Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Wapen van Van Delen © Wikimedia Commons CC-BY4.0
Jonkers nemen het stokje over van de oude adel
<p>In de geschiedenis van het Land tussen Maas en Waal, net als in de rest van Gelderland, speelt de adel een belangrijke rol. De adel...
De Klokkewaai bij LIenden © Onbekend
Het verdwenen dorpje Verhuizen
Ook de Betuwe heeft zo zijn legenden. Die van het dorpje Verhuizen is een van de interessantere. Want waar is dit dorpje gebleven? En waarom...
Jean de Luxembourg - Elisabeth van Culemborg © CC0
Het Elisabeth Weeshuis
<p>In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
De kerk in Gellicum met daarvoor het Rechthuis © Historische Kring West-Betuwe
Het oude dorp Gellicum
<p>In het jaar 983 reeds genoemd als 'Gallinghem'. In het dorp was ooit een sierlijk kasteel dat bezit was van o.a. de families Tengnagell en...
Pottenbakken ©
Pottenbakken
<p>Het ambacht pottenbakken is al eeuwen oud. Werden eerst de potten gemaakt met de hand, later werden ze op de schopschijf gedraaid. De potten waren...
Binnenplein van Kasteel Waardenburg
Het terrein van Waardenburg en Neerijnen
<p>Het terrein van Waardenburg en Neerijnen strekt zich uit over een afstand van drie kilometer langs de Waal. Bijzonder aan het landgoed zijn de architectonische...
Romeinse villa bij Ewijk © Gemeente Beuningen
Grond in vreemde handen
<p>Vanaf 1600 tot aan de Tweede Wereldoorlog woonden veel verarmde boeren in het gebied tussen Maas en Waal. Uitwonende grootgrondbezitters hebben deze verarming voor een...
1811 Tiel krijgt een rechtbank
Tiel krijgt een rechtbank
<p>Eeuwenlang hoorde Tiel bij het Kwartier van Nijmegen. Maar nadat Nijmegen en Tiel in 1810 Frans zijn geworden, gaan ze bij verschillende departementen horen.</p>
Het stadhuis aan de markt
Het stadhuis
<p>Boven de toegangsdeur van het Culemborgse stadhuis twee sierlijke initialen. De 'A' is van Antonis van Lalaing, graaf van Hoogstraten en stadhouder van Holland, Zeeland...
De eerste leraren van de Theologische School te Kampen, 1854 © Gemeentearchief Kampen, PD
De Bible belt
<p>In de Bataafs-Franse tijd (1795-1813) kwam een einde aan de bevoorrechte positie van de Hervormde Kerk. Binnen de denkbeelden van de Verlichting en de Franse...
Graaf Georg Frederik van Waldeck Pyrmont veldmaarschalk van het Staatse leger
Het Rampjaar
<p>In 1672 trekken de grote buurlanden de Republiek binnen. Een land dat zelf wordt verscheurd door een burgeroorlog. De Franse koning Lodewijk XIV verovert in...
Huis Lagenpoel in Rumpt © Historische Kring West-Betuwe
Huis Lagenpoel
<p>Rumpt kende twee kastelen. Het eerste is Huis Lagepoel (genoemd vanaf 1484), dat ten zuiden van de kerk lag. Van dit huis is weinig bekend.</p>
Deze ets van Mattheus Berkenboom uit 1705 laat niet alleen de verdedigingswerken van Generaal Coehoorn zien, maar ook de bedrijvigheid op de Waal. © Via Collectie Gelderland, Museum het Valkhof
Opkomst en bloei van de Hanze
<p>In de middeleeuwen ontwikkelde de handel in onze contreien zich sterk. Ook de handel over de Rijn en de Waal bloeide. Gelderse steden als Nijmegen,...
Vloeddeur in theater De Fransche School
Watersnood
<p>In de strenge winter van 1855 vriest de Lek dicht. Als de dooi inzet, ligt de rivier vol ijsschotsen. Die dreigen de doorgang te blokkeren...
1882 station Tiel 1915 met stoomtrein
Trein en station
<p>Op 1 november 1882 is het feest. De spoorlijn Dordrecht - Elst wordt geopend. Tiel krijgt een station en een treinverbinding naar het westen en...
Molukse kerk
Nieuwkomers
<p>In 2011 is Culemborg een stad waar één op de tien inwoners van niet-westerse afkomst is. Een open samenleving waarin verschillende culturen hun plaats hebben....
Bij de toren van de Hervormde Kerk staat de bakstenen pomp (Foto: John Scholte)
De stadspomp in Buren
<p>Goede watervoorziening is voor de stad Buren in de achttiende eeuw van levensbelang.</p>
De Waal ©
De Spookpaarden
<p>Iedereen die woont achter de dijk, die weet het. De Waal is niet te vertrouwen. ‘s Zomers kan-ie traag door ’t oneindig laagland gaan, maar...
Schoolgebouw in Asch, graafschap Buren, 18e eeuw. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Het schoolreglement van 'Syne Hoogheyt'
<p>In het Burense onderwijs staat net als in de Republiek de Hervormde kerkleer centraal. Deze verwevenheid van kerk en staat verklaart dat in 1685 de...
De Brief van de veldwachter ©
Beugelen in Opijnen
<p>In de streekarchieven is een document te vinden dat spreekt over de volkssport beugelen. Beugelen blijkt nog steeds te bestaan, vooral in Limburg en Brabant...
Fort Asperen
De oorlog aan de Linge
<p>Op 10 mei 1940 bereikte het officiële bericht de forten dat Nederland in oorlog was met Duitsland. Nederland was verrast door de aanval en door...
Bouw van de verkeersbrug bij Zaltbommel
Het eiland ontsloten: zes bruggen voor de Bommelerwaard
<p>Eeuwenlang werd de Bommelerwaard geheel omsloten door het water van de Waal en Maas. De komst van spoor- en verkeersbruggen bracht daar verandering in. De...
Medaille uitgereikt door Koning Willem III na dijkdoorbraak bij Brakel in 1861 © Stadskasteel Zaltbommel
Doorbraak in dijkverbetering
<p>In het rivierengebied was de dreiging van het water altijd aanwezig. Om zich te beschermen legden de bewoners kaden en dijken aan. De zorg voor...
Merovingen (Bron: geschiedenisleraar.info)
De Merovingers in de Bommelerwaard
<p>Stroomt er Romeins en Gallisch bloed door de aderen van de Bommelwaardse bevolking? Beluister het verhaal van Jan Bervaes over de Merovingers in de Bommelerwaard...
Het landschap vertelt
Het landschap vertelt
Als je weet waar je moet kijken, kun je aan een landschap zien wat er vroeger is gebeurd. In het landschap zijn verhalen verborgen over...
Kaart van het graafschap Buren, Atlas Maior 1665 © Wikimedia Commons, PDM
Blokhuis te Ravenswaaij
<p>In het rivierengebied nabij Buren liggen in de middeleeuwen veel kastelen en versterkte huizen. De rivieren de Rijn, de Linge en zijstromen hiervan zijn belangrijk...
Toegangspoort tot het nu verdwenen seminariecomplex
Rooms bolwerk
<p>De huidige locatie van het stadskantoor staat eeuwenlang bekend als 'Papenhoek'. Al in de middeleeuwen staan hier veel katholieke gebouwen. Op deze plek worden tussen...
Aanbrengen van verstevigend doek op de dijk van Ochten tijdens het hoogwater op 1 februari 1995. © Beeldbank Rijkswaterstaat, Henri Cormont, invent. nr. 10701-004
Evacuatie 1995: twee spannende weken
<p>Eind januari 1995 begint het water in de Nederlandse rivieren snel te stijgen. Het is dagenlang noodweer in Europa. De grote hoeveelheid water die afgevoerd...
De oude Joodse begraafplaats aan de Aalsdijk. Foto: Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Moses Ephraïm en de Joodse gemeenschap
<p>In 1646 mag Moses Ephraïm zich van prins Frederik Hendrik in Buren vestigen als houder van de Bank van Lening. Moses is dan 26 jaar...
Fré de Jong in het uniform van de Stoottroepen © Privé Arjen de Jong (via Johan Rombout)
Verzetsman Fré de Jong
<p>Fré de Jong werd geboren in Spijk, maar groeide op in Asperen. Daar woonde hij ook tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij maakte deel uit van...
Het door de Spanjaarden gebouwde fort ‘oud’ Sint-Andries ligt strategisch op een landtong tussen Maas en Waal. Kaart van Blaeu, 1649. © Universiteit Utrecht, Toonneel der Steden, Joan Blaeu
Tachtigjarige Oorlog: Fort Sint Andries
<p>In de Bommelerwaard bij Heerewaarden, op een punt waar de rivieren de Waal en Maas elkaar bijna raken, bouwden de Spanjaarden tijdens de Tachtigjarige Oorlog...
Jan de Beijer © Cornelis Pronk / Beeldbank Stadsarchief Amsterdam PD
Tekentalent in Gelderland
<p>Jan de Beijer wordt geboren in het Zwitserse Aarau, maar verhuist al op jonge leeftijd naar Emmerik in Duitsland. In 1722 trekt hij naar Amsterdam...
Huis Geldersweert, naar onbekend voorbeeld, 1723. Door J. Stellingwerf © Wikimedia
Huis Geldersweert
<p>Het huis Geldersweert stond in de gelijknamige uiterwaard, ook wel 'de Gelderse weert'. Waar 'weert' staat voor uiterwaard en 'Gelderse' voor de eigenaar. De eigenaren...
De Burensche Kistenfabriek, ca. 1912. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Begin van de moderne tijd
<p>Afgezien van de steenfabriek die een oude geschiedenis kent, heeft Buren in de 19e eeuw maar weinig industrie. Op de valreep komen enkele initiatieven tot...
De Ruïnekerk te Ammerzoden. © RCE cc-by-sa 4.0
Ruïnekerk: verwoest of afgetakeld?
<p>In Gelderland zijn verschillende oude kastelen en kerken. Hierover doen verschillende verhalen de ronde. Zo is er het verhaal over het verwoesten van de Ruïnekerk...
Culemborg in 1750. © Jan de Beijer, collectie Gelders Archief, PD.
Tolerant en gastvrij Gelderland
<p>Asiel zoeken is al een eeuwenoud fenomeen. Gelderland heeft een bijzondere geschiedenis als het gaat om de opvang van asielzoekers.</p>
De Sint Maartenskerk © Hans van Burk, CC-BY
Twee bisdommen in middeleeuws Ophemert
<p>In het kleine dorp Ophemert waren in de middeleeuwen twee grote kerken. De Sint Lambertus die onder het bisdom Luik viel, stamt uit de vroege...
Johan Romijn © Karin van de Kar, alle rechten voorbehouden
De partners van medewerkers kwamen doppen wassen
<p>“Ik ben Johan Romijn. Ik ben op 17 maart 1940 geboren in Tiel. Ons gezin bestond naast vader en moeder uit 6 kinderen. Na de...
Vierroeder en eenroeder op landgoed Velhorst © Olga Spekman, CC BY
Te hooi en te gras
<p>De laatste tien jaar is er weer belangstelling gekomen voor de hooiberg. Veel worden gerestaureerd of opnieuw gebouwd bij ‘monumentale’ boerderijen. Nederland is het land...
Grenspaal tussen Hellouw en Haaften © Rien de Schipper, Overzicht Grenspalen in Nederland, Gelderland 1
Van dorpspolder naar waterschap
<p>Na het vertrek van de Romeinen is er waarschijnlijk eeuwen lang weinig aan rivierbeheer gedaan. Totdat in de loop van de Middeleeuwen het rivierengebied dichter...
Sibylle van Griethuysen, Arnoud van Halen, ca. 1720. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
De Dichtende Dokter en zijn voorgangers
<p>Daar is een zek're plaats, men noemt ze Stad van Buren, Dáár heb ik mijn beroep, en doe er heelkunst-kuren.</p>
Ernst Frederik Hertog van Saksen Hilburghausen
Verkocht en met schulden beladen
<p>In 1639 komt Culemborg in handen van de Duitse graven Van Waldeck-Pyrmont. Het graafschap raakt beladen met schulden. Verder oplopend door de verwoestingen in het...
Zicht op de Korne en de Blatumsedijk vanaf de Weeshuiswal. Ligt in dit gebied de oorsprong van Buren? © Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Villa Buria in pago Testrebenti
<p>Hoewel Buren al in de prehistorie en de Romeinse tijd bewoond is, komt de naam Buren pas voor het eerst in 772 in de bronnen...
Onderkomens op de plantage Berg en Dal, waarvan Jacoba Marina deeleigenaar was © PD
Jacoba Maurina Spiering (Suriname 1806 - Zaltbommel 1865) - Deel 1
<p>Jacoba Maurina Spiering werd in 1806 in Suriname geboren als jongste dochter van Johanna Elisabeth Philippina Thomas en Frederik Hendrik Spiering. Toen Jacoba Maurina op...
Zweefmolen ©
Kermis in Herwijnen
"In de herfst tijdens de grote markt was er ook kermis. Dan ging je tussen de middag, als je dan van school kwam dan had...
Kasteel Ammersoyen op een kaart van het rivierengebied, circa 1524 © Stadsarchief Wenen CC-BY
Kasteel Ammersoyen in beeld
<p>Kasteel Ammersoyen heeft het uiterlijk van een typisch middeleeuws kasteel: vier vleugels rond een binnenplein, ronde hoektorens, een gracht en een poortgebouw. Een vierkant kasteel...
Hervormde kerk Maasbommel aan noord-oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Hervormde Kerk Maasbommel
Na de overdracht van de middeleeuwse kerk aan de katholieken hebben de hervormden van 1800 tot 1842 gebruikgemaakt van een kerkruimte aan de Raadhuisdijk. Op...
Het landschap van de oeverwal: het gehucht Heesselt, gezien vanaf de Waalbandijk. De lichte, zandige, kleigrond is ideaal voor tuinbouw, akkerbouw en fruitteelt. © Foto Overland, CHW Gelderland-521, 2003
Boerderijen, kerken en dorpen vanaf de middeleeuwen
<p>Het huidige Waallandschap, hangt samen met de landbouw die zich vanaf de middeleeuwen op de oeverwallen en komgronden ontwikkelde. Ook de dorpen hebben hun oorsprong...
Resten van kasteel Brakel na de aanval van Franse troepen in 1672. © Gelders Archief, 1551 - 3432, PD
Een ruïne, een steenoven en een neergestort vliegtuig
<p>Landgoed Brakel ligt in de gemeente Zaltbommel aan de oostkant van het dorpje Brakel. Het is een rijksmonumentaal landgoed met een zeer hoge archeologische verwachting....
Provinciale Gelderse en Nijmeegse Courant, 13-2-1861 © Via Regionaal Archief Nijmegen/CC0
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl