Rivierenland

Lees intro

100 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland; een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.

Schoonheid is niet het enige kenmerk dat opvalt aan het rivierenlandschap. Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek en dat merkt u overal waar u komt in Rivierenland. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken niet zelden duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren. Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Ook voor de cultuurminnende mens is een uitstapje veelbelovend. Rivierenland heeft een schat aan informatie, cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Verwoesting van Tiel: Een bordje met doodshoofd waarschuwt voor niet-ontplofte oorlogsmaterialen
Frontstad Tiel
<p>De geallieerde luchtlandingen bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem op 17 september 1944 vormden een keerpunt in de oorlog. De Engelsen namen het Land van Maas...
De Verzoeking van de heilige Antonius. © PD.
Museumschat in Flipje en Streekmuseum Tiel
<p>Het drieluik, ook wel triptiek, 'De Verzoeking van de heilige Antonius' is qua afbeelding, herkomst en schilder een opmerkelijk schilderij.</p>
Steenfabriek Vogelensangh in Deest © Onbekend
Industrie in het Rivierengebied
<p>Na de Tweede Wereldoorlog waren de verwachtingen ten aanzien van de sociaaleconomische ontwikkeling van het Rivierengebied hoog gespannen. De regio zou door een goede infrastructuur...
Flipje van Tiel (Bron: Wikimedia)
Jamfabriek De Betuwe
In 1830/1835 wordt de azijnfabriek 'De Haas' opgericht. Zij maken onder andere wijn- en bierazijn.&nbsp;In de jaren tot 1873 komt er...
Grenspaal tussen Hellouw en Haaften © Rien de Schipper, Overzicht Grenspalen in Nederland, Gelderland 1
Van dorpspolder naar waterschap
<p>Na het vertrek van de Romeinen is er waarschijnlijk eeuwen lang weinig aan rivierbeheer gedaan. Totdat in de loop van de Middeleeuwen het rivierengebied dichter...
De opening van de moskee in Tiel in 1978
De eerste moskee in Tiel
<p>Turkse en Marokkaanse gastarbeiders vestigen zich met hun gezin blijvend in Tiel. Voor hen is een moskee nodig.</p>
1672 dwangleveranties aan Fransen
Het rampjaar
<p>In 1672 raakt de Republiek der Zeven Vereenigde Nederlanden in oorlog met Frankrijk, Engeland, Munster en Keulen. Juni dat jaar trekken Franse troepen over de...
Koningin Juliana bij het 25-jarig jubileum van de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen, naast haar (waarschijnlijk) Van Selms © PD, via Wikipedia
Geerda van Beekhoff – van Selms
<p>In de jaren vijftig en zestig was mevrouw Geerda van Beekhoff – van Selms uit Gelderland actief in internationale organisaties, die zich bezighielden met de...
Tielse munten zijn teruggevonden van Engeland tot aan het Oostzeegebied
Tielse munten
<p>In 950 geeft de Duitse keizer de kerk van Tiel weg, maar de rest van de stad houdt hij in bezit. Tot zeker 1100 woont...
Het inundatiekanaal bij Tiel
Het inundatiekanaal bij Tiel
<p>In april 1870 werd het gemeentebestuur van Tiel benaderd met het plan om een inlaatsluis in Tiel te bouwen. De verhoogde stand van het Lingewater...
J.D. van Leeuwen, een niet gesigneerde acquarel uit circa 1780
J.D. van Leeuwen, een verlicht Tielenaar
<p>In de loop van de achttiende eeuw komt bij de gegoede burgerij in wetenschap en maatschappijvisie de rede, het verstand en kritische waarneming steeds nadrukkelijker...
Hoes van de single van popgroep The Dream die in 1970 op de waalkade optrad
Popgroep The Dream
<p>De jaren zestig brengen grote veranderingen op maatschappelijk en cultureel gebied. Jongeren laten van zich horen. Met eigen muziek, bromfiets, lange haren, happenings en popconcerten...
De Harmonie © KTSM
Koninklijke Vereniging 'Het Tielsch Stedelijk Muziekcorps'
<p>Een aantal vooraanstaande personen in Tiel hebben in 1895 ervoor gezorgd dat er weer een muziekkorps kwam na de opheffing van het Muziekcorps der Dienstdoende...
Huis van Zoelen in 1728 © Wikipedia Commons/PD
Dirck Vijgh (1531-1615)
<p>Dirck Vijgh werd in 1531 geboren als oudste zoon van Claes Vijgh en Anna van Gelder. Van vaderszijde stamde hij uit een oud aanzienlijk riddermatig...
Deze bronzen kokerbijl uit circa 1000 voor Christus is in 2004 gevonden bij Tiel. © Museum het Valkhof
Een Drentse bijl in Tiel
<p>Rond 1000 voor Christus ontstond in Noordoost-Nederland een bronsindustrie, ondanks het feit dat de materialen waar brons van wordt gemaakt niet in Nederlandse bodem te...
IJzeren tang gebruikt door de Bataven, waarschijnlijk een hulpmiddel van de veearts. © Museum het Valkhof
Bataafse veearts?
<p>De Bataven stonden in de eerste eeuw vóór Christus bekend als zeer goede ruiters. In de grote Bataafse nederzetting die bij Tiel-Passewaaij werd opgegraven, vonden...
Het landschap van de oeverwal: het gehucht Heesselt, gezien vanaf de Waalbandijk. De lichte, zandige, kleigrond is ideaal voor tuinbouw, akkerbouw en fruitteelt. © Foto Overland, CHW Gelderland-521, 2003
Boerderijen, kerken en dorpen vanaf de middeleeuwen
<p>Het huidige Waallandschap, hangt samen met de landbouw die zich vanaf de middeleeuwen op de oeverwallen en komgronden ontwikkelde. Ook de dorpen hebben hun oorsprong...
Een nederzetting uit de prehistorie
De eerste bewoners in de streek
<p>Het rivierengebied is van oudsher een streek met veel water. Het hoort bij de delta van de Rijn.</p>
Jan van Kuilenburg, oud Dijkgraaf Tieler- en Culemborgerwaarden © Jan van de Lagemaat
Van onveilig naar veilig gebied in de Culemborger- en Tielerwaarden
<p>'Wanneer je goede ambtenaren hebt, dan kan iedereen dijkgraaf zijn', stelt de oud dijkgraaf van de Culemborger- en Tielerwaarden. Daar was hij vanaf 1981 heemraad...
Beeldenstormers houden huis in een kerk
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
Fruitteelt in Tiel, 1949 (Fotograaf: Dolf Kruger, bron: [DKR-10001-5], De Waarheid, Nederlands Fotomuseum)
Tiel in wederopbouw
<p>De periode van herstel en wederopbouw had in Tiel lang geduurd. Dat was niet vreemd. Het gebied behoorde tot de zwaarst gehavende streken van Nederland....
Beschrijving van Tiel
Angelique Le Jeune en Egbert Rink
<p>De Rinkstraat in Tiel is vernoemd naar Egbert Dirk Rink (1779-1856). Hij is niet alleen president van de arrondisementsrechtbank, actief in bestuurlijke functies en geschiedschrijver,...
Een werknemer vertelt © Flipje en Streekmuseum Tiel CC-BY-NC-ND
We voelen ons zo welkom
<p>In de jaren vijftig van de vorige eeuw trekt jamfabriek ‘De Betuwe’ uit Tiel gastarbeiders aan. De fabriek draait in die jaren zo goed dat...
Publicatie uit 1941: Uitgaansverbod na 21.00 uur
De Tweede Wereldoorlog
<p>10 mei 1940 worden de inwoners van Tiel 's morgens vroeg opgeschrikt door vliegtuigen die naar het westen vliegen. De tweede wereldoorlog is een feit.</p>
De Linge tussen Rumpt en Beesd © Michiel Verbeek via Wikimedia Commons, CC BY-SA
De Betuwe
<p>De Betuwe ligt tussen de rivieren de Waal in het zuiden en de Nederrijn en de Lek in het noorden. Het bestaat uit drie delen:...
1995 hoe hoog komt het water
Hoe hoog komt het water
<p>Eind januari 1995 stijgt het water in de Waal tot een angstig hoog peil. Enkele dijken dreigen te bezwijken.</p>
Band Kinkobra Appelpop 2011 © Jette Janssen, Erfgoed Gelderland CC-BY-SA
Het is het sfeertje wat 't em doet
<p>Appelpop is uitgegroeid tot het grootste popfestival in zijn soort. Appelpop is inmiddels een festival met nationale en zelfs internationale bekendheid. In 2001 bezochten naar...
Keizer Karel V
Burgers op de bres
<p>Keizer Karel V regeert over grote delen van Europa. Ook Gelre wil hij bij zijn gebied inlijven. Hertog Karel van Gelre is echter niet van...
Het statige pand van de Groote Sociëteit. © Alle rechten voorbehouden
Oprichting van de Groote Sociëteit
<p>Vanaf het midden van de achttiende eeuw doet de krant in Nederland zijn intrede. Het zijn maar kleine blaadjes van één of enkele bladzijden en...
Arrondisementsrechtbank in Tiel © Rijksvastgoed
Rechters Rink en Spiering
<p>Vanaf 1838 was er een arrondissementsrechtbank in Tiel, dit gebouw dateert van rond 1880. Bij de afschaffing van de slavernij in 1863 kregen meer dan...
1850 van alles te koop
Van alles te koop
<p>In de negentiende eeuw ontwikkelt Tiel zich tot een belangrijke centrumplaats voor de handel in vee en agrarische gewassen.</p>
Fragmenten van hakzilver, gevonden bij het onderzoek van de vindplaats Tiel-Passewaaij. Datering: 350-450 n.Chr. © Vrije Universiteit / Stijn Heeren
De zilverschat van Tiel – Passewaaij
<p>In verband met onderzoek naar een schatvondst uit de vijfde eeuw bij Pey (gemeente Echt-Susteren, Limburg) heeft archeoloog Stijn Heeren in 2014 ook nieuw onderzoek...
896 koning Swentibold
Koning Zwentibold
<p>In de achtste eeuw is Dorestad (nu: Wijk bij Duurstede) de belangrijkste haven in het huidige Nederland. Die plaats wordt rond 850 veel geplunderd door...
1795 capitulatie Tiel
De Fransen in Tiel
<p>In 1793 verklaart Frankrijk de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden de oorlog. Vanaf de zomer van 1794 veroveren de Fransen snel ons land. In Tiel...
De Waal
De Spookpaarden
<p>Iedereen die woont achter de dijk, die weet het. De Waal is niet te vertrouwen. ‘s Zomers kan-ie traag door ’t oneindig laagland gaan, maar...
Gedenkplaat aan de Waalstraat te Tiel © Wikipedia Commons, CC2.5
Veertien burgers uit Wamel geëxecuteerd in Tiel
<p>In Tiel vond op 20 september 1944, tijdens Operatie Market Garden, een executie plaats. Bij deze executie werden veertien burgers uit Wamel door de Duitsers...
1647 de Waterpoort
De Waterpoort
<p>De middeleeuwse stad Tiel kende vier belangrijke uitgangen: de Burensepoort, Westluidensepoort, Zandwijkse poort en bij de toenmalige haven de Kleibergsepoort. In de loop van de...
Afbraak van metaalwarenfabriek Daalderop aan de Binnenhoek, jaren tachtig
Tintreurnis
<p>Vooral in de jaren zestig en zeventig ontwikkelt Tiel zich tot een echte tinstad. Diverse fabrieken leveren producten in het geliefde materiaal.</p>
1811 Tiel krijgt een rechtbank
Tiel krijgt een rechtbank
<p>Eeuwenlang hoorde Tiel bij het Kwartier van Nijmegen. Maar nadat Nijmegen en Tiel in 1810 Frans zijn geworden, gaan ze bij verschillende departementen horen.</p>
Hoogstam fruitbomen met rondscharrelende varkens in Tiel (ca. 1940) © Fotocollectie Regionaal Archief Rivierenland (0670-M1020)
Ontwikkeling van de fruitteelt in het rivierengebied
<p>In de zeventiende eeuw werd de Betuwe de 'gemeyne appelkelder van Holland en Vriesland' genoemd. In 1897 werd deze streek in een tuinbouwblad betiteld als...
Fruitcorso in Tiel
Het Tielse fruitcorso
<p>Het woord 'monument' suggereert meestal een gebouw, maar ook een traditie kan monumentaal zijn, namelijk 'de moeite waard om te behouden'. Dit geldt zeker voor...
1905 SDAP opgericht
SDAP-afdeling Tiel opgericht
<p>Op zondag 3 september 1905 komen zo'n 150 belangstellenden bijeen in de coöperatieve bakkerij 'Vooruitgang zij ons doel' aan de Kijkuit te Tiel.</p>
De Agnietenstraat in Tiel vormde een van de decors van de kwade Paasdag, 1378.
Partijstrijd: de Kwade Paasdag
<p>Veel Tielenaren denken, dat het rustiger zal worden na de overgang naar Gelre. Maar dat valt tegen: er breekt in 1350 een partijstrijd uit tussen...
Paus Pius IX, paus van 1846 tot en met 1878
Een Tielenaar in dienst van de paus
<p>Lambertus van Haaf wordt in 1840 in Tiel geboren als zoon van een eenvoudige kleermaker. In 1863 verhuist hij naar Arnhem om handelsreiziger in lakens...
Iris den Teuling en vrienden bij Appelpop 2011
Iris op Appelpop
<p>Interview met Iris over Appelpop en het fruitcorso in Tiel.</p>
De 'puinexpres' rijdt over de desolate Groenmarkt, 1945
Het Bureau Afvoer Burgerbevolking
<p>Tiel is tijdens de Tweede Wereldoorlog tweemaal geëvacueerd. Eerst kortstondig, van 13-15 mei 1940. Vervolgens langduriger in 1944-1945. Met de dag wordt het in Tiel...
Bommenregen in Lienden tijdens inundatie Betuwe
Plan Ooievaar in de Betuwe
<p>Nadat het Betuwefront zich had gevormd na operatie Market Garden, vreesden de Duitsers dat de geallieerden zouden doorstoten naar het IJsselmeer om hen in Holland...
Lithografie, voorstellende de Waterpoort te Tiel vanaf het Plein, 1980. Collectie Flipje en Streekmuseum Tiel
Waterpoort in Tiel
<p>De Gelderse plaats Tiel is gelegen aan de Waal. Net als alle grote plaatsen langs de rivieren beschikt ook deze stad over een haven. In...
Pijnacker Hordijk, 1908 © PD
Cornelis Pijnacker Hordijk (1847-1908)
<p>Cornelis Pijnacker Hordijk wordt geboren op 13 april 1847 in het gehucht Drumpt, nabij Tiel. Nadat hij in 1873 is gepromoveerd in het Romeins en...
Op deze foto uit 1967 protesteren jongeren tegen het vervuilde rivierwater van het rivierbad van Tiel. “Geen woorden, maar baden.” © via Collectie Gelderland, Flipje en Streekmuseum Tiel
Van beteugeling naar ruimte geven
<p>Vanaf 1850 werkte Rijkswaterstaat aan de normalisatie van de Waal. In honderd jaar tijd werd de rivier met dijken en kribben beteugeld. In de tweede...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl