Huis De Kelder in Doetinchem

Restant van een klooster

Bij Doetinchem in buurtschap Kruisberg ligt tot aan de Tachtigjarige Oorlog het klooster Sion. De stichting vindt in 1471 plaats door een bestaand zusterhuis binnen de stadsmuren. Aanleiding is de zedenverwildering in de stad Doetinchem zelf, waardoor het klooster buiten de muren komt te liggen. De overlevering geeft aan dat De Kelder mogelijk een restant is van het klooster Sion dat tijdens de Tachtigjarige oorlog verdwijnt. Van de eigendomsgeschiedenis van De Kelder is weinig bekend. Zo zijn er geen bewijzen die dit aannemelijk maken.

Stichting door de familie Van Haegen

Het Doetinchemse geslacht Van Haegen geeft als stichters mogelijk in de vijftiende eeuw zijn naam aan De Kelder dat ook wel als ‘Hagen’ bekend staat. Margaretha van Eversdijck, vrouwe van Haegen, trouwt in de tweede helft van de zestiende eeuw met Frederick van Voorst. Leden van de familie Van Voorst laten na een grote brand in 1656 De Kelder slechts voor een deel herbouwen.

Via schuldsanering naar verschillende geslachten

In 1660 kopen Hendrick Boshoff en zijn vrouw het verkleinde huis en dragen het direct na de aankoop over aan hun zoon. Waarschijnlijk om schuldeisers te ontlopen. Dit lukt niet want in 1662 is er een nieuwe eigenares, die het kasteel in leen opdraagt aan de Staten van Gelderland. Het geslacht Van der Capellen komt in 1680 door een huwelijk aan De Kelder. Het goed blijft tot 1785 in hun bezit en gaat dan eveneens door een huwelijk over op het geslacht Van Rechteren.

In handen van bekende adellijke geslachten

De familie Van Pallandt uit Keppel bezit vanaf het begin van de negentiende eeuw drie generaties lang De Kelder. In het begin van de twintigste eeuw zorgt een huwelijk ervoor dat de familie Beelaerts van Blokland de bezitter wordt. In 1934 zitten er padvinders in het huis en breekt voor de tweede keer een grote brand uit. Na restauratie vestigt het streekmuseum van Doetinchem er zich in 1952 totdat het museum in het centrum van de stad een ander pand betrekt. De familie Beelarts van Blokland verkoopt in 1973 het grootste deel van het landgoed aan het Gelders Landschap & Kastelen. Het huis De Kelder/Hagen met omgeving en boerderij Klein Hagen blijven in handen van de familie. Het huis kan wel gehuurd worden voor recepties, feesten en bijeenkomsten.

Bronnen:

• Jan Vredenberg (red.), Kastelen in Gelderland, Uitgeverij Matrijs, Utrecht 2013, p. 96, 204, 206-207.

Rechten

Ben Boersema, Erfgoed Gelderland, CC-BY