Betovergrootvader van Amerikaanse president

Buurmalsen

Cornelis Maessen komt uit een middenklasse gezin. Zijn vader, Maes Hendricxsz, is van 1618-1620 schepen (soort van wethouder) van het schoutambt Tricht-Buurmalsen. Op zijn twintigste is Cornelis wees. De erfenis wordt dan, zoals gebruikelijk was in grote delen van West-Europa, verdeeld over alle kinderen. Met zo’n verdeelde erfenis kregen de kinderen in feite te weinig grond om goed van rond te komen. Cornelis krijgt het perceel ‘Slimme Pooten’ wat ligt in het gebied ‘De Leegen of lage Spijck’ tussen de kerk van Buurmalsen en de brug over de Linge. Cornelis koopt en verkoopt alweer snel een hofstede in Buurmalsen en koopt in 1630 een hofstede met land in Tricht. De Slimme Pooten verkoopt hij in 1631. Een maand later tekent hij een contract om als landarbeider overzee te gaan naar Nieuw-Nederland (later de Verenigde Staten). Eind 1632 is er een rechtszaak in Buurmalsen-Tricht waar Cornelis als gedaagde betrokken is. Hieruit blijkt dat hij failliet is. Zelf is hij niet aanwezig bij de rechtszitting. Hij wordt bij verstek veroordeeld, zijn bezittingen verkocht. In 1631 is hij per schip naar Nieuw Nederland vertrokken.

Migrant

In die tijd zijn er vaak twee redenen om te migreren. Als politiek vluchteling (vanwege geloof of door oorlog) of economisch, zoals eeuwen later ook nog vaak het geval is. Vanuit het platteland van Gelderland migreerden veel mensen, net als elders in Europa, naar de steden. In Nederland met name naar Amsterdam. De stad trekt vanwege de werkgelegenheid. In Amsterdam vond hij werk dat hem naar Amerika bracht. Cornelis is een doorsnee migrant: man, jong, ongehuwd, beperkt geschoold, zonder geld en met een agrarische achtergrond. Hij vertrekt in 1631 als passagier op het schip ‘De Eendracht’ vanaf Texel met een contract voor drie jaar. Hij werkt daar waarschijnlijk ruim drie en een half jaar als boerenknecht. In 1635 is hij weer terug in Nederland. Eind zomer 1636 vertrekt hij opnieuw naar Nieuw Nederland om zich daar definitief te vestigen. Dit keer samen met zijn zwangere vrouw en met een nieuw contract als pachter. Hun oudste kind wordt aan boord geboren. Zij krijgen vijf kinderen. In 1648 overlijden zowel Cornelis als zijn vrouw. Onduidelijk is wat er gebeurd is, mogelijk als gevolg van een overstroming. 

Van Buren

In Nieuw Nederland wordt door Cornelis Maessen de naam ‘van Buren’ gebruikt. In 1636 wordt zijn naam door een notaris in Amsterdam genoteerd als Cornelis Martszoon van Buren. Deze laatste toevoeging is bijzonder en geeft aan waar je vandaan komt. Zijn geboortedorp Buurmalsen viel onder het Graafschap Buren. Zijn nazaat Martin van Buren was de eerste president die geboren wordt als Amerikaans staatsburger en bovendien de eerste president die niet van Britse afkomst is. Diens moedertaal is destijds nog steeds Nederlands.

Bron:

Van boerenknecht tot president, Jan de Boer. 2019.

Dit is een venster uit de Canon van West Betuwe

Vorige vensterVolgende venster

Rechten

Rita Boer Rookhuiszen-de Joode, CC-BY-NC