Het gemeentewapen van Epe

Het dorp Epe, de parochie, of zoals men vroeger zei: 'het kerspel Epe', bezat al in de Middeleeuwen een eigen wapen. Dit blijkt uit een zegel van het kerspel Epe dat hangt aan een perkamenten akte. Een charter van 4 april 1465, waarbij Henrick opten Brynck, Aernt Dorre en Frederick van Oerle, kerkmeesters van Epe, verklaren dat zij aan het St. Agnietenklooster in Elburg een tyns verkocht hebben. Dat wil zeggen een bedrag van anderhalve oude groot (een vroegere munt) per jaar uit landerijen in Oosterwolde.

Koninklijk hert

Bovengenoemde kerkmeesters hingen aan dit charter het zegel van het kerspel Epe, waaraan het gelukkig vrijwel onbeschadigd is blijven hangen. Op deze zegel staat "een koninklijk hert", een tienender, waarboven een klein schildje met het wapen van de vroegere Gelderse graven. In het wapen van Harderwijk is dit nog steeds te zien, namelijk een leeuw vergezeld van blokjes.

Eén exemplaar

Van de zegel van Epe is slechts één exemplaar bekend, namelijk dat van 1465. Was óók dit enige exemplaar verloren gegaan, dan zou men moeten veronderstellen, dat Epe, zoals de andere Veluwse dorpen, eerst in 1795 het hert als wapen had aangenomen. Nu weten we, dat het hert reeds in de Middeleeuwen als wapen werd gevoerd. In ieder geval in 1465, maar mogelijk al veel eerder. Wellicht vóór 1400, waarop de stijl van de versieringen ook wijst.

Franse revolutie

Of de inwoners, kerkmeesters of ambtsjonkers van Epe de zegel later gebruikt hebben, is niet bekend. Toen in 1795 de Franse revolutie ook in ons land had gezegevierd, namen de municipaliteiten (gemeentebesturen, gemeentelijke grondgebieden) van de voormalige richterambten een wapen aan en lieten een zegelstempel snijden. Vele plaatsen kozen een vrijheidsmaagd, bijvoorbeeld Ede en Ermelo kozen voor een vrijheidsboon. Maar wat kon Epe beter doen dan het hert weer te voeren? Men liet zegelstempels snijden met het hert als wapenfiguur. Zo zien we na 1465 in 1795 opnieuw het hert verschijnen op de gezegelde archiefstukken.

Verwarring: twee zegels

De heren van de municipaliteit van Epe lieten twee zegelstempels maken, waarop we een slank hert zien staan. De rechter voorpoot geheven, fier staande op de grond van gras. Het ene zegel, de grootste, heeft een lauwerkrans rondom het hert. Op de kleinere zegel is de lauwerkrans weggelaten, waaruit duidelijk blijkt dat de lauwerkrans slechts een decoratief element is en niet behoort tot het eigenlijke wapen van Epe. Een dergelijke krans van bladeren ontbreekt trouwens ook op het middeleeuwse zegel.

Lauwerkrans

Toen in 1815 de oproep in de Staatscourant verscheen van de Hoge Raad van Adel, koos Epe de grote zegel van 1795 (met lauwerkrans). Men was er blijkbaar niet van bewust, dat deze krans slechts een versierend element was en geen onderdeel vormde van het aloude wapen van Epe. Één ding was echter onbekend: men wist niet meer welke kleuren het oorspronkelijke wapen van Epe had. Daarom koos men maar de rijkskleuren: goud en blauw. Zo ontstond het huidige wapen van Epe.

Officieel

De gemeente Epe heeft sinds 1816 de beschikking over een wapen. In dat jaar heeft De Hoge Raad van Adel de gemeente Epe het wapen officieel erkend. Het wapen bestaat uit de volgende onderdelen: van lazuur beladen met een hert staand op terras en omgeving van een krans van eikenloof, alles van goud. In het logo van de gemeente Epe zijn het hert en de lauwerkrans nog te herkennen.

Het gemeentelogo

De gemeente presenteert zich nog steeds door middel van het hert (een belangrijk en herkenbaar onderdeel van het gemeentewapen) maar dit hert is getransformeerd in een eigentijds dynamisch hert. De lauwerkrans van het wapen zorgt voor ondersteuning. Het hert maakt een sprong vooruit en vormt tevens een boog die staat voor het beschermen van de inwoners. De serviceverlenende taak van de gemeente komt hierin ook tot uiting. Het gewei zorgt voor evenwicht met de eerder genoemde boog.

Bron: Gemeente Epe