Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

De Coöperatieve Roomboterfabriek ‘Onze Eendracht’ in Maasbommel omstreeks 1913. © CC-BY-NC-SA
De coöperatieve zuivelfabrieken
<p>Tot ver in de negentiende eeuw gebeurt het verwerken van melk en het maken van boter meestal thuis op de boerderij. De veehouderij richt zich...
Maarten Bongaerts met het urinaal uit het Sint-Pietersgasthuis © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Een zeventiende-eeuwse urinaal uit het Culemborgse Sint-Pietersgasthuis
<p>Nu staat het tinnen urinaal tussen de puddingvormen en maatkannen in de keuken van Maarten Bongaerts. In de zeventiende eeuw werd het vermoedelijk gebruikt in...
Middeleeuwse boer
Pioniers in de polder
<p>In de tiende eeuw staan er al boerderijen op Redichem. Zo ongeveer waar het huidige landgoed De Bol ligt. De bewoners hebben van de wildernis...
Medaille uitgereikt door Koning Willem III na dijkdoorbraak bij Brakel in 1861 © Stadskasteel Zaltbommel
Doorbraak in dijkverbetering
<p>In het rivierengebied was de dreiging van het water altijd aanwezig. Om zich te beschermen legden de bewoners kaden en dijken aan. De zorg voor...
Fort Asperen © Provincie Gelderland, PD
Fort bij Asperen
<p>Fort bij Asperen is tussen 1845 en 1847 gebouwd op de grens van Acquoy en Asperen. Het ligt strategische aan de dijk langs de Linge....
Engelenburg omstreeks 1750, aan de linkerkant is het kasteel op de hoofdburcht te zien met aan de rechterkant de voorburcht. © J. de Beijer/PD
Herwijnen – een bodemonderzoek op kasteelterrein Engelenburg
<p>Op het terrein van het voormalige kasteel Engelenburg heeft in de periode november 2019 t/m februari 2020 een interessant bodemonderzoek plaatsgevonden. Archeologisch adviesbureau RAAP en...
De foto van Pietje Baltus die Abraham Kuyper op zijn bureau had staan in zijn studeerkamer © Documentatiecentrum Nederlands Protestantisme
Pietje Baltus 1830-1914
<p>Pietje Baltus werd op 5 december 1830 in Beesd geboren als molenaarsdochter en was de op een na jongste in een gezin van elf kinderen....
De spoorbrug bij Culemborg
De Lekbrug bij Culemborg
<p>De spoorbrug over de Lek bij Culemborg is een baken in het landschap. De huidige brug heeft een illustere voorganger. Die maakt deel uit van...
Grasland waarin zich in de bodem de resten bevinden van kasteel Wadestein (Bron: Geldersch Landschap en Kasteelen)
Hofstad Wadenstein
<p>Herwijnen, een eeuwenoud dorp gelegen aan de Waal tussen de steden Tiel en Gorinchem, heeft een oppervlakte van 2393 ha.</p>
Het landschap vertelt
Het landschap vertelt
Als je weet waar je moet kijken, kun je aan een landschap zien wat er vroeger is gebeurd. In het landschap zijn verhalen verborgen over...
Rumpt en omgeving op een kaart uit 1692 ©
Johan Bouwensch verslaat de Fransen in de Slag bij Rumpt
<p>Het jaar 1672 wordt ook wel het Rampjaar genoemd. Op 12 juni 1672 waren de troepen van de Franse koning Lodewijk XIV bij Lobith de...
Boerderij op een terp © Jan Reijnen
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
1887 het Spaarbankgebouw
Spaarbankgebouw
<p>Al in de negentiende eeuw heeft Tiel een schouwburg in de oude middeleeuwse Sint-Agnietenkapel. Deze schouwburg wordt echter in 1883 op last van de brandweer...
Jan Streeff © Still uit animatiefilm Elisabeth Weeshuis in Culemborg CC-BY-NC-ND
Culemborgse weesjongen naar Rusland
<p>Jan Streeff is een weesjongen. Hij woont in het Elisabeth Weeshuis in Culemborg. Sinds 1806 worden hij en de andere weesjongens beschermd door de protectoren...
Steenfabriek Vogelensangh in Deest © Onbekend
Industrie in het Rivierengebied
<p>Na de Tweede Wereldoorlog waren de verwachtingen ten aanzien van de sociaaleconomische ontwikkeling van het Rivierengebied hoog gespannen. De regio zou door een goede infrastructuur...
Gezicht op het kasteel te Gellicum, Caspar Jacobsz. Philips, after Jan de Beijer, 1752 - 1789 © Caspar Jacobsz. Philips, Collectie Rijksmuseum PD
Kasteel Gellicum
<p>Het kasteel Gellicum was leenroerig aan het Vorstendom Gelre en Graafschap Zutphen.</p>
Toegeschreven aan Johan II, achtste heer van Culemborg met wapen van Culemborg en Van der Leck. © Collectie Rijksmuseum, PD.
Zuster Jutte van Culemborg
<p>Heer Johan van Culemborg is een eerzame ridder van hoge geboorte. Hij voert zijn eigen banier (vlag), er staat niemand boven hem. Samen met zijn...
Molukse kerk
Nieuwkomers
<p>In 2011 is Culemborg een stad waar één op de tien inwoners van niet-westerse afkomst is. Een open samenleving waarin verschillende culturen hun plaats hebben....
De NederBetuwsche Beetwortelsuikerfabriek (jaar onbekend). Bron: Draak, J. den en J.E. van der Sleesen, Het archief van de Neder-Betuwsche beetwortelsuikerfabriek 1866-1919 (Arnhem, 1987).
De bietsuikerfabriek te Geldermalsen (1866-1919)
<p>Op 15 mei 1866 werd te Geldermalsen de NV Neder-Betuwsche Beetwortelsuikerfabriek (NBB) opgericht. De elfde bietsuikerfabriek in Nederland. De initiatiefnemers en investeerders van de NBB...
Splitsingspunt van Rijn en Waal bij de Schenkenschans omstreeks 1640. De Waal was toen al een grotere tak dan de Rijn. Rond het splitsingspunt liggen veel fortificaties. Noord is onder. © Atlas van Loon, Joh. Jacobi Schort, ca. 1640
Meanderende rivieren
<p>Ongeveer 10.000 jaar geleden was de ijstijd afgelopen. In de periode die we het holoceen noemen, werd het klimaat warmer en gelijkmatiger. De bergen in...
Binnenplein van Kasteel Waardenburg
Het terrein van Waardenburg en Neerijnen
<p>Het terrein van Waardenburg en Neerijnen strekt zich uit over een afstand van drie kilometer langs de Waal. Bijzonder aan het landgoed zijn de architectonische...
Stadsbrief van Culemborg uit 1318
Stadsrechten
<p>Sint-Nicolaasdag (6 december) 1318 wordt Culemborg een echte stad. Het ontvangt stadsrechten van heer Johan van Culemborg. Zijn vader Hubrecht had in de dertiende eeuw...
Kuyper Atlas met vlak onder Buren de Zand-weg, 1868. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
De Gecombineerde Zandweg
<p>Tegenwoordig loopt de snelste route van Tiel via Buren naar Culemborg over twee goed beheerde provinciale wegen. De eerste bijeenkomst over deze verbindingsweg vindt plaats...
Asperen en de Linge
Het water komt
<p>In de lente van 1940 leek Asperen inmiddels volledig gewend aan de aanwezigheid van de soldaten. Op 15 april gaf de Nederlandse regering opdracht om...
Huis Bulkestein, 1728. © CC0
De ziel verkocht aan de duivel
<p>Niet alleen Faust verkocht zijn ziel aan de duivel. Volgens een sage verkocht ook heer Willem van Tuyll van Bulckestein zijn ziel.</p>
De kerk in Dreumel
Over overlijden in Dreumel
"Nou als er iemand dood ging, dan gingen ze eerst in de buurt langs en dan gingen ze dat zeggen en de buurlui kwamen dan...
Antonio van Diemen (1593-1645) © anoniem 1750-1800, collectie Rijksmuseum PD
Antonio van Diemen (1593-1645) Alias Thonis Meeuwsen
<p>In het jaar 1593 dat Antonio wordt geboren is zijn vader Meus Anthonisz stadsburgermeester van Culemborg. Hij volgt daar de Latijnse school.</p>
De verplaatsing van de molen in 1963
Molen Tot Voordeel en Genoegen, verplaatst en gerestaureerd
<p>De korenmolen Tot Voordeel en Genoegen in Alphen aan de Maas kwam in 1963 in het nieuws, omdat hij in zijn geheel 25 meter werd...
Huis te Appeltern, 1732
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
Verwoesting van Tiel: Een bordje met doodshoofd waarschuwt voor niet-ontplofte oorlogsmaterialen
Frontstad Tiel
<p>De geallieerde luchtlandingen bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem op 17 september 1944 vormden een keerpunt in de oorlog. De Engelsen namen het Land van Maas...
Well (rechts) vanaf de dijk bij Ammerzoden
Onderwijs in Well
<p>Het onderwijs in Well in de Bommelerwaard heeft altijd een de bredere betekenis voor het dorp gehad.</p>
Gezicht op Buren, Pieter Jan van Liender, ca. 1750. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
Molen Prins van Oranje
<p>Op de noordwesthoek van de Burense stadswal staat sinds mensenheugenis een korenmolen. De tegenwoordige molen, een stellingmolen met de naam Prins van Oranje, dateert uit...
Enspijk dorp
De brink van Enspijk
<p>'Enspike' wordt al genoemd in oude aktes uit het jaar 1129. De middeleeuwse dorpskerk van Enspijk is deels wit gepleisterd en ligt midden in het...
Baggermolen in uiterwaarden langs de Waal omstreeks 1950. © Fotopersbureau Gelderland, fotocollectie Regionaal Archief Nijmegen
Zandwinning bij de Waal
<p>In het rivierengebied wordt niet alleen klei, maar ook veel zand gewonnen. Het wordt gebruikt als bouwmateriaal in cement, bijgemengd met klei voor baksteen en...
Vuursteengeweer vervaardigd in Culemborg
's Lands geweerfabriek
<p>In 1759 verrijst een geweerfabriek op het voormalige kasteelterrein. Er werken zeventig mensen. Zij smeden en slijpen geweerlopen en bajonetten, maken sloten, laden en beslag,...
1174 Heilige Roomse Rijk
De tol van Tiel verdwijnt
<p>De Duitse keizers hebben een belangrijke reden om Tiel te beschermen: de kooplieden die er komen en voorbijvaren moeten hen tol betalen. Maar vanaf 1020...
Ligging van de H. Lambertuskerk op een kaart uit 1830. © Werkgroep Historisch Alphen
Van Sint Petrus naar Sint Lambertus
<p>Al eeuwenlang komen in Alphen de gelovigen samen in dit hooggelegen kerkgebouw aan de Kerkstraat. Op de plattegrond is te zien dat het kerkje niet...
Yvonne Jakobs en het schilderij van de Barbarakerk ©  Elisabeth Weeshuis Museum, Foto: Roelien van Neck
Een ongebruikelijk schilderij van de Culemborgse Barbarakerk
<p>Het stond vermeld als onbekende voorstelling, maar werd al snel geïdentificeerd als een weergave van de Culemborgse Grote of Barbarakerk. Stadsbewoner Yvonne Jakobs is erg...
Kubusbank 430
Gelderland Model 430
<p>Jan des Bouvrie ontwerpt in 1969 voor meubelfabriek Gelderland de kubusbank. De robuuste, volledig beklede bank met hoekige vormgeving en comfortabele zit vormt de nieuwe...
Toekijken bij de gezwollen Maas in Maasbommel © Foto: Jan Rikken
Op de vlucht voor het water
<p>Het zal toch niet weer gebeuren? Dat is wat oudere inwoners in het Land tussen Maas en Waal denken eind 1993 en begin 1995. Het...
Arbeiders van de sigarenfabriek Van Van Gasteren aan De Zandstraat. De foto is gemaakt aan het begin van de 20ste eeuw. © Publiek domein
Sigarenmakers in Culemborg
<p>De sigarenmakers in Culemborg, het centrum van de tabaksverwerkende industrie in Gelderland, hebben reden tot tevredenheid. In maart 1920 krijgt deze bedrijfstak als eerste in...
Nutsspaarbank met medewerkers, 1989. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Tot Nut van het Algemeen
<p>Een belangrijk 19e eeuws initiatief voor het welzijn van de inwoners van Buren is de oprichting van een eigen departement van de Maatschappij tot Nut...
Boerderijverplaatsingen, boerderijen uit de dorpen naar de polder © Uit: Grote Werken, CC-BY
Een nieuw land: ruilverkaveling Maas en Waal West
<p>Het Land van Maas en Waal is vanaf 1600 afgegleden. Extern grootgrondbezit, wurgende pachtcontracten, extreme versnippering van percelen, inklinkende kleigronden en een opeenvolging van watersnoodrampen...
De Brief van de veldwachter ©
Beugelen in Opijnen
<p>In de streekarchieven is een document te vinden dat spreekt over de volkssport beugelen. Beugelen blijkt nog steeds te bestaan, vooral in Limburg en Brabant...
Moderne raadzaal in het oude stadhuis
Het huis van de stad
<p>Het oude Culemborgse stadhuis krijgt weer een functie als 'huis van de stad'. Een plek om te werken, te vergaderen, te trouwen of op...
Arrondisementsrechtbank in Tiel © Rijksvastgoed
Rechters Rink en Spiering
<p>Vanaf 1838 was er een arrondissementsrechtbank in Tiel, dit gebouw dateert van rond 1880. Bij de afschaffing van de slavernij in 1863 kregen meer dan...
Kasteel Nederhemert (Bron: kasteel Nederhemert)
De bewoners van kasteel Nederhemert
<p>De oudste delen van kasteel Nederhemert dateren uit het begin van de veertiende eeuw. Vanaf toen heeft het veel veranderingen ondergaan: het kasteel ontwikkelde zich...
Slot Loevestein © Johan Bakker cc-by-sa
Ontsnapping van Hugo de Groot
<p>Hugo de Groot werd geboren te Delft op 10 april 1583. Al snel erkende men Hugo's talenten. Vanaf achtjarige leeftijd dichtte hij in het Latijn...
Boerenhoeve geplunderd door kozakken, Peter van Hess, 1820 © Collectie RKD, CC BY
Kozakken in de Betuwe in 1814
<p>"De dorpen Varik, Neerijnen, Deil, Geldermalsen, Waardenburg, Zoelen en Beesd, enz, zijn wekenlang het tooneel geweest van hunne geweldenarijen, van hunne afpersingen en hun liederlijk...
Achterzijde van de statige woonboerderij Dorpsstraat 84-86 Wamel © Gerard Kouwenberg, 2014
Historische bebouwing in de Dorpsstraat in Wamel
<p>In Wamel vindt men de meest historisch interessante bebouwing aan de Dorpsstraat en de uitlopers daarvan aan de Kerkstraat en de Waalbandijk. In de Dorpsstraat,...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl