Het Volkshuis in Zutphen

Een koffiehuis dat zich wil onderscheiden

In december 1899 wordt door de Volksbond, afdeling Zutphen, het Volkshuis geopend. Het Volkshuis is een bijzonder restaurant op de Houtmarkt in Zutphen.

Het Volkshuis: een kind van haar tijd

De landelijk opererende Volksbond is gericht op het voorkomen van het sociale verval. De Volksbond tracht dit te bereiken door het verbeteren van huisvesting, het gezonder maken van voeding, het aanmoedigen van sparen en het bestrijden van drankmisbruik. Biljarten, kaartspelen en spelen om geld zijn verboden. De ruimten worden ook gebruikt om onderwijs aan volwassenen te geven en gezellige avonden te organiseren voor dienstbodes en meisjes die anders ‘hun avond op Zutphen’s straten doorbrachten’. De Volksbond verbouwt het Volkshuis in 1907 en creëert een logeergelegenheid met zestien bedden. Vooral zomers zijn deze continu bezet door toeristen die van de mooie omgeving komen genieten. In het voorjaar komen er voornamelijk handelsreizigers, artiesten van revue en toneelgezelschappen.

De huiskamer van Zutphen

In het Volkshuis kunnen de mensen van alle rangen en standen elkaar ontmoeten. Het is een plaats waar de bussen vertrekken en waar men wat kan eten. Op donderdag komen de boeren uit de omgeving. Tussen twaalf en twee komen veel leerlingen er hun twaalfuurtje gebruiken. Nadat in 1930 ook Houtmarkt 66 wordt aangekocht, wordt het ook een locatie waar meer dan zestig verenigingen gebruik van maken. Ook de Zutphense Courant vindt hier haar onderdak. In het Volkshuis wordt voor een korte periode ook drank verkocht. De redenering was dat men niet het gebruik wil bestrijden, maar het misbruik. Een klant kan in die tijd daarom ook niet meer dan twee glazen bier krijgen. Uiteindelijk wordt in 1923 de drank in de ban gedaan. Regelmatig laaien de discussie over de verkoop van alcoholhoudende dranken in het bestuur weer op, gevoed door de penibele financiële situatie van de plaatselijke Volksbond.

Zwaar weer voor het Volkshuis

De loonontwikkeling zorgt voor toenemende kosten en de vraag naar hotelkamers neemt af. Tevens krijgt men in de zeventiger jaren geduchte concurrentie van cafetaria’s, restaurants en andere koffiehuizen waar men wel alcohol schenkt. De zalenverhuur wordt gestopt en de hotelkamers worden verhuurd aan kamerbewoners. Deze maatregelen zijn echter niet voldoende. Op 1 augustus 1987 sluit het Volkshuis de deuren. Direct begint men met de uitwerking van de plannen voor een Volkshuis nieuwe stijl. Dit resulteert in een doorstart van het Volkshuis op dertig september 1988. Het Volkshuis wordt een laagdrempelig café-restaurant waar geen alcohol wordt geschonken en dat een werkervaringsplek biedt voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt.

Het warme hart van Zutphen

Tot op de dag van vandaag wordt er nog steeds geen alcohol geschonken. De sociale component staat voorop. Iedereen is welkom. De prijs van de consumpties wordt bewust laag gehouden en consumptie is nog steeds niet verplicht. Hiermee is het Volkshuis nog steeds de huiskamer van Zutphen. Anno 2019 is het Volkshuis Zutphen het laatste echte Volkshuis in Nederland. Als donateur kun je de sociale doelstelling van het Volkshuis mede ondersteunen.

Bronnen:

-De koffie is hier zeer goed, honderd jaar Volkshuis in Zutphen, Jaap Riemens Zutphense archief publicatie nr 11 1998, ISBN 90 74722 08 3, blz.19- 54

-Meer informatie over openingstijden e.d: www.volkshuis.nl

-Meer informatie over sociëteiten en genootschappen in Zutphen op mijnGelderland

 


Rechten

Olga Spekman, CC-BY

  • Streekgeschiedenis

  • Volkscultuur

  • Vrije tijd

  • 1800-1900

  • Zutphen

  • Achterhoek

Relevante links

Verwante verhalen

Lees meer

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl