Dijken ouder dan de stad

Waterstaatszaken, 1330

Kopie van het Lingenrecht uit 1330. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel

Foto 1/3

Kaart van het Graafschap Buren met het stroomgebied van de Korne, 1749. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel

Foto 2/3

De Aalsdijk. Foto: Fotopersburo William Hoogteyling, Buren

Foto 3/3

De graaf van Gelre gaat in het begin van de 14e eeuw meer waterstaatszaken regelen. Ook in Buren willen de regionale heersers hun gebied beschermen tegen de bijna jaarlijkse overstromingen. Een praktisch voorbeeld is de Aalsdijk, die dan als dwarsdijk wordt aangelegd om het water uit Zoelen en de andere kerspels, kerkgemeenten, te weren.

'In Godes name amen. Omme dat alle dinge die God gemaekt heeft verghenckelick sijn, soud allene die Godes genade ende een yegelick mensche sterffelick is, daeromme bepaalt Lambrecht heer van Buren…' in november 1330 nieuwe voorschiften. Samen met vertegenwoordigers van de dorpen Maurik, Eck, Ingen en Lienden bepaalt hij regels voor de afwatering van deze dorpen, via de Maurikse Wetering en de Korne, langs Buren, op de Linge. Er worden duidelijke afspraken gemaakt over de jaarlijkse schouw, kostenverdeling en een overlegstructuur met vertegenwoordigers uit de belanghebbende dorpen.

Waterschap van de Linge

In de 19e eeuw is het Waterschap van de Linge daarvan de rechtsopvolger. Bijzonder is dat, als in 1865 een nieuw reglement op het onderhoud van de Linge en de daaraan verbonden algemene watergangen opgesteld wordt, expliciet wordt verwezen naar de afspraak uit 1330. Er wordt bepaald dat deze na 530 jaar nog onverkort geldig is. De Korne en de stadsgrachten van Buren, die in 1330 nog niet bestonden, moeten dan meegerekend worden, want deze vormen een zeer belangrijke tak van de Linge. Wanneer die verstopt raken of verwaarloosd worden, heeft het direct invloed op de stand van het Lingewater. Maar alle genomen maatregelen hebben tot eind 19e eeuw regelmatige overstromingen niet kunnen voorkomen.

"Het water is eerlijk…
het wil overal even hoog staan."

Boerengezegde

Dit verhaal is onderdeel van de canon van Buren. Het volgende venster is hier te vinden.