Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Kasteel Batenburg
<p>Wanneer kasteel Batenburg precies gebouwd is, is niet zeker. Een steen die voorheen boven de poort was ingemetseld vermeldde dat Batenburg in het jaar 327...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Slag bij de Spitholderbrug
<p>Tot in de achttiende eeuw was de Spitholderbrug bij Almen de enige plaats waar 's winters het handelsverkeer vanuit Westfalen naar Deventer de Berkel kon...
De Bataafs-Franse tijd
<p>De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
<p>De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
De Gelderse Broederstrijd
<p>Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Tachtigjarige Oorlog: Schenkenschans
<p>De Schenkenschanze werd in 1586 door Maarten Schenk van Nydeggen aangelegd als vesting in het strategisch belangrijke gebied rond de splitsing van de rivieren Rijn...
De grafheuvels bij Garderen
<p>Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
Geert Grote
<p>De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
De Burgerzaal van Zutphen
<p>Zutphen ontvangt in 1190 stadsrechten van Otto I, de graaf van Gelre en Zutphen. Deze zogenaamde stadsbrief of handvest maakt het mogelijk een schepenbank in...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
Zorginstellingen 19e eeuw
<p>De naamsbekendheid van Ermelo als zorgdorp start in de tweede helft van de negentiende eeuw. In het verleden krijgt Ermelo weleens de bijnaam “Erbarmelo”. Dit...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
De Spanjaardspoort
<p>Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
De Geldersen tegen de Habsburgers
<p>In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
Heilig Landstichting
<p>In de heuvels rondom Nijmegen verrijst tussen 1911 en 1940 een stukje Midden Oosten - de Heilig Land Stichting. Het park, naar een ontwerp van...
Strijd tussen Gelre en Kleef
<p>Het is 1502. Bijna alle Over-Betuwse dorpen horen bij het hertogdom Gelre, een zelfstandig staatje. Maar Huissen en Hulhuizen horen bij het buurland, het hertogdom...
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Kapitein Bellen
<p>De man die zich voor de Tweede Wereldoorlog heeft beziggehouden met het opgraven van grafheuvels in Ede en omstreken, was kapitein Bellen.</p>
Gelderse legers voor de Franse koning
<p>Op 12 juli 1542 verklaart de Franse koning Frans I de oorlog aan de Habsburgse keizer Karel V. Hertog Willem van Kleef en Gulik steunt...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
Arent thoe Boecophuis in Elburg
<p>In de veertiende eeuw heeft Elburg aan de Zuiderzee veel last van overstromingen. De Gelderse hertog Willem van Gulik laat zijn rentmeester Arent thoe Boecop...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Nijmegen Garnizoensstad
<p>Op 21 oktober 1591 werd Nijmegen definitief een Staatse garnizoensstad binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hierdoor veranderde het uiterlijk van de stad sterk.</p>
Stoomtimmerfabriek in Wehl
<p>In 1907 begon Th.W.A. Damen met de bouw van de Stoomtimmerfabriek in Wehl. Voor de locatie koos hij een plek aan de spoorlijn, zodat grondstoffen...
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De bijzondere bouwstijl van kasteel Hernen
<p>In de omgeving van Wijchen ligt Hernen: een dorpje met een afwisselend en waterrijk buitengebied. Er ligt ook een middeleeuwse burcht, die met een gids...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
<p>Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog wonen in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, is afkomstig uit Zuid-Europa...
Het Gelderse Geldern
<p>Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
Grol omsingeld
<p>Tijdens de tachtigjarige oorlog (1568-1648) waren veel Nederlandse steden in handen van de Spanjaarden. Grol (Groenlo) werd in 1606 ingenomen door de Spaanse troepen. En...
Landgoed Lichtenbeek op de Arnhemse stuwwal
<p>De drie fraaie aaneengesloten landgoederen Mariëndaal, Boschveld en Lichtenbeek vormen samen landgoederencomplex Mariënborn Zuid, een afwisselend landschap met graslanden, akkers en bossen. Ze liggen op...
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De reformatie
<p>In Duitsland, Frankrijk en Zwitserland kwamen velen in verzet tegen wat zij als verkeerd zagen in de rooms-katholieke kerk (Luther, Calvijn). Hun leer kwam ook...
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Kasteel Batenburg
<p>Wanneer kasteel Batenburg precies gebouwd is, is niet zeker. Een steen die voorheen boven de poort was ingemetseld vermeldde dat Batenburg in het jaar 327...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Slag bij de Spitholderbrug
<p>Tot in de achttiende eeuw was de Spitholderbrug bij Almen de enige plaats waar 's winters het handelsverkeer vanuit Westfalen naar Deventer de Berkel kon...
De Bataafs-Franse tijd
<p>De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
<p>De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
De Gelderse Broederstrijd
<p>Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Tachtigjarige Oorlog: Schenkenschans
<p>De Schenkenschanze werd in 1586 door Maarten Schenk van Nydeggen aangelegd als vesting in het strategisch belangrijke gebied rond de splitsing van de rivieren Rijn...
De grafheuvels bij Garderen
<p>Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
Geert Grote
<p>De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
De Burgerzaal van Zutphen
<p>Zutphen ontvangt in 1190 stadsrechten van Otto I, de graaf van Gelre en Zutphen. Deze zogenaamde stadsbrief of handvest maakt het mogelijk een schepenbank in...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
Zorginstellingen 19e eeuw
<p>De naamsbekendheid van Ermelo als zorgdorp start in de tweede helft van de negentiende eeuw. In het verleden krijgt Ermelo weleens de bijnaam “Erbarmelo”. Dit...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
<p>De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
De Spanjaardspoort
<p>Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
De Geldersen tegen de Habsburgers
<p>In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
Heilig Landstichting
<p>In de heuvels rondom Nijmegen verrijst tussen 1911 en 1940 een stukje Midden Oosten - de Heilig Land Stichting. Het park, naar een ontwerp van...
Strijd tussen Gelre en Kleef
<p>Het is 1502. Bijna alle Over-Betuwse dorpen horen bij het hertogdom Gelre, een zelfstandig staatje. Maar Huissen en Hulhuizen horen bij het buurland, het hertogdom...
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
Kapitein Bellen
<p>De man die zich voor de Tweede Wereldoorlog heeft beziggehouden met het opgraven van grafheuvels in Ede en omstreken, was kapitein Bellen.</p>
Gelderse legers voor de Franse koning
<p>Op 12 juli 1542 verklaart de Franse koning Frans I de oorlog aan de Habsburgse keizer Karel V. Hertog Willem van Kleef en Gulik steunt...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
Arent thoe Boecophuis in Elburg
<p>In de veertiende eeuw heeft Elburg aan de Zuiderzee veel last van overstromingen. De Gelderse hertog Willem van Gulik laat zijn rentmeester Arent thoe Boecop...
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Nijmegen Garnizoensstad
<p>Op 21 oktober 1591 werd Nijmegen definitief een Staatse garnizoensstad binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hierdoor veranderde het uiterlijk van de stad sterk.</p>
Stoomtimmerfabriek in Wehl
<p>In 1907 begon Th.W.A. Damen met de bouw van de Stoomtimmerfabriek in Wehl. Voor de locatie koos hij een plek aan de spoorlijn, zodat grondstoffen...
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De bijzondere bouwstijl van kasteel Hernen
<p>In de omgeving van Wijchen ligt Hernen: een dorpje met een afwisselend en waterrijk buitengebied. Er ligt ook een middeleeuwse burcht, die met een gids...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
<p>Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog wonen in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, is afkomstig uit Zuid-Europa...
Het Gelderse Geldern
<p>Graaf Gerard van Wassenberg wordt rond 1096 de eerste graaf van Gelre. Doordat Van Wassenberg het gebied Wassenberg in 1107 aan de hertogen van Limburg...
Grol omsingeld
<p>Tijdens de tachtigjarige oorlog (1568-1648) waren veel Nederlandse steden in handen van de Spanjaarden. Grol (Groenlo) werd in 1606 ingenomen door de Spaanse troepen. En...
Landgoed Lichtenbeek op de Arnhemse stuwwal
<p>De drie fraaie aaneengesloten landgoederen Mariëndaal, Boschveld en Lichtenbeek vormen samen landgoederencomplex Mariënborn Zuid, een afwisselend landschap met graslanden, akkers en bossen. Ze liggen op...
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
De reformatie
<p>In Duitsland, Frankrijk en Zwitserland kwamen velen in verzet tegen wat zij als verkeerd zagen in de rooms-katholieke kerk (Luther, Calvijn). Hun leer kwam ook...
