Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen.
Lees intro
147 verhalen
Bekijk volledige kaart
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Op zaoterdag in de teil
<p>Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
Pakjes rondbrengen met paard en wagen
<p>Mijn familie had vroeger een transportbedrijf in Arnhem. Wij brachten met paard en wagen de pakketjes rond. Ons huis was zo ingericht dat wij boven...
Tractorpulling in Lochem
<p>Op een bloedhete dag in juni 1982 werd voor het eerst in Lochem een ‘trekkertrek’ wedstrijd verreden. Veel mensen zochten verkoeling en lieten de hitte...
Het fenomeen verse worst na de nachtmis uitgezocht
<p>Na de nachtmis in de kerstnacht aten veel mensen vaak verse worst met brood. Als slager en Achterhoeker intrigeerde me dat verhaal omdat me wel...
Een bruidskoe
<p>Trouwde je vroeger een Twentse of Achterhoekse boerin een boer, dan kreeg je nog wel eens een bruidskoe en een versierde tuin bij je huwelijk.</p>
Kazernecomplex in Ede
<p>Ede was in voorbije jaren eigenlijk één groot kazerne-complex. De bouw van het oudste kazernecomplex in Ede is een direct uitvloeisel van de instelling van...
Hoort, hoort! Zegt het voort!
<p>Vroeger was er geen nieuws-app of social media, zelfs geen krant, om nieuws te verspreiden. Om informatie aan het volk te verkondigen was er dan...
Een nat pak op de pont
<p>In het land van Maas en Waal waren rond 1920 voor de verbindingen over de Waal en Maas in totaal 9 veerponten aanwezig waar met...
De dag dat fietsen geen fietsen heet
<p>Als kind wist ik niet beter dan dat iedereen op Hemelvaartsdag ging fietsen; wij deden dat immers ook altijd en vele anderen met ons. Op...
De witte juffer van Kwadenoord
<p>Op kasteel Grunsfoort bij Renkum daar woonde in vroeger tijden een adellijk heer met zijn vrouw. Dat was een heel vervelende kerel die de mensen...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
<p>Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
Ies en Gies is Pannegies
<p>Pannegies is een oud Veluwse benaming voor een stoofpot van vlees. Het is een gerecht dat veel op de Veluwe gegeten werd. Het was relatief...
De laatste schaapherder van de Achterhoek
<p>Wie kende destijds het Zwarte Veen beter dan "Wisselink Hendrik" die zeventig jaren van zijn leven met zijn kudde schapen over de heide zwierf. Hij...
Een botter vol verhalen
<p>De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Elke maandag 'de boerendeun'
<p>In de 18de eeuw was Nijkerk een rijke stad, voornamelijk door de tabaksindustrie. De Ampsjonckers die in die tijd de stad bestuurden, vonden dat Nijkerk...
De staaf van de smid
<p>Elke dorp in Nederland heeft wel een klok in een klokkentoren. Zo één die altijd luid bij lief en leed, de uren en halfuren laat...
Steltlopen in Didam
<p>In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Schuttersfeest Didam
<p>Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.</p>
Het leven op een stoomgemaal
<p>In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
Koninginnedag in Arnhem
<p>Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Gemis van een kroeg
<p>Tradities is wat je helaas steeds meer ziet verdwijnen. Als ik kijk naar de kermis hier in mijn dorp Zetten is dat nog hooguit vijf...
Palmpasen
<p>De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
De weerwolf van Millingen
<p>Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
Van ballon tot baron
<p>In 1783 is het ballonvaren uitgevonden door twee Franse broers. De koning van Frankrijk vond ballonvaren toen zo’n dappere heldendaad, dat als je dat deed,...
Gezegdes uit het boerenleven
<p>Boerderijmuseum De Lebbenbrugge in Borculo is een historisch boerderij en geeft je een kijkje in het boerenleven van de twintigste eeuw. Er zijn allerlei voorwerpen...
Het liefdeslaantje van Vorden
<p>Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
De eik en de 7 kolken
<p>In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er een...
Klootschieten
<p>De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
Optocht met historische tractoren
<p>Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
Zwaaien, dansen en rouwen in Wijchen
<p>De derde aflevering van een wagen vol verhalen rijden we door Wijchen en het buitengebied van Alverna. Tijdens het rijden van deze mooie route komen...
Maartekeur
<p>De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
De schat van de Ravenhorst
<p>In de 14e eeuw was het niet veilig in de streek rondom Winterswijk. 3 broers, bekend als de roofridders van de Ravenhorst moorden en plunderden...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
Het laatste stukje kerkenpad in Puiflijk
<p>In het dorp Puiflijk is nog een laatste stuk kerkenpad te vinden. Deze is gelegen tussen de Houtsestraat en de Kerkstraat. De paden zijn ontstaan...
Zo ontstond 'Oldebroek'
<p>Een van oudste bewoningen lag aan de oostkant van Oldebroek. Die woningen bestonden uit plaggenhutten waarin mens en dier woonden. Bij die plaggenhutten stond één...
De Sinterklaastafel
<p>Gebruiken verdwijnen. Zo ook de St. Nicolaastafel een tafel waarop banketbakkers hun heerlijkheden uitstalden en die je nu nog maar amper ziet. Jammer want het...
Zingen onder de Pinksterkroon
<p>Over Pinkstergebruiken schreef de streekschrijver Hendrik Odink (1889-1973) op 23 mei 1958 het onderstaande verhaal in het dagblad Tubantia: “In de kerkelijke archivalia van Eibergen,...
Janna van de Tiggeloven
<p>Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
Knallend het jaar uit
<p>Oudejaarsdag en nacht zitten bomvol tradities. Vlak voordat de klok middernacht slaat, tellen we met familie en vrienden af en proosten we met de champagneglazen...
Kladdegat
<p>Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Paling- en haringroken
<p>In de lage Landen aan de zee wordt al zeer lange tijd vis gerookt. Zeker als er erg veel vis in één keer door vissers...
Het wonderkruisje van het Reijerink
<p>De boer van het Reijerink, een boerderij vlak bij Groenlo, had er flink de pe in. De raven waren terug. “Galgvogels zijn het mopperde hij,...
Caspar en de twee andere koningen
<p>Vroeger was het niet nodig om met de reformatie ongelijk verdeeld door deze streek in de Achterhoek naar de toren van de plaatselijke kerktoren te...
De witte juffer van Kernhem
<p>Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
De Zwarte vrouwe van Staverden
<p>Het verhaal gaat dat het ’s nachts spookt rond kasteel Staverden. Na twaalven doolt de ‘Zwarte vrouwe van Staverden’ rond en men kan haar horen...
Pakjesavond met brokken chocolade
<p>Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Sacramentsprocessie in Lobith
<p>In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
De monniken van St. Walrick
<p>Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
Op zaoterdag in de teil
<p>Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
Pakjes rondbrengen met paard en wagen
<p>Mijn familie had vroeger een transportbedrijf in Arnhem. Wij brachten met paard en wagen de pakketjes rond. Ons huis was zo ingericht dat wij boven...
Tractorpulling in Lochem
<p>Op een bloedhete dag in juni 1982 werd voor het eerst in Lochem een ‘trekkertrek’ wedstrijd verreden. Veel mensen zochten verkoeling en lieten de hitte...
Het fenomeen verse worst na de nachtmis uitgezocht
<p>Na de nachtmis in de kerstnacht aten veel mensen vaak verse worst met brood. Als slager en Achterhoeker intrigeerde me dat verhaal omdat me wel...
Een bruidskoe
<p>Trouwde je vroeger een Twentse of Achterhoekse boerin een boer, dan kreeg je nog wel eens een bruidskoe en een versierde tuin bij je huwelijk.</p>
Kazernecomplex in Ede
<p>Ede was in voorbije jaren eigenlijk één groot kazerne-complex. De bouw van het oudste kazernecomplex in Ede is een direct uitvloeisel van de instelling van...
Hoort, hoort! Zegt het voort!
<p>Vroeger was er geen nieuws-app of social media, zelfs geen krant, om nieuws te verspreiden. Om informatie aan het volk te verkondigen was er dan...
Een nat pak op de pont
<p>In het land van Maas en Waal waren rond 1920 voor de verbindingen over de Waal en Maas in totaal 9 veerponten aanwezig waar met...
De dag dat fietsen geen fietsen heet
<p>Als kind wist ik niet beter dan dat iedereen op Hemelvaartsdag ging fietsen; wij deden dat immers ook altijd en vele anderen met ons. Op...
De witte juffer van Kwadenoord
<p>Op kasteel Grunsfoort bij Renkum daar woonde in vroeger tijden een adellijk heer met zijn vrouw. Dat was een heel vervelende kerel die de mensen...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
<p>Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
Ies en Gies is Pannegies
<p>Pannegies is een oud Veluwse benaming voor een stoofpot van vlees. Het is een gerecht dat veel op de Veluwe gegeten werd. Het was relatief...
De laatste schaapherder van de Achterhoek
<p>Wie kende destijds het Zwarte Veen beter dan "Wisselink Hendrik" die zeventig jaren van zijn leven met zijn kudde schapen over de heide zwierf. Hij...
Een botter vol verhalen
<p>De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Elke maandag 'de boerendeun'
<p>In de 18de eeuw was Nijkerk een rijke stad, voornamelijk door de tabaksindustrie. De Ampsjonckers die in die tijd de stad bestuurden, vonden dat Nijkerk...
De staaf van de smid
<p>Elke dorp in Nederland heeft wel een klok in een klokkentoren. Zo één die altijd luid bij lief en leed, de uren en halfuren laat...
Steltlopen in Didam
<p>In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Schuttersfeest Didam
<p>Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.</p>
Het leven op een stoomgemaal
<p>In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
Koninginnedag in Arnhem
<p>Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Gemis van een kroeg
<p>Tradities is wat je helaas steeds meer ziet verdwijnen. Als ik kijk naar de kermis hier in mijn dorp Zetten is dat nog hooguit vijf...
Palmpasen
<p>De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
De weerwolf van Millingen
<p>Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
Van ballon tot baron
<p>In 1783 is het ballonvaren uitgevonden door twee Franse broers. De koning van Frankrijk vond ballonvaren toen zo’n dappere heldendaad, dat als je dat deed,...
Gezegdes uit het boerenleven
<p>Boerderijmuseum De Lebbenbrugge in Borculo is een historisch boerderij en geeft je een kijkje in het boerenleven van de twintigste eeuw. Er zijn allerlei voorwerpen...
Het liefdeslaantje van Vorden
<p>Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
De eik en de 7 kolken
<p>In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er een...
Klootschieten
<p>De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
Optocht met historische tractoren
<p>Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
Zwaaien, dansen en rouwen in Wijchen
<p>De derde aflevering van een wagen vol verhalen rijden we door Wijchen en het buitengebied van Alverna. Tijdens het rijden van deze mooie route komen...
Maartekeur
<p>De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
De schat van de Ravenhorst
<p>In de 14e eeuw was het niet veilig in de streek rondom Winterswijk. 3 broers, bekend als de roofridders van de Ravenhorst moorden en plunderden...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
Het laatste stukje kerkenpad in Puiflijk
<p>In het dorp Puiflijk is nog een laatste stuk kerkenpad te vinden. Deze is gelegen tussen de Houtsestraat en de Kerkstraat. De paden zijn ontstaan...
Zo ontstond 'Oldebroek'
<p>Een van oudste bewoningen lag aan de oostkant van Oldebroek. Die woningen bestonden uit plaggenhutten waarin mens en dier woonden. Bij die plaggenhutten stond één...
De Sinterklaastafel
<p>Gebruiken verdwijnen. Zo ook de St. Nicolaastafel een tafel waarop banketbakkers hun heerlijkheden uitstalden en die je nu nog maar amper ziet. Jammer want het...
Zingen onder de Pinksterkroon
<p>Over Pinkstergebruiken schreef de streekschrijver Hendrik Odink (1889-1973) op 23 mei 1958 het onderstaande verhaal in het dagblad Tubantia: “In de kerkelijke archivalia van Eibergen,...
Janna van de Tiggeloven
<p>Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
Knallend het jaar uit
<p>Oudejaarsdag en nacht zitten bomvol tradities. Vlak voordat de klok middernacht slaat, tellen we met familie en vrienden af en proosten we met de champagneglazen...
Kladdegat
<p>Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Paling- en haringroken
<p>In de lage Landen aan de zee wordt al zeer lange tijd vis gerookt. Zeker als er erg veel vis in één keer door vissers...
Het wonderkruisje van het Reijerink
<p>De boer van het Reijerink, een boerderij vlak bij Groenlo, had er flink de pe in. De raven waren terug. “Galgvogels zijn het mopperde hij,...
Caspar en de twee andere koningen
<p>Vroeger was het niet nodig om met de reformatie ongelijk verdeeld door deze streek in de Achterhoek naar de toren van de plaatselijke kerktoren te...
De witte juffer van Kernhem
<p>Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
De Zwarte vrouwe van Staverden
<p>Het verhaal gaat dat het ’s nachts spookt rond kasteel Staverden. Na twaalven doolt de ‘Zwarte vrouwe van Staverden’ rond en men kan haar horen...
Pakjesavond met brokken chocolade
<p>Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Sacramentsprocessie in Lobith
<p>In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
De monniken van St. Walrick
<p>Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
