Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Het Gelderse Geldern
<p>Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
Bataven in Passewaaij
<p>Vanaf 400 v. Chr. wonen er Kelten in onze omgeving. Ergens tussen 50 en 12 v. Chr. is de stam van de Bataven hier binnengekomen.</p>
Marga Klompé
<p>Tv-presentatrice Mies Bouwman en de in Arnhem geboren minister van Maatschappelijk Werk Marga Klompé roepen in een 23 uur durende marathon-tv-uitzending de Nederlanders op om...
De Rekhemse ijzergieterij
<p>In 1689 werd aan de Bielheimerbeek de eerste ijzergieterij van Nederland opgericht. Het is bij de plek waar in de twaalfde eeuw het klooster Bethlehem...
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Natuurbescherming en natuurbeleving
<p>Rond de eeuwwisseling vond een groep wetenschappers, onderwijzers, jagers, grootgrondbezitters, kunstenaars, zakenmensen en adellijke heren elkaar in een gemeenschappelijk thema: natuurbehoud. De opkomst van de...
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Vikingaanval te Zutphen leidde tot blauwdruk van de stad
<p>Zo’n 1150 jaar geleden was Zutphen een belangrijke plaats van bestuur en rechtspraak van de graven van Hamaland, een toen erg machtige familie in het...
Stoomtimmerfabriek in Wehl
<p>In 1907 begon Th.W.A. Damen met de bouw van de Stoomtimmerfabriek in Wehl. Voor de locatie koos hij een plek aan de spoorlijn, zodat grondstoffen...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Buurtschap Staverden
<p>Staverden is de enige buurtschap in Nederland met stadsrechten. Maar een echte stad is het nooit geworden. Je vindt er een kasteel met gracht, koetshuis,...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
Protestanten en Katholieken
<p>Al in de middeleeuwen waren in Gelderland hervormingsbewegingen actief zoals de Moderne Devotie die zich richtte op een sobere en meer persoonlijke geloofsbeleving. Mogelijk hierdoor...
Gelderse legers voor de Franse koning
<p>Op 12 juli 1542 verklaart de Franse koning Frans I de oorlog aan de Habsburgse keizer Karel V. Hertog Willem van Kleef en Gulik steunt...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
De grensstreek Gelderland (Nijmegen) - Duitsland
<p>In het oosten van Gelderland begint de Nederlandse rivierdelta. De Rijn stroomt vanuit Duitsland, via de Gelderse Poort, ons land binnen en splitst zich vervolgens...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
De Tachtigjarige oorlog
<p>In 1581 verklaarden de noordelijke steden en gewesten zich onafhankelijk van Spanje. Samen vormden zij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, waar het protestantisme de...
Heilig Landstichting
<p>In de heuvels rondom Nijmegen verrijst tussen 1911 en 1940 een stukje Midden Oosten - de Heilig Land Stichting. Het park, naar een ontwerp van...
Het Elisabeth Weeshuis
<p>In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
Romeinse tuin
<p>Uit historische gegevens is gebleken dat de Limes, de grens van het grote Romeinse Rijk, van ca. 70 tot 300 na Christus, precies over het...
De Draak van Gelre
<p>De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Romeinen en Bataven
<p>De Romeinse periode is van grote invloed op de eerste bewoningsvormen in het gebied van het huidige Lingewaard. De eerste wegen worden er door Romeinen...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
Doetinchem en de Tachtigjarige Oorlog
<p>In 1568 doet Willem van Oranje een aanval vanuit Duitsland noordwaarts langs de Maas, in de richting van Doetinchem. Een groot aantal Spaanse soldaten wordt...
Geert Grote
<p>De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Noviomagus
<p>De Valkhofheuvel heeft in twee perioden een belangrijke rol gespeeld in Romeins Nijmegen. In de vroeg-Romeinse tijd, vanaf ca. 12 voor Christus, lag hier Oppidum...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
Vlag, volkslied en wapen
<p>Zoals elke provincie heeft ook Gelderland een eigen vlag, wapen en zelfs een volkslied. De vlag en het wapen zijn officieel goedgekeurd door de Hoge...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Kloosters
<p>In de middeleeuwen bevonden zich twee kloosters in de nabijheid van Doetinchem: Bethlehem en Sion.</p>
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
<p>De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Holdeurns aardewerk
<p>In september (2015, red) kwamen in het Gelders Archeologisch Centrum Museum G.M. Kam honderdveertig specialisten op het gebied van het Romeins aardewerk bijeen ter gelegenheid...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
<p>Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Het Gelderse Geldern
<p>Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
Bataven in Passewaaij
<p>Vanaf 400 v. Chr. wonen er Kelten in onze omgeving. Ergens tussen 50 en 12 v. Chr. is de stam van de Bataven hier binnengekomen.</p>
Marga Klompé
<p>Tv-presentatrice Mies Bouwman en de in Arnhem geboren minister van Maatschappelijk Werk Marga Klompé roepen in een 23 uur durende marathon-tv-uitzending de Nederlanders op om...
De Rekhemse ijzergieterij
<p>In 1689 werd aan de Bielheimerbeek de eerste ijzergieterij van Nederland opgericht. Het is bij de plek waar in de twaalfde eeuw het klooster Bethlehem...
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
<p>Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Natuurbescherming en natuurbeleving
<p>Rond de eeuwwisseling vond een groep wetenschappers, onderwijzers, jagers, grootgrondbezitters, kunstenaars, zakenmensen en adellijke heren elkaar in een gemeenschappelijk thema: natuurbehoud. De opkomst van de...
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Vikingaanval te Zutphen leidde tot blauwdruk van de stad
<p>Zo’n 1150 jaar geleden was Zutphen een belangrijke plaats van bestuur en rechtspraak van de graven van Hamaland, een toen erg machtige familie in het...
Stoomtimmerfabriek in Wehl
<p>In 1907 begon Th.W.A. Damen met de bouw van de Stoomtimmerfabriek in Wehl. Voor de locatie koos hij een plek aan de spoorlijn, zodat grondstoffen...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Buurtschap Staverden
<p>Staverden is de enige buurtschap in Nederland met stadsrechten. Maar een echte stad is het nooit geworden. Je vindt er een kasteel met gracht, koetshuis,...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
Protestanten en Katholieken
<p>Al in de middeleeuwen waren in Gelderland hervormingsbewegingen actief zoals de Moderne Devotie die zich richtte op een sobere en meer persoonlijke geloofsbeleving. Mogelijk hierdoor...
Gelderse legers voor de Franse koning
<p>Op 12 juli 1542 verklaart de Franse koning Frans I de oorlog aan de Habsburgse keizer Karel V. Hertog Willem van Kleef en Gulik steunt...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
De grensstreek Gelderland (Nijmegen) - Duitsland
<p>In het oosten van Gelderland begint de Nederlandse rivierdelta. De Rijn stroomt vanuit Duitsland, via de Gelderse Poort, ons land binnen en splitst zich vervolgens...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
De Tachtigjarige oorlog
<p>In 1581 verklaarden de noordelijke steden en gewesten zich onafhankelijk van Spanje. Samen vormden zij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, waar het protestantisme de...
Heilig Landstichting
<p>In de heuvels rondom Nijmegen verrijst tussen 1911 en 1940 een stukje Midden Oosten - de Heilig Land Stichting. Het park, naar een ontwerp van...
Het Elisabeth Weeshuis
<p>In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
Romeinse tuin
<p>Uit historische gegevens is gebleken dat de Limes, de grens van het grote Romeinse Rijk, van ca. 70 tot 300 na Christus, precies over het...
De Draak van Gelre
<p>De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
De geschiedenis van Zypendaal
<p>Huis Zypendaal bestaat in 2024 precies 260 jaar. De bouw van de buitenplaats die in 1762 begon, werd twee jaar later voltooid. Hendrik Viervant was...
Romeinen en Bataven
<p>De Romeinse periode is van grote invloed op de eerste bewoningsvormen in het gebied van het huidige Lingewaard. De eerste wegen worden er door Romeinen...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
Doetinchem en de Tachtigjarige Oorlog
<p>In 1568 doet Willem van Oranje een aanval vanuit Duitsland noordwaarts langs de Maas, in de richting van Doetinchem. Een groot aantal Spaanse soldaten wordt...
Geert Grote
<p>De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Noviomagus
<p>De Valkhofheuvel heeft in twee perioden een belangrijke rol gespeeld in Romeins Nijmegen. In de vroeg-Romeinse tijd, vanaf ca. 12 voor Christus, lag hier Oppidum...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
Vlag, volkslied en wapen
<p>Zoals elke provincie heeft ook Gelderland een eigen vlag, wapen en zelfs een volkslied. De vlag en het wapen zijn officieel goedgekeurd door de Hoge...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Kloosters
<p>In de middeleeuwen bevonden zich twee kloosters in de nabijheid van Doetinchem: Bethlehem en Sion.</p>
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
<p>De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Holdeurns aardewerk
<p>In september (2015, red) kwamen in het Gelders Archeologisch Centrum Museum G.M. Kam honderdveertig specialisten op het gebied van het Romeins aardewerk bijeen ter gelegenheid...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
<p>Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
