Rivierenland

Lees intro

107 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland; een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.

Schoonheid is niet het enige kenmerk dat opvalt aan het rivierenlandschap. Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek en dat merkt u overal waar u komt in Rivierenland. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken niet zelden duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren. Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Ook voor de cultuurminnende mens is een uitstapje veelbelovend. Rivierenland heeft een schat aan informatie, cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Ziekenzaal in het Barbaraziekenhuis
Het ziekenhuis moet dicht
<p>Het huidige appartementencomplex 'De Vier Dreven' aan de Elisabethdreef was ooit het laatste ziekenhuis van Culemborg. Dit Barbaraziekenhuis sluit in 1982 de deuren. De huidige...
Reconstructie van de verstopplek op Bradaal 49 in Culemborg © Elisabeth Weeshuis Museum, Culemborg
Onderduiken in Culemborg - Bradaal 49
<p>In het boek 'Schuilen - onderduik in Culemborg '40-'45' staan talloze verhalen over de manier waarop Culemborgers onderdak boden aan vervolgde medeburgers. Joden, piloten, studenten,...
Graaf Georg Frederik van Waldeck Pyrmont veldmaarschalk van het Staatse leger
Het Rampjaar
<p>In 1672 trekken de grote buurlanden de Republiek binnen. Een land dat zelf wordt verscheurd door een burgeroorlog. De Franse koning Lodewijk XIV verovert in...
Addie Keizer bekijkt een benen heft © Elisabeth Weeshuis Museum foto Roelien van Neck
Twee benen heften uit de Culemborgse klei
<p>Waar tegenwoordig de nieuwbouwhuizen van de Culemborgse wijk Parijsch staan, vond Addie Keizer in de jaren zeventig twee benen heften uit de vijftiende of zestiende...
Maquette van de voormalige slavenloge in Kaapstad © Jnanaranjan Sahu, CC BY-SA
Komst van slavernij naar de Kaap de Goede Hoop
<p>De samenlevingen van Khoikhoi en San in Zuidelijk Afrika kenden geen slavernij. Het is de Gelderlander Jan van Riebeeck die van de VOC-bewindhebbers uiteindelijk toestemming...
Eli van Spier bij de bevrijding mei 1945
Slagerij Abraham van Spier & Co.
<p>Mei 1945. Eli van Spier viert de bevrijding, omringd door Culemborgers en Canadese militairen. Hij behoort tot de weinige joodse inwoners van de stad die...
Tabakskistje van Graaf Egbert, een product van sigarenfabriek Dejaco uit Culemborg (1921-1963) © Elisabeth Weeshuis Museum
Verenigen onder slechte arbeidsomstandigheden
<p>De fabricage van sigaren begon in Nederland in het eerste kwart van de negentiende eeuw. De aanwezigheid van tabak en tabakskennis was bepalend voor de...
Churchill was een groot liefhebber van sigaren. © Publiek domein.
Culemborgse sigaren voor Winston Churchill
<p>In de tweede helft van de negentiende eeuw zorgde nijverheid voor de meeste werkgelegenheid in Culemborg. De jaren rond 1880 werden gekenmerkt door de opkomst...
De kersenpluk, aan de dis met hoenderik en bussel - 1940 (Bron: Enspijk.info)
Kersenindustrie in Enspijk
<p>Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Moderne raadzaal in het oude stadhuis
Het huis van de stad
<p>Het oude Culemborgse stadhuis krijgt weer een functie als 'huis van de stad'. Een plek om te werken, te vergaderen, te trouwen of op...
Stadsbrief van Culemborg uit 1318
Stadsrechten
<p>Sint-Nicolaasdag (6 december) 1318 wordt Culemborg een echte stad. Het ontvangt stadsrechten van heer Johan van Culemborg. Zijn vader Hubrecht had in de dertiende eeuw...
Graaf Floris II van Pallandt
De trekschuit die er nooit kwam
<p>Rechtstreeks van Amsterdam naar 's-Hertogenbosch. Dat is het doel van een nieuwe scheepvaartroute dwars door het Rivierengebied. Door de rivieren te verbinden met kanalen kunnen...
Naar de A2
Culemborg aan de A2
<p>Sinds 1936 ligt Culemborg bij de nieuwe noord-zuidverbinding, de Rijksweg A2. Na het schip en de trein is de auto het belangrijkste transportmiddel geworden. De...
Peter de Heus bij zijn verzameling, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum. Foto: Roelien van Neck
Drie Culemborgse hondenpenningen
<p>Amateur-archeoloog Peter de Heus vond op diverse plekken in Culemborg hondenpenningen uit de eerste helft van de 20e eeuw. Ze zijn onderdeel van zijn groeiende...
Serie vpro over Culemborg
Geboren en getogen
De vrpo heeft een serie gemaakt over het lief en leed in kleine Nederlandse steden. Op 18 februari 1975 maakten ze de...
Toegangspoort tot het nu verdwenen seminariecomplex
Rooms bolwerk
<p>De huidige locatie van het stadskantoor staat eeuwenlang bekend als 'Papenhoek'. Al in de middeleeuwen staan hier veel katholieke gebouwen. Op deze plek worden tussen...
Het stadhuis aan de markt
Het stadhuis
<p>Boven de toegangsdeur van het Culemborgse stadhuis twee sierlijke initialen. De 'A' is van Antonis van Lalaing, graaf van Hoogstraten en stadhouder van Holland, Zeeland...
Maarten Bongaerts met het urinaal uit het Sint-Pietersgasthuis © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Een zeventiende-eeuwse urinaal uit het Culemborgse Sint-Pietersgasthuis
<p>Nu staat het tinnen urinaal tussen de puddingvormen en maatkannen in de keuken van Maarten Bongaerts. In de zeventiende eeuw werd het vermoedelijk gebruikt in...
Romeinse beker met kerfbandversiering
'Vechtlustige ruige roodharigen'
<p>In de Romeinse tijd staan in het huidige Culemborg nederzettingen van 'vechtlustige ruige roodharigen'. Zo noemt de Romeinse geschiedschrijver Tacitus de Bataven. Volgens hem hebben...
Kasteel Bloemestein bij Culemborg toegeschreven aan Antonina Houbraken 1700-1724 © Antonina Houbraken (1700-1724), RKD, cc-by
Kasteel Bloemestein
<p>Bij de rivier de Lek is aan de verhoogde oeverwal van het riviertje de Meer de stad Culemborg ontstaan als een handelsnederzetting. Op deze economisch...
Affiche Luxortheater
Na afloop bal!
<p>De vestiging van Blokker aan de markt is bijna vijftig jaar het City Theater geweest. Een bioscoop met ruimte voor vijfhonderd bezoekers. Achter het glas...
Stadhuis Culemborg. © CC0
De paardenmeter
<p>Het stadhuis in Culemborg is een bijzonder monument. Het staat al sinds de 15e eeuw op dezelfde plek.</p>
Markt in Culemborg © G. Lanting via Wikimedia Commons, CC BY-SA
Culemborg als toeristische trekpleister
Kees Raven is een echte Culemborger, in hart en nieren: een 'Kuilenburger' dus. Hoewel hij voor zijn studie en carrière koos voor een standplek buiten...
Portret van Anna de Coningh © Cape Archives, Elliot Collection, PD
Ansiela van Bengalen en Anna de Coningh
<p>Ansiela van Bengalen en haar dochter Anna de Coningh behoren tot de meest bekende tot slaaf gemaakte vrouwen aan de Kaap de Goede Hoop. Hun...
Culemborgse schoolkinderen met meester J
Eerst de ochtendmis, dan naar school
<p>Rond 1925 heeft Culemborg een katholieke, een gereformeerde en een niet-gelovige zuil. Elk met eigen scholen, verenigingen en kranten. Tot 1920 moeten katholieken en protestanten...
Het portret dat van Catharina bestond, is hoogstwaarschijnlijk door haar man Damas vernietigd. © RKD Images. Portret van een onbekende vrouw, c. 1730. Philip van Dijk (1683-1753), Private Collection (1992-…). CC-BY-SA
Van vluchtelinge naar succesverhaal
<p>In 1733 verlaat Catharina Aleida van der Dussen haar echtgenoot Damas van Slingeland, de burgemeester van Dordrecht. Damas is vaak dronken en bedreigt zijn vrouw....
Borstbeeld van Pieter Aafjes in de Zandstraat
Pieter Aafjes
<p>Hoofdrolspeler in het rijk geschakeerde muziekleven van Culemborg is Koninklijke Harmonie Pieter Aafjes. De voorloper van deze vereniging is muziekcorps Concordia, opgericht in 1869. In...
Toegeschreven aan Johan II, achtste heer van Culemborg met wapen van Culemborg en Van der Leck. © Collectie Rijksmuseum, PD.
Zuster Jutte van Culemborg
<p>Heer Johan van Culemborg is een eerzame ridder van hoge geboorte. Hij voert zijn eigen banier (vlag), er staat niemand boven hem. Samen met zijn...
Yvonne Jakobs en het schilderij van de Barbarakerk ©  Elisabeth Weeshuis Museum, Foto: Roelien van Neck
Een ongebruikelijk schilderij van de Culemborgse Barbarakerk
<p>Het stond vermeld als onbekende voorstelling, maar werd al snel geïdentificeerd als een weergave van de Culemborgse Grote of Barbarakerk. Stadsbewoner Yvonne Jakobs is erg...
De spoorbrug bij Culemborg
De Lekbrug bij Culemborg
<p>De spoorbrug over de Lek bij Culemborg is een baken in het landschap. De huidige brug heeft een illustere voorganger. Die maakt deel uit van...
Tombe in de Barbarakerk van burgemeestersvrouw Aleida van der Dussen
Catharina Alida van der Dussen
<p>In het koor van de Oude of Hervormde Barbarakerk staat een witmarmeren graftombe. Laatste rustplaats van Catharina Alida van der Dussen (1690-1745), vrouw van de...
De Binnenpoort vanaf de markt gezien
De Binnenpoort
<p>De grachten en restanten van de stadsmuur in de binnenstad van Culemborg zijn uit de veertiende eeuw. Net als de monumentale Binnenpoort, de laatste stadspoort....
Floris I met bedelnap en geuzenpenning
Floris I van Pallandt
<p>Na de dood van vrouwe Elisabeth wordt haar achterneef Floris van Pallandt de eerste graaf van Culemborg. Hij erft het Culemborgse kasteel, maar verblijft liever...
Karel Jan Bongaerts en zijn bouilloire, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Een bouilloire uit het voormalige Culemborgse internaat Mariakroon
<p>Een koperen bouilloire van rond 1810 siert de woonkamer van Karel Jan Bongaerts uit Culemborg. De warmwaterketel is afkomstig uit het voormalige Culemborgse internaat Mariakroon,...
Johannes Vingboons, Gezicht op de Tafelbaai, 1655 © Nationaal Archief, PD
Gelderlanders en de vroege Kaapse bezettingsperiode
<p>In 1651 krijgt de in het Gelderse Culemborg geboren Jan van Riebeeck opdracht van de bewindhebbers van de VOC om een verversingspost te vestigen aan...
Otto van Rees
Otto van Rees
<p>De Otto van Reesweg dankt zijn naam aan een Culemborger die gouverneur-generaal van Nederlands-Indië werd. Otto van Rees (1823-1892) is geboren aan de Markt 11,...
Antonio van Diemen (1593-1645) © anoniem 1750-1800, collectie Rijksmuseum PD
Antonio van Diemen (1593-1645) Alias Thonis Meeuwsen
<p>In het jaar 1593 dat Antonio wordt geboren is zijn vader Meus Anthonisz stadsburgermeester van Culemborg. Hij volgt daar de Latijnse school.</p>
Het familiebedrijf (Bron: Levenlangsdelinie.nl)
Werken in Culemborg
<p>Kees Raven is een echte Culemborger, in hart en nieren: een 'Kuilenburger' dus. Hoewel hij voor zijn studie en carrière koos voor een standplek buiten...
Opening van de verkeersbrug over de Waal bij Zaltbommel (Bron: Stadskasteel Zaltbommel)
De aanleg van de A2
<p>Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Schertsbeker vermoedelijk vervaardigd in de jaren 1560
Schijnheilige kardinaal
<p>In 1991 vinden amateur-archeologen in de Culemborgse Kasteeltuin een unieke, vrijwel gave 'schertsbeker'. De beker van steengoed oogt als een geestelijke met een kardinaalshoed. Vroom...
Gedenksteen op het voormalig gemeentehuis van Beusichem
Op de vlucht voor de bommen
<p>Nadat de Duitsers op 10 mei 1940 Nederland zijn binnengevallen, wordt ook bij Culemborg gevochten. De stad grenst aan de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ter verdediging...
Zingen bij de kerstboom, ca. 1970
Kerst in Culemborg
"Bij ons werd er ieder jaar een nieuw kribbetje getimmerd waar Jezus inlag. Want mijn broer had de wildste ideeën altijd en maakte de mooiste...
Kasteel van Culemborg rond 1650 op stadsplattegrond van Blaeu
Het kasteel van Culemborg
<p>De fundamenten van het kasteel bevinden zich in de Kasteeltuin. Nu staat alleen nog een zestiende-eeuwse muur overeind. Op de plattegrond die Joannes Blaeu rond...
Culemborgse stoel
De Culemborgse stoel
<p>Tussen 1830 en 1915 bepaalt de Culemborgse stoel het gezicht van veel Nederlandse keukens en eetkamers. Hij is van iepenhout, staat op sabelpoten en is...
Steenfabriek Vogelensangh in Deest © Onbekend
Industrie in het Rivierengebied
<p>Na de Tweede Wereldoorlog waren de verwachtingen ten aanzien van de sociaaleconomische ontwikkeling van het Rivierengebied hoog gespannen. De regio zou door een goede infrastructuur...
Jan van Kuilenburg, oud Dijkgraaf Tieler- en Culemborgerwaarden © Jan van de Lagemaat
Van onveilig naar veilig gebied in de Culemborger- en Tielerwaarden
<p>'Wanneer je goede ambtenaren hebt, dan kan iedereen dijkgraaf zijn', stelt de oud dijkgraaf van de Culemborger- en Tielerwaarden. Daar was hij vanaf 1981 heemraad...
Ansichtkaart van De Plantage rond 1900
'Lieve laanen, donkre dreeven'
<p>Het schaduwrijke park De Plantage, de lange lanen, de groene weiden en de winderige dijk. Op zondag en in de vakantie geniet menige wandelaar van...
Het voormalig Elisabeth Weeshuis, Herenstraat Culemborg. © Ben Bender cc-by-sa 3.0
Het Elisabeth Weeshuis
<p>Het stadsmuseum van Culemborg is gevestigd in het Elisabeth Weeshuis. Bijna vier eeuwen een thuis voor weeskinderen uit deze stad. In 1560 speciaal voor hen...
Vuurstenen bijlen uit de Midden-Steentijd gevonden bij Nunspeet, vergelijkbaar met die gevonden op Goilberdingen. © Rijkmuseum voor Oudheden, CC0
Eerste bewoners van Culemborg
<p>André Molenaar (14 jaar) vindt in 1971 op Goilberdingen een vuurstenen bijl. Dit is de oudste soort bijl, vrij ruw, maar met een scherp, afgeslagen...
Portret van Jan van Riebeeck (1619-77), anoniem, ca. 1660 © Rijksmuseum, PD
Jan van Riebeeck – Culemborgers aan de Kaap
<p>Culemborger Jan van Riebeeck wordt door de VOC uitgestuurd om aan de Kaap de Goede Hoop een verversingsstation te vestigen. Onder zijn verantwoordelijkheid worden kolonisten-boeren...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl