Rivierengebied

Lees intro

671 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

1174 Heilige Roomse Rijk
De tol van Tiel verdwijnt
<p>De Duitse keizers hebben een belangrijke reden om Tiel te beschermen: de kooplieden die er komen en voorbijvaren moeten hen tol betalen. Maar vanaf 1020...
De eerste leraren van de Theologische School te Kampen, 1854 © Gemeentearchief Kampen, PD
De Bible belt
<p>In de Bataafs-Franse tijd (1795-1813) kwam een einde aan de bevoorrechte positie van de Hervormde Kerk. Binnen de denkbeelden van de Verlichting en de Franse...
Rusten na zware arbeid © Heidemij
Een eigenaardig volkje
<p>De riviervissers ontwikkelen door de eeuwen heen een eigen cultuur. Met een eigen ‘visserslatijn’, een taal die vaak niet te begrijpen is voor buitenstaanders, eigen...
W.A. van Buren schaatst de Elfstedentocht, 1986. Foto: Soenar Chamid
W.A. van Buren schaatst de Elfstedentocht
<p>Op 26 februari 1986 wordt halverwege de Elfstedentocht bekend dat schaatser W.A. van Buren, die in de vroege ochtend met startkaart nummer 1 is vertrokken,...
De Linge
De Linge
<p>Waar nu Tiel ligt, was er tussen 200 en 1300 een splitsing tussen de Waal en de Linge. Van die laatste rivier is bij Tiel...
Huis Geldersweert, naar onbekend voorbeeld, 1723. Door J. Stellingwerf © Wikimedia
Huis Geldersweert
<p>Het huis Geldersweert stond in de gelijknamige uiterwaard, ook wel 'de Gelderse weert'. Waar 'weert' staat voor uiterwaard en 'Gelderse' voor de eigenaar. De eigenaren...
Voormalig huis Leeuwenbergh (Donjon). In dit nieuwe wijkje op de hoek Molenstraat-Trambaan met de straatnaam Standerdmolen, staat een bord met daarop een vermoedelijke beeld van de Donjon plus toelichtende tekst. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalig huis Leeuwenbergh, sporen van een donjon
Dit huis wordt ook wel aangeduid als 'Huis ende hoffstat tot Leeuwen op den berge'. Het complex moet hebben gestaan aan de...
Schoolplaat van J.H. Isings
Over de bevroren rivier
<p>Zomer 1794. Het Franse revolutionaire leger van generaal Pichegru trekt ons land binnen. Vanuit het zuiden trekt het op richting grote rivieren. De Nederlandse patriotten...
Watersnood kolk van Soest
De vergeten watersnood van 1827
Op 3 maart 1827 voltrok zich wat wel de vergeten watersnoodramp van de Betuwe wordt genoemd. Het wordt 'vergeten' genoemd omdat...
Burgemeester J. Pop en zijn echtgenote feliciteren de ouders van de dertigduizendste Tielenaar
De 30.000ste Tielenaar
<p>Tiel blijft groeien. In 1954 telt de stad 15.000 inwoners. In 1976 wordt de 25.000 bereikt.</p>
Weeskind met de letter 'M' op de mouw
Het Koninklijk Weeshuis
<p>Het is moeilijk voor te stellen dat het statige Koninklijk Weeshuis in Buren gedurende drie eeuwen de woonomgeving van kinderen was. Toch klonken hier kinderstemmen...
Memorietafel met Elisabeth en haar beide mannen
Vrouwe Elisabeth
<p>Ruim 500 jaar na haar dood kom je de naam en beeltenis van Vrouwe Elisabeth nog op verschillende plaatsen in Culemborg tegen: Museum Elisabeth Weeshuis,...
1850 van alles te koop
Van alles te koop
<p>In de negentiende eeuw ontwikkelt Tiel zich tot een belangrijke centrumplaats voor de handel in vee en agrarische gewassen.</p>
Vierroeder en eenroeder op landgoed Velhorst © Olga Spekman, CC BY
Te hooi en te gras
<p>De laatste tien jaar is er weer belangstelling gekomen voor de hooiberg. Veel worden gerestaureerd of opnieuw gebouwd bij ‘monumentale’ boerderijen. Nederland is het land...
Molen De Hoop
Weg met de molenkar!
<p>De Culemborgers laten hun graan malen in de twee windmolens van de stad. Ze halen en brengen de zakken zelf bij de molen. Als betaling...
Baron van Verschuere © Marianne Jans
'Mijn voorvaderen zouden Mariënwaerdt nog herkennen'
<p>Ver weg van de grootstedelijke drukte is een plek waar de tijd heeft stilgestaan en waar de rust slechts wordt onderbroken door de ruisende bladeren...
Kerkbanken
Kerken in westelijk Gelderland
<p>Een zondagochtend in Opheusden. Grote gezinnen in donkere kleding lopen richting de kerk. De mannen dragen zwarte pakken, de vrouwen en meisjes dragen lange rokken...
J.D. van Leeuwen, een niet gesigneerde acquarel uit circa 1780
J.D. van Leeuwen, een verlicht Tielenaar
<p>In de loop van de achttiende eeuw komt bij de gegoede burgerij in wetenschap en maatschappijvisie de rede, het verstand en kritische waarneming steeds nadrukkelijker...
Tielse munten zijn teruggevonden van Engeland tot aan het Oostzeegebied
Tielse munten
<p>In 950 geeft de Duitse keizer de kerk van Tiel weg, maar de rest van de stad houdt hij in bezit. Tot zeker 1100 woont...
1811 Tiel krijgt een rechtbank
Tiel krijgt een rechtbank
<p>Eeuwenlang hoorde Tiel bij het Kwartier van Nijmegen. Maar nadat Nijmegen en Tiel in 1810 Frans zijn geworden, gaan ze bij verschillende departementen horen.</p>
De Verzoeking van de heilige Antonius. © PD.
Museumschat in Flipje en Streekmuseum Tiel
<p>Het drieluik, ook wel triptiek, 'De Verzoeking van de heilige Antonius' is qua afbeelding, herkomst en schilder een opmerkelijk schilderij.</p>
De ruïne van kasteel Brakel (Bron: Peter van der Wielen)
De overblijfselen van kasteel Brakel
<p>Het dorp Brakel is oorspronkelijk een esdorp met verspreide bebouwing rond een groot aantal brinken. In de loop van de tijd concentreerde het dorp zich...
Geboorteplaats van President van Buren in Kinderhook © J.W.Barber, 1861 PD
Betovergrootvader van Amerikaanse president
<p>Cornelis Maessen wordt waarschijnlijk in 1606 geboren in het dorpje Buurmalsen. Hij emigreert ruim dertig jaar later naar de Verenigde Staten en settelt zich met...
Een nederzetting uit de prehistorie
De eerste bewoners in de streek
<p>Het rivierengebied is van oudsher een streek met veel water. Het hoort bij de delta van de Rijn.</p>
Stadsbrief van Culemborg uit 1318
Stadsrechten
<p>Sint-Nicolaasdag (6 december) 1318 wordt Culemborg een echte stad. Het ontvangt stadsrechten van heer Johan van Culemborg. Zijn vader Hubrecht had in de dertiende eeuw...
Bierbrouwer en een 14-15e-eeuwse brouwoven in het 'Hausbuch der Mendelschen Zwölfbrüderstiftung' © Stadtbibliothek Nürnberg, Amb. 317.2° (via RAAP-rapport 5526), PD
Ammersoyense brouwoven
<p>Nederland staat bekend om zijn hoge kwaliteit bier: het grootste biermerk wereldwijd is van Nederlandse oorsprong. In Nederland werd in de veertiende eeuw de smaak...
Rina van Oord © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Met de koeien over straat
<p>Ruilverkaveling was voor de familie Van den Oord een lang verwachte gelegenheid om het boerenbedrijf uit te bouwen. Veehouder Martien van den Oord had rond...
Ingang van Het Plantsoen, ca. 1900. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Het Plantsoen
<p>Het Plantsoen is in Buren een begrip. Je kunt er tennissen, hutten bouwen tijdens de Burense speldagen en het is geliefd onder wandelaars. Bijzonder is...
Hendrik Megens © Tjits Puijker, alle rechten voorbehouden
15 cent per uur….deel 1
<p>Hendrik Megens (1933) uit Boven-Leeuwen vertelt over zijn werk in een van de vele meubelmakerijen in het land van Maas en Waal. </p>
De Hoge Kuil april 2010
De Hoge Kuijl
<p>De Hoge Kuijl aan de Achterweg is het restant van een dertiende-eeuwse dijkdoorbraak. De Achterweg is in de middeleeuwen deel van de Lekdijk. Die moet...
De overstroomde uiterwaarden bij Beuningen in 1993 © Bart van Eyck CC-BY, Beeldbank Rijkswaterstaat
De Waal als natuurlijke en beteugelde rivier
<p>Al miljoenen jaren vormen de voorlopers van de Rijn en de Waal grote delen van ons land. Al die tijd komen ze uit de Alpen...
Kasteelterrein van De Oudenborch, Rhenoy © CC0
Kasteel Oudenborgh in Rhenoy
<p>De ligging van een kasteel is verbonden met het landschap. In het Gelderse rivierengebied betekent 'ooij' een 'lage plek bij een rivier (bocht)'. Deze betekenis...
Betuweroute 189-095 met containertrein © (Via Flickr) Rob Dammers CC-BY
Strijd om de Betuwelijn
<p>In 1991 was Johan de Bondt raadslid van de Betuwse gemeente Buren en, sinds 1974, lid van de Provinciale Staten van Gelderland voor de VVD....
Natuurgebied De Meren © John Raggers
De laatste ruilverkaveling
<p>Het westen van Maas en Waal is in de jaren vijftig al compleet op de schop gegaan. Maar in 1989 wordt daar, met de instelling...
Fruitcorso Tiel, 2018 © Kattiel/Wikipedia, CC-BY 4.0
Het eerste fruitcorso
<p>De Betuwe en fruit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Deze relatie vormt de basis voor het jaarlijkse oogstfruitcorso dat dit jaar voor de eerste maal...
Fort Asperen
De oorlog aan de Linge
<p>Op 10 mei 1940 bereikte het officiële bericht de forten dat Nederland in oorlog was met Duitsland. Nederland was verrast door de aanval en door...
Verhuizing naar het nieuwe archiefgebouw, 1982. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Openbaar stadsarchief
<p>'Ook het raadhuis vertoont zich niet onaanzienlijk, maar iets bijzonders wordt er niet bewaard. Het rijke archief, dat er had kunnen zijn, is reeds sedert...
Kasteel Enspijk in 1750 © Gelders Archief 3590 PD
Het verdwenen Kasteel Enspijk
<p>Enspijk heeft tot circa 1828 een kasteel gehad. De oudst gevonden vermelding van het huis Enspijk is uit 1566 als huis en landerijen in leen...
Bakfiets van van Aken in Den Haag voor WO2 © Daniel van Aken
Het vertrek van de Van Akens
<p>Rond 1870 ontstaat een groeiende trek van de bevolking van het platteland naar de steden. Al eerder trokken mensen uit hun dorp naar omliggende dorpen...
Molukse kerk
Nieuwkomers
<p>In 2011 is Culemborg een stad waar één op de tien inwoners van niet-westerse afkomst is. Een open samenleving waarin verschillende culturen hun plaats hebben....
Bronzen infanteriehelm met wangkleppen uit de Romeinse tijd ©
Kesteren in de Romeinse tijd
<p>Binnen de Nedergermaanse limes vormt Kesteren een geval apart. Opgravingen laten zien dat hier in de Romeinse tijd volop activiteit is geweest, zowel militair als...
Vissers zetten hun netten uit, Jan van Goyen (1638). © PD
In eigen netten verstrikt
<p>Eeuwenlang leeft heel Heerewaarden van de riviervisserij. Het is lange tijd de grootste riviervissersplaats van Gelderland. Er zijn op het hoogtepunt circa vijftig vissers lid...
Boerenhoeve geplunderd door kozakken, Peter van Hess, 1820 © Collectie RKD, CC BY
Kozakken in de Betuwe in 1814
<p>"De dorpen Varik, Neerijnen, Deil, Geldermalsen, Waardenburg, Zoelen en Beesd, enz, zijn wekenlang het tooneel geweest van hunne geweldenarijen, van hunne afpersingen en hun liederlijk...
Achterzijde van de statige woonboerderij Dorpsstraat 84-86 Wamel © Gerard Kouwenberg, 2014
Historische bebouwing in de Dorpsstraat in Wamel
<p>In Wamel vindt men de meest historisch interessante bebouwing aan de Dorpsstraat en de uitlopers daarvan aan de Kerkstraat en de Waalbandijk. In de Dorpsstraat,...
Luchtfoto kasteel Leyenburg in Vuren, 1964 © collectie KLM Aerocarto, Nederlandse Kastelenstichting, CC-BY-SA
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
<p>De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
Sibylle van Griethuysen, Arnoud van Halen, ca. 1720. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
De Dichtende Dokter en zijn voorgangers
<p>Daar is een zek're plaats, men noemt ze Stad van Buren, Dáár heb ik mijn beroep, en doe er heelkunst-kuren.</p>
Tricht pontje
Tricht, doorwaadbare plaats in de Linge
<p>De naam Tricht is afgeleid van 'Trajectum', dat 'doorwaadbare (oversteek)plaats' betekent (vergelijk Utrecht en Maastricht).</p>
Flipje van Tiel (Bron: Wikimedia)
Jamfabriek De Betuwe
In 1830/1835 wordt de azijnfabriek 'De Haas' opgericht. Zij maken onder andere wijn- en bierazijn.&nbsp;In de jaren tot 1873 komt er...
Otto van Rees
Otto van Rees
<p>De Otto van Reesweg dankt zijn naam aan een Culemborger die gouverneur-generaal van Nederlands-Indië werd. Otto van Rees (1823-1892) is geboren aan de Markt 11,...
Diverse grachtvondsten van kasteel Ammersoyen © Geldersch Landschap & Kasteelen
Verborgen schatten op kasteel Ammersoyen
<p>Kasteel Ammersoyen is van oorsprong een middeleeuwse waterburcht. Al vanaf het eind van de veertiende eeuw komen voorwerpen bewust of onbewust in de kasteelgracht terecht....

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl