Hoe ik aan de dood ontsnapte, maar Annie het leven liet

Het bombardement van Nijmegen

De heer Victor (Vic) Ritschie stuurde ons zijn herinneringen, over de gebeurtenissen rond het bombardement op NIjmegen. 'Kun je als zesjarig jongentje al verliefd zijn? Misschien was ik dat wel. Op Annie Barten, een buurmeisje. Zij woonde enkele huizen bij ons vandaan, op de hoek van Broerweg en Plantaanstraat. Annie was veel ouder dan ik, misschien wel veertien of vijftien jaar, en zij werkte bij de V&D op de Grote Markt. Daar ging ze met de tram heen. Ik zat in de Eerste klas van de Lagere School, bij de broeders in de Hertogstraat, van negen tot twaalf en van twee tot vier uur 's middags.'

De tramreis naar school

'Mijn moeder bracht mij naar school met tramlijn 1 haalde mij ook zo op. De lijn liep over de Berg en Dalseweg, via Mariaplein, Hunnerpark, Kelfkensbosch, Burchtstraat, naar de Grote Markt, en vandaar naar het Station en verder. In de tram ontmoetten wij Annie, want zij werkte van negen tot twaalf en van twee tot zes. Zij bood aan om mij bij de tramreizen te begeleiden, zodat mijn moeder me alleen nog om vier uur hoefde op te halen. Aardig van haar, zo was zij, iedereen mocht haar graag. Ze was ook mooi: mensen keken naar haar. Ik was trots naast haar te mogen lopen, en blij als zij een plekje naast haar in de tram voor mij had vrijgehouden. Hoewel ik haar beeld nu nog op mijn netvlies kan oproepen, herinner ik mij, gek genoeg, geen gesprekken meer met haar. Hoogstwaarschijnlijk zat ik steeds in een soort stille aanbidding naast haar.

22 februari 1944

22 februari begon voor ons als alle dagen. Om half negen haalde Annie mij op, en om de hoek namen we de tram. Op de Burchtstraat ging ik eruit, Annie zwaaide mij na. Even na twaalven wachtte ik bij die halte, Annie zat als altijd al in de tram. We gingen naar huis voor de, indertijd gebruikelijke, warme middagmaaltijd. De sirene ging af: luchtalarm! Dat gebeurde wel vaker. Half twee was Annie er weer. Inmiddels had het sein Veilig al weer geklonken. Ik wilde van tafel. Mijn moeder hield me tegen: ''Nee, eerst je bord leeg eten!''. Tegen Annie zei ze: "Victor is nog niet klaar, hij heeft zijn eten niet op. Hij gaat een tram later. Dat kan hij wel, hij is ook al een paar keer om vier uur alleen naar huis gekomen. Ga jij maar vlug, anders kom je misschien te laat op je werk." Ik at mijn bord leeg en stond juist klaar om naar de halte om de hoek te gaan. Opeens hoorden we doffe dreunen. Nu blijf je hier, zei mijn moeder. Annie was in de tram gestapt, die ook ik had moeten hebben. Toen het bombardement begon, was die tram juist aangekomen op het Kelfkensbosch. Een van de eerste bommen viel een eindje naast de tram, blies de ramen eruit en joeg een storm van glasscherven door de tram. Er waren geen overlevenden...

Overdenkingen en herinneringen

Dat is nu 75 jaar geleden, maar nog steeds komt Annie in mijn gedachten, als het februari wordt, of als het gesprek over de oorlog gaat. Dan ben ik verdrietig. Wat had zij niet kunnen betekenen voor ouders, man, kinderen, ons allen?'

Victor (Vic) Ritschie stuurde zijn oorlogsherinneringen in in het kader van het project 'WO2-verhaal Gezocht' van Erfgoed Gelderland, Rijnbrink en de Gelderse Bibliotheken. Lees hier de overige ingestuurde oorlogsverhalen.