De Gecombineerde Zandweg

Tweehonderd jaar gemeenschappelijk onderhoud, 1773

Kuyper Atlas met vlak onder Buren de Zand-weg, 1868. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel

Foto 1/4

Detail van Buren met Zandweg uit Kuyper Atlas, 1868. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel

Foto 2/4

Hoofdstraat door Buren, Pieter Jan van Liender, ca. 1750. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam

Foto 3/4

Ondertekening van de overeenkomst voor het verbeteren en onderhouden van de zandweg van Tiel via Buren naar Culemborg, 1773. Colle...

Foto 4/4

Tegenwoordig loopt de snelste route van Tiel via Buren naar Culemborg over twee goed beheerde provinciale wegen. De eerste bijeenkomst over deze verbindingsweg vindt plaats rond 1750. Tiel, een Gelderse stad, zit aan tafel met twee zelfstandige ministaatjes: de graafschappen Buren en Culemborg.

Resultaat is er niet direct, vanwege de te kiezen vervolgroute naar het noorden. Buren wil naar Utrecht via het pontveer van Beusichem, Culemborg natuurlijk via het eigen veer. In 1773 laat men die vervolgroute vallen en is er wel succes.

Tol

Doel is verbreding en beheer van bestaande wegen volgens gezamenlijke, centrale afspraken. De route volgt de bochtige oude paden en verbindingswegen via Drumpt, Kerk-Avezaath, Buren, Asch, Zoelmond en Beusichem. De drie partijen vormen samen de Gecommitteerden van het wegbestuur. Ze betalen alle drie een derde van de kosten. Het is eigenlijk een gemeenschappelijke regeling! Maar het onderhoud verloopt niet probleemloos en stad Buren legt in 1793 tol op voor doorgang door zijn hoofdstraat. Die wordt pas opgeheven als het wegbestuur in 1815 het straatonderhoud van de stad overneemt. Inmiddels zijn de graafschappen opgeheven en ligt de weg volledig binnen Nederlandse en Gelderse grenzen.

Wegbestuur

Het wegbestuur houdt het vol tot ver in de 20e eeuw. Begin jaren zestig leidt het plan voor de A 15 tot verlies van provinciale subsidie. In 1975 gaat het bestuur tot liquidatie over en komt een einde aan de 200 jaar oude gemeenschappelijke regeling met een internationaal tintje.

Dit verhaal is onderdeel van de canon van Buren. Het volgende venster is hier te vinden.