Steenfabriek Vogelensangh

De naam Vogelensangh is afkomstig van de middeleeuwse perceels- en boerderijnaam op deze plek. De steenfabriek is de laatste kolengestookte ringoven van Nederland. De stenen worden hier in handvormen of vormbakken vervaardigd van rivierklei, die vroeger in de naaste omgeving gewonnen werd. De klei werd via een smalspoor door een treintje met kiepwagens naar het gronddepot bij de oven getransporteerd. Op het terrein zelf werd voor transport gebruikgemaakt van paardenkracht. De paarden zijn pas rond 1980 vervangen door motorkracht.

Tichelgaten

De door ontkleiïng ontstane kleiputten of tichelgaten in de omgeving van de fabriek herinneren aan deze kleiwinning. Tot op heden zijn er nog vele, tot twee meter diepe winplaatsen voor klei in Deest en omgeving te vinden. Een mooi voorbeeld is de 'Pôlakker' (Poolakker) aan de Van Heemstraweg. Deze heeft een nieuwe bestemming gekregen als visput en schaatsbaan. Een minder mooie erfenis vormen de plassen die in de loop van tijd volgestort zijn met huisvuil en andere duistere materialen. Tegenwoordig wordt de klei van elders aangevoerd.

Ringoven

De ringoven is een groot ellipsvormig ovengebouw met een rondgang, waarin steeds in een gedeelte vanaf de bovengelegen stookzolder wordt gestookt. In deze rondlopende gang is een aantal poorten gemaakt voor de toe- en afvoer van bakstenen. Telkens wordt een deel van de ring vol ongebakken kleiblokken opgestookt tot een temperatuur van 1080 graden Celsius. Nadat de bakstenen voldoende gebakken zijn, wordt het vuur opgeschoven. Door de ringconstructie is een doorlopend steenbakproces mogelijk. Na een stookproces van ongeveer tien dagen worden de afgebakken stenen handmatig op kleur en kwaliteit gesorteerd.

De steenfabriek is nog in bedrijf.

De steenfabriek is ook beschreven in de Route Drutense monumenten.

Rechten

André Janssen, Projectgroep Boederij & Laendschap van de Bewaorsmiense