Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen.
Lees intro
147 verhalen
Bekijk volledige kaart
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Hanzedagen Doesburg
<p>De Hanzedagen zijn en jaarlijks terugkerend gratis familie-evenement in Middeleeuwse sferen in Hanzestad Doesburg. Loop tussen honderden mensen in Middeleeuws gestoken kledij, levende have, neem...
Schapenmarkt in Oldebroek
<p>Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
<p>De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
Tractorpulling in Lochem
<p>Op een bloedhete dag in juni 1982 werd voor het eerst in Lochem een ‘trekkertrek’ wedstrijd verreden. Veel mensen zochten verkoeling en lieten de hitte...
Verlichtingsdagen in Aalst
<p>De Verlichtingsdagen in Aalst bij Zaltbommel zijn al 45 jaar een echte traditie en worden elke twee jaar in september gehouden. De Verlichtingsdagen zijn ongeveer...
'Jenne met de benne' op kerstavond
<p>Kerstavond, ook wel deelavondje genoemd, omdat dan de noten en appels verdeeld werden.</p>
De Mariënboom
<p>Het gemeentewapen van Aalten laat officieel al tweehonderd jaar een lindeboom zien. Reeds in de achttiende eeuw – en waarschijnlijk al vele eeuwen langer -...
Dansen in Sonsbeek
<p>Vroeger, en dan heb ik het over de periode direct na de oorlog t/m de jaren '80, gingen wij op zaterdagmiddag vaak dansen bij de...
Tielsche kermiskoek
<p>De Tielsche Kermiskoek, is een honingkoek die volgens een oud recept bereid wordt. Deze kermiskoek wordt alleen in de derde week van oktober verkocht tijdens...
Witte Wieven van Zwiep
<p>Volgens oud volksgeloof verschenen bij het invallen van de duisternis op de Lochemse Berg – en elders in Oost-Nederland – Witte Wieven. Dat waren vrouwelijke...
Genoemd naar de patroonheilige van de kerk
<p>In de vroegere St. Josephkerk in Arnhem was het omstreeks het midden van de vorige eeuw een traditie, ingesteld door de toenmalige pastoor v.d. Loo,...
Het leven op een stoomgemaal
<p>In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
Sacramentsprocessie in Lobith
<p>In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Blauwe Gerrit
<p>Wie de sagen en legenden van de Veluwe kent, heeft zeker van Blauwe Gerrit gehoord.</p>
Aanzegger, Aanspreker, Begrafenisondernemer
<p>Even vooraf: mijn vader was timmerman in ons kleine dorp. Hij was hiermee gestart na zijn huwelijk. Hij kocht een klein boerderijtje, waar hij in...
De Woeste Hoeve
<p>De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
De Klokkenmaker
<p>Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
De eik en de 7 kolken
<p>In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er een...
Een traditionele Achterhoekse bruiloft
<p>Harm en Mielke van Egmond trouwden in 2007 in Haarlo volgens de Achterhoekse tradities van 1900.</p>
De bedrogen duivel
<p>In de buurt van Lichtenvoorde waren eens een paar jongens in een café aan het kaarten. Het ging er grof naar toe en een van...
Walnoot tikken in Elburg
<p>Overal in Nederland kennen we wel knikkeren, maar in Elburg gebeurde dat niet met die mooie gekleurde bonken of spikkelknikkers, maar met walnoten. Op Tweede...
Caspar en de twee andere koningen
<p>Vroeger was het niet nodig om met de reformatie ongelijk verdeeld door deze streek in de Achterhoek naar de toren van de plaatselijke kerktoren te...
Kattekoppen schieten
<p>Het Schuttersgilde St. Jan in Babberich is opgericht in 1874 en viert elk jaar net als vele andere schutterijen en schuttersgilden in Gelderland het Schuttersfeest....
De kruisheer van de Nevelhorst
<p>Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
Vogelknuppelen voor dames
<p>De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.</p>
Ada van Andelst
<p>Lees en bekijk het verhaal van Ada van Andelst, haar hebzuchtige prins, en de klok van Herveld.</p>
Wereldlichtjesdag
<p>Wereldlichtjesdag werd in 1997 in Amerika voor de eerste keer 'gevierd' en intussen heeft ook Nederland deze traditie omarmd. Wereldwijd wordt jaarlijks op de 2e...
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
<p>Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
Klokgelui in Aalten
<p>In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Erfhuis op de Oud Veluwse markt
<p>Het Barneveldse Boeren Erfhuis is, zoals de naam al zegt, een ouderwetse boerenveiling; dat gebeurt vanaf een platte wagen. Alle goederen gaan dan ook tegen...
Ganzenhoeders in Gelselaar
<p>Gelselaar, een Achterhoeks dorp met een van de rijkswege beschermd dorpsgezicht en rond 700 inwoners eert op allerlei manieren de gans. In de jaren tachtig...
De tovenaar en de schipper
<p>In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Hattemerbroek
<p>Hoe is de naam Hattemerbroek ontstaan? O, dat is logisch hoor ik u zeggen “gewoon een stukje Broekland bij Hattem.“ En Oldebroek “is dat een...
Vroeg carnaval in Nöttedarp
<p>Carnaval vieren in Nöttedarp! Net iets eerder dan de rest van Gelderland, misschien wel de rest van Nederland. Twee weken voordat de rest van Gelderland...
De witte juffer van Kwadenoord
<p>Op kasteel Grunsfoort bij Renkum daar woonde in vroeger tijden een adellijk heer met zijn vrouw. Dat was een heel vervelende kerel die de mensen...
Volksfeest Winterswijk
<p>Het laatste weekend van augustus is het inmiddels al meer dan 125 jaar feest in Winterswijk. Bestond het feest meer dan een eeuw geleden nog...
De laatste schaapherder van de Achterhoek
<p>Wie kende destijds het Zwarte Veen beter dan "Wisselink Hendrik" die zeventig jaren van zijn leven met zijn kudde schapen over de heide zwierf. Hij...
Koningschieten
<p>Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
De modelbotter
<p>De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
De koortsboom in Overasselt
<p>Aan de eik bij de ruïne St. Walrick in Overasselt zijn reepjes textiel geknoopt. Niet zo lang geleden was de kapel het einddoel van pelgrimages....
Slepen van boerengerij op oudejaarsavond
<p>Zoals er in Wapenveld, liggend tussen Veluwe en IJsseldelta, nogal wat traditie in de afgelopen jaren zijn ontstaan, getuigd zeker wel uit onderstaande verhaal. En...
Muziek in het Nedersaksisch dialect
<p>Jan Ottink schrijft en zingt al enkele decennia in het Nedersaksische dialect. Dat is zijn moedertaal en vooral ook een taal, waarin het door de...
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
De eerste Brug over de Waal
<p>Op een avond in oktober in het jaar 1305 stond een grote groep ruiters voor de brug over de Waal. Onder hen Rutger: 18 jaar...
De staaf van de smid
<p>Elke dorp in Nederland heeft wel een klok in een klokkentoren. Zo één die altijd luid bij lief en leed, de uren en halfuren laat...
Eigen pan en papier mee naar de slager
<p>Er is niets nieuws onder de zon. Alleen de oorzaken zijn vaak heel anders.</p>
Pakjesavond met brokken chocolade
<p>Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Ringsteken (rijden) in Loil
<p>Het ringsteken is een behendigheidsspel waarbij een persoon met een ringsteekpen de ring van het blok af moet steken. Men doet dit tegenwoordig staand op...
Hanzedagen Doesburg
<p>De Hanzedagen zijn en jaarlijks terugkerend gratis familie-evenement in Middeleeuwse sferen in Hanzestad Doesburg. Loop tussen honderden mensen in Middeleeuws gestoken kledij, levende have, neem...
Schapenmarkt in Oldebroek
<p>Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
<p>De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
Tractorpulling in Lochem
<p>Op een bloedhete dag in juni 1982 werd voor het eerst in Lochem een ‘trekkertrek’ wedstrijd verreden. Veel mensen zochten verkoeling en lieten de hitte...
Verlichtingsdagen in Aalst
<p>De Verlichtingsdagen in Aalst bij Zaltbommel zijn al 45 jaar een echte traditie en worden elke twee jaar in september gehouden. De Verlichtingsdagen zijn ongeveer...
'Jenne met de benne' op kerstavond
<p>Kerstavond, ook wel deelavondje genoemd, omdat dan de noten en appels verdeeld werden.</p>
De Mariënboom
<p>Het gemeentewapen van Aalten laat officieel al tweehonderd jaar een lindeboom zien. Reeds in de achttiende eeuw – en waarschijnlijk al vele eeuwen langer -...
Dansen in Sonsbeek
<p>Vroeger, en dan heb ik het over de periode direct na de oorlog t/m de jaren '80, gingen wij op zaterdagmiddag vaak dansen bij de...
Tielsche kermiskoek
<p>De Tielsche Kermiskoek, is een honingkoek die volgens een oud recept bereid wordt. Deze kermiskoek wordt alleen in de derde week van oktober verkocht tijdens...
Witte Wieven van Zwiep
<p>Volgens oud volksgeloof verschenen bij het invallen van de duisternis op de Lochemse Berg – en elders in Oost-Nederland – Witte Wieven. Dat waren vrouwelijke...
Genoemd naar de patroonheilige van de kerk
<p>In de vroegere St. Josephkerk in Arnhem was het omstreeks het midden van de vorige eeuw een traditie, ingesteld door de toenmalige pastoor v.d. Loo,...
Het leven op een stoomgemaal
<p>In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
Sacramentsprocessie in Lobith
<p>In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Blauwe Gerrit
<p>Wie de sagen en legenden van de Veluwe kent, heeft zeker van Blauwe Gerrit gehoord.</p>
Aanzegger, Aanspreker, Begrafenisondernemer
<p>Even vooraf: mijn vader was timmerman in ons kleine dorp. Hij was hiermee gestart na zijn huwelijk. Hij kocht een klein boerderijtje, waar hij in...
De Woeste Hoeve
<p>De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
De Klokkenmaker
<p>Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
De eik en de 7 kolken
<p>In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er een...
Een traditionele Achterhoekse bruiloft
<p>Harm en Mielke van Egmond trouwden in 2007 in Haarlo volgens de Achterhoekse tradities van 1900.</p>
De bedrogen duivel
<p>In de buurt van Lichtenvoorde waren eens een paar jongens in een café aan het kaarten. Het ging er grof naar toe en een van...
Walnoot tikken in Elburg
<p>Overal in Nederland kennen we wel knikkeren, maar in Elburg gebeurde dat niet met die mooie gekleurde bonken of spikkelknikkers, maar met walnoten. Op Tweede...
Caspar en de twee andere koningen
<p>Vroeger was het niet nodig om met de reformatie ongelijk verdeeld door deze streek in de Achterhoek naar de toren van de plaatselijke kerktoren te...
Kattekoppen schieten
<p>Het Schuttersgilde St. Jan in Babberich is opgericht in 1874 en viert elk jaar net als vele andere schutterijen en schuttersgilden in Gelderland het Schuttersfeest....
De kruisheer van de Nevelhorst
<p>Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
Vogelknuppelen voor dames
<p>De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.</p>
Ada van Andelst
<p>Lees en bekijk het verhaal van Ada van Andelst, haar hebzuchtige prins, en de klok van Herveld.</p>
Wereldlichtjesdag
<p>Wereldlichtjesdag werd in 1997 in Amerika voor de eerste keer 'gevierd' en intussen heeft ook Nederland deze traditie omarmd. Wereldwijd wordt jaarlijks op de 2e...
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
<p>Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
Klokgelui in Aalten
<p>In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Erfhuis op de Oud Veluwse markt
<p>Het Barneveldse Boeren Erfhuis is, zoals de naam al zegt, een ouderwetse boerenveiling; dat gebeurt vanaf een platte wagen. Alle goederen gaan dan ook tegen...
Ganzenhoeders in Gelselaar
<p>Gelselaar, een Achterhoeks dorp met een van de rijkswege beschermd dorpsgezicht en rond 700 inwoners eert op allerlei manieren de gans. In de jaren tachtig...
De tovenaar en de schipper
<p>In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Hattemerbroek
<p>Hoe is de naam Hattemerbroek ontstaan? O, dat is logisch hoor ik u zeggen “gewoon een stukje Broekland bij Hattem.“ En Oldebroek “is dat een...
Vroeg carnaval in Nöttedarp
<p>Carnaval vieren in Nöttedarp! Net iets eerder dan de rest van Gelderland, misschien wel de rest van Nederland. Twee weken voordat de rest van Gelderland...
De witte juffer van Kwadenoord
<p>Op kasteel Grunsfoort bij Renkum daar woonde in vroeger tijden een adellijk heer met zijn vrouw. Dat was een heel vervelende kerel die de mensen...
Volksfeest Winterswijk
<p>Het laatste weekend van augustus is het inmiddels al meer dan 125 jaar feest in Winterswijk. Bestond het feest meer dan een eeuw geleden nog...
De laatste schaapherder van de Achterhoek
<p>Wie kende destijds het Zwarte Veen beter dan "Wisselink Hendrik" die zeventig jaren van zijn leven met zijn kudde schapen over de heide zwierf. Hij...
Koningschieten
<p>Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
De modelbotter
<p>De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
De koortsboom in Overasselt
<p>Aan de eik bij de ruïne St. Walrick in Overasselt zijn reepjes textiel geknoopt. Niet zo lang geleden was de kapel het einddoel van pelgrimages....
Slepen van boerengerij op oudejaarsavond
<p>Zoals er in Wapenveld, liggend tussen Veluwe en IJsseldelta, nogal wat traditie in de afgelopen jaren zijn ontstaan, getuigd zeker wel uit onderstaande verhaal. En...
Muziek in het Nedersaksisch dialect
<p>Jan Ottink schrijft en zingt al enkele decennia in het Nedersaksische dialect. Dat is zijn moedertaal en vooral ook een taal, waarin het door de...
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
De eerste Brug over de Waal
<p>Op een avond in oktober in het jaar 1305 stond een grote groep ruiters voor de brug over de Waal. Onder hen Rutger: 18 jaar...
De staaf van de smid
<p>Elke dorp in Nederland heeft wel een klok in een klokkentoren. Zo één die altijd luid bij lief en leed, de uren en halfuren laat...
Eigen pan en papier mee naar de slager
<p>Er is niets nieuws onder de zon. Alleen de oorzaken zijn vaak heel anders.</p>
Pakjesavond met brokken chocolade
<p>Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Ringsteken (rijden) in Loil
<p>Het ringsteken is een behendigheidsspel waarbij een persoon met een ringsteekpen de ring van het blok af moet steken. Men doet dit tegenwoordig staand op...
