Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Koning Willem I, J. Paelinck, 1819. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
Bestuurlijke onzelfstandigheid
<p>Voor een eeuwenlang zelfstandige plaats als Buren is de hiërarchische bestuurlijke situatie sinds 1802 een ware beproeving. Steeds staat er een extra toezichthouder boven het...
Het Badhuisplein, gebouwd door de Nutsstichting
Een huis voor de arbeider
<p>Begin twintigste eeuw is het met de huisvesting van arbeiders slecht gesteld. Krotten zijn geen uitzondering.</p>
Borstbeeld van Pieter Aafjes in de Zandstraat
Pieter Aafjes
<p>Hoofdrolspeler in het rijk geschakeerde muziekleven van Culemborg is Koninklijke Harmonie Pieter Aafjes. De voorloper van deze vereniging is muziekcorps Concordia, opgericht in 1869. In...
Romeins schrijfplankje uit Est © BATO (Beoefenaren Archeologie Tiel en Omstreken)
Tabula van Est de Steendert
<p>Bij graafwerkzaamheden in juni 1998, voor de aanleg van natuurgebied De Steendert, vond G. Taconis uit Kerk- Avezaath tijdens een opgraving van BATO (Beoefenaren Archeologie...
De pomp in Tiel
De pomp op de Tielse Markt
<p>Het is net zo gewoon als ademhalen: het gebruikmaken van drinkwater uit de kraan. Maar is het wel zo gewoon en vanzelfsprekend? Langzaam maar zeker...
Gelderse Archeologische Kroniek 2017 © Diversen, in copyright
Gelderse Archeologische Kroniek 2017
<p>De Gelderse Archeologische Kroniek 2017 is in eerste instantie op papier uitgebracht in Bijdragen en Mededelingen Gelre van de Vereniging Gelre. Naderhand is een groot...
Het WO2 en Vliegeniersmuseum is gevestigd in Fort Vuren © Erfgoed Gelderland 2021, CC-BY-SA
Fort Vuren
<p>Fort Vuren is een fort dat onderdeel uitmaakte van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, en is gelegen in Vuren in de gemeente Lingewaal. Het fort werd...
Kasteel Waardenburg © Bert Kaufmann cc-by
Faust op kasteel Waardenburg
<p>Kasteel Waardenburg werd gesticht op 2 augustus 1265. Graaf Otto van Gelre gaf toen Rudolf de Cocq toestemming om op deze plaats een toren te...
Het wapen van de familie van Arkel en het Land van Arkel © PD
Huis Vuren of de Tumelenburg te Vuren
<p>Op een westelijke punt van de Vijfheerenlanden ontstaat langs de Waal rond 900 de vesting Vuren. Het betekent ‘vooraangelegen’, zoals de plaatsen Voorne en Veurne....
Arbeiders van de sigarenfabriek Van Van Gasteren aan De Zandstraat. De foto is gemaakt aan het begin van de 20ste eeuw. © Publiek domein
Sigarenmakers in Culemborg
<p>De sigarenmakers in Culemborg, het centrum van de tabaksverwerkende industrie in Gelderland, hebben reden tot tevredenheid. In maart 1920 krijgt deze bedrijfstak als eerste in...
896 koning Swentibold
Koning Zwentibold
<p>In de achtste eeuw is Dorestad (nu: Wijk bij Duurstede) de belangrijkste haven in het huidige Nederland. Die plaats wordt rond 850 veel geplunderd door...
Een werknemer vertelt © Flipje en Streekmuseum Tiel CC-BY-NC-ND
We voelen ons zo welkom
<p>In de jaren vijftig van de vorige eeuw trekt jamfabriek ‘De Betuwe’ uit Tiel gastarbeiders aan. De fabriek draait in die jaren zo goed dat...
Woningtentoonstelling in het Nutsgebouw in Buren, 1957. Bron: Gelders Archief, Arnhem
Komgronden en ruilverkaveling
<p>Na de Tweede Wereldoorlog staat het in versneld tempo ontwikkelingen van achtergebleven gebieden hoog op de landelijke politieke agenda. Door de moeilijk te bewerken komgronden...
Deze Gallische ketel is opgegraven op een Romeins nederzettingsterrein in Geldermalsen. © Museum het Valkhof
Gallische ketel, Noorse naam
<p>De Gallische Westlandkessel werd dusdanig vaak in Scandinavië aangetroffen dat deze ketel is vernoemd naar een Noorse geografische streek. Maar ook in Geldermalsen is een...
Marienwaerdt Huis
De Heerlijkheid Mariënwaerdt
<p>In 1744 kocht de A.O.R.F. Graaf van Bylandt het voormalige kloosterdomein Mariënweerd. Het zojuist tot 'Hoge Heerlijkheid' gepromoveerde landgoed vormde voor Van Bylandt een belangrijke...
Poldermolen en visserij in Holland. ca. 1600 © Rijksmuseum, Claes Jansz. Visscher (II), 1608 – 1610, PD
De Waardenburgse poldermolen
<p>In de tweede helft van de zeventiende eeuw vond er in de West-Betuwe een continu gevecht tegen het water en de elementen plaats. Stormen, overstromingen,...
Eli van Spier bij de bevrijding mei 1945
Slagerij Abraham van Spier & Co.
<p>Mei 1945. Eli van Spier viert de bevrijding, omringd door Culemborgers en Canadese militairen. Hij behoort tot de weinige joodse inwoners van de stad die...
Portret van Jacob Mom, door Crispijn van de Passe (1574 - 1637) © Rijksmuseum/CC 1.0
Jacob Mom als waterstaatsheld?
<p>In de strijd tussen de Republiek der Zeven Provinciën en Spanje was het Land van Maas en Waal frontgebied. De streek was daarvan het slachtoffer....
Geboorteplaats van President van Buren in Kinderhook © J.W. Barber, 1861 PD
Betovergrootvader van Amerikaanse president
<p>Cornelis Maessen wordt waarschijnlijk in 1606 geboren in het dorpje Buurmalsen. Hij emigreert ruim dertig jaar later naar de Verenigde Staten en settelt zich met...
1009 Noormannen plunderen Tiel
Noormannen plunderen Tiel
<p>Rijkdom trekt rovers aan. Al vanaf 820 wordt West-Europa regelmatig overvallen door plunderaars. Het zijn krijgslieden uit Scandinavië, die Noormannen of Vikingen worden genoemd.</p>
Kinderen zingen voor Sinterklaas in de jaren '60 van de vorige eeuw. © PD
Sinterklaas in Herwijnen
"Dan werd er een boterletter besteld bij Henk van der Bijl en die werd dan in een kamertje neergezet en een stukje suikergoed erbij. Meestel...
Kaart Nicolaas Geelkercken uit 1633, naar aanleiding van de ruzie tussen Geërfden van de Molenpolder Dreumel-Alphen-Wamel en de molenbouwers © Gelders Archief CC1.0
Molensoap in de Zak van Maas en Waal
<p>Alphen, Wamel en Dreumel liggen in de Zak van Maas en Waal, het laagste gedeelte binnen Maas en Waal. Daar loopt alle water naar toe....
Burgemeester Mieke van der Wall-Duyvendak © Gemeente West Betuwe
Mieke van der Wall-Duyvendak
<p>De benoeming in 1964 van Mieke van der Wall-Duyvendak tot burgemeester in Geldermalsen baarde veel opzien. Zij was de tweede vrouwelijke burgemeester van Nederland en...
Het veer Rhenoy © collectie Historische Kring West-Betuwe, CC-BY-NC
Veren en bruggen over de Linge
<p>De Linge was vroeger een belangrijke verkeersader voor de scheepvaart. De rivier vormde slechts een beperkte barrière tussen de kernen ten noorden en zuiden van...
Dave van Hattem bij de Martinus Nijhoffbrug in Zaltbommel
Gewoon staal, asfalt en beton?
Mijn interesse voor snelwegen en bruggen heb ik zover ik weet al sinds ik 5 jaar was. Tijdens de watersnood in ...
Enquête onder boeren- en landarbeidersgezinnen in Deil © Gelders Archief, PD
De vrouw en de kat horen thuis op de mat
<p>Begin twintigste eeuw, in de tijd van de eerste emancipatiegolf, werden in heel Nederland vrouwenverenigingen opgericht. Naast kerkelijke vrouwen- en meisjesverenigingen was er sinds 14...
Grasland waarin zich in de bodem de resten bevinden van kasteel Wadestein (Bron: Geldersch Landschap en Kasteelen)
Hofstad Wadenstein
<p>Herwijnen, een eeuwenoud dorp gelegen aan de Waal tussen de steden Tiel en Gorinchem, heeft een oppervlakte van 2393 ha.</p>
Middeleeuwse boer
Pioniers in de polder
<p>In de tiende eeuw staan er al boerderijen op Redichem. Zo ongeveer waar het huidige landgoed De Bol ligt. De bewoners hebben van de wildernis...
Hoes van de single van popgroep The Dream die in 1970 op de waalkade optrad
Popgroep The Dream
<p>De jaren zestig brengen grote veranderingen op maatschappelijk en cultureel gebied. Jongeren laten van zich horen. Met eigen muziek, bromfiets, lange haren, happenings en popconcerten...
De Coöperatieve Roomboterfabriek ‘Onze Eendracht’ in Maasbommel omstreeks 1913. © CC-BY-NC-SA
De coöperatieve zuivelfabrieken
<p>Tot ver in de negentiende eeuw gebeurt het verwerken van melk en het maken van boter meestal thuis op de boerderij. De veehouderij richt zich...
Boerderij op een terp © Jan Reijnen
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
De 'puinexpres' rijdt over de desolate Groenmarkt, 1945
Het Bureau Afvoer Burgerbevolking
<p>Tiel is tijdens de Tweede Wereldoorlog tweemaal geëvacueerd. Eerst kortstondig, van 13-15 mei 1940. Vervolgens langduriger in 1944-1945. Met de dag wordt het in Tiel...
Voorburcht van het kasteel Spijker te Brakel naar een tekening uit 1630 (Bron: RCE)
Spokerij op het Spijker
<p>Een spookverhaal over een bewoner van de resten van het kasteel in Brakel.</p>
In Brakel moest in 1975 onder meer het voormalige gemeentehuis voor dijkversterking wijken. Sinds 1980 staat op de plek van het gemeentehuis het Vrouwtje van Brakel, dat zorgelijk over de Waal tuurt. © Via Collectie Gelderland, Gelderland in Beeld, gemeente Zaltbommel
Van dijkversterking naar Ruimte voor de Rivier
<p>Na de Watersnoodramp van 1953 moesten eveneens de dijken in het rivierengebied versterkt worden. De rigoureuze aanpak daarvan leidde tot veel protest. Ondertussen ontstonden in...
Karin Schut Hese © Karin van de Kar, alle rechten voorbehouden
Kwetsbaar voor hoogwater
<p>Iedere winter heeft Nederland te maken met hoog water in de rivieren. Op zichzelf is dat niet iets om je zorgen over te maken. De...
Gelderse Archeologische Kroniek 2015 © Diversen, in copyright
Gelderse Archeologische Kroniek 2015
<p>De Gelderse Archeologische Kroniek 2015 is in eerste instantie op papier uitgebracht in Bijdragen en Mededelingen van de Vereniging Gelre. Naderhand is een groot deel...
Rina van Oord © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Met de koeien over straat
<p>Ruilverkaveling was voor de familie Van den Oord een lang verwachte gelegenheid om het boerenbedrijf uit te bouwen. Veehouder Martien van den Oord had rond...
Bommelerwaard
Toerisme in de Bommelerwaard
Gerrit Verkuil (81 jaar) is geboren en getogen in Bruchem, een klein dorpje (een dorpje of een klein dorp) ten zuidwesten...
Heilige Barbara in de oud-katholieke kerk te Culemborg ©
Barbara
<p>Culemborg heeft een band met de heilige Barbara, die teruggaat tot de middeleeuwen. Zij is lange tijd de beschermheilige van de stad. Dat is nog...
Op deze ets van Jan Caspar Philips uit 1741 zijn links van de aanlegsteiger van de gierpont baders te zien. © Jan Caspar Philips, 1741, collectie Museum Het Valkhof - CC-BY
Rivierbaden, recreatievaart en struintochten
<p>Hoewel vooral de stuwwal, het Waalfront en de weidse gezichten tot de verbeelding van de welgestelde negentiende-eeuwse reiziger spraken, oefende de rivier zélf ook altijd...
Huis Pollenstein Dreumel © Wim Kattenberg CC-BY-NC-SA
Neerslag in adellijke behuizingen
<p>Huis te Appeltern: nadat het eeuwenlang in handen is geweest van het geslacht Van Appeltern komt het in 1733 via een erfenis in handen van...
Het Nederlandse leger blaast in 1940 de brug over het kanaal in Weurt op © Collectie Paul Smits
De oorlogsjaren
<p>Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er weinig gevechtshandelingen in Maas en Waal, maar de impact op het dagelijkse leven is groot. Het verenigingsleven ligt stil....
Jan de Beijer © Cornelis Pronk / Beeldbank Stadsarchief Amsterdam PD
Tekentalent in Gelderland
<p>Jan de Beijer wordt geboren in het Zwitserse Aarau, maar verhuist al op jonge leeftijd naar Emmerik in Duitsland. In 1722 trekt hij naar Amsterdam...
Thea van der Linden met haar neo-renaissance stoel, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck.
Hoe een Culemborgse stoel een erfstuk werd
<p>Al vele jaren koestert de Culemborgse Thea Van der Linden – de Jager een houten stoel, die haar houders na hun trouwen in 1926 aanschaften.</p>
Kasteel Palmesteyn in Deil - Tekening van Jacob Stellingwerf, 1653 © Jacob Stellingwerf, PD
Huis Palmestein in Deil
<p>Deil kent in de middeleeuwen zeven adellijke huizen. Zes behoren tot het vorstendom Gelre en het graafschap Zutphen, behalve Palmestein dat tevens een van de...
Markt van Beusichem, gefotografeerd in april 1945 door RAF-piloten. © Wageningen UR Library, Special Collections
Indrukwekkende toespraak bevrijders Beusichemse Markt gevonden
<p>Op donderdag 31 mei 1945, op de Markt in Beusichem, hielden enkele honderden Britse soldaten een indrukwekkende parade. Zo namen de bevrijders afscheid van de...
Portret van Jan van Riebeeck (1619-77), anoniem, ca. 1660 © Rijksmuseum, PD
Jan van Riebeeck – Culemborgers aan de Kaap
<p>Culemborger Jan van Riebeeck wordt door de VOC uitgestuurd om aan de Kaap de Goede Hoop een verversingsstation te vestigen. Onder zijn verantwoordelijkheid worden kolonisten-boeren...
Hervormde kerk Maasbommel aan noord-oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Hervormde Kerk Maasbommel
Na de overdracht van de middeleeuwse kerk aan de katholieken hebben de hervormden van 1800 tot 1842 gebruikgemaakt van een kerkruimte aan de Raadhuisdijk. Op...
Alem © Vincent van Zeijst vai Wikimedia Commons, CC BY-SA
Alem in de Bommelerwaard
Gerrit Verkuil (81 jaar) is geboren en getogen in Bruchem, een klein dorpje (een dorpje of een klein dorp) ten zuidwesten van Zaltbommel. Hij is...
Willem van Oranje, Hendrick Goltzius, 1581 © Rijksmuseum
Buren in de Tachtigjarige Oorlog
<p>Al aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) is Buren betrokken bij het verzet tegen de katholieke Spaanse overheersers. Het door de Spanjaarden bezette...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl