Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen.
Lees intro
147 verhalen
Bekijk volledige kaart
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Vogelknuppelen voor dames
<p>De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.</p>
Schaapscheerdersmaaltijd
<p>De schaapscheerdersmaaltijd werd op veel plaatsen op de Veluwe gegeten na het scheren van de schaapskudde in Loenen, Elspeet, Rheden en Ede. Nu leeft deze...
De eerste kerstboom stond in Hemmen
<p>Ottho Gerhard Heldring (1804-1876) was een predikant en auteur die veel voor het Betuwse plaatsje Hemmen en omgeving heeft betekend. Hij kwam op voor zogeheten...
Janna van de Tiggeloven
<p>Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
Genoemd naar de patroonheilige van de kerk
<p>In de vroegere St. Josephkerk in Arnhem was het omstreeks het midden van de vorige eeuw een traditie, ingesteld door de toenmalige pastoor v.d. Loo,...
Maartekeur
<p>De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
De tovenaar en de schipper
<p>In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Blijde incomste
<p>Bij de ontvangst van nieuwe vorsten, het vieren van overwinningen en lustrums is er een traditie vanuit de middeleeuwen om zogeheten 'Blijde incomste'-optochten te houden....
De schat van de Ravenhorst
<p>In de 14e eeuw was het niet veilig in de streek rondom Winterswijk. 3 broers, bekend als de roofridders van de Ravenhorst moorden en plunderden...
De doop van examenkandidaten
<p>In Doetinchem werden geslaagde jongens van het Gymnasium van dominee Jan van Dijk gedoopt onder de waterpomp als ze geslaagd waren.</p>
Zo ontstond 'Oldebroek'
<p>Een van oudste bewoningen lag aan de oostkant van Oldebroek. Die woningen bestonden uit plaggenhutten waarin mens en dier woonden. Bij die plaggenhutten stond één...
Een pinksterpop op ons dak
<p>In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
De Woeste Hoeve
<p>De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
Elke maandag 'de boerendeun'
<p>In de 18de eeuw was Nijkerk een rijke stad, voornamelijk door de tabaksindustrie. De Ampsjonckers die in die tijd de stad bestuurden, vonden dat Nijkerk...
Beleg en ontzet van Huissen
<p>De Huissense gilden zijn in feite ontstaan om Huissen te verdedigen tegen vreemde aanvallers. In 1502 zijn de Huissense gilden daadwerkelijk in de slag geweest....
Spelen met een varkensblaas
<p>De varkensblaas was een veelgebruikt bijproduct uit de huisslacht. Zo werd hij langs de oostgrens met Duitsland regelmatig gebruikt als ‘vat’ om drank in te...
De monniken van St. Walrick
<p>Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
<p>Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
Pakjesavond met brokken chocolade
<p>Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Het liefdeslaantje van Vorden
<p>Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
Poortklokluiden
<p>De klok die ’s avonds tussen kwart voor tien en tien uur in het centrum van Zutphen luidt, herinnert aan de tijd dat de stadspoorten...
Volksfeest Winterswijk
<p>Het laatste weekend van augustus is het inmiddels al meer dan 125 jaar feest in Winterswijk. Bestond het feest meer dan een eeuw geleden nog...
Het veemgericht bij Havezate ’t Walfort in Aalten
<p>Havezate 't Walfort in de Aaltense buurtschap Haart was een versterkt huis dat toebehoorde aan één van de borgmannen van Bredevoort. De borgmannen moesten Bredevoort...
Steltlopen in Didam
<p>In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Klokgelui in Aalten
<p>In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Een botter vol verhalen
<p>De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Aaltens volkslied
Waar het oude Slingebeekje door een rustig dorpje vliedt waar een golvend heuvellandschap ons een prachtig uitzicht biedt waar de schitt'rende omgeving door...
Schapenmarkt in Oldebroek
<p>Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
De tuin van het bruidspaar versieren
<p>Een trouwerij wordt in omgeving van Aalten bekend gemaakt door de bruid en bruidegom samen. Zij gaan de buurt rond en vertellen hun buren het...
Van ballon tot baron
<p>In 1783 is het ballonvaren uitgevonden door twee Franse broers. De koning van Frankrijk vond ballonvaren toen zo’n dappere heldendaad, dat als je dat deed,...
De Klokkenmaker
<p>Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
Kattekoppen schieten
<p>Het Schuttersgilde St. Jan in Babberich is opgericht in 1874 en viert elk jaar net als vele andere schutterijen en schuttersgilden in Gelderland het Schuttersfeest....
Schuttersfeest Didam
<p>Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.</p>
De Westerbouwing
<p>Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Kladdegat
<p>Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
De kruisheer van de Nevelhorst
<p>Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
De eik en de 7 kolken
<p>In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er een...
Het leven op een stoomgemaal
<p>In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
Arnhemse meisjes
<p>Als opgroeiende jongeman kwam ik in Arnhem wonen. Over Arnhemse meisjes had ik nog geen enkel notie. Maar toen ik op de dag thuisgekomen gevraagd...
De bedrogen duivel
<p>In de buurt van Lichtenvoorde waren eens een paar jongens in een café aan het kaarten. Het ging er grof naar toe en een van...
De nieuwjaarsduik in Borculo
<p>Een sociale, frisse traditie sinds het bestaan van Berkelland. Sinds het ontstaan van de gemeente Berkelland per 1 januari 2005 organiseert de Stichting voor Cultuur,...
De duivelspop op het paasvuur
<p>Op Eerste Paasdag ontsteken de Gilden van Sint Gangulphus en Sint Laurentius het paasvuur om te vieren dat de lente en daarmee het nieuwe jaar...
Witte Wieven van Zwiep
<p>Volgens oud volksgeloof verschenen bij het invallen van de duisternis op de Lochemse Berg – en elders in Oost-Nederland – Witte Wieven. Dat waren vrouwelijke...
De weerwolf van Millingen
<p>Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
<p>Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
Koningschieten Brinkheurne
<p>Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin.</p>
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
Oude gebruiken bewaard gebleven in museumwoningen
<p>Veel mensen hebben een hang naar het verleden. Op de woningmarkt komt dat tot uiting in een grote belangstelling voor wat makelaars noemen "woningen met...
Vogelknuppelen voor dames
<p>De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.</p>
Schaapscheerdersmaaltijd
<p>De schaapscheerdersmaaltijd werd op veel plaatsen op de Veluwe gegeten na het scheren van de schaapskudde in Loenen, Elspeet, Rheden en Ede. Nu leeft deze...
De eerste kerstboom stond in Hemmen
<p>Ottho Gerhard Heldring (1804-1876) was een predikant en auteur die veel voor het Betuwse plaatsje Hemmen en omgeving heeft betekend. Hij kwam op voor zogeheten...
Janna van de Tiggeloven
<p>Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
Genoemd naar de patroonheilige van de kerk
<p>In de vroegere St. Josephkerk in Arnhem was het omstreeks het midden van de vorige eeuw een traditie, ingesteld door de toenmalige pastoor v.d. Loo,...
Maartekeur
<p>De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
De tovenaar en de schipper
<p>In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Blijde incomste
<p>Bij de ontvangst van nieuwe vorsten, het vieren van overwinningen en lustrums is er een traditie vanuit de middeleeuwen om zogeheten 'Blijde incomste'-optochten te houden....
De schat van de Ravenhorst
<p>In de 14e eeuw was het niet veilig in de streek rondom Winterswijk. 3 broers, bekend als de roofridders van de Ravenhorst moorden en plunderden...
De doop van examenkandidaten
<p>In Doetinchem werden geslaagde jongens van het Gymnasium van dominee Jan van Dijk gedoopt onder de waterpomp als ze geslaagd waren.</p>
Zo ontstond 'Oldebroek'
<p>Een van oudste bewoningen lag aan de oostkant van Oldebroek. Die woningen bestonden uit plaggenhutten waarin mens en dier woonden. Bij die plaggenhutten stond één...
Een pinksterpop op ons dak
<p>In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
De Woeste Hoeve
<p>De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
Elke maandag 'de boerendeun'
<p>In de 18de eeuw was Nijkerk een rijke stad, voornamelijk door de tabaksindustrie. De Ampsjonckers die in die tijd de stad bestuurden, vonden dat Nijkerk...
Beleg en ontzet van Huissen
<p>De Huissense gilden zijn in feite ontstaan om Huissen te verdedigen tegen vreemde aanvallers. In 1502 zijn de Huissense gilden daadwerkelijk in de slag geweest....
Spelen met een varkensblaas
<p>De varkensblaas was een veelgebruikt bijproduct uit de huisslacht. Zo werd hij langs de oostgrens met Duitsland regelmatig gebruikt als ‘vat’ om drank in te...
De monniken van St. Walrick
<p>Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
<p>Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
Pakjesavond met brokken chocolade
<p>Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Het liefdeslaantje van Vorden
<p>Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
Poortklokluiden
<p>De klok die ’s avonds tussen kwart voor tien en tien uur in het centrum van Zutphen luidt, herinnert aan de tijd dat de stadspoorten...
Volksfeest Winterswijk
<p>Het laatste weekend van augustus is het inmiddels al meer dan 125 jaar feest in Winterswijk. Bestond het feest meer dan een eeuw geleden nog...
Het veemgericht bij Havezate ’t Walfort in Aalten
<p>Havezate 't Walfort in de Aaltense buurtschap Haart was een versterkt huis dat toebehoorde aan één van de borgmannen van Bredevoort. De borgmannen moesten Bredevoort...
Steltlopen in Didam
<p>In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Klokgelui in Aalten
<p>In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Een botter vol verhalen
<p>De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Aaltens volkslied
Waar het oude Slingebeekje door een rustig dorpje vliedt waar een golvend heuvellandschap ons een prachtig uitzicht biedt waar de schitt'rende omgeving door...
Schapenmarkt in Oldebroek
<p>Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
De tuin van het bruidspaar versieren
<p>Een trouwerij wordt in omgeving van Aalten bekend gemaakt door de bruid en bruidegom samen. Zij gaan de buurt rond en vertellen hun buren het...
Van ballon tot baron
<p>In 1783 is het ballonvaren uitgevonden door twee Franse broers. De koning van Frankrijk vond ballonvaren toen zo’n dappere heldendaad, dat als je dat deed,...
De Klokkenmaker
<p>Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
Kattekoppen schieten
<p>Het Schuttersgilde St. Jan in Babberich is opgericht in 1874 en viert elk jaar net als vele andere schutterijen en schuttersgilden in Gelderland het Schuttersfeest....
Schuttersfeest Didam
<p>Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.</p>
De Westerbouwing
<p>Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Kladdegat
<p>Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
De kruisheer van de Nevelhorst
<p>Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
De eik en de 7 kolken
<p>In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er een...
Het leven op een stoomgemaal
<p>In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
Arnhemse meisjes
<p>Als opgroeiende jongeman kwam ik in Arnhem wonen. Over Arnhemse meisjes had ik nog geen enkel notie. Maar toen ik op de dag thuisgekomen gevraagd...
De bedrogen duivel
<p>In de buurt van Lichtenvoorde waren eens een paar jongens in een café aan het kaarten. Het ging er grof naar toe en een van...
De nieuwjaarsduik in Borculo
<p>Een sociale, frisse traditie sinds het bestaan van Berkelland. Sinds het ontstaan van de gemeente Berkelland per 1 januari 2005 organiseert de Stichting voor Cultuur,...
De duivelspop op het paasvuur
<p>Op Eerste Paasdag ontsteken de Gilden van Sint Gangulphus en Sint Laurentius het paasvuur om te vieren dat de lente en daarmee het nieuwe jaar...
Witte Wieven van Zwiep
<p>Volgens oud volksgeloof verschenen bij het invallen van de duisternis op de Lochemse Berg – en elders in Oost-Nederland – Witte Wieven. Dat waren vrouwelijke...
De weerwolf van Millingen
<p>Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
<p>Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
Koningschieten Brinkheurne
<p>Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin.</p>
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
Oude gebruiken bewaard gebleven in museumwoningen
<p>Veel mensen hebben een hang naar het verleden. Op de woningmarkt komt dat tot uiting in een grote belangstelling voor wat makelaars noemen "woningen met...
