Hanzesteden
De Hanze was een verbond van middeleeuwse steden, waaronder een aantal Gelderse.
Lees intro 
21 verhalen
Bekijk volledige kaart
De Hanze was een verbond van middeleeuwse steden, ontstaan uit de samenwerking van kooplieden die zich gezamenlijk gingen verdedigen tegen belagers. Het woord hanze betekent bewapende schare of gemeenschap. Door samen te werken konden handelaars zichzelf en hun handelswaar beter beschermen: eendracht maakt macht.
Veel Gelderse Hanzesteden kenmerken zich nog door hun mooie middeleeuwse centrum. In deze special verzamelen we de verhalen over de middeleeuwen in de Gelderse Hanzesteden.
Betrokken organisaties
-
Regionaal Archief Zutphen
Archieven van gemeenten Brummen, Lochem en ZutphenHet Regionaal Archief Zutphen (RAZ) is één van de vier pijlers van het...
-
Flipje en Streekmuseum Tiel
Fruitbaasje FlipjeIn dit historische pand aan de Waal vindt u het nostalgische verhaal van...
-
Nederlands Bakkerijmuseum Hattem
Totaalbeleving voor het hele gezinHet Nederlands Bakkerijmuseum in Hattem is met vier panden en een tunnel...
Stadsbierhuys De Waag in Doesburg
Doesburg is een 'drielandenpunt', gelegen op de grenzen van de Achterhoek, Veluwe en Liemers. De stad geniet grote bekendheid door haar gerestaureerde binnenstad: het middeleeuwse...
Gelderse rivieren brachten rijkdom
In de Romeinse tijd waren rivieren wat belangrijke snelwegen tegenwoordig voor ons zijn. Rivieren vormden handelsroutes en nederzettingen kwamen strategisch tot stand langs belangrijke rivieren....
Hanze in Gelderland
De handel in Hanzeverband was voor een groot deel van de Gelderse bevolking direct of indirect van belang. Gelderland, of liever gezegd het oude hertogdom...
Tolvrijheden in Hanzestad Nijmegen
Dankzij een groeiend pakket tolvrijheden was het Nijmeegse burgerschap in de eeuwen vanaf 1230 tot het begin van de Opstand in 1566 zeer gewild. Nijmeegse...
Waterpoort in Tiel
De Gelderse plaats Tiel is gelegen aan de Waal. Net als alle grote plaatsen langs de rivieren beschikt ook deze stad over een haven. In...
Slag bij de Spitholderbrug
Tot in de achttiende eeuw was de Spitholderbrug bij Almen de enige plaats waar 's winters het handelsverkeer vanuit Westfalen naar Deventer de Berkel kon...
De Gelderse Munt
Tot ongeveer 1500 was Harderwijk een redelijk welvarende stad. Er werd onder andere veel handel gedreven met steden die aangesloten waren bij de Noord-Duitse Hanze....
Het antependium
Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Tiel wordt Hanzestad
Steden in Noord-Duitsland en rond de Oostzee hadden zich in de dertiende en veertiende eeuw verenigd in de Hanze. Zij beschermden zo hun eigen handelsbelangen.
Hanzestad Harderwijk
In de late middeleeuwen dreven Nederlandse kooplieden uit steden als Kampen, Zwolle, Zutphen, Doesburg, Elburg en Harderwijk handel met kooplieden en steden in Noord-Duitsland en...
Middeleeuwse stadsbewoners
Als je door de binnenstad van Harderwijk loopt, is het moeilijk voor te stellen hoe middeleeuwse Harderwijkers leefden. Een middeleeuwse stad werd bewoond door mensen...
Hanze en Hessenwegen
Vaak wordt aangegeven dat Ruurlo op een strategische plek ligt, op een knooppunt van wegen. Tegenwoordig is dat juist: Ruurlo is goed bereikbaar en centraal...
Bloeiperiode Nijmeegse Hanzekooplieden
Vooral de jaren tussen 1520 en het uitbreken van de Nederlandse Opstand vanaf 1566 vormden een bloeiperiode voor de Nijmeegse Hanzekooplieden. Niet zelden nam Nijmegen...
De draagtekens van het Nijmeegse schippersgilde
Het rijke Nijmeegse schippersgilde liet behalve het antependium meer kostbare voorwerpen maken voor de kapel en het gildebestuur. Twee prachtige gildeschilden of ‘bodebussen’ bleven bewaard...
Rijn- en Hanzehandel
Op een detail van een tekening uit de tweede helft van de zestiende eeuw liggen handelsschepen naast de Rijnpoort (links). Molenstenen, om graan te malen,...
Paardgewichtje
Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Het Nijmeegse schippersgilde
In de loop van de 15de eeuw ontwikkelde Nijmegen zich tot een van de belangrijkste Hanzesteden. De stad viel onder het Hanzekwartier Keulen, waardoor er...
Hanzestad Zutphen
Zutphen wordt ook wel Torenstad genoemd vanwege zijn grote, historische gebouwen die de skyline vormen van de stad. Met verschillende musea, hofjes en andere bezienswaardigheden...
Stadsbierhuys De Waag in Doesburg
Doesburg is een 'drielandenpunt', gelegen op de grenzen van de Achterhoek, Veluwe en Liemers. De stad geniet grote bekendheid door haar gerestaureerde binnenstad: het middeleeuwse...
Gelderse rivieren brachten rijkdom
In de Romeinse tijd waren rivieren wat belangrijke snelwegen tegenwoordig voor ons zijn. Rivieren vormden handelsroutes en nederzettingen kwamen strategisch tot stand langs belangrijke rivieren....
Hanze in Gelderland
De handel in Hanzeverband was voor een groot deel van de Gelderse bevolking direct of indirect van belang. Gelderland, of liever gezegd het oude hertogdom...
Tolvrijheden in Hanzestad Nijmegen
Dankzij een groeiend pakket tolvrijheden was het Nijmeegse burgerschap in de eeuwen vanaf 1230 tot het begin van de Opstand in 1566 zeer gewild. Nijmeegse...
Waterpoort in Tiel
De Gelderse plaats Tiel is gelegen aan de Waal. Net als alle grote plaatsen langs de rivieren beschikt ook deze stad over een haven. In...
Slag bij de Spitholderbrug
Tot in de achttiende eeuw was de Spitholderbrug bij Almen de enige plaats waar 's winters het handelsverkeer vanuit Westfalen naar Deventer de Berkel kon...
De Gelderse Munt
Tot ongeveer 1500 was Harderwijk een redelijk welvarende stad. Er werd onder andere veel handel gedreven met steden die aangesloten waren bij de Noord-Duitse Hanze....
Het antependium
Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Tiel wordt Hanzestad
Steden in Noord-Duitsland en rond de Oostzee hadden zich in de dertiende en veertiende eeuw verenigd in de Hanze. Zij beschermden zo hun eigen handelsbelangen.
Hanzestad Harderwijk
In de late middeleeuwen dreven Nederlandse kooplieden uit steden als Kampen, Zwolle, Zutphen, Doesburg, Elburg en Harderwijk handel met kooplieden en steden in Noord-Duitsland en...
Middeleeuwse stadsbewoners
Als je door de binnenstad van Harderwijk loopt, is het moeilijk voor te stellen hoe middeleeuwse Harderwijkers leefden. Een middeleeuwse stad werd bewoond door mensen...
Hanze en Hessenwegen
Vaak wordt aangegeven dat Ruurlo op een strategische plek ligt, op een knooppunt van wegen. Tegenwoordig is dat juist: Ruurlo is goed bereikbaar en centraal...
Bloeiperiode Nijmeegse Hanzekooplieden
Vooral de jaren tussen 1520 en het uitbreken van de Nederlandse Opstand vanaf 1566 vormden een bloeiperiode voor de Nijmeegse Hanzekooplieden. Niet zelden nam Nijmegen...
De draagtekens van het Nijmeegse schippersgilde
Het rijke Nijmeegse schippersgilde liet behalve het antependium meer kostbare voorwerpen maken voor de kapel en het gildebestuur. Twee prachtige gildeschilden of ‘bodebussen’ bleven bewaard...
Rijn- en Hanzehandel
Op een detail van een tekening uit de tweede helft van de zestiende eeuw liggen handelsschepen naast de Rijnpoort (links). Molenstenen, om graan te malen,...
Paardgewichtje
Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Het Nijmeegse schippersgilde
In de loop van de 15de eeuw ontwikkelde Nijmegen zich tot een van de belangrijkste Hanzesteden. De stad viel onder het Hanzekwartier Keulen, waardoor er...
Hanzestad Zutphen
Zutphen wordt ook wel Torenstad genoemd vanwege zijn grote, historische gebouwen die de skyline vormen van de stad. Met verschillende musea, hofjes en andere bezienswaardigheden...
