Rivierengebied

Lees intro

671 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Kopie van het Lingenrecht uit 1330. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Dijken ouder dan de stad
<p>De graaf van Gelre gaat in het begin van de 14e eeuw meer waterstaatszaken regelen. Ook in Buren willen de regionale heersers hun gebied beschermen...
Winand Logister © privécollectie, alle rechten voorbehouden
'De grote vrijheid die je had'
<p>Winand Logister (1941) werkte zijn hele leven in de binnenvaart. Tussen 1976 en 1984 was hij riviermeester op de Waal bij Tiel. Met zijn patrouilleboot...
Belegering van de stad Nijmegen door Prins Maurits 1591, die voor zijn troepen gebruik maakt van een schipbrug (linksboven) over de Waal. © Regionaal Archief Nijmegen PD
Schipbruggen
<p>Eeuwenlang was de Waal te breed voor vaste bruggen. Maar als er een militaire noodzaak was, dan was de oplossing: schipbruggen over de Waal</p>
Cornelius Jansenius © Jean Morin, PD.
Jansenisme van Cornelius Jansenius
<p>Cornelius Jansenius werd in 1585 geboren in Leerdam als Cornelius Jansen. Hij werd bisschop van Ieper en verlatijniseerde zijn naam.</p>
Band Kinkobra Appelpop 2011 © Jette Janssen, Erfgoed Gelderland CC-BY-SA
Het is het sfeertje wat 't em doet
<p>Appelpop is uitgegroeid tot het grootste popfestival in zijn soort. Appelpop is inmiddels een festival met nationale en zelfs internationale bekendheid. In 2001 bezochten naar...
Zijaanzicht huis Spijk in Spijk © Roelant Roghman, 1646-1647
Huis Spijk te Spijk
<p>Geografisch behoort Spijk bij de Gelderse Tielerwaard. Bestuurlijk ligt het ingewikkelder. Vóór 1800 bestaat de grensplaats Spijk uit de heerlijkheid Nedereinde die onder Holland valt,...
Huis Geldersweert, naar onbekend voorbeeld, 1723. Door J. Stellingwerf © Wikimedia
Huis Geldersweert
<p>Het huis Geldersweert stond in de gelijknamige uiterwaard, ook wel 'de Gelderse weert'. Waar 'weert' staat voor uiterwaard en 'Gelderse' voor de eigenaar. De eigenaren...
Voormalige proosdij, hoeve Munnickenwoerd vanaf de oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Proosdij van de Norbertinessen
Aan de Woerdsestraat nr. 34 in Altforst staat de hoeve Munnickenwoerd. Deze staat ongeveer op de plek van een proosdij die ...
1009 Noormannen plunderen Tiel
Noormannen plunderen Tiel
<p>Rijkdom trekt rovers aan. Al vanaf 820 wordt West-Europa regelmatig overvallen door plunderaars. Het zijn krijgslieden uit Scandinavië, die Noormannen of Vikingen worden genoemd.</p>
Huizen in de wijk Lanxmeer
Ecologische wijk Lanxmeer
<p>Direct tegenover het NS-station van Culemborg ligt de wijk Lanxmeer. Voor Nederland en daarbuiten een voorbeeld van 'duurzaam bouwen'.</p>
Kasteel van Culemborg rond 1650 op stadsplattegrond van Blaeu
Het kasteel van Culemborg
<p>De fundamenten van het kasteel bevinden zich in de Kasteeltuin. Nu staat alleen nog een zestiende-eeuwse muur overeind. Op de plattegrond die Joannes Blaeu rond...
Opening van de verkeersbrug over de Waal bij Zaltbommel (Bron: Stadskasteel Zaltbommel)
De aanleg van de A2
<p>Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Karel Jan Bongaerts en zijn bouilloire, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Een bouilloire uit het voormalige Culemborgse internaat Mariakroon
<p>Een koperen bouilloire van rond 1810 siert de woonkamer van Karel Jan Bongaerts uit Culemborg. De warmwaterketel is afkomstig uit het voormalige Culemborgse internaat Mariakroon,...
Huys te Rhenoy, ca. 1910. © Collectie A.F. Verstegen
Huys te Rhenoy
<p>In Rhenoy stond het kasteel de Aldenboch, een ringburcht aan de oostkant, en het Huis te Rhenoy aan de westkant.</p>
Hoytema kelderfles 1880 1930
Jenever voor Afrika
<p>De lange rij arbeidershuisjes aan de Veerweg herinnert nog aan de tijd van de Industriële Revolutie. In 1838 starten de broers Johan en Aleid van...
Buren ca. 1900. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Groeiend isolement
<p>Als het stadsbestuur zelf weer aan de eigen toekomst kan werken, neemt het geen enkel initiatief. Ook niet als Buren door de gemeentewet een autonome...
Het Badhuisplein, gebouwd door de Nutsstichting
Een huis voor de arbeider
<p>Begin twintigste eeuw is het met de huisvesting van arbeiders slecht gesteld. Krotten zijn geen uitzondering.</p>
Een afbeelding van het aanbregnen van versterkingen aan de Diefdijk
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Kuyper Atlas met vlak onder Buren de Zand-weg, 1868. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
De Gecombineerde Zandweg
<p>Tegenwoordig loopt de snelste route van Tiel via Buren naar Culemborg over twee goed beheerde provinciale wegen. De eerste bijeenkomst over deze verbindingsweg vindt plaats...
Baggermolen in uiterwaarden langs de Waal omstreeks 1950. © Fotopersbureau Gelderland, fotocollectie Regionaal Archief Nijmegen
Zandwinning bij de Waal
<p>In het rivierengebied wordt niet alleen klei, maar ook veel zand gewonnen. Het wordt gebruikt als bouwmateriaal in cement, bijgemengd met klei voor baksteen en...
1935 de geboorte van Flipje
De geboorte van Flipje
<p>Jamfabriek De Betuwe (opgericht in 1885) heeft begin jaren dertig last van concurrentie die op hun etiketten de naam 'Betuwe' vermelden.</p>
Zicht op de Korne en de Blatumsedijk vanaf de Weeshuiswal. Ligt in dit gebied de oorsprong van Buren? © Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Villa Buria in pago Testrebenti
<p>Hoewel Buren al in de prehistorie en de Romeinse tijd bewoond is, komt de naam Buren pas voor het eerst in 772 in de bronnen...
Huis De Fonteyn
Jan van Riebeeck
<p>Jan van Riebeeck wordt in 1617 geboren, vermoedelijk in het huis 'De Fonteyn' in Culemborg. Tweeentwintig jaar oud stapt hij als leerling-chirurgijn aan boord van...
Station Geldermalsen jaren zeventig © Collectie Karine van Drunen
Het eilandstation van Geldermalsen
<p>Het stationsgebouw in Geldermalsen is een Rijksmonument uit 1886 en is ontworpen door Marinus Antoine van Wadenoyen. Het is een van de weinige eilandstations in...
Hoes van de single van popgroep The Dream die in 1970 op de waalkade optrad
Popgroep The Dream
<p>De jaren zestig brengen grote veranderingen op maatschappelijk en cultureel gebied. Jongeren laten van zich horen. Met eigen muziek, bromfiets, lange haren, happenings en popconcerten...
Moderne raadzaal in het oude stadhuis
Het huis van de stad
<p>Het oude Culemborgse stadhuis krijgt weer een functie als 'huis van de stad'. Een plek om te werken, te vergaderen, te trouwen of op...
Tabakskistje van Graaf Egbert, een product van sigarenfabriek Dejaco uit Culemborg (1921-1963) © Elisabeth Weeshuis Museum
Verenigen onder slechte arbeidsomstandigheden
<p>De fabricage van sigaren begon in Nederland in het eerste kwart van de negentiende eeuw. De aanwezigheid van tabak en tabakskennis was bepalend voor de...
Het portret dat van Catharina bestond, is hoogstwaarschijnlijk door haar man Damas vernietigd. © RKD Images. Portret van een onbekende vrouw, c. 1730. Philip van Dijk (1683-1753), Private Collection (1992-…). CC-BY-SA
Van vluchtelinge naar succesverhaal
<p>In 1733 verlaat Catharina Aleida van der Dussen haar echtgenoot Damas van Slingeland, de burgemeester van Dordrecht. Damas is vaak dronken en bedreigt zijn vrouw....
Kasteel Buren, prent uit 1612. © Onbekend, PD.
Het verdwenen kasteel van Buren
<p>Tegenwoordig is er niets meer van te zien, maar vele eeuwen lang heeft Buren een indrukwekkend kasteel.</p>
De Rooms-Katholieke kerk in Rumpt ©  Jan Dijksma cc-by-sa
Rooms Katholieke kerk in Rumpt
<p>De Rooms Katholieke kerk werd in 1851 door architecten van de Rijksdienst Waterstaat ontworpen.</p>
Verwoesting van Tiel: Een bordje met doodshoofd waarschuwt voor niet-ontplofte oorlogsmaterialen
Frontstad Tiel
<p>De geallieerde luchtlandingen bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem op 17 september 1944 vormden een keerpunt in de oorlog. De Engelsen namen het Land van Maas...
Regulieren is een groot natuur- en wandelgebied in het rivierengebied bij Culemborg. De wat merkwaardige naam Regulieren kan herleid worden naar het Regulierenklooster in Zaltbommel. De kloosterbewoners zorgden voor ontginning van het natte komkleigebied. Bron: Geldersch Landschap en Kasteelen.
Schimmen in witte gewaden
Rond 1406 werd bij bij het Sint Pieterswiel, het huidige Kloosterwiel, een Regulierenklooster gesticht. Het verhuisde in 1512 naar de stad...
Een oude foto van de lantaarn in Lienden
Een gedenkteken voor een Liendense burgervader
<p>In 1909 biedt de burgerij van Lienden, Ingeren en Ommeren haar burgemeester een monumentale lantaarn op een sokkel aan. Op een bronzen plaat staat dat...
Het Tielse stadhuis aan de Vleesstraat
Plooierijen
<p>Als in 1702 stadhouder-koning Willem III kinderloos overlijdt, denken de grote Tielse regentenfamilies weer alle macht in de stad naar zich toe te kunnen trekken.</p>
Dijkmagazijn  aan de Vluchtheuvelstraat in Dreumel in 1995. © Foto P. van Galen, RCE objectnr. 320.959 CC BY-SA 4.0
Dijkmagazijnen
<p>Langs de Waaldijken zijn op verschillende plekken nog zogenaamde dijkmagazijnen te vinden. Het zijn smalle, hoge gebouwtjes, waarin onderhouds- en noodmateriaal voor dijkonderhoud- en versterking...
Huis te Dreumel op een tekening door J.Stellingwerf uit 1636. Bron: Stichting Tremele
Huize Pollenstein
Huize Pollenstein is het tot een hoeve verbouwd bijgebouw van het Huis te Dreumel, in zijn huidige verschijningsvorm daterend uit 1857,...
Ruïne Kasteel Nederhemert in 1984 © RCE, reproductie foto J.P. de Koning, CC BY-SA
Kasteel Nederhemert als schuilplaats voor kunst en cultuur
<p>Door de opkomst van de militaire luchtvaart en de modernisering van de artillerie tijdens de Tweede Wereldoorlog nam de noodzaak voor de bescherming van kunst...
Vier generaties prinsen van Oranje, graven van Buren Willem I, Maurits en Frederik Hendrik, Willem II en Willem III,  Pieter Nason, ca. 1660 © Rijksmuseum, Amsterdam
Buren ingelijfd door de Republiek
<p>Als in de 16e eeuw de Nederlandse Republiek ontstaat, is Buren nog een zelfstandig graafschap. De Nederlandse gewesten vormen een statenbond, de Republiek der Zeven...
Kasteel Ammersoyen op een kaart van het rivierengebied, circa 1524 © Stadsarchief Wenen CC-BY
Kasteel Ammersoyen in beeld
<p>Kasteel Ammersoyen heeft het uiterlijk van een typisch middeleeuws kasteel: vier vleugels rond een binnenplein, ronde hoektorens, een gracht en een poortgebouw. Een vierkant kasteel...
Een werknemer vertelt © Flipje en Streekmuseum Tiel CC-BY-NC-ND
We voelen ons zo welkom
<p>In de jaren vijftig van de vorige eeuw trekt jamfabriek ‘De Betuwe’ uit Tiel gastarbeiders aan. De fabriek draait in die jaren zo goed dat...
Culemborgse schoolkinderen met meester J
Eerst de ochtendmis, dan naar school
<p>Rond 1925 heeft Culemborg een katholieke, een gereformeerde en een niet-gelovige zuil. Elk met eigen scholen, verenigingen en kranten. Tot 1920 moeten katholieken en protestanten...
Aart Kusters (l) en Ton Jansen © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Stroomhuis levert kunst
<p>In Neerijnen staat een opvallend gebouw met een bijzondere functie: het Stroomhuis. Industrieel erfgoed dat een culturele bestemming kreeg. Hoe dat zo gekomen is, vertellen...
Fragmenten van hakzilver, gevonden bij het onderzoek van de vindplaats Tiel-Passewaaij. Datering: 350-450 n.Chr. © Vrije Universiteit / Stijn Heeren
De zilverschat van Tiel – Passewaaij
<p>In verband met onderzoek naar een schatvondst uit de vijfde eeuw bij Pey (gemeente Echt-Susteren, Limburg) heeft archeoloog Stijn Heeren in 2014 ook nieuw onderzoek...
896 koning Swentibold
Koning Zwentibold
<p>In de achtste eeuw is Dorestad (nu: Wijk bij Duurstede) de belangrijkste haven in het huidige Nederland. Die plaats wordt rond 850 veel geplunderd door...
Brabant: Kaart van Brabant ©
De grensstreek Gelderland - Brabant
<p>De rivier de Maas vormde eeuwen terug al de grens tussen Gelderland en Brabant. Vanaf de opkomst van het graafschap Gelre in de elfde eeuw...
Flipje viert feest
Het succes van Flipje
<p>Als je Tiel met jam verbindt kom je bij Flipje uit. De grote held van Tiel heeft zelfs een eigen standbeeld en een eigen museum....
Bekendmaking naam nieuwe gemeente april 2017 ©
Van Dorpspolders tot gemeenten
<p>Op 1 januari 2019 zijn de gemeenten Lingewaal, Neerijnen en Geldermalsen opgegaan in de fusiegemeente West Betuwe met in totaal 26 kernen en twee buurtschappen....
Maarten Bongaerts met het urinaal uit het Sint-Pietersgasthuis © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Een zeventiende-eeuwse urinaal uit het Culemborgse Sint-Pietersgasthuis
<p>Nu staat het tinnen urinaal tussen de puddingvormen en maatkannen in de keuken van Maarten Bongaerts. In de zeventiende eeuw werd het vermoedelijk gebruikt in...
Een deel van de Peutingerkaart, gebaseerd op een Romeinse wegenkaart. Rechtboven Noviomagi (Nijmegen), linksboven Ad Duodecumum (Alphen) © Expeditie Over De Maas, CC-BY-NC-SA
Romeinse nederzetting bij Moordhuizen
<p>Grote rechthoekige blokken kalksteen komen aan de oppervlakte als het bedrijf Nederzand in 2010 zand gaat winnen in Over de Maas bij Alphen. 1800 of...
Ad Derwig en de doos testglazen, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Hocke Hoogenboom, huisarts te Culemborg in de negentiende eeuw
<p>Vroeger gingen medische instrumenten van de ene huisarts over op de andere. Nu bewaart huisarts in ruste Ad Derwig de doos met brillenglazen van zijn...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl