Waterpoort in Tiel

De nederzetting Tiel, ontstaan in de periode 850-1100, was gespecialiseerd in handel met voor die tijd verre oorden als Engeland en het Duitse Rijnland. De Tielse kooplieden bezaten een soort handelsorganisatie die van voor de tijd van de Hanze stamt. Wanneer in de 13e eeuw de machtige Duitse Hanze ontstaat, sluit Tiel zich bij dit verbond aan waardoor ook de handel met de landen aan de Oostzee tot bloei wordt gebracht.

Rijk verleden

Dat Tiel een rijke historie kent, wordt mede bewezen door het feit dat de koning in deze stad ooit een residentie had. Ook liet hij hier in de elfde eeuw zilveren munten slaan. Tevens waren er in deze handelsnederzetting belangrijke kloosters en kerken te vinden. In het oude stadscentrum herinneren een aantal monumenten nog steeds aan dit rijke verleden. De waterpoort is een van die bouwwerken.

Binnenhaven

Tot de 17e eeuw was er op de plaats van de huidige markt, waaraan de waterpoort ligt, een levendige binnenhaven. Dat verklaart ook de naam van de poort. In 1646 werd begonnen met de demping van deze binnenhaven. De oorspronkelijke poort, zoals op oude tekeningen zichtbaar, werd toen grotendeels verwijderd.

Horeca op de berg

De huidige Waterpoort kreeg in de daarop volgende jaren zijn huidige vorm. Ondanks dat het water is verdwenen, zijn er nog steeds aanwijzingen te vinden voor de functie van weleer. De huizen aan de noordoostkant van het plein staan iets hoger, omdat ze op een voormalig eiland -De kleyberg- staan. Dit eiland viel vroeger buiten de macht van de stad en er hoefde geen stedelijke heffingen betaald te worden. Om die reden was het een uitstekende plaats voor horecaondernemers. Zo dicht bij de haven konden ze goedkope drank aanbieden aan de schippers. Nog altijd is de Kleyberg de plaats waar de Tielse horeca te vinden is. Gezeten op een van die terrassen kijkt men vandaag de dag uit over het plein. In vroeger dagen zat men hier aan het water, kijkend naar de bedrijvigheid in de haven.