Marie Lucassen, slachtoffer van het bombardement op Doetinchem – deel 2

Ziekenhuis Doetinchem

De volgende morgen ging zus Wies (30) erheen. Wies hielp in Steenderen tante Betje in de huishouding en bleef tot het einde bij Marie, ook omdat zij daarom vroeg. Niemand vermoedde dat Maries verwondingen zo fataal waren. Wel stak er, vertelt Wies, een grote spijker in haar bovenarm. Toen Joop en Bruur op bezoek waren, vroeg Marie hun die spijker eruit te trekken: "Doar vuul ik toch niks van!". Later heeft de dokter dat gedaan. Natuurlijk zochten vader en moeder haar op en ook Jo ging naar het bezoekuur. Ze vond dat Marie er 'zo mooi bij lag'; geen uiterlijke verwondingen, opgeruimd pratend.

Naar Kasteel Enghuizen

In Doetinchem was het ondertussen allesbehalve rustig; geallieerde vliegers namen de zwaar gehavende stad nog geregeld onder vuur. Zij zagen of veronderstelden er Duitse troepenconcentraties. Het ziekenhuis zelf werd ook beschoten. Het werd daarom veiliger geoordeeld de ziekenhuispatiënten te evacueren.

In de nacht van zaterdag 24 op zondag 25 maart bracht men de patiënten over naar kasteel Enghuizen te Hummelo. Met de zieken op platte boerenwagens trok de trieste stoet de nacht in, door de Kruisbergse bossen naar een veilig toevluchtsoord. Althans … Ook Wies kreeg een plaatsje op de wagen van Marie.

Mis

Die volgende ochtend fietste Wies naar Steenderen om haar zondagsplicht te vervullen, ook op aandrang van Marie. Zo ingebakken was de verplichting tot Mis horen op zondag, zelfs in deze bizarre omstandigheden. Na de mis bracht Wies neef Hendrik Booltink verslag uit van alles. Een hele steun voor haar dat Hendrik besloot mee te fietsen naar Enghuizen.

Opnieuw bommen

Nog niet ver weg, net over de Zonnebrug, zagen ze dichtbij voor zich weer vliegtuigen neerduiken en bommen vallen en zochten dekking in de berm. Waarop hadden de Tommies het deze keer gemunt? Dat zagen Wies en Hendrik toen ze bij het kasteel kwamen: Enghuizen zelf was het doelwit geweest! Alles was in rep en roer. De zieken waren en werden naar buiten gedragen of zelf gestrompeld en lagen rondom het volop geraakte kasteel.

Matras

Marie vonden ze eenzaam liggend in de grote zaal. Waarom was ze niet weggehaald? "Och", zei ze, "de anderen gingen zo te keer en toen heb ik gezegd dat ze die eerst maar moesten helpen."

Van alle kanten kwam hulp, waaronder jongens uit Toldijk die Wies kenden. Zij droegen Marie op haar matras naar buiten en legden haar tussen de bomen. Wies: "Ik heb die matras nog wat achter een boom getrokken, veronderstel dat er nog een beschieting kwam …".

Naar Toldijk

Al gauw verschenen Gra (31), Bruur, Joop Maatman en enkele buurjongens. Zij waren het roerend eens: hier kan Marie niet blijven. Wat lag er meer voor de hand dan haar naar Toldijk te brengen? Met Marie op een draagbaar – afwisselende gedragen door de mannen - trok de groep door de weilanden. Marie vatte alles nogal monter op. Toen Joop haar hielp dragen, zei ze: "Bu’j niet muuj; wol gi’j niet efkes hier goan liggen?". In Toldijk ging men naar boerderij 'Beekplaats' van Antoon en Hentje Booltink, aan Beekstraat 5.

Bidden

In de opkamer werd Marie in een bed gelegd, ver na de middag. Wies en Gra zaten bij haar, de anderen waren naar huis. Zo viel de avond. Bij Marie was, nagenoeg onmerkbaar, iets veranderd. Zij lag maar wat te soezen, sloeg nu en dan haar ogen open. Gezegd werd er niet veel.

"Ik heb zulke nare dromen", zei Marie op een gegeven moment. "Laoten we maar gaon bidden", reageerde Gra of Wies. Ze hadden nog niet lang gebeden, toen Marie enkele keren diep zuchtte en ….. dat was het einde. Zij was gestorven. Het was maandag 26 maart 1945, kort na middernacht.

Gerard Alofs (1919-1991) – echtgenoot van Maries zus Jo - schreef dit biografische relaas rond 1989. Het is ingestuurd door Marijn Alofs in het kader van het project 'WO2-verhaal Gezocht'. Lees de overige ingestuurde verhalen ook in de special Getuigen van de Oorlog. En lees hier deel 1 van het verhaal over Marie Lucassen.

Rechten

Gerard Alofs (1989), ingestuurd door Marijn Alofs