Boerderij De Laar Herwijnen

Modernste boerderij van Nederland geopend in 1963

Landkaart Tielerwaard

In Herwijnen werd in 1963 boerderij De Laar officieel door prins Bernhard geopend. In kranten werd De Laar omschreven als de modernste boerderij van Nederland en zelfs als het eerste volledig gemechaniseerde veehouderijbedrijf in West-Europa. De boerderij was een direct gevolg van de naoorlogse ruilverkavelingen die in Nederland plaatsvonden. Weinig ontwikkelingen zijn zo ingrijpend geweest voor het rivierengebied als die ruilverkavelingen.

Komgronden ontsloten

Waar vooroorlogse ruilverkavelingen vooral het versnipperde grondbezit van boeren aanpakten, werden de projecten nadien steeds groter en meeromvattend. Dat was zeker het geval in het rivierengebied, waar de grote komgronden tot die tijd vrijwel onbewoond waren en extensief werden gebruikt als hooiland, griendbos en eendenkooien. Bij de ruilverkavelingen werden deze gebieden ontsloten en ontwaterd, waardoor intensieve veeteelt mogelijk werd met reeksen boerderijen aan nieuwe ontsluitingswegen. Die boerderijen werden verplaatst uit de dorpskommen en stadjes. Tegelijkertijd werden veel kleine boerderijen uitgekocht.

Ruilverkaveling Tielerwaard-West

De toenmalige gemeente Asperen viel binnen de ruilverkaveling Tielerwaard-West, die werd aangevraagd in 1951 en werd gestemd in 1958, waarna de uitvoering nog duurde tot 1971. De ruilverkaveling leidde voor het hele gebied direct tot een afname van het aantal boerderijen met 40%. Vooral uit Asperen, waar zo’n vijftig boerderijen dicht op elkaar in de stad lagen, kozen veel boeren voor verplaatsing. Omdat de gemeente Asperen maar een klein oppervlakte had, betekende de verplaatsing in veel gevallen ook verhuizing naar een andere gemeente. Een van de boeren uit de Voorstraat, tevens handelaar in luxe rijpaarden, bouwde de zeer grote en vernieuwende boerderij in Herwijnen met 72 hectare land: De Laar. Intussen is deze boerderij alweer afgebroken en vervangen door een nieuwe boerderij, de Merwehoeve, toevallig door nazaten van de laatste stadsboer van Gorinchem.

Lingebos

In de ruilverkaveling werd ook een 115 ha groot recreatiegebied aangelegd, het Lingebos. Naast nieuwe aanplant zijn in dit bos oudere grienden en andere landschapselementen ingepast. Zandwinning voor de verbreding van Rijksweg A15 zorgde voor enkele waterplassen. In de jaren tachtig verschoof de belangstelling van het publiek van parkbossen naar wandelen en fietsen in het agrarische landschap. Staatsbosbeheer heeft het Lingebos toen voor de helft van het bos verdeeld en een meer natuurlijk beheer ingevoerd. Het recreatiedeel kreeg in 2008 een grote opknapbeurt.

Dit is een venster uit de Canon van West Betuwe

Vorige venster Volgende venster