Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

IJsberg opgestuwd tegen de waalbandijk bij Ochten, gravure van Roeland van Eynden uit 1789 in 1789 © Rijksmuseum PD
In de ban van de ringdijk
<p>In 1321 schrijft Reinald II van Gelre een Landtbrief waarin hij voor het hele gebied tussen Maas en Waal dé oplossing tegen wateroverlast presenteert. Er...
Kind en moeder leven als jager-verzamelaars © Hans Splinter/PD
Kamp Mariënberg aan de Overijsselse Vecht
<p>Aan de Overijsselse Vecht zijn tussen 1975 en 1985 laat-mesolithische grafkuilen aangetroffen. Ze worden gedateerd op 5100 v.C. Ze geven enig inzicht in de cultuur...
Huis te Dreumel op een tekening door J.Stellingwerf uit 1636. Bron: Stichting Tremele
Huize Pollenstein
Huize Pollenstein is het tot een hoeve verbouwd bijgebouw van het Huis te Dreumel, in zijn huidige verschijningsvorm daterend uit 1857,...
Voorplein met hoofdgevel van Kasteel Buren, Abraham de Haen naar Cornelis Pronk, 1728. Foto RKD – Nederlands instituut voor kunstgeschiedenis, Den Haag
Pasqualini
<p>Wat doet een Italiaanse vestingbouwer uit Bologna aan het begin van de 16e eeuw in Buren? Als Maximiliaan van Egmond in 1530 aanwezig is bij...
Kasteel Waardenburg © Bert Kaufmann cc-by
Faust op kasteel Waardenburg
<p>Kasteel Waardenburg werd gesticht op 2 augustus 1265. Graaf Otto van Gelre gaf toen Rudolf de Cocq toestemming om op deze plaats een toren te...
Toegeschreven aan Johan II, achtste heer van Culemborg met wapen van Culemborg en Van der Leck. © Collectie Rijksmuseum, PD.
Zuster Jutte van Culemborg
<p>Heer Johan van Culemborg is een eerzame ridder van hoge geboorte. Hij voert zijn eigen banier (vlag), er staat niemand boven hem. Samen met zijn...
De schilder Jan Toorop woonde tussen 1908 en 1916 in Nijmegen. Hij schilderde er weinig, maar maakte wel dit Gezicht op Ooy en de Waal, gezien vanaf de Batavierenweg. © Museum het Valkhof
De Waal als inspiratiebron
<p>Rivieren hebben niet alleen betekenis als grens, als handelsader, als visleverancier of als dreigend gevaar. Als duizenden jaren lang hebben rivieren ook een ‘hogere’ betekenis.</p>
Bloesem in de Betuwe (Echteld). Bron: Deze foto is beschikbaar gesteld door Panoramio en valt onder het copyright van de eigenaar. Fotograaf: Jac Hendrix.
Een muzikale rondreis met Dick van Altena
<p>Het Gelderse Waterlinielandschap heeft mensen ook muzikaal geïnspireerd. Dick van Altena neemt je mee op een rondreis door de Betuwe met zijn muziek in het...
Kaart door Jacob van Deventer, 1560. Hierop zijn onder meer Tiel, Zandwijk, de Linge en Westroijen te zien.
De Linge wordt afgedamd
<p>De rivieren konden tot 1100 elk jaar grote delen van de Betuwe onder water zetten. Tegen die tijd begint de bouw van dijken.</p>
Aart Kusters (l) en Ton Jansen © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Stroomhuis levert kunst
<p>In Neerijnen staat een opvallend gebouw met een bijzondere functie: het Stroomhuis. Industrieel erfgoed dat een culturele bestemming kreeg. Hoe dat zo gekomen is, vertellen...
Affiche Luxortheater
Na afloop bal!
<p>De vestiging van Blokker aan de markt is bijna vijftig jaar het City Theater geweest. Een bioscoop met ruimte voor vijfhonderd bezoekers. Achter het glas...
Slag op de Mookerhei (Ets van Frans van den Wijngaerde) © Rijksmuseum - PD
Tachtig jaar buffer tussen noord en zuid
<p>In 1568 begint de opstand tegen Spanje. Het katholieke Land tussen de Maas en de Waal vormt de buffer tussen de calvinistische noordelijke en de...
Kleuterklas in de Bommelerwaard, circa 1955 (Bron: Gelders Archief)
De schoolloopbaan uitgebreid
<p>Na 1900 groeide niet alleen de deelname aan het lager onderwijs, ook het vervolgonderwijs nam een enorme vlucht - mede onder invloed van de Leerplichtwet....
De streektaalkoffer. © Erfgoedcentrum Achterhoek & Liemers, PD.
Sinterklaas in Ingen
"En je ging geen schoen zetten, maar de klomp zetten, dat mocht je ook bij opa en oma doen en ook thuis. Ja en dat...
Marienwaerdt Huis
De Heerlijkheid Mariënwaerdt
<p>In 1744 kocht de A.O.R.F. Graaf van Bylandt het voormalige kloosterdomein Mariënweerd. Het zojuist tot 'Hoge Heerlijkheid' gepromoveerde landgoed vormde voor Van Bylandt een belangrijke...
Geldermalsen Kalenberg kledingspeld Hondsgemet. Bron: ACVU/ADC
Romeinen aan de Linge
<p>Tussen Meteren en Geldermalsen zijn omvangrijke resten gevonden van Romeinse en Bataafsche nederzettingen.</p>
Vogelpopulatie op de Heesseltsche uiterwaarden © Anton Lemmers
De Heesseltsche Uiterwaarden
<p>De Heesseltsche Uiterwaarden liggen buitendijks tussen de dorpen Heesselt en Opijnen. Het fungeert als overloopgebied van de Waal. Dat betekent dat bij hoog water het...
Werk aan het Spoel (Bron: www.culemborg.nl)
Werk aan het Spoel
<p>Tijdens de Hollandse Oorlog (1672-1678) werd op initiatief van de Staten van Holland voor het eerst een "Hollandse Waterlinie" in gereedheid gebracht. Deze waterlinie volgde...
Luchtfoto Munnikenland
Bommelerwaard na de Tweede Wereldoorlog
<p>Gerrit Verkuil (81 jaar) is geboren en getogen in Bruchem, een klein dorpje (een dorpje of een klein dorp) ten zuidwesten van Zaltbommel. Hij is...
Gezicht op kasteel Waddestein te Asperen door Jacobus Schijnvoet naar een tekening van Roelant Roghman, 1711 - 1774 © PD
Kasteel Waddestein in Asperen
<p>Asperen ligt in een gebied dat de Vijfherenlanden wordt genoemd en waarin elk dorp in de middeleeuwen zijn eigen kasteel heeft. Het zijn weerbare bouwwerken...
Achterzijde van de statige woonboerderij Dorpsstraat 84-86 Wamel © Gerard Kouwenberg, 2014
Historische bebouwing in de Dorpsstraat in Wamel
<p>In Wamel vindt men de meest historisch interessante bebouwing aan de Dorpsstraat en de uitlopers daarvan aan de Kerkstraat en de Waalbandijk. In de Dorpsstraat,...
Werken in een griendakker in Maas en Waal © Gelderse Komgrondencommissie, Gelders Archief
Handwerk en ambacht in eigen huis
<p>Al eeuwen bestaan in het Land tussen Maas en Waal twee bloeiende takken van huisindustrie: manden vlechten en klompen maken. Beide gaan ver terug in...
896 koning Swentibold
Koning Zwentibold
<p>In de achtste eeuw is Dorestad (nu: Wijk bij Duurstede) de belangrijkste haven in het huidige Nederland. Die plaats wordt rond 850 veel geplunderd door...
Kaart met rivieren Maas en Waal en strijd Spanjaarden en Staatsen rond fort De Voorn met kampementen. Gravure, gekleurd © Bron: Stadskasteel Zaltbommel, PD
De dikke toren in Varik
<p>Het zicht op Varik wordt sinds mensenheugenis bepaald door de oude, dikke en stompe toren. Omstreeks 970 wordt in geschreven bronnen voor het eerst melding...
Gelderse Archeologische Kroniek 2021 © Diversen, alle rechten voorbehouden
Gelderse Archeologische Kroniek 2021
<p>De Archeologische kroniek van de Gelderse Archeologische Stichting verscheen van 2014 t/m 2018 in het Historische jaarboek voor Gelderland van de Vereniging Gelre. Sinds 2019...
Serie vpro over Culemborg
Geboren en getogen
De vrpo heeft een serie gemaakt over het lief en leed in kleine Nederlandse steden. Op 18 februari 1975 maakten ze de...
Het wapen van de familie van Arkel en het Land van Arkel © PD
Huis Vuren of de Tumelenburg te Vuren
<p>Op een westelijke punt van de Vijfheerenlanden ontstaat langs de Waal rond 900 de vesting Vuren. Het betekent ‘vooraangelegen’, zoals de plaatsen Voorne en Veurne....
Het Voorburg
Herenhuizen in het groen
<p>Culemborg is rond 1900 een industriestad van achtduizend inwoners. Rondom het oude centrum staan veel arbeidershuisjes in sloppen en stegen. Zowel in de huizen als...
Schilderij Anne de Bye met zwarte bediende, ca 1690 © Wikimedia Commons, CC0
Zwarte bediende van Anne de Bye
<p>Nicolaas van Ravesteijn (1661-1750) schilderde rond 1690 Anna de Bye (1636-1713), vrouwe van Wayestein (Wadestein), die net als hij in Zaltbommel woonde. Naast haar is...
Addie Keizer bekijkt een benen heft © Elisabeth Weeshuis Museum foto Roelien van Neck
Twee benen heften uit de Culemborgse klei
<p>Waar tegenwoordig de nieuwbouwhuizen van de Culemborgse wijk Parijsch staan, vond Addie Keizer in de jaren zeventig twee benen heften uit de vijftiende of zestiende...
Portret van Anna de Coningh © Cape Archives, Elliot Collection, PD
Ansiela van Bengalen en Anna de Coningh
<p>Ansiela van Bengalen en haar dochter Anna de Coningh behoren tot de meest bekende tot slaaf gemaakte vrouwen aan de Kaap de Goede Hoop. Hun...
Fré de Jong in het uniform van de Stoottroepen © Privé Arjen de Jong (via Johan Rombout)
Verzetsman Fré de Jong
<p>Fré de Jong werd geboren in Spijk, maar groeide op in Asperen. Daar woonde hij ook tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij maakte deel uit van...
Portret van Jan van Riebeeck (1619-77), anoniem, ca. 1660 © Rijksmuseum, PD
Jan van Riebeeck – Culemborgers aan de Kaap
<p>Culemborger Jan van Riebeeck wordt door de VOC uitgestuurd om aan de Kaap de Goede Hoop een verversingsstation te vestigen. Onder zijn verantwoordelijkheid worden kolonisten-boeren...
Opoe Wiegertje © Privécollectie Van Wijk - Ermstrang
Brakel als 'Partizanennest'
<p>In september 1944, werd, mede door de Slag bij Arnhem, de S.S. nog fanatieker in de vervolging van jonge mannen, joden en verzetsstrijders. Het scheelde...
Fruitteelt in Tiel, 1949 (Fotograaf: Dolf Kruger, bron: [DKR-10001-5], De Waarheid, Nederlands Fotomuseum)
Tiel in wederopbouw
<p>De periode van herstel en wederopbouw had in Tiel lang geduurd. Dat was niet vreemd. Het gebied behoorde tot de zwaarst gehavende streken van Nederland....
De kersenpluk, aan de dis met hoenderik en bussel - 1940 (Bron: Enspijk.info)
Kersenindustrie in Enspijk
<p>Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Kasteel Palmesteyn in Deil - Tekening van Jacob Stellingwerf, 1653 © Jacob Stellingwerf, PD
De verdronken Vrouwe van Palmestein
<p>De legende vertelt, dat de dochter van de Heer van Palmestein zich had verloofd met een jongeman, tegen de zin van haar vader. Hij sloot...
't Veerhuis (Bron: Stichting Open Monumentendag)
't Veerhuis in Opheusden
<p>Op de zuidelijke oever van de Neder-Rijn vinden we het Heusdense veerhuis, gebouwd tussen 1776 en 1809.</p>
Foto van de boerderij, Peperstraat 27 (Bruchem) © Privé Gerrit Verkuil
Herinneringen aan Kerstmis 1944
<p>Gerrit Verkuil vertelt ons over zijn oorlogsherinneringen. 'Kerstmis 1944 beleefde ik als vijftienjarige jongen op de boerderij van mijn ouders in Bruchem. Behalve evacuees uit...
Het Bakkersstraatje in 1996 net voor de sloop © eigen collectie M.J. (John) Tromp, CC-BY-NC
Het Bakkersstraatje
<p>Het ‘Bakkersstraatje’ is een bijzonder straatje, net buiten het dorpje Vuren, gelegen tussen de Groeneweg en de Waaldijk. Op verzoek van de gebroeders Van Willigen,...
Romeins schrijfplankje uit Est © BATO (Beoefenaren Archeologie Tiel en Omstreken)
Tabula van Est de Steendert
<p>Bij graafwerkzaamheden in juni 1998, voor de aanleg van natuurgebied De Steendert, vond G. Taconis uit Kerk- Avezaath tijdens een opgraving van BATO (Beoefenaren Archeologie...
Opa Raven in leger
Het Culemborgse landschap
Kees Raven is een echte Culemborger, in hart en nieren: een 'Kuilenburger' dus. Hoewel hij voor zijn studie en carrière koos...
Frederik Louis Willem baron van Brakell van den Eng © Via Biografisch Woordenboek, bron: Iconografisch Bureau, Den Haag
Baron van Brakell, landbouwvernieuwer en sociaal bewogen ‘ijsbreker’
<p>Geboren in het Gelderse Rijswijk in 1788, vestigde Frederik Louis Willem, baron van Brakell zich in 1809 in het Betuwse Lienden op een boerderij die...
Gezicht op Buren, Pieter Jan van Liender, ca. 1750. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
Molen Prins van Oranje
<p>Op de noordwesthoek van de Burense stadswal staat sinds mensenheugenis een korenmolen. De tegenwoordige molen, een stellingmolen met de naam Prins van Oranje, dateert uit...
Feest 600 jaar stad Buren. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
600 jaar stad Buren
<p>600 jaar stad Buren, dat is een feest waard! Vanaf januari starten de jubileumactiviteiten die door vele inwoners zijn voorbereid. De nagebouwde stadspoort bij de...
Luchtfoto van Tiel in 1946 (Bron: Tiel 1945, http://udowa.home.xs4all.nl/Tiel/Tiel%20Oorlog.htm)
Een nieuwe los- en laadplaats in Tiel
<p>Op de winderige ochtend van maandag 24 oktober in 1949 begeeft commissaris van de koningin, jhr. C.G.C. Quarles van Ufford, zich via de kronkelige dijken...
Fort Asperen
De strenge mobilisatiewinter
<p>Hoewel de regering in Den Haag regelmatig verontruste boodschappen van de attaché uit Berlijn kreeg, merkten de soldaten in Asperen nauwelijks iets van de oorlogsdreiging.</p>
Notarishuis Rumpt © Historische Kring West-Betuwe cc-by
Notarishuis in Rumpt
<p>Een opvallend gebouw langs de dijk is het voormalige Notarishuis, een villa in Chalet-stijl.</p>
Driekske van Wordragen schrijft in dagboek ©
Kerstnachtmuziek Ammerzoden
<p>Ammerzoden kent een bijzondere en sfeervolle Kerstnacht-traditie. Een drietal groepjes muzikanten van Fanfare St. Caecilia speelt op bijna alle straathoeken kerstmuziek. Deze mooie traditie is...
I.E. van Varelen (1825) © Teylers Museum, Haarlem
De mammoet van Heukelum
<p>In 1820 was bij een dijkdoorbraak langs de rivier de Linge bij Heukelum (Gelderland) een vrijwel complete bovenschedel van een uitgestorven olifant tevoorschijn gekomen.</p>

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl