Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

De stuw bij Lith in aanbouw in 1936. © Collectie Peter Deurloo
De Maas recht, maar de rug krom
<p>De Maas is een grillige rivier die in de loop van de geschiedenis haar loop diverse malen heeft verlegd, soms op natuurlijke wijze, soms door...
Huis van Zoelen in 1728 © Wikipedia Commons/PD
Dirck Vijgh (1531-1615)
<p>Dirck Vijgh werd in 1531 geboren als oudste zoon van Claes Vijgh en Anna van Gelder. Van vaderszijde stamde hij uit een oud aanzienlijk riddermatig...
1995 hoe hoog komt het water
Hoe hoog komt het water
<p>Eind januari 1995 stijgt het water in de Waal tot een angstig hoog peil. Enkele dijken dreigen te bezwijken.</p>
Het plangebied (blauwe cirkel) op een kaart uit 1714. De kenmerkende langgerekte vorm van het stratenpatroon is goed zichtbaar. © Utrechts Archief
Volmiddeleeuwse bewoningssporen onder het gemeentehuis
<p>Het voormalige gemeentehuis van Geldermalsen aan het Kuipershof is verouderd en voldoet niet meer aan de wensen van de huidige tijd. De gemeente West...
Gehucht Kerkwijk in de Bommelerwaard, voorbeeld van een woerd © Jan Neefjes, Overland, CHW Gelderland 539, 2003 CC-by
Omgaan met de grillen van de rivier
<p>Toen de mensen 5000 jaar geleden vaste woonplaatsen kregen en de door de rivier afgezette kleigronden gingen bewerken, waren er nog geen dijken. Instanties als...
Kasteel Palmesteyn in Deil - Tekening van Jacob Stellingwerf, 1653 © Jacob Stellingwerf, PD
Palmestein te Deil
<p>Deil had in het verleden 7 kastelen: Bulckenstein, Palmestein, Ringelestein, Reijnerstein, Vogelenburch, Bakerbosch en Schorestein. Alle kastelen behoorden tot het vorstendom Gelre en Graafschap Zutphen,...
Kerk van Maasbommel door C.Pronk, 1732. Bron: RKD
Rooms-katholieke kerk Maasbommel, opvolger van middeleeuwse kerk
Van de middeleeuwse kerk, die in 1812 is gesloopt, zijn geen zichtbare resten bewaard gebleven. De kerk stond op het kerkhof...
Gemeentehuis van de gemeente Lingewaal te Asperen © PD, bron: Wikimedia
De vorming van een kwartetgemeente
<p>In het kader van de discussie over de gewestvorming in de jaren zeventig is met Vuren en Herwijnen regelmatig geschoven. In het ene plan zouden...
De eerste boot, gebouwd op de werf Meijer © Heemkunde Vereniging Leeuwen
Van schepen naar bankstellen
<p>De industriële revolutie bereikt in de negentiende eeuw ook het Land tussen Maas en Waal. Stoommachines nemen het werk van de kracht van wind, van...
Kasteel Nederhemert (Bron: kasteel Nederhemert)
De bewoners van kasteel Nederhemert
<p>De oudste delen van kasteel Nederhemert dateren uit het begin van de veertiende eeuw. Vanaf toen heeft het veel veranderingen ondergaan: het kasteel ontwikkelde zich...
Molen De Hoop
Weg met de molenkar!
<p>De Culemborgers laten hun graan malen in de twee windmolens van de stad. Ze halen en brengen de zakken zelf bij de molen. Als betaling...
Opening van het gemaal © Screenshot video Tweestromenland in Beeld en Geluid
Jan van Welie
<p>Jan van Welie zit jaren in de raad van (de toen nog zelfstandige) gemeente Dreumel en is een kwart eeuw lang voorzitter van de kring...
Meteren Bergakker
Middeleeuwse boerderij De Bergakker
<p>De Meterense Mark of Merk, was een riviertje dat op het diepste punt van de komgronden tussen Waal en Linge stroomde. Langs de Mark vinden...
Mimi Günther © Anneke van der Heijden, alle rechten voorbehouden
Mimi Günther: wie kent haar niet?
<p>Vanwege de oorlog is Mimi in Geldrop geboren maar ze is een echte Opheusdense. Ze groeide op in een warm gezin met twee broers, volgde...
Het landschap vertelt
Het landschap vertelt
Als je weet waar je moet kijken, kun je aan een landschap zien wat er vroeger is gebeurd. In het landschap zijn verhalen verborgen over...
De overstroomde uiterwaarden bij Beuningen in 1993 © Bart van Eyck CC-BY, Beeldbank Rijkswaterstaat
De Waal als natuurlijke en beteugelde rivier
<p>Al miljoenen jaren vormen de voorlopers van de Rijn en de Waal grote delen van ons land. Al die tijd komen ze uit de Alpen...
Kerk en klooster van St. Walburg. Detail uit de kaart van Joh. Blaeu, ca 1650
Het klooster van Sint-Walburg
<p>Rond het jaar 900 is Tiel in het bezit van graaf Waltger van Teisterbant. Hij sticht een kerk en een klooster. Deze worden toegewijd aan...
Het statige pand van de Groote Sociëteit. © Alle rechten voorbehouden
Oprichting van de Groote Sociëteit
<p>Vanaf het midden van de achttiende eeuw doet de krant in Nederland zijn intrede. Het zijn maar kleine blaadjes van één of enkele bladzijden en...
Tielse kersenpluk (Bron: Regionaal Archief Rivierenland)
Boomgaarden in de Betuwe
<p>De Betuwe, vanouds het land van de bloeiende boomgaarden. Bij die boomgaarden hoort een aantal bijzondere gebruiken, waarvan sommige nog steeds in zwang zijn.</p>
Otto van Rees
Otto van Rees
<p>De Otto van Reesweg dankt zijn naam aan een Culemborger die gouverneur-generaal van Nederlands-Indië werd. Otto van Rees (1823-1892) is geboren aan de Markt 11,...
Het veer Rhenoy © collectie Historische Kring West-Betuwe, CC-BY-NC
Veren en bruggen over de Linge
<p>De Linge was vroeger een belangrijke verkeersader voor de scheepvaart. De rivier vormde slechts een beperkte barrière tussen de kernen ten noorden en zuiden van...
Woningtentoonstelling in het Nutsgebouw in Buren, 1957. Bron: Gelders Archief, Arnhem
Komgronden en ruilverkaveling
<p>Na de Tweede Wereldoorlog staat het in versneld tempo ontwikkelingen van achtergebleven gebieden hoog op de landelijke politieke agenda. Door de moeilijk te bewerken komgronden...
De Kelten hebben een natuurgodsdienst © https://www.hillwalktours.nl/wandelen-reisblog/wp-)
De Kelten in Nederland en Gelderland
<p>Circa 1500 v.C worden ruitervolkeren gedwongen de Klein-Aziatische steppen te ver laten. Dat moet alles te maken hebben gehad met de uitbarsting van de vulkaan...
Allegorie op de Vrijheid en Gelijkheid, 1795 © Rijksmuseum/PD
Aan het volk van Nederland
<p>‘Uw getrouwe medeburger’, zo ondertekent Joan Derk baron van der Capellen tot den Pol, heer van Appeltern en Altforst enz., het Democratisch Manifest. Een oproep...
Boerderij Den Hoek te Gameren is gebouwd op een terp © Eduard van Iersel, cc-by-sa
Het gevaar van dijken
<p>De sluitende bedijking in de middeleeuwen betekende helaas niet dat het voor de bewoners langs de rivieren veiliger was geworden. Integendeel. Doordat het overstromingsgebied bij...
Koninginnedag Herwijnen. Ballonnen oplaten (rond 1995) ©
Koninginnedag in Herwijnen
"Met de school liedjes leren, en dat was oefenen met elkaar. Eerst met de klas, dan met de hele school. En dan ging je als...
De Brief van de veldwachter ©
Beugelen in Opijnen
<p>In de streekarchieven is een document te vinden dat spreekt over de volkssport beugelen. Beugelen blijkt nog steeds te bestaan, vooral in Limburg en Brabant...
Hendrik Megens © Tjits Puijker, alle rechten voorbehouden
15 cent per uur….deel 1
<p>Hendrik Megens (1933) uit Boven-Leeuwen vertelt over zijn werk in een van de vele meubelmakerijen in het land van Maas en Waal. </p>
Kaart met dijkbreuken en overstroomde gebieden in 1809 © Gelders Archief
Overstromingen door hoogwater en ijsgang
<p>Voordat er dijken waren, waren overstromingen niet zo’n probleem voor de bewoners van de Waaloevers. Door op hoge plekken te wonen kon men zich tegen...
Engelenburg omstreeks 1750, aan de linkerkant is het kasteel op de hoofdburcht te zien met aan de rechterkant de voorburcht. © J. de Beijer/PD
Herwijnen – een bodemonderzoek op kasteelterrein Engelenburg
<p>Op het terrein van het voormalige kasteel Engelenburg heeft in de periode november 2019 t/m februari 2020 een interessant bodemonderzoek plaatsgevonden. Archeologisch adviesbureau RAAP en...
Chamottetreintje © Collectie RD Timmer
De ‘Chamotte’ staking
<p>Een loonconflict leidde op 16 juni 1930 tot een langdurige staking bij de Vereenigde Nederlandsche Chamotte Fabrieken N.V. te Geldermalsen, in de volksmond ‘de Chamotte’...
Maarten van Rossum op het Duivelshuis, boven de bel-etage © Gelders Archief, PD
Gezichten op gevels
<p>Sinds een aantal jaren wordt onderzoek gedaan naar de gezichten op gevels. Inmiddels zijn er ongeveer tweehonderd zestig gebouwen onderzocht waarvan zeventien monumentale gebouwen in...
De oudst bekende kaart van Maas en Waal vertelt het verhaal van de rivieren, dijken en weteringen. © CC0
De slinger van Maas en Waal
<p>De inwoners van het Land tussen Maas en Waal hebben een goed leven. Als de eerste mensen hier rondzwerven barst het van de eetbare planten...
Binnenplein van Kasteel Waardenburg
Het terrein van Waardenburg en Neerijnen
<p>Het terrein van Waardenburg en Neerijnen strekt zich uit over een afstand van drie kilometer langs de Waal. Bijzonder aan het landgoed zijn de architectonische...
Een werknemer vertelt © Flipje en Streekmuseum Tiel CC-BY-NC-ND
We voelen ons zo welkom
<p>In de jaren vijftig van de vorige eeuw trekt jamfabriek ‘De Betuwe’ uit Tiel gastarbeiders aan. De fabriek draait in die jaren zo goed dat...
Joan Derk Van der Capellen tot den Pol © Wim Kattenberg, CC-BY-NC
Joan Derk van der Capellen tot den Pol
<p>Aan het eind van de achttiende eeuw bevindt de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich op de rand van een burgeroorlog. Het gaat niet goed...
Portret van prins Maurits, gemaakt door Cornelis Dircksz. Boissens (circa 1620 1625). © Rijksmuseum, CC0
Fort Voorne
<p>Fort Voorne wordt in 1588 gebouwd in opdracht prins Maurits van Oranje, stadhouder en legeraanvoerder van de Staatsen in de Tachtigjarige Oorlog tegen de Spanjaarden....
Het inundatiekanaal bij Tiel
Het inundatiekanaal bij Tiel
<p>In april 1870 werd het gemeentebestuur van Tiel benaderd met het plan om een inlaatsluis in Tiel te bouwen. De verhoogde stand van het Lingewater...
Vier bewoners van kasteel Ammersoyen © Geldersch Landschap en Kasteelen
Vier bijzondere vrouwen op kasteel Ammersoyen
<p>Vier portretten van bewoners van kasteel Ammersoyen en hun familieleden zijn teruggekeerd op het kasteel. De vier bijzondere vrouwenportretten behoren tot de oorspronkelijke inboedel en...
Het fruitcorso van Tiel ©
Een kijkje achter de schermen bij het Tielse Fruitcorso
<p>Sinds de jaren zestig bestaat het corso, dat jaarlijks wordt gehouden in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
1174 Heilige Roomse Rijk
De tol van Tiel verdwijnt
<p>De Duitse keizers hebben een belangrijke reden om Tiel te beschermen: de kooplieden die er komen en voorbijvaren moeten hen tol betalen. Maar vanaf 1020...
Jomanda
Jomanda: gebedsgenezeres of charlatan?
<p>Jomanda wordt op 5 mei 1948 in Deventer geboren als Johanna Wilhelmina Pertronella Damman. Ze blijkt een getalenteerd danseres, maar huidproblemen dwingen haar te stoppen....
Suus van Buuren met vriendin Jenny
Suus van Buuren in concentratiekamp vermoord
<p>17 November 1942 wordt het joodse meisje Suus van Buuren (rechts op de foto) uit haar huis gehaald en op transport gezet naar kamp Westerbork.</p>
Memorietafel met Elisabeth en haar beide mannen
Vrouwe Elisabeth
<p>Ruim 500 jaar na haar dood kom je de naam en beeltenis van Vrouwe Elisabeth nog op verschillende plaatsen in Culemborg tegen: Museum Elisabeth Weeshuis,...
Gouverneur-generaal Johannes van den Bosch door Sarief Bastaman Saleh (1836) © Publiek Domein
Johannes van den Bosch en Herwijnen
<p>Johannes van den Bosch, thuis in zijn kinderjaren 'Jan' genoemd, werd op 2 februari 1780 geboren in Herwijnen, in de Betuwe. Zijn vader was aldaar...
Grenspaal tussen Hellouw en Haaften © Rien de Schipper, Overzicht Grenspalen in Nederland, Gelderland 1
Van dorpspolder naar waterschap
<p>Na het vertrek van de Romeinen is er waarschijnlijk eeuwen lang weinig aan rivierbeheer gedaan. Totdat in de loop van de Middeleeuwen het rivierengebied dichter...
Frederik Louis Willem baron van Brakell van den Eng © Via Biografisch Woordenboek, bron: Iconografisch Bureau, Den Haag
Baron van Brakell, landbouwvernieuwer en sociaal bewogen ‘ijsbreker’
<p>Geboren in het Gelderse Rijswijk in 1788, vestigde Frederik Louis Willem, baron van Brakell zich in 1809 in het Betuwse Lienden op een boerderij die...
Beetwortel Suikerfabriek in Geldermalsen. © Alle rechten voorbehouden.
Industriële revolutie in Geldermalsen
<p>Geldermalsen heeft van oudsher een aantal grote industrieën, bijna allemaal met een agrarische achtergrond.</p>
Distels
De proefboerderij
Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Willem van Oranje, Hendrick Goltzius, 1581 © Rijksmuseum
Buren in de Tachtigjarige Oorlog
<p>Al aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) is Buren betrokken bij het verzet tegen de katholieke Spaanse overheersers. Het door de Spanjaarden bezette...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl