Vooral de jaren tussen 1520 en het uitbreken van de Nederlandse Opstand vanaf 1566 vormden een bloeiperiode voor de Nijmeegse Hanzekooplieden. Niet zelden nam Nijmegen in deze decennia het voortouw bij het organiseren van de Gelderse delegaties naar Lübeck, de hoofdplaats van de Hanze.
Uiteraard maakten afgevaardigden van de Nijmeegse stadsregering deel uit van deze delegaties. Maar ook het Sinter Claesgilde, dat namens de kooplieden-, ambachts- en schippersgilden toezicht op de stadsregering moest houden, was in de zestiende eeuw gerechtigd enkele afgezanten mee te sturen. Behalve bij de jaarlijkse vergaderingen was Nijmegen eveneens goed vertegenwoordigd bij diplomatieke missies van de Hanze: in de jaren 1550 bijvoorbeeld maakten de Nijmeegse burgemeesters Jacob Canis en Herman Beinhem deel uit van een Hanze-commissie die verscheidene malen naar het Engelse hof reisde om problemen rond de handel in de Steelyard op te lossen en bepaalde ingetrokken Hanze-privileges voor de handelsactiviteiten in Engeland te herstellen, wat in 1553 met succes werd bekroond.
De economische bloeiperiode werd weerspiegeld door een nu nog duidelijk zichtbare bouwactiviteit. In de jaren 1520-1530 werd de laatste en meest indrukwekkende stenen stadsmuur gebouwd, waarvan de restanten, de muren en torens in het Kronenburgerpark en het Hunnerpark, nog steeds te bezichtigen zijn. In 1544-1545 werd de Latijnse school aan het Stevenskerkhof gebouwd en van prachtig beeldhouwwerk voorzien. In 1542 kwam een nieuwe lakenhal gereed, bestemd voor de lakenhandel en andere economische activiteiten, maar tevens een representatieve ontvangst-, vergader- en feestruimte. En in 1553-1554 kreeg het raadhuis een geheel nieuwe, eveneens met fraai beeldhouwwerk versierde voorgevel. Was tussen 1420 en 1456 al het huidige, ruime koor van de St.-Stevenskerk verrezen, in de jaren 1550-1559 werd de kerk uitgebreid met een nieuwe hoofdingang en voorhal.
Het uitbreken van de Nederlandse Opstand tegen Spanje, begonnen met de Beeldenstorm in 1566, maakte een einde aan de zestiende-eeuwse bloeiperiode van Nijmegen als Hanzestad.
Peet Theeuwen, Regionaal Archief Nijmegen
Streekgeschiedenis
1500-1600
Nijmegen
Rijk van Nijmegen
Hanzesteden