Mr. Willem Hendrik Dullert (1817-1881)

Latijnse school

Van Willem Dullert’s jonge jaren is weinig of niets bekend. Van 1831 tot 1835 ging Willem naar de Latijnse School (een soort Gymnasium). Aan deze school werd onder andere onderwezen in wiskunde, aardrijkskunde, geschiedenis en het bijbrengen van een praktische beheersing van het Latijn, waardoor leerlingen de eerste stap naar de universiteit konden zetten. Dit laatste was belangrijk voor studenten die later, zoals Willem, jurist wilde worden. De Latijnse School was gevestigd aan de Broerenstraat.

Rechtenstudie

Nadat Willem was geslaagd voor de Latijnse School ging hij in 1835 (tot 1840) naar Leiden waar hij rechten studeerde aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Leiden was dé universiteit in Nederland op het gebied van rechtsgeleerdheid. In Leiden kreeg Willem Dullert onder andere college van professor J.R. Thorbecke (1798-1872), hoogleraar diplomatieke en staatkundige geschiedenis en burgerlijk recht. Thorbecke zou later beschouwd worden als de grondlegger van het parlementarisme in Nederland. In 1838 behaalde Willem zijn kandidaatsexamen, zijn doctoraal in 1840. Hij promoveerde cum laude bij Thorbecke.

Advocaat en procureur

Na zijn studie in Leiden ging Dullert terug naar Arnhem en werkte daar als advocaat en procureur (van 1841 tot 1848). Hij hield kantoor aan huis aan de Ketelstraat. Indertijd was een (beginnend) advocaat niet te benijden; de verdiensten waren beperkt. Maar ook het werk was niet echt uitdagend. Advocatuur bleek niet zijn ding te zijn.

Politieke carrière

In 1849 kruisten de wegen van Dullert en Thorbecke elkaar weer. Thorbecke werd bij de (eerste) rechtstreekse verkiezingen voor de Tweede Kamer gekozen voor de kiesvereniging Leiden en Zutphen. Thorbecke heeft vermoedelijk Dullert overgehaald om zich (nadien) kandidaat te stellen voor Zutphen. Dullert werd in 1849 lid van Tweede Kamer en bleef dit tot aan zijn dood in 1881. Hij was voorzitter van de Tweede Kamer in het parlementaire jaar 1852-1853 en tussen 1869 en 1881.

Algemeen belang

Dullert was zeer betrokken bij zijn parlementair werk, hetgeen onder andere tot uiting kwam in zijn presentiegraad: 97,5%. Hij was parlementariër in hart en nieren. Zoals ook tijdens zijn studietijd stond Dullert niet in het middelpunt van de belangstelling, nooit was hij bij een rel betrokken, nooit was hij controversieel, hij mengde zich niet in grote politieke issues van die dagen (bijzonder onderwijs, koloniën, defensiebeleid, afschaffing slavernij, afschaffing doodstraf. Hij was voorstander van debat en bevordering van het algemeen belang. Collega parlementariërs waardeerden hem om zijn onpartijdigheid en de wijze waarop hij de debatten leidde en de orde van behandeling van amendementen. Redenen die zullen hebben bijgedragen tot zijn lange voorzitterschap. Naast zijn parlementaire werk was Willem Dullert ook nog Gemeenteraadslid in Arnhem van 1857 tot 1881. Ook was hij bestuurslid van verscheidene Arnhemse organisaties, zoals Prodesse Conamur, de Groote Sociëteit en de Drie Gasthuizen, en van instellingen op het gebied van de armenzorg. Willem Hendrik Dullert overleed vrij plotseling op 22 februari 1881.

Kantstrook

Voor het huis van Dullert in de Ketelstraat 36 (hoek Zwanenstraat) is een kantstrook geplaatst. De tekst van de kantstrook luidt:

Hier woonde Willem Hendrik Dullert (1817-1881) - Arnhemmer bij uitnemendheid - Tweede Kamerlid van 1849 tot 1881, waarvan twaalf jaar als voorzitter - rapporteerde met welluidende stem - Willem Hendrik Dullert was advocaat en volbloed Thorbeckiaan - gemeenteraadslid van 1857 tot 1881 - bracht bij testament zijn vermogen onder in de Dullertstichting, die mensen in nood ondersteunt.

De kantstrook werd gefinancierd door de Dullertstichting.

Auteur: Pieter van Bergen

Verder lezen: De Dullert Stichting

Willem Hendrik Dullert liet bij zijn dood zijn gehele vermogen na aan de in het leven te roepen Dullert-stichting en via zijn stichting is hij nog springlevend in Arnhem en omstreken. De erfenis bestond onder meer uit enorm kapitaal aan landerijen, uiterwaarden, bouwland, zijn woonhuis aan de Ketelstraat etc.

De Dullert Stichting bestaat dus nog steeds en is zeer hecht onderdeel geworden van de Arnhemse gemeenschap. “Helpen waar hulp nodig is” is sinds jaar en dag het doel van de Dullertsstichting. Zij helpt inwoners van Arnhem en omgeving die geen of weinig financiële armslag hebben en mensen voor wie aanvullende hulp min of meer noodzakelijk is om mee te kunnen draaien in de samenleving. Zij fungeert als fonds voor individuele noodhulp maar ondersteunt ook allerlei sociale initiatieven als de Voedselbank en opvang voor dak- en thuislozen. En zij steunt en initieert allerlei preventieprojecten op het gebied van armoedebestrijding. In 2017 werd in het kader van de gedenking van het 200ste geboortejaar van de heer Dullert een bedrag van 1 miljoen euro aan de Gemeente Arnhem beschikbaar gesteld voor de aanpak en bestrijding van schulden bij jongeren. Jaarlijks kan de stichting uit het nagelaten kapitaal zo’n 1,5 miljoen aan de Arnhemse samenleving en haar inwoners ten goede laten komen.

Voor meer informatie raadpleeg: www.dullertstichting.nl

Verder lezen: J. Brabers, Een Arnhems burger bij uitnemendheid. Levensbericht van W.H. Dullert 1817 - 1881 (Arnhem 2010).