Ridders van Gelre
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Betrokken organisaties
Karel de Stoute
In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Het Elisabeth Weeshuis
In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
Groningen onder de hertog van Gelre
In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Kasteel Keppel in de gemeente Bronckhorst
In de Achterhoek zijn in 2005 zes gemeenten samengevoegd onder de naam Bronckhorst. In de middeleeuwen worden in dat gebied een groot aantal kastelen gesticht...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Landgoed Lichtenbeek op de Arnhemse stuwwal
De drie fraaie aaneengesloten landgoederen Mariëndaal, Boschveld en Lichtenbeek vormen samen landgoederencomplex Mariënborn Zuid, een afwisselend landschap met graslanden, akkers en bossen. Ze liggen op...
Geert Grote
De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Karels strijd tegen Widukind
Karel de Grote is de grote Frankische vorst die in het jaar 800 door de paus tot keizer werd gekroond. Hij had zijn hoofdzetel in...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Inleiding route Huis Bergh, Kasteel en Land
Ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Jan van Heek: Een kasteelheer en zijn land' in 2012/2013 zijn de verhalen over Kasteel Huis Bergh en de directe...
Het antependium
Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Grafheuvels in Epe
In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
De vestingwerken van Menno van Coehoorn
Menno van Coehoorn werkte onder andere aan de vestingwerken van Zwolle, Doesburg, Nijmegen, Grave en Breda. Van Coehoorn ontwierp ook tal van linies die zich...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
Reductie van Nijmegen
Vanaf 1568 kwamen Noord-Nederlandse steden en provincies in opstand tegen de katholieke Spaanse koning Filips II, die toen heerste over Nederland. Ze verenigden zich onder...
Rivierlopen manipuleren
Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De Gelderse broederstrijd
Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Mariken van Nieumeghen
Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
De Gelderse adel
Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Paardgewichtje
Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Vikingaanval te Zutphen leidde tot blauwdruk van de stad
Zo’n 1150 jaar geleden was Zutphen een belangrijke plaats van bestuur en rechtspraak van de graven van Hamaland, een toen erg machtige familie in het...
Duivelshuis
Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Arnhemse kloosters, 1400-1580
In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Castellum Meijnerswijk, 1e-3e eeuw n.C
Op de 'Tabula Peutingeriana' staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk. Keizer Augustus stuurde reeds vóór het begin van de jaartelling landmeters op pad...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
Vlag, volkslied en wapen
Zoals elke provincie heeft ook Gelderland een eigen vlag, wapen en zelfs een volkslied. De vlag en het wapen zijn officieel goedgekeurd door de Hoge...
Huwelijk Willem van Oranje & Anna van Egmond
Burens relatie met het Oranjehuis begint in 1551 als Anna van Egmond trouwt met prins Willem van Oranje. Anna is de schatrijke erfdochter van Maximiliaan...
Oral history project: de Lourdesgrot
Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis,...
Bezet Nijmegen
Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
Joost, Evert en Jacob van Heeckeren
Jonker Joost is een begrip geworden in Ruurlo. Als centrale verteller introduceert hij het plaatselijk erfgoed aan basisschooljeugd, toeristen en de Ruurlose bevolking. Op "zijn"...
Elburg: nieuwbouw uit de veertiende eeuw
Wie Elburg bezoekt en langs de wallen en door de straten wandelt, kan verschillende opvallende dingen aan het stadje ontdekken.
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
De lisdodden van Slot Doddendael
Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
Het Gelderse Geldern
Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
De weg van de koning
Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
Grensoverschrijdend geloof
Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Stoomtimmerfabriek in Wehl
In 1907 begon Th.W.A. Damen met de bouw van de Stoomtimmerfabriek in Wehl. Voor de locatie koos hij een plek aan de spoorlijn, zodat grondstoffen...
Klooster Hulsbergen
Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Holdeurns aardewerk
In september (2015, red) kwamen in het Gelders Archeologisch Centrum Museum G.M. Kam honderdveertig specialisten op het gebied van het Romeins aardewerk bijeen ter gelegenheid...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
Het maken van een klokbeker
Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Gelders Arcadië
In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Geïsoleerd wonen op een terp
Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
Karel de Stoute
In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Het Elisabeth Weeshuis
In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
Groningen onder de hertog van Gelre
In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Kasteel Keppel in de gemeente Bronckhorst
In de Achterhoek zijn in 2005 zes gemeenten samengevoegd onder de naam Bronckhorst. In de middeleeuwen worden in dat gebied een groot aantal kastelen gesticht...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Landgoed Lichtenbeek op de Arnhemse stuwwal
De drie fraaie aaneengesloten landgoederen Mariëndaal, Boschveld en Lichtenbeek vormen samen landgoederencomplex Mariënborn Zuid, een afwisselend landschap met graslanden, akkers en bossen. Ze liggen op...
Geert Grote
De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Karels strijd tegen Widukind
Karel de Grote is de grote Frankische vorst die in het jaar 800 door de paus tot keizer werd gekroond. Hij had zijn hoofdzetel in...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Inleiding route Huis Bergh, Kasteel en Land
Ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Jan van Heek: Een kasteelheer en zijn land' in 2012/2013 zijn de verhalen over Kasteel Huis Bergh en de directe...
Het antependium
Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Grafheuvels in Epe
In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
De vestingwerken van Menno van Coehoorn
Menno van Coehoorn werkte onder andere aan de vestingwerken van Zwolle, Doesburg, Nijmegen, Grave en Breda. Van Coehoorn ontwierp ook tal van linies die zich...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
Reductie van Nijmegen
Vanaf 1568 kwamen Noord-Nederlandse steden en provincies in opstand tegen de katholieke Spaanse koning Filips II, die toen heerste over Nederland. Ze verenigden zich onder...
Rivierlopen manipuleren
Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De Gelderse broederstrijd
Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Mariken van Nieumeghen
Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
De Gelderse adel
Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Paardgewichtje
Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Vikingaanval te Zutphen leidde tot blauwdruk van de stad
Zo’n 1150 jaar geleden was Zutphen een belangrijke plaats van bestuur en rechtspraak van de graven van Hamaland, een toen erg machtige familie in het...
Duivelshuis
Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.
Het ontstaan van de Gelderse Landdag
De Gelderse Landdag kent een eeuwenlange geschiedenis, welke begint rondom de eeuwwisseling van de dertiende naar de veertiende eeuw. Op dat moment ontstaan de latere...
Arnhemse kloosters, 1400-1580
In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Castellum Meijnerswijk, 1e-3e eeuw n.C
Op de 'Tabula Peutingeriana' staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk. Keizer Augustus stuurde reeds vóór het begin van de jaartelling landmeters op pad...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
Vlag, volkslied en wapen
Zoals elke provincie heeft ook Gelderland een eigen vlag, wapen en zelfs een volkslied. De vlag en het wapen zijn officieel goedgekeurd door de Hoge...
Huwelijk Willem van Oranje & Anna van Egmond
Burens relatie met het Oranjehuis begint in 1551 als Anna van Egmond trouwt met prins Willem van Oranje. Anna is de schatrijke erfdochter van Maximiliaan...
Oral history project: de Lourdesgrot
Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis,...
Bezet Nijmegen
Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
Joost, Evert en Jacob van Heeckeren
Jonker Joost is een begrip geworden in Ruurlo. Als centrale verteller introduceert hij het plaatselijk erfgoed aan basisschooljeugd, toeristen en de Ruurlose bevolking. Op "zijn"...
Elburg: nieuwbouw uit de veertiende eeuw
Wie Elburg bezoekt en langs de wallen en door de straten wandelt, kan verschillende opvallende dingen aan het stadje ontdekken.
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
De lisdodden van Slot Doddendael
Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
Het Gelderse Geldern
Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
De weg van de koning
Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
Grensoverschrijdend geloof
Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Stoomtimmerfabriek in Wehl
In 1907 begon Th.W.A. Damen met de bouw van de Stoomtimmerfabriek in Wehl. Voor de locatie koos hij een plek aan de spoorlijn, zodat grondstoffen...
Klooster Hulsbergen
Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Holdeurns aardewerk
In september (2015, red) kwamen in het Gelders Archeologisch Centrum Museum G.M. Kam honderdveertig specialisten op het gebied van het Romeins aardewerk bijeen ter gelegenheid...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
Het maken van een klokbeker
Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Gelders Arcadië
In de zeventiende eeuw ondergingen middeleeuwse kastelen in de Veluwezoom die hun oorspronkelijke militaire functie verloren hadden ingrijpende verbouwingen. Het werden luxe buitenplaatsen. Stadhouders Willem...
Geïsoleerd wonen op een terp
Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
