Het dorp Brakel is oorspronkelijk een esdorp met verspreide bebouwing rond een groot aantal brinken. In de loop van de tijd concentreerde het dorp zich...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl